Mısır ve AB’den gıda güvenliği alanında iş birliği

Kahire yönetimi buğday depolamak için silo sayısını artırmaya çalışıyor.

 Mısır, Mısır ile AB arasında gıda güvenliğini artırmaya yönelik imzalanan anlaşmaya ev sahipliği yaptı. (Mısır Hükümeti)
Mısır, Mısır ile AB arasında gıda güvenliğini artırmaya yönelik imzalanan anlaşmaya ev sahipliği yaptı. (Mısır Hükümeti)
TT

Mısır ve AB’den gıda güvenliği alanında iş birliği

 Mısır, Mısır ile AB arasında gıda güvenliğini artırmaya yönelik imzalanan anlaşmaya ev sahipliği yaptı. (Mısır Hükümeti)
Mısır, Mısır ile AB arasında gıda güvenliğini artırmaya yönelik imzalanan anlaşmaya ev sahipliği yaptı. (Mısır Hükümeti)

Mısır, gıda güvenliği sorunlarıyla mücadele için Avrupa Birliği (AB) ile iş birliğini güçlendiriyor. Diğer yandan Kahire yönetimi, buğday depolama silolarının sayısını artırmaya çalıştığını bildirdi. Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanı Rania el-Meşat sürece dair şu açıklamada bulundu:
“Mısır’ın Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana yaşanan krizden kaynaklanan zorluklara karşı mücadele etmek için attığı adımlar, gıda güvenliği çabalarını desteklemek için çeşitli iş birliği anlaşmalarının imzalanmasıyla sonuçlandı. Bunlar arasında Dünya Bankası ile 500 milyon dolar değerinde gıda güvenliğini ve esnek müdahaleyi desteklemek için acil durum projesi ve yine Dünya Bankası ile 500 milyon dolar değerinde Dayanışma ve Onur programını genişletme projesi yer alıyor.”

Mısır Tedarik ve İç Ticaret Bakanı Dr. Ali el-Musilhi’nn açıklaması da şöyle oldu:
 “Rusya-Ukrayna savaşı, küresel emtia fiyatlarını, yüksek nakliye maliyetlerini ve yüksek enerji fiyatlarını etkiledi. Bu durum, gıda güvenliğini sağlamak için uluslararası olarak uyumlu çabaları gerektiriyor.”
Uluslararası İşbirliği Bakanı Meşat, Tedarik ve İç Ticaret Bakanı Musilhi ve Tarım ve Arazi Islahı Bakanı es-Seyyid el-Kasir dün, Mısır’da gıda güvenliği çabalarını geliştirmek için İtalya Kalkınma ve İşbirliği Ajansı (AICS) tarafından uygulanan ve Avrupa Birliği tarafından sağlanan 40 milyon dolarlık bir hibe anlaşmasının imza törenine katıldı. Ayrıca imza töreninde, Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndaki Mısır-AB Ortaklık Anlaşmasını Ulusal Uygulama Ofisi Başkanı Amr Abu Ayş ve Avrupa Komşuluk ve Genişleme Komiseri Gert Jan Koopman, AB Mısır Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Christian Berger ve İtalyan Kalkınma İşbirliği Ajansı Başkanı Martino Melli de yer aldı. Bu anlaşma, AB’nin Mısır’daki gıda güvenliği için 100 milyon euro bir hibe ile finanse edilen destek programı çerçevesinde yapıldı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiler göre anlaşma kapsamında, yaklaşık 60 milyon euro olarak tahmin edilen bir miktar da ilgili projelere tahsis ediliyor.

Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanı Meşat sürece dair şu açıklamada bulundu:
“AB ve İtalyan Ajansı ile imzalanan anlaşma, Mısır devletinin tahıl üretimi ve depolanması alanındaki ulusal çabaların güçlendirilmesi ve stratejik tahıl depolama kapasitelerinin artırılmasının yanı sıra Rusya-Ukrayna savaşından kaynaklanan gıda güvenliği zorluklarını karşılamak için çok taraflı ve ikili kalkınma ortaklarıyla kalkınma iş birliği yoluyla gösterdiği çabalar kapsamında geliyor.”
Mısır Bakanlar Kurulu tarafından dün yapılan açıklamaya göre, Mısır Tedarik ve İç Ticaret Bakanı, ‘Mısır devletinin planlarını güçlendirmede AB’nin yanı sıra İtalyan tarafı ile iş birliğinin önemini ve Tedarik Bakanlığı’nın buğday depolama silolarını genişletmek ve gıda güvenliği çabalarını teşvik etmek için yaptığı çalışmaları vurguladı. Bakan “Mısır devleti, arazi ıslahı ve stratejik mahsullerin yetiştirilmesi yoluyla Mısır'ın gıda güvenliğini sağlamaya yönelik son sekiz yılda birçok adım attı” açıklamasında bulundu.

