Moskova, Libya’daki kriz hattına dahil oldu

Moskova, Temsilciler Meclisi’ne desteğini ve 13’üncü anayasa değişikliğini memnuniyetle karşıladığını açıkladı.

(Soldan sağa) Sağir ve Şuveyhidi, Moskova’da Devlet Dumasının Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı ve Rusya’nın Trablus Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Temsilciler Meclisi)
(Soldan sağa) Sağir ve Şuveyhidi, Moskova’da Devlet Dumasının Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı ve Rusya’nın Trablus Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Temsilciler Meclisi)
TT

Moskova, Libya’daki kriz hattına dahil oldu

(Soldan sağa) Sağir ve Şuveyhidi, Moskova’da Devlet Dumasının Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı ve Rusya’nın Trablus Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Temsilciler Meclisi)
(Soldan sağa) Sağir ve Şuveyhidi, Moskova’da Devlet Dumasının Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı ve Rusya’nın Trablus Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Temsilciler Meclisi)

Moskova, 13’üncü anayasa değişikliğinde öngörüldüğü üzere Devlet Yüksek Konseyi ile girdiği süreçte Akile Salih başkanlığındaki Temsilciler Meclisi’ne desteğini ilan ederek, Libya seçim yasalarını hazırlama krizi hattına dahil oldu.
Son zamanlarda Moskova ve Washington arasında paralı askerler ve seçimlerle ilgili Libya meselelerine ilişkin siyasi anlaşmazlıklar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) oturumlarından siyasi taraflarla doğrudan toplantılara yansıdı. Libya Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Bileyhik, meclis başkanının ikinci yardımcısı Abdulhadi es-Sağir ve milletvekili Celal eş-Şuveyhidi’nin Rusya’nın Trablus Büyükelçisinin katılımıyla Rusya’da Devlet Dumasında Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı ve Liberal Demokrat Parti lideri Leonid Slutsky ile görüştüğünü ve Libya’daki siyasi durumu ele aldıklarını söyledi.
Bileyhik yaptığı açıklamada, Slutsky’nin Duma ve Rusya hükümetinin Libya Temsilciler Meclisi’ne verdiği desteği doğruladığını dile getirdi. Ayrıca 13’üncü anayasa değişikliğini ve seçim yasalarını hazırlamak için bir 6+6 komitesinin kurulmasını memnuniyetle karşıladığını vurguladı.
6+6 komitesi, 13’üncü anayasa değişikliğine göre bu yıl sona ermeden önce Libya’da cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin yapılması için gerekli yasaları bu süre bitmeden tamamlamak amacıyla Temsilciler Meclisi ve Yüksek Konsey temsilcilerinden oluşuyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre komitenin üyeleri, gerekli yasaların hazırlanmasını temmuz ortasını geçmeyecek bir süre içinde tamamlamak zorunda. Aksi takdirde BM misyonu, Libyalı şahsiyetlerden oluşturacağı ‘üst düzey’ bir komite aracılığıyla sorumluluğu üstlenecek.
Libya cumhurbaşkanlığı adayı ve ‘Yenilenme Partisi’nin Başkanı Süleyman el-Bayudi, Libya Temsilciler Meclisi heyetinin Rusya’ya yaptığı ziyaretin, Batili’nin girişimine giden yolu doğrudan kapatmayı amaçladığını söyledi. Temsilciler heyetinin bu hamlesinin ‘başarılı olursa siyasi çözümün araçlarını iki konseyde tutacağını’ belirten Bayudi sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yüksek Konsey’in de bir parçası olan, Temsilciler Meclisi’nin en önemli taleplerinin, Abdulhamid Dibeybe’yi (geçici Birlik Hükümeti’nin başkanı) ve Başkanlık Konseyi’ni seçimlerden uzaklaştırmak ve seçimleri denetlemek olduğu bir sır değil. Bu nedenle çözüm zor. BM Temsilcisi, yolları birleştirmek ve herkesi kapsamlı bir diyalog ve anlaşmaya dahil etmek için çaba göstermelidir.”
Rusya’nın BMGK’daki temsilcisi, Bathiliy’nin oturumda brifing vermesinin hemen ardından, beklenen seçimlerin düzenlenmesinde ‘acelesi davranmaya’ karşı uyarıda bulundu.
Bathiliy’nin önerdiği girişim, görevi cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine ulaşmak olan tüm paydaşları, kurumları, şahsiyetleri, aşiret liderlerini, kadınları ve gençleri bir araya getiren üst düzey bir yönlendirme komitesi oluşturulması çağrısında bulunuyor. Temsilciler Meclisi ve Yüksek Konsey ise bu noktayı reddediyor. Bu nedenle Libyalı gözlemciler, 2011 yılından, 17 Şubat Devrimi’nin patlak vermesinden bu yana ülkelerinin, Rusya ve ABD arasında geniş bir siyasi çekişme alanı haline geldiğini belirtti. Gözlemcilerden bazıları, Rusya’nın beklenen seçimlerden önce Libya’da ABD’nin elini kolunu bağlamak istediğini bildirdi. Bu nedenle Rus ‘Wagner’ paralı askerlerinin ülkeden çıkarılması çağrılarına yanıt olarak Moskova, paralı askerlerin ve yabancı güçlerin aynı anda ülkeden çıkarılması çağrısında bulunuyor.
Diğer yandan ülkenin eski Başmüftüsü Sadık el-Giryani, geçen pazar günü başkent Trablus’ta gerçekleşen güvenlik ve askeri toplantıyı kabul etmediğini açıkladı. Bu toplantının Trablus’a yönelik saldırının ve ‘Trablus’taki savaşa katılan ve batı bölgesi halkına karşı işledikleri suçlardan tövbe etmeyen askeri liderlerin dahlinin’ yıl dönümüne denk geldiğini söyleyen Giryani, vatandaşları bu savaşta yaşananlara öfkelerini ifade etmeleri için sokaklara çıkmaya çağırdı.
Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Ulusal Ordu (LUO), Nisan 2019’un başlarında Trablus’a yönelik bir askeri operasyon başlatmıştı. Operasyon, 13 ay boyunca devam ederken, geride her iki taraftan da binlerce ölü ve yaralı bıraktı.



