عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Sapiens'in yazarı Harari, Netanyahu'ya çıkıştı: "İsrail'i yıkan lider olarak tarihe geçecek"

11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)
11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)
TT
TT

Sapiens'in yazarı Harari, Netanyahu'ya çıkıştı: "İsrail'i yıkan lider olarak tarihe geçecek"

11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)
11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)

Tarihçi Yuval Noah Harari, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ülkeyi yıkan lider olarak tarihe geçebileceğini söyledi. 
Harari, ABD merkezli haber ajansı Associated Press'in Tel Aviv'deki bürosuna verdiği söyleşide, Netanyahu'nun siyasi kariyerini sonlandırmış olsa büyük bir lider olarak hatırlanacağı savunarak, şu ifadeleri kullandı:
"Netanyahu iki dönem görev yaptıktan sonra ya da mesela 8 yıl sonra emekli olsaydı, yaptığı pek çok şeyi beğenmesem de İsrail'in en büyük liderlerinden biri olarak emekliliğe ayrılmış olurdu diye düşünüyorum."
İsrailli yazar, Netanyahu liderliğindeki radikal sağ bloğun kasımdaki seçimleri kazanmasının başbakanın siyasi kariyerine büyük zarar verdiğini belirterek, şöyle devam etti: 
"Şimdiyse ardında bıraktığı mirasta, kesinlikle İsrail'i bölen ve İsrail ulusunu kendisine düşman hale getiren bir kişi olarak anılacak. Umarım o noktaya gelmeyiz. Fakat kendisi İsrail devletini yok eden kişi olarak tarihe geçebilir."
Netanyahu hükümetinin, yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören reform paketi nedeniyle İsrail yaklaşık üç aydır protestolarla sarsılıyor. 
Hükümet karşıtı yüzbinlerce gösterici, sokaklarda barikat kurup eylem yaparken, polis de protestoculara tazyikli su ve gözyaşartıcıyla müdahale etti. 27 Mart'taki gösterilerdeyse bir grup protestocu, Batı Kudüs'teki Başbakanlık konutunun önünde bariyerleri aşmaya çalışırken polisle çatıştı. Eylemlerde can kaybı yaşanmazken, 290'dan fazla kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Netanyahu ise protestoların ardından bu hafta mecliste düzenlenmesi planlanan yargı reformu görüşmelerinin belirsiz süreliğine askıya alındığını duyurdu.
47 yaşındaki yazar, söz konusu yargı reformunun meclisten geçmesi durumunda büyük felakete yol açabileceğine dikkat çekerek, şunları söyledi: 
"Bu tür bir güç, yayılmacı hedefleri olan ve Yahudi üstünlüğüne inanan radikal dinci niteliğe sahip bir otokratik rejimin eline geçerse, tüm Ortadoğu'yu yakıp yıkar."
ABD Başkanı Joe Biden'dan da protestolar nedeniyle Tel Aviv yönetimine tepki göstermişti. Biden, Netanyahu yönetimini eleştirerek "Bu yolda devam edemezler" demiş, İsrail lideriyse "Kararlarımızı dışarıdan gelen baskılara göre değil, halkın iradesiyle alıyoruz" ifadelerini kullanmıştı.
Independent Türkçe, Times of Israel, AA

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Mısırlı kaynak: Gazze anlaşmasının ikinci aşaması henüz başlamadı ve zorluklar var

TT
TT

Mısırlı kaynak: Gazze anlaşmasının ikinci aşaması henüz başlamadı ve zorluklar var

Mısırlı kaynak: Gazze anlaşmasının ikinci aşaması henüz başlamadı ve zorluklar var

Mısırlı bir kaynak dün Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “İkinci aşama müzakereleri henüz fiilen başlamadı, ancak sahadaki zorluklar ve İsrail'in cesetler konusundaki kriz dahil olmak üzere bazı boşlukları açıkça istismar etmesi nedeniyle sadece teorik olarak tartışılıyor” dedi. Kaynak, ‘gelecekte herhangi bir zorlukla karşılaşmamak için uluslararası güçlerin konuşlandırılması gerektiğini ve Mısır'ın bu konuda çalıştığını’ belirtti.

Kaynak, ‘bölünmenin daha da genişleyebileceğine dair işaretler göz önüne alındığında, sahadaki durumun son derece tehlikeli olduğunu’ bildirdi. Kaynak şöyle devam etti: “Teorik olarak, ABD Başkanı Donald Trump'ın dediği gibi ikinci aşamadayız, ancak pratikte henüz başlamadı. Bu aşama zor, bu aşamaya giden yol engebeli, hiç de kolay değil ve ikinci aşamada olduğumuzu iddia etmemizi sağlayacak uygun koşullar yok.”