Mısır Tarım Bakanı’nın açıklaması da şöyle oldu:
“Gıda güvenliği sistemini desteklemek için tüm Mısır bakanlıkları arasında büyük bir iş birliği ve koordinasyon var. Ayrıca tarım sektöründe, özellikle kırsal kalkınma, dijital dönüşüm, tarımsal mekanizasyon ve diğer alanlarda bir dizi projeyi uygulamak için İtalyan tarafıyla iyi bir iş birliği de bulunuyor.”

Mısır-AB Ortaklık Anlaşmasını Ulusal Uygulama Ofisi Başkanı Amr Abu Ayş da konuya dair şunları söyledi:
 “Mısır Dışişleri Bakanlığı, Rusya-Ukrayna savaşının küresel yansımalarının önemi sebebiyle, ulusal makamlarla koordinasyon içinde gıda güvenliğini Mısır-AB ortaklığının ana odak noktası olarak belirlemek konusunda kararlıydı. Söz konusu anlaşma, Mısır’daki gıda güvenliği çabalarını geliştirmeye yönelik bu ortaklığın meyvelerinden biridir.”



Irak: İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün seçimlere ilişkin açıklamaları kabul edilemez bir müdahale

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi (IRNA)
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi (IRNA)
TT

Irak: İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün seçimlere ilişkin açıklamaları kabul edilemez bir müdahale

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi (IRNA)
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi (IRNA)

Irak Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi’nin Irak'taki seçimlerle ilgili açıklamalarının ‘şaşkınlık yarattığı’ belirtilirken açıklamalar, ‘kışkırtıcı ve iç işlerine açık ve kabul edilemez bir müdahale’ olarak nitelendirildi.

Reuters'ın haberine göre Bakanlığın açıklamasında, seçim sürecinin tamamen ulusal bir mesele olduğu ve yalnızca Irak halkının ve anayasal kurumlarının iradesine tabi olduğunu belirtildi.

Basın, İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi’nin dün düzenlediği basın toplantısında, ABD'nin Irak seçimlerine müdahale ettiğini ve bu müdahalenin ‘şüphesiz zararlı’ olduğunu söylediğini aktardı. Bekayi, Irak'taki seçimlerin Irak halkının kaderini belirlemede özel bir öneme sahip olduğunu ve bu sürece dışarıdan yapılacak herhangi bir müdahalenin kabul edilemez ve kınanması gereken bir durum olduğunu da sözlerine ekledi.

Irak Dışişleri Bakanlığı, Irak'ın komşularıyla, egemenliğe karşılıklı saygı ve diğer ülkelerin iç işlerine karışmama ilkesine dayalı dengeli ilişkiler sürdürdüğünü vurguladı. Bakanlık ayrıca iyi komşuluk ilişkilerinin sürdürülmesi için bu ilkelere sıkı sıkıya bağlı kalınması ve Irak'ın egemenliğini zedeleyebilecek veya iç işlerine müdahale edebilecek herhangi bir açıklama yahut tutumdan kaçınılması gerektiğinin altını çizdi.


Irak parlamento seçimlerinin ardından neler olacak?

Dohuk yakınlarında oy kullanmadan önce parmak izleri kontrol edilen yerinden edilmiş bir Ezidi kadın (AP)
Dohuk yakınlarında oy kullanmadan önce parmak izleri kontrol edilen yerinden edilmiş bir Ezidi kadın (AP)
TT

Irak parlamento seçimlerinin ardından neler olacak?

Dohuk yakınlarında oy kullanmadan önce parmak izleri kontrol edilen yerinden edilmiş bir Ezidi kadın (AP)
Dohuk yakınlarında oy kullanmadan önce parmak izleri kontrol edilen yerinden edilmiş bir Ezidi kadın (AP)

Iraklılar bugün dört yıllık bir dönem için 329 sandalyeli yeni bir parlamento seçmek üzere oy kullanıyor. Peki, bu seçimlerin ardından ne olacak? Bölgesel koşullar seçim sonuçlarını nasıl etkileyecek?