Şeyh Hicri, Ceramanalılara seslendi: Biz bölünme ya da parçalanma istemiyoruz

İsrail'in Suriye topraklarına yaptığı saldırılara tepki olarak Suriyeli Dürziler tarafından dün açılan pankartta ‘Suveyda Suriye'nin sırtındaki zehirli hançeriniz olmayacak’ yazıyor (AP)
İsrail'in Suriye topraklarına yaptığı saldırılara tepki olarak Suriyeli Dürziler tarafından dün açılan pankartta ‘Suveyda Suriye'nin sırtındaki zehirli hançeriniz olmayacak’ yazıyor (AP)
TT

Şeyh Hicri, Ceramanalılara seslendi: Biz bölünme ya da parçalanma istemiyoruz

İsrail'in Suriye topraklarına yaptığı saldırılara tepki olarak Suriyeli Dürziler tarafından dün açılan pankartta ‘Suveyda Suriye'nin sırtındaki zehirli hançeriniz olmayacak’ yazıyor (AP)
İsrail'in Suriye topraklarına yaptığı saldırılara tepki olarak Suriyeli Dürziler tarafından dün açılan pankartta ‘Suveyda Suriye'nin sırtındaki zehirli hançeriniz olmayacak’ yazıyor (AP)

Suriye'deki Dürzilerin ruhani lideri Şeyh Hikmet el-Hicri, Suriye'nin güneyindeki Suveyda ilinde ayrılıkçı çabalar olduğuna dair tartışmalara son noktayı koyarak “Bizim projemiz, mükemmel bir Suriye ulusal projesidir” dedi. Şeyh Hicri, dün Şam kırsalındaki Ceramana ilçesinden gelen bir heyetle yaptığı görüşmede, ülkede bölünme arayışına girilmemesi çağrısında bulundu.

Toplantı sırasında çekilen bir videoda açıklamalarda bulunan Hicri, şunları söyledi:

“Bizim projemiz mükemmel bir Suriye ulusal projesidir. Suriye topraklarının ve halkının birliğidir. Ne bunun ötesine geçen fikirleri tartışırız ne de Allah korusun bölünme ya da parçalanma peşine düşeriz. Biz köklerimizi korumak istiyoruz.”

