George Washington’tan Trump’a kadar eski ABD başkanların karıştığı 15 skandal

George Washington
George Washington
TT

George Washington’tan Trump’a kadar eski ABD başkanların karıştığı 15 skandal

George Washington
George Washington

Tarihi bir emsalde, New York jürisi porno yıldızı Stormy Daniels’e 2016 seçimlerinden önce ödenen 130 bin dolarlık ‘sus payıyla’ ilgili davada eski Başkan Donald Trump’ı suçladı ve böylece Trump ABD tarihinde suçlamalarla itham edilen ilk ABD başkanı oldu.
Trump’ın, önümüzdeki Salı günü ilk kez mahkeme huzuruna çıkması bekleniyor.
Mahkemede, Trump’ın masum veya suçlu olduğu yönünde ne karar verileceği henüz bilinmese de, Beyaz Saray daha önce de benzer skandallara sahne oldu.
Oval Ofis’i elinde tutan başkanlardan yaklaşık üçte biri (46 tanesi), cinsel suistimalle, ilişki iddiasıyla ya da evlilik dışı çocuk sahibi olmakla suçlandı.
Trump’ın hikayesinin yanı sıra ABD eski Başkanı George Washington döneminden günümüze kadar başkanlık tarihinde yaşanan 15 skandal şunlar;

George Washington
Ülkenin ilk başkanı olan Washington’un, Virginia’da ailesi için çalışan Venüs adında bir kadından çocuk sahibi olduğu iddia edildi.
The New York Times gazetesinde 1999’da yer alan habere göre, Venüs’ün torunları, Washington’ın soyundan geldiklerini kanıtlamak için DNA testi yaptırmak istedi.

Thomas Jefferson
ABD’nin üçüncü başkanı Jefferson da görevdeki ilk döneminde bir köle olan Sally Hemings'ten çocuk sahibi olmakla suçlandı.
1998’de yapılan bir DNA testi, Hemings’in iki torununu Jefferson ile ilişkilendirdi.

Andrew Jackson
Jackson, Rachel Donelson Robards ile evliliği nedeniyle eleştirildi. Çünkü, Rachel Jackson'la evlendiğinde ilk kocasından yasal olarak boşanmamıştı ve zina yapmakla suçlandılar.

William Henry Harrison
Tarihin en kısa başkanlık dönemini geçiren, sadece 32 gün görevde kalan Harrison’un kölelerinden biri olan Dilsia ile ilişkisi olduğuna inanılıyor.
Eski başkanın, Dilsia’dan altı çocuğu olduğu iddia edildi.

John Tyler
Washington Post’a göre, Harrison'ın ölümünden sonra yerine geçen Tyler, Virginia’daki kölelerinden birinin babası olmakla suçlandı. 

James Garfield
Kısa ömürlü bir başkan olan Garfield’ın, 1862’de İç Savaş’ta generalken evlilik dışı bir ilişki yaşadığı iddia edildi.

Grover Cleveland
Oval Ofis’te art arda iki dönem görev yapan Cleveland, Beyaz Saray için yaptığı ilk kampanya sırasında bir skandalla karşılaştı.
Buffalo Evening Telegraph gazetesine göre, Cleveland başkanlığa aday olmadan 10 yıl önce  Maria Halpin adlı bir kadından çocuğu oldu.
Çocuk başka bir aile tarafından evlat edinilirken, Halpin bir psikiyatri merkezine gönderildi.
Halpin, Cleveland ile olan ilişkisinin rızaya dayalı olmadığını söyleyerek tecavüze uğradığını iddia etti.
Cleveland ise bu iddiaları yalanladı ve başkanlığı kazandı. O sırada başkanlık kampanyasını ilişkinin evliliğinden önce gerçekleştiğini söyleyerek savundu.

Warren Harding
ABD’nin 29. başkanı olan Harding’in, görevdeyken sekreter Nan Britton ile bir ilişki yaşadığı ve ondan bir çocuğu olduğuna inanılıyor.
Harding, görev süresi sona ermeden önce hayatını kaybetti. 1923’te öldüğünde, karısı Florence’ın onu zehirlediği söylendi.
Yakın zamanda yapılan bir DNA testi, Britton’ın kızı Elizabeth Ann Blaesing’in gerçekten de Harding’in biyolojik çocuğu olduğunu gösterdi.

Franklin Roosevelt
BuzzFeed’e göre, Roosevelt’in eşi Eleanor’un sekreteri Lucy Mercer ile uzun süreli bir ilişkisi vardı.
Eleanor, Roosevelt’in çantasında Mercer’den gelen aşk mektuplarını buldu. Eleanor daha sonra kocasına boşanma teklif etti. Ancak Roosevelt’in Mercer’den uzak duracağına söz vermesi üzerine evliliklerine devam ettiler.