Seçimlerden sonra ne olacak?

Öncelikle Irak Yüksek Mahkemesi seçim sonuçlarını onaylamalı. Ülkenin 2005'teki ilk çok partili seçimlerinden bu yana, büyük ölçüde sembolik bir makam olan cumhurbaşkanlığı geleneksel olarak Kürtlere verilirken, en önemli makam olan başbakanlık bir Şii'nin, parlamento ise etkili siyasi güçler arasındaki güç paylaşım sistemine dayalı olarak bir Sünni'nin elinde bulunuyor.

Parlamento, kesin sonuçların açıklanmasından itibaren 15 gün içinde toplanması gereken ve en yaşlı üyenin başkanlık ettiği ilk oturumunda yeni bir başkan seçmelidir.

Bu ilk oturumun ardından, Parlamento'nun 30 gün içinde üçte iki çoğunlukla bir cumhurbaşkanı seçmesi gerekmektedir. Iraklı siyasetçiler, bilindik siyasi çekişmeler nedeniyle genellikle anayasal sürelere uymamaktadır. 2021'deki son seçimlerde, en fazla sandalyeyi (73) kazanan Şii din adamı Mukteda es-Sadr'ın zaferi ve İran destekli parti ve grupların sonuçları eleştirmesi nedeniyle Parlamento, seçimden yaklaşık üç ay sonra ilk kez toplandı.

Sokaklarda kanlı şiddet olaylarına yol açan ve Sadr'ın çekilmesiyle sonuçlanan bir yıllık ağır siyasi krizin ardından, Parlamento Ekim 2022'de uzlaşma adayı Abduljatif Raşid'i Cumhurbaşkanı olarak seçti. Raşid ise İran yanlısı Şii partilerin de yer aldığı "Koordinasyon Çerçevesi" ittifakının adayı Muhammed Şiya es-Sudani'yi yeni hükümeti kurma göreviyle görevlendirdi.

Hükümet nasıl kurulur?

Cumhurbaşkanı, seçildikten sonraki 15 gün içinde bir başbakan atamak zorundadır. Anayasaya göre başbakan en büyük parlamento bloğunun adayı ve yürütme organının fiili temsilcisi olmalıdır.

Mutlak çoğunluğun sağlanamaması durumunda, en büyük blok olmak için müttefikleriyle müzakere edebilecek herhangi bir koalisyon, bir sonraki başbakanı seçecektir. Atandıktan sonra, başbakanın hükümeti kurmak için 30 gün süresi olacaktır.

Son seçimlerde Sadr, çekilmeden önce çoğunluk hükümeti kurmakta ısrar ederken, diğerleri Sudani'yi iktidara getiren "Koordinasyon Çerçevesi" çatısı altında toplandılar.

Bölgesel bağlamın bir sonraki aşamaya etkisi ne olacak?

Yeni başbakan, selefi gibi, iki rakip ülke İran ve ABD ile ilişkilerinde hassas bir denge sağlamak zorunda kalacak.

Tahran, yıllardır Irak üzerinde önemli bir nüfuza sahip. Bunu, hükümet başkanlarının atanmasında önemli rol oynayan Şii partiler aracılığıyla ya da bölgede ABD ve İsrail'e karşı çıkan ve liderliğini yaptığı "direniş ekseni"nin önemli bir parçasını oluşturan kendisine bağlı silahlı gruplar aracılığıyla sürdürüyor.

Ancak Iraklı siyasi analist Hamza Haddad, "İranlılar, ABD öncülüğündeki işgalin Saddam Hüseyin rejimini devirdiği 2003 yılından bu yana bölgesel olarak şu anda en zayıf noktasındalar" değerlendirmesinde bulunuyor. 2003 yılında Gazze Şeridi'nde savaşın patlak vermesinden bu yana Hamas, Lübnan'daki Hizbullah ve Yemen'deki Husiler gibi İslam Cumhuriyeti müttefikleri, haziran ayında İran'a karşı özellikle nükleer ve askeri tesisleri hedef alan bir savaş başlatan İsrail'den ağır darbeler aldı. Tahran da 2004 sonlarında Suriye'deki Beşşar Esad rejiminin devrilmesiyle önemli bir müttefikini kaybetti.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Haddad verdiği demeçte, "Sanırım İranlılar, son iki yılda mesafe koymayı başaran tek bölgesel müttefikleri olan Irak'ta çok fazla kamuoyu müdahalesi göstermenin kendi çıkarlarına olmadığının farkındalar. Ancak, İran'ın Irak'ta güç gösterisi yapmasına gerek yok çünkü Iraklı liderlerin İran'a daha fazla öncelik vermesi normal hale geldi" yorumunda bulundu.