Suriyeli Dürzilerin ruhani lideri Şeyh Hicri, Dürzi grupların silahlarını teslim etmemelerini desteklediği ve Suriye'de sivil bir devletin kurulması için nüfuz sahibi ülkelerin duruma müdahil olması çağrısında bulunduğu için Suveydalılar ve Ceramanalılar tarafından yoğun şekilde eleştiriliyor. Bu durum Suveydalıları, dış müdahaleyi ve bölünme çağrılarını reddeden Suriyelilerin eleştiri oklarının hedef tahtasına oturttu.

hyy6u
Şam Vali Yardımcısı Ahmed Dalati, Şam Kırsalı Emniyet Müdürü Yarbay Husam et-Tahhan ve Doğu Guta Bölgesi Sorumlusu Muhammed Ali Amir'in Ceramana'da Hicri ve beraberindekilerle bir araya geldiği toplantıdan (Yerel internet siteleri)

Şam'ın güneyinde nüfusunun çoğunu Dürzilerin oluşturduğu Ceramana ilçesinde bir güvenlik görevlisinin ‘Ceramana Kalkanı’ adlı silahlı grup tarafından öldürülmesinin ardından gerginliğin tırmandı. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN cumartesi günü, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın ‘İsrail ordusuna Ceramana'daki Dürzi bölgesini korumak için hazırlık yapma talimatı verdiğini’ bildirmesiyle mesele daha da karmaşık hale geldi.

Suveyda ve Ceramana’nın önde gelen liderleri, İsrail’in müdahalesini reddettiklerini ve gerginliği kontrol altına almak ve İsrail'in Suriye'nin zaten kırılgan olan iç durumunu istikrarsızlaştırma girişimlerini engellemek için tüm taraflarla ve güvenlik birimlerinin temsilcileriyle birlikte çalıştıklarını açıkladılar. Şarku’l Avsat’ın Suveyda’daki yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre pazartesi gecesi kimliği belirsiz kişilerin Suveyda’nın kuzey girişindeki el-Ankud Kavşağı’na İsrail bayrağı çekmesi halkın öfkesine yol açtı. Kavşakta toplanan onlarca Suveydalı bayrağı indirip yakarken, İsrail'in bölgelerinde ‘nifak tohumları ekme girişimlerini reddettiklerini’ haykıran sloganlar attılar.

frgty65
Suriye'deki Dürzilerin Ruhani lideri Şeyh Hikmet el-Hicri (Ruhani liderlik sayfası)

Salı sabahı Ceramana sakinlerinden oluşan bir heyet, gerginliği kontrol altına alma çabaları çerçevesinde Şeyh Hicri ile görüşmek üzere Suveyda’daki Kanavat köyünde bulunan evini ziyaret etti. Şeyh Hicri, Suriye'den ayrılma ya da iltica çağrısında bulunmadığını açıkladı. Taleplerinin Suriye topraklarının ve halkının birliği ve onurlu bir şekilde yaşamak olduğunu vurgulayan ve ayrılma söylemlerinin dayanaksız olduğuna dikkati çeken Dürzilerin ruhani lideri, “Bir aşamadaydık ve şimdi bir boşluktayız. Konu çok hassas. Birleşmeliyiz” şeklinde konuştu.

Suveyda'nın önde gelen üç ruhani liderinden biri Şeyh Hikmet el-Hicri, diğer ikisi ise Şeyh Hamud el-Hanavi ve Şeyh Yusuf Carbu. Hem Şeyh Hanavi hem de Şeyh Carbu, Şeyh Hicri'nin sivil bir devletin kurulması, nüfuz sahibi ülkelerin bu dosyaya müdahale etmesi çağrısına karşı çıkarak, herhangi bir ayrılma söylemini kabul etmediklerini ifade ettiler.

sdefrt
Lübnanlı Dürzi lider Velid Canbolat Beyrut'ta Dürzi toplantısında konuşurken (Şarku’l Avsat)

Lübnanlı Dürzi lider Velid Canbolat daha önce Şeyh Carbu, Şeyh Hanavi ve Emir Hasan el-Atraş ile temas kurduğunu, bu temasları takip edeceğini ve Şam’ın otoritesini teyit etmek için yakında Suriye'yi ziyaret edeceğini açıklamıştı. ‘Mevcut aşamanın ciddiyeti’ konusunda uyaran Canbolat, “Siyonist proje, zayıf zihinleri bir iç savaşa sürüklemek istiyor” dedi. Lübnanlı Dürzi lider, ‘Dürzilerin ya güçlerini aldıkları Arap kimliğini korumak ya da Siyonist plana uymak gibi büyük bir meydan okumayla karşı karşıya olduklarını’ söyledi.

İsrail'in bölgedeki Dürzilerin temsilcisi olarak gösterdiği Şeyh Muvaffak Tarif'i de uyaran Canbolat, “Tarif, Dürzileri temsil etmiyor. Dürzilerin bulunduğu her bölgede onları temsil eden birileri vardır” ifadelerini kullandı.