Mısır ve Sudan’dan derbi maçında sağduyu çağrısı

Mısırlı ve Sudanlı entelektüeller ve aktivistler spor karşılaşması öncesi "sakinlik" çağrısında bulundu

Omdurman'da oynanan el-Ahli ve el-Hilal maçı, iki taraf arasında gergin bir atmosfere ve çatışmaya sahne oldu (Fotoğraf: Facebook’daki el Ahli sayfası)
Omdurman'da oynanan el-Ahli ve el-Hilal maçı, iki taraf arasında gergin bir atmosfere ve çatışmaya sahne oldu (Fotoğraf: Facebook’daki el Ahli sayfası)
TT

Mısır ve Sudan’dan derbi maçında sağduyu çağrısı

Omdurman'da oynanan el-Ahli ve el-Hilal maçı, iki taraf arasında gergin bir atmosfere ve çatışmaya sahne oldu (Fotoğraf: Facebook’daki el Ahli sayfası)
Omdurman'da oynanan el-Ahli ve el-Hilal maçı, iki taraf arasında gergin bir atmosfere ve çatışmaya sahne oldu (Fotoğraf: Facebook’daki el Ahli sayfası)

Mısırlı ve Sudanlı entelektüeller ve aktivistler, Mısırlı el-Ahli ile Sudanlı el-Hilal takımları arasındaki futbol maçı arifesinde, son zamanlarda iki takım taraftarları arasında artan “çekişme ve sözlü alışverişi durdurarak” sakinlik çağrısında bulundu.
Mısırlı ve Sudanlı aydınlar onlarca kişinin imzasını taşıyan bildiride, "bu bir savaş değil, futbol maçı" vurgusu yapılarak, fitne ve karşılıklı çıkar tuzağına düşme olarak tanımladıkları şey reddedildi.
Afrika Şampiyonlar Ligi (CAF) grup aşamasının son turunda Ahli ve Hilal takımları yarın Kahire Uluslararası Stadyumu'nda karşı karşıya gelecek.
Geçtiğimiz ay  Omdurman’da oynanan el Hilal ve el Ahli maçı Afrika Şampiyonlar Ligi mücadelesi ve karşılaşması iki taraf arasında gergin bir atmosfere ve tartışmaya sahne oldu.
Maçta yaşanan olayların ardından el Ahli kulübü,  Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri’ye maç öncesinde, sırasında ve sonrasında oyunculara ve teknik personele yönelik taciz ve saldırılardan şikayetçi bir muhtıra sundu. El Ahli ayrıca CAF Federasyonu’na el Hilal hakkında resmi bir şikayette bulundu. El Hilal’de gergin atmosfer nedeniyle maçın seyircisiz oynanmasını talep ederek Afrika Futbol Federasyonu'na da şikayette bulundu.
Mısır-Sudan bildirisine imza atanlar, iki Nil vadisi kardeş ülke haklarının karşılıklı atışma ve sözlü münakaşalardan üzüntü duyduklarını bildirdi.
Açıklamada, Mısır ile Sudan arasında kökleri ortak bir tarihe dayanan coğrafyanın yanı sıra hükümetleri ve siyasi sistemleri aşan ortak çıkarlarla pekiştirilen ilişkilerin olduğu belirtilerek, iki ülke halkının ayrımdan çok birleştiren bir güce sahip olduğu vurgulandı. El Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi danışmanı, Afrika meseleleri uzmanı ve Mısır-Sudan bildirisinin imzacılarından biri olan Dr. Emani et Tevail Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, bildirinin her iki takımın taraftarları arasında yaşana sözlü kriz sonrası ortaya çıktığını söyledi.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.