Tahran, son dönemde yaşadığı kayıpların ardından, 2003'teki ABD işgalinden bu yana, bölgesel rolünü genişletmek için önemli bir çıkış noktası olan ülkede kazanımlarını korumaya çaba gösteriyor. Özellikle yaptırımlar nedeniyle zayıflayan ekonomik ürünlerine Irak pazarını açık tutmaya çalışıyor.

Irak, gerilimin ortasında göreceli istikrarını korudu. Ancak Tahran'a bağlı silahlı gruplar, Suriye ve Irak'ta ABD güçlerinin konuşlandığı yerlere füze ve insansız hava araçları (İHA) fırlatma sorumluluğunu üstlendi. Washington ise Irak'ta bu gruplara ait hedefleri bombaladı.

Washington, Irak'a baskı yaparak, söz konusu grupları silahsızlandırması, onlarla bağlantılı Iraklı kuruluşlara yaptırımlar uygulaması ve İran'ın yaptırımlardan kaçınma kabiliyetini zayıflatması yoluyla İran'ın etkisini zayıflatmaya çalışıyor. Washington'ın bu stratejiyi sürdürmesi bekleniyor.


Amerika ve Suriye... el sıkışmaktan daha fazlası

Trump, Şara'yı kabul etti ve yönetimi Sezar Yasası'nı 180 gün süreyle askıya alıyor...  ve Şam, DEAŞ’a karşı koalisyona (DMUK) katılıyor
Trump, Şara'yı kabul etti ve yönetimi Sezar Yasası'nı 180 gün süreyle askıya alıyor...  ve Şam, DEAŞ’a karşı koalisyona (DMUK) katılıyor
TT

Amerika ve Suriye... el sıkışmaktan daha fazlası

Trump, Şara'yı kabul etti ve yönetimi Sezar Yasası'nı 180 gün süreyle askıya alıyor...  ve Şam, DEAŞ’a karşı koalisyona (DMUK) katılıyor
Trump, Şara'yı kabul etti ve yönetimi Sezar Yasası'nı 180 gün süreyle askıya alıyor...  ve Şam, DEAŞ’a karşı koalisyona (DMUK) katılıyor

ABD Başkanı Donald Trump ile Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara, dün Beyaz Saray'da tarihi bir görüşme gerçekleştirdi. Eş-Şara'nın, 1946'daki bağımsızlıktan bu yana Beyaz Saray'ı ziyaret eden ilk Suriye Devlet Başkanı olması nedeniyle, görüşmenin sembolizm ve el sıkışmanın ötesine geçtiği görülüyor.

Suriye heyeti, fotoğraf çekilmeden Oval Ofis'e girdi ve cumhurbaşkanları ve liderleri kabul ederken uygulanan olağan prosedürün aksine, gazetecilerin içeri girmesine izin verilmedi. Ancak Suriye Cumhurbaşkanlığı daha sonra iki cumhurbaşkanı arasındaki görüşmenin fotoğraflarını dağıttı.

İki saatten fazla süren toplantıyla eş zamanlı olarak gelen bir gelişmede, Suriye hükümetinin son günlerde terör örgütünün hücrelerini takip etmek için kapsamlı bir operasyon başlattığı bir dönemde, Suriye'nin DEAŞ'a karşı uluslararası koalisyona (DMUK) katılacağı bildirildi. Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre iki üst düzey yetkili dün yaptığı açıklamada, Suriye'nin Cumhurbaşkanı eş-Şara'ya suikast düzenlemeyi amaçlayan iki ayrı DEAŞ planını engellediğini duyurdu.

ABD Hazine Bakanlığı yaptığı açıklamada, Sezar Yasası kapsamında Suriye'ye uygulanan yaptırımların, İran ve Rusya ile yapılan işlemler hariç olmak üzere 180 gün süreyle askıya alındığını duyurdu. Bakanlık, bu kararın 23 Mayıs'ta verilen önceki muafiyetin yerini alacağını da ifade etti.