Dwight Eisenhower
Eisenhower’ın başkanlığı öncesinde, henüz Tümgeneral iken kadın şoförü Kay Summersby ile uzun bir ilişkisi vardı.
Eski Başkan Harry Truman’ın bir yazara anlattığına göre, Eisenhower, 1945’te General George Marshall’dan Summersby ile evlenmek amacıyla eşinden boşanmak için izin istedi, ancak bu reddedildi.

John F. Kennedy
Kennedy, özellikle film yıldızı Marilyn Monroe ile olan ilişkisi hakkında bir dizi yankı uyandıran söylentiye maruz kaldı.

Lyndon Johnson
BuzzFeed’e göre, Johnson’ın, Madeline Brown ile 21 yıla yayılan bir ilişki de dahil olmak üzere bir dizi ilişkisi olduğu biliniyor.
Johnson’ın biyografi yazarına göre, insanlar Kennedy’nin birçok ilişkisi olduğundan bahsettiğinde, Johnson masaya vurup, Kennedy’den daha fazla ilişkisi olduğunu söylerdi.

George Bush
Bush, biri 1960’lı yıllarda, ikincisi ise yönetimi sırasında Beyaz Saray çalışanı olan kadınlar başkan ile ilişkileri olduklarını iddia etti. Ancak eski başkan bu iddiaları reddetti.

Bill Clinton
Clinton’ın kadınlarla ilişkileri ve kendisine yönelik cinsel suistimal iddiaları, Trump’tan önce yakın geçmişte en çok ses getiren skandallardan biriydi.
Paula Jones, Gennifer Flowers, Kathleen Willey, Elizabeth Ward Gracen ve Juanita Broaddrick isimli kadınlar Clinton’a karşı cinsel suistimal suçlamaları yöneltmiş olsa da, en yüksek profilli skandal, Beyaz Saray stajyeri Monica Lewinsky ile olan ilişkisiydi.

George W. Bush
BuzzFeed’e göre, George W. Bush, intihar eden Teksaslı bir kadına tecavüz etmekle suçlandı.
Ayrıca eski bir striptizci Tammy Phillips ile 1999’da sona eren 18 aylık bir ilişki yaşadığı da iddia edildi.



Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
TT

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal haklar tanındı. Peru'da yaşayan bir arı grubunu kapsayan gelişme, koruma çalışmalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Amazon Ormanları'nda yaşayan Meliponini arı sınıfı, bal arısı (Apis mellifera) kuzenlerinden farklı olarak iğne taşımaz. 

Peru'nun yerli halkları tarafından Kolomb öncesi dönemden beri yetiştirilen bu arılar, yağmur ormanlarında polen taşıyıcı rolü üstlenerek biyoçeşitliliği ve ekosistemi korumada kilit rol oynuyor. 

Grubun bilinen 500 türünün yaklaşık yarısı Amazon'da yaşıyor ve kakao, kahve ve avokado gibi bitkileri de içeren floranın yüzde 80'inden fazlasının tozlaşmasında rol oynuyor.

Ancak Meliponini arıları iklim krizi, ormansızlaşma, pestisit kullanımı ve  diğer arı türleriyle rekabet yüzünden ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 

Peru'nun iki belediyesinde kabul edilen yasalar artık bu böceklerin sağlıklı ekosistemlerde yaşama, üreme ve gelişme haklarını garanti altına alıyor.

Bu iğnesiz arıların yasal haklar elde etmesi, kimyasal biyolog Rosa Vásquez Espinoza'nın yerli halklarla birlikte yıllar süren çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

Kovid-19 pandemisinde yerli halklar ilaç bulamadıklarında bu arıların balını kullanıyordu. Bir meslektaşının ricası üzerine 2020'de balı inceleyen Espinoza çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

Guardian'a konuşan bilim insanı "Yüzlerce tıbbi molekül gördüm, tedavi potansiyeli taşıdığı bilinen moleküller" diyerek ekliyor: 

 Üstelik çeşitlilik de gerçekten çok fazlaydı. Bu moleküllerin antiinflamatuvar, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, hatta kanser önleyici etkileri olduğu biliniyor.

Bu nedenle saha çalışmalarını genişleten araştırmacı, yerli halktan uzmanlarla birlikte ormanın derinlerine keşif gezileri düzenledi. Nesillerdir devam eden geleneksel arıcılık yöntemlerini kaydettiler.