Geçtiğimiz salı günü Trump, ateşkes anlaşmasını çevreleyen belirsizlikler sürerken, İsrail'in insani yardım girişini geciktirmesi ve Hamas'ın Gazze Şeridi üzerindeki kontrolünü sıkılaştırmasıyla birlikte, Truth Social'da Gazze anlaşmasının ikinci aşamasının başladığını duyurdu.

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari salı günü yaptığı açıklamada, “Durumu nasıl güvence altına alacağımız, yöneteceğimiz ve Gazze Şeridi'nde savaşın yeniden başlamamasını nasıl sağlayacağımız konusunda zorlu görüşmeler başladı” dedi. El-Ensari Amerikan haber ağı Fox News ile yaptığı röportajda, ‘görüşmelerin Şarm eş-Şeyh'te başladığını ve ekiplerin birinci ve ikinci aşamalar arasında zaman farkı olmaması için gece gündüz çalıştığını’ belirtti.

Mısır'ın geçtiğimiz günlerde açıkladığı gibi, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin onayıyla uluslararası güçlerin konuşlandırılması olasılığıyla ilgili olarak Mısırlı kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Buna ihtiyacımız var. Mısır, ortakları ve ilgili taraflarla bu konuda çalışıyor. Ancak, özellikle Hamas, Trump'ın güvenliği kontrol etmesine izin verdiği geçiş döneminde askeri önlemler uygulamaya koymaya başladığından, bunun için bir tarih belirlemek zor. Bu, Trump’ın salı günü Hamas'a hızlı bir şekilde silahsızlanma çağrısı yapmasıyla temelden çelişiyor.”

Kaynak, “Bu sadece silahsızlanma meselesi değil (ki bu da kolay olmayacak), aynı zamanda tünelleri yıkma fikrini öneren İsrail meselesi de var. Bunlar şu anda çözülmesi zor karmaşık meseleler. Bu nedenle belirsiz bir durumla karşı karşıyayız ve yarın Gazze Şeridi'nde ne olacağı bilinmiyor” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz salı günü Beyaz Saray'da Arjantinli mevkidaşı Javier Milei ile yaptığı görüşmede Trump, “Eğer Hamas silahlarını bırakmazsa, biz onları elinden alacağız. Bu hızlı ve belki de şiddetli bir şekilde olacak” dedi.

gthyj
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde bulunan Nuseyrat Mülteci Kampı yakınlarındaki Netzarim Koridoru’ndan geçen Filistinliler (AFP)

Mısırlı kaynak, “Mısır, anlaşmanın dayanıklılığını desteklemek, aşamalarını tam olarak uygulamak ve insani yardımı sağlamak için her yönden çaba gösteriyor” dedi. İsrail'in Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafını açmamasının ‘henüz tamamen çözülmemiş olan kurumların krizine dayalı olarak, durumu geciktirme ve istismar ederek kargaşaya neden olma politikasının bir parçası’ olduğunu ifade etti.

Kaynak, ‘durumun her an izlenmesi gerektiğini, çünkü birçok hızlı değişiklik olduğunu ve Şarm eş-Şeyh müzakerelerinde anlaşmanın ilk aşamasının birkaç saat içinde tamamlanmasından farklı olarak, sonraki aşamaların zaman alacağını’ düşündüğünü belirtti. Kaynak, ‘Hamas ve İsrail'in, önerildiği şekilde anlaşmayı uygulamak için büyük sorumlulukla hareket etmesi gerektiğini’ kaydetti.

Hamas pazartesi günü hayatta kalan son İsrailli rehineleri serbest bıraktı ve İsrail, Trump'ın arabuluculuğunda sağlanan ateşkes anlaşması kapsamında Filistinli mahkûmlarla dolu otobüsleri Gazze Şeridi'ne gönderdi, ancak cesetlerle ilgili kriz henüz çözülmedi.

Times of Israel gazetesi, bir diplomat ve başka bir bilgi sahibi kaynağa atıfta bulunarak, Hamas'ın arabuluculara dün diğer dört İsrailli rehinenin cesetlerini teslim etme niyetini bildirdiğini ve böylece İsrail'e teslim edilen rehine cesetlerinin sayısının 12'ye çıktığını duyurdu.

Ateşkes anlaşması uyarınca Hamas'ın toplam 28 cesedi teslim etmesi gerekiyor. Salı günü dört cesedi teslim ettikten sonra, 20 ceset hareketin elinde kaldı. Hamas, Gazze Şeridi'nde iki yıl süren savaşın ardından enkaz arasında cesetleri bulmanın zor olduğunu bildirdi.