Ancak kısa süre sonra ciddi bir sorun olduğu fark edildi: Arıcılar, eskiden arı kolonilerini yarım saatte bulurken, artık saatler sürüyordu.

Espinoza, "Farklı topluluk üyeleriyle konuşuyorduk ve ilk söyledikleri 'Artık arılarımı göremiyorum' oldu" diye anlatıyor.

Biyoloğun yaptığı çalışmada, endüstriyel çiftliklerden uzak bölgelerdeki arıların bile balında pestisit izlerine rastlandı.

Meliponini arılarının korumaya ihtiyaç duyduğuna karar veren Espinoza ve meslektaşları, ilk olarak bu hayvanların tanınması için çaba gösterdi.

Araştırmaları sayesinde 2024'te, Meliponini arılarını Peru'ya özgü yerli türler olarak resmen tanıyan bir yasa kabul edildi. Peru yasaları yerli türlerin korunmasını gerektirdiği için bu kritik bir adımdı.

Daha sonra bu yıl ekimde Satipo, 22 Aralık Pazartesi de Nauta belediyeleri dünyada bir ilke imza atarak bu böcekleri yasal hak sahibi olarak tanımladı. 

Earth Law Center'ın Latin Amerika direktörü ve kampanyanın parçası olan Constanza Prieto gelişmeyi şöyle değerlendiriyor: 

Bu yönetmelik, doğayla ilişkimizde bir dönüm noktası: Meliponini arılarını görünür kılıyor, onları hak sahibi özneler olarak tanıyor ve ekosistemlerin korunmasında temel rol oynadıklarını onaylıyor.

Hukuk uzmanları yeni yasaların habitat restorasyonunu, daha sıkı pestisit kontrollerini ve genişletilmiş araştırmaları zorunlu kılabileceğini söylüyor.

Düzenlemeyi Peru genelinde uygulamaya koymak için bir imza kampanyası düzenlenirken, Bolivya, Hollanda ve ABD gibi ülkelerdeki koruma grupları da kendi bölgelerindeki arılar için benzer yasal yaklaşımları inceliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering


Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
TT

Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in Donald Trump ve Elon Musk arasında arabuluculuk yaptığı ortaya çıktı.

Dünyanın en zengin kişisi, yeni Donald Trump yönetiminin ilk aylarında Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın (DOGE) başına getirilince manşetlerden düşmemişti. 

Ancak Musk'ın, Trump'ın Büyük Güzel Yasa Tasarısı'nı sert bir dille eleştirmesinin ardından ikili arasındaki ipler haziranda kopmuştu. 

Trump, elektrikli otomobil teşviklerini kestiği için Musk'ın "çıldırdığını" söylemişti. 

Amerika Partisi'ni kuracağını öne süren Musk "Büyük bombayı patlatmanın zamanı geldi" diyerek Trump'ın Jeffrey Epstein dosyasında adının geçtiğini iddia etmişti.

İkili suikastla öldürülen sağcı aktivist Charlie Kirk'ün eylüldeki cenaze töreninde bir araya gelerek buzları eritmişti. 

Washington Post, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in perde arkasında ikiliyi nasıl yumuşattığını dünkü haberinde işledi. 

41 yaşındaki Cumhuriyetçi'nin ekibiyle birlikte büyük çaba göstererek Amerika Partisi'nin kurulmasını engellediği bildirildi. 

Vance'in bunun için hem Musk'a hem de çevresine baskı yaptığı ifade edildi.

Washington Post, Musk-Trump ilişkisinin yumuşamasıyla birlikte teknoloji milyarderinin 2026'daki ara seçimlerde yarışacak Cumhuriyetçi adaylara bağış yapmaya başladığını belirtti. 

Aylar boyunca uğraşan Vance'in de 2028'de başkan adayı olup Musk'tan destek görmeyi planladığı öne sürüldü. 

Musk'ın kasımda Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman şerefine Beyaz Saray'da verilen akşam yemeğine katıldığı hatırlatıldı. 

Musk-Trump ilişkisinin hâlâ hassas bir dengede durduğu aktarılan haberde Jared Isaacman'ın NASA Direktörlüğü'ne atanmasının önüne engeller çıkarılmasının teknoloji milyarderini kızdırdığı da ifade edildi. 

ABD Başkanı Donald Trump, "geçmişteki bağlantılarını yeniden değerlendirdikten sonra" adaylığını haziranda geri çektiği milyarder iş insanı Isaacman'ı, NASA Direktörlüğü görevine yeniden aday gösterdiğini kasımda açıklamıştı.

Musk'ın iyi ilişkilere sahip olduğu bilinen Isaacman, önceki haftalarda resmen bu göreve getirilmişti. 

Isaacman, 2021 ve 2024'te Musk'ın SpaceX roketleriyle uzaya çıkmıştı.

Independent Türkçe, Washington Post, Daily Beast, Gizmodo


ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
TT

ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)

ABD tehdidi altındaki Nicolás Maduro denizdeki ablukanın ardından ülkesinin topraklarına saldırı düzenlenmesine rağmen görevden ayrılacağına dair herhangi bir sinyal vermiyor.

Donald Trump, Venezuela liderinin zamanının dolduğunu öne sürerken 63 yaşındaki siyasetçi son haftalarda katıldığı etkinliklerde dans ederken görülüyor. 

Wall Street Journal (WSJ), ABD'nin askeri yığınağı ve petrol gemilerine uygulanan ablukayla karşı karşıya olan Maduro'nun kendine güvenini hem ülkesine hem de dünyaya göstermeye çalıştığını bildiriyor. 

Amerikan gazetesi, ekonominin büyük ölçüde devlet kontrolüne alındığı Venezuela'da Maduro'nun ihaleleri yandaşlarına vererek kendi konumunu güçlendirdiğini iddia ediyor. 

13 yılı aşkın süredir iktidarda olan lider, ülkeden kaçacağı iddialarına rağmen mitinglerde "Bizi devrim yolunda asla çıkaramayacaklar. Sonsuza kadar zafer!" diyor. 

Geçmişte ABD adına Venezuela'yla pek çok müzakere yapan eski diplomat Thomas A. Shannon Jr., 14 yıllık iktidarın ardından 2013'te ölen Hugo Chávez'in ülkeyi devrime ve anti emperyalizme inandırdığını söylüyor:

Chavezciler ne kadar yoz, zalim ve suçlu olursa olsun Latin Amerika'da onlardan başka anti emperyalist solcu kaldığına inanmıyor. Bu pozisyonlarından vazgeçmek istediklerini sanmıyorum.

Önceki haftalarda Nobel Barış Ödülü'nü almak için gizli bir operasyonla Venezuela'dan Norveç'e giden María Corina Machado ise Oslo'da yaptığı konuşmada "Müzakereyle ya da değil Maduro iktidardan düşecek" dedi. 

Geçmişte Chávez'e danışmanlık yapan Amerikalı avukat Eva Golinger, Maduro için şu yorumu yaptı:

Trump'ın Kim Jong-un'u övdüğünü, eski El Kaide liderini Beyaz Saray'a çağırdığını görünce 'Neden onunla müzakere edemeyim ki?' diye düşünüyor. Kanımca ülkeyi terk edeceğine orada ölmeyi tercih eder.

Diğer yandan Donald Trump, Venezuela'nın topraklarına ilk kez saldırı düzenlediklerini duyurdu. 

Cuma günü yaptığı açıklamada saldırının geçen hafta düzenlendiği dışında pek bir bilgi vermeyen ABD Başkanı teknelere uyuşturucu yüklenen bir limanı vurduklarını dün söyledi. 

CNN de kaynaklarına dayandırdığı haberde saldırıda drone kullanıldığını bildirdi. 

Karakas yönetimi hâlâ konuya dair sessizliğini koruyor. 

İnsan hakları ihlalleri ve siyasi mahkumlara işkenceyle suçlanan Maduro yönetimi, kendi doğal kaynaklarına göz diken ABD'nin bu iddiaları kullandığını savunuyor. 

ABD, Karakas yönetiminin kartellerle işbirliği yaptığını da iddia ediyor. Venezuela ise Washington'ın ülkede darbe planladığını öne sürüyor. 

ABD eylülden beri Karayipler ve Pasifik Okyanusu'ndaki teknelere uyuşturucu ticaretiyle mücadele iddiasıyla saldırılar düzenliyor.

En az 105 kişinin öldürüldüğü operasyonlar, yargısız infaz eleştirilerinin hedefi oluyor. 

"Uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele" gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu geçen ay başlattığını duyuran ABD'nin Venezuela'ya askeri hareket düzenlemesi ihtimali haftalardır dünya gündeminde.

Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etti.

Trump, iki hafta önce Venezuela limanlarında yaptırıma tabi tankerlere "tam abluka" uygulanması talimatını verdi.

Washington, geçen ay yabancı terör örgütü olarak ilan ettiği Güneşler Karteli'nin (Cartel de los Soles) liderinin Maduro olduğunu savunuyor. 

Beyaz Saray, Maduro'nun tutuklanması veya mahkum edilmesine ilişkin bilgi sağlanması karşılığında verilecek ödülü iki katına çıkararak 50 milyon dolara yükselttiğini 8 Ağustos'ta duyurmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, Reuters