7u8ı
İnsani yardım malzemeleriyle yüklü tırlar, Gazze Şeridi'ne geçmek için Refah Sınır Kapısı’nın Mısır tarafında bekliyor (AFP)

Bu çatışma ve ikinci aşamanın çözülmesinin daha uzun süreceği beklentisi içinde, Amerikan meseleleri üzerine çalışan Filistinli araştırmacı Kemal ez-Zeğul, Trump'ın ‘anlaşmanın aşamalarını tamamlamaya kararlı’ olduğunu düşünüyor. Ez-Zeğul, “Trump, salı günü cenazelerin teslimi konusunda bir kriz olduğunu hissettiğinde, ‘Hemen en üst düzeyde Hamas ile iletişime geçtik’ demişti. Ancak şimdi İsrail, anlaşmayı tamamlamak için Refah Sınır Kapısı’nı bir baskı aracı olarak kullanıyor ve her aşamada bunu tekrarlayacak” şeklinde konuştu.

İsrail Yayın Kurumu dün, İsrail'in Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki Refah Sınır Kapısı’nı açmaya ve Gazze Şeridi'ne insani yardımın ulaştırılmasına izin vermeye karar verdiğini bildirdi. Bu karar, dört rehinenin cenazesinin iadesi ve Gazze Şeridi'ne giren yardım tırlarının sayısını yarıya indirme önlemlerinin iptal edilmesinin ardından geldi.

Sınır kapısındaki kriz, anlaşmanın tamamlanmasının önündeki tek engel değil. Ez-Zeğul'a göre, Kahire'nin yakın zamanda açıkladığı gibi, Mısır ve Ürdün'de eğitilen Filistin polis güçlerinin Gazze Şeridi'ne nasıl entegre edileceğini tartışmak için Hamas ve diğer Filistinli gruplarla müzakere yapılması gerekiyor.

Trump'ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile karşı karşıya kalarak, savaşı sona erdirme ve ateşkes aşamalarını tamamlama sözünü yerine getirmesi bekleniyor. Ez-Zeğul, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, “Hamas kalan cesetleri teslim etmezse işler karmaşıklaşacak ve ilk aşamanın nasıl tamamlanacağı konusunda yeni müzakerelere geri döneceğiz” dedi.

İlk aşamanın iki unsuru kaldı: tüm cesetlerin teslim edilmesi ve Refah Sınır Kapısı’nın yeniden açılması. Böylece yardımların kısıtlama olmaksızın ve büyük miktarlarda Gazze Şeridi'ne girmesi sağlanacak.

ARAP DÜNYASI

Şara ve Putin ilişkilerde yeni bir aşamaya geçiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün Kremlin'de Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'yı ağırladı (DPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün Kremlin'de Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'yı ağırladı (DPA)
TT
TT

Şara ve Putin ilişkilerde yeni bir aşamaya geçiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün Kremlin'de Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'yı ağırladı (DPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün Kremlin'de Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'yı ağırladı (DPA)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’yı Kremlin’de sıcak bir şekilde karşıladı. Bu ziyaret, geçmişi geride bırakıp, iki liderin ‘köklü ilişkiler’ olarak nitelendirdiği iki ülke arasındaki ilişkileri yeniden tesis edecek yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor.

Suriye Cumhurbaşkanı Şara, ülkesinin Rusya ile ilişkilerini yenilemek için çaba göstereceğini vurgularken Moskova'da kendisine gösterilen ‘sıcak karşılamadan’ dolayı Rusya Devlet Başkanı Putin'e teşekkür etti.

Putin’in Moskova’nın Suriye yönetimiyle düzenli istişareler yapmayı istediğini teyit etmesiyle ilgili olarak Şara, Suriye'nin önceki tüm anlaşmalara saygı duyduğunu ve Suriye'nin durumunun bağımsızlığı, toprak bütünlüğü ve birliği ile bölgesel ve küresel istikrarla bağlantılı güvenlik istikrarının sağlanması gerektiğini söyledi.

Kapalı kapılar ardında yaklaşık iki buçuk saat süren toplantının ardından, özellikle Rusya’nın Suriye’deki askeri varlığı (Lazkiye ve Tartus'taki hava ve deniz üsleri dahil) ile ilgili olarak varılan anlaşmaların içeriği hakkında çok az bilgi verildi. Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak görüşmelerin sonunda yaptığı açıklamada, ortak hükümet komitesinin yeniden başlatılması konusunda bir anlaşmaya varıldığını duyurdu. Ayrıca, görüşmelerin odak noktası olduğu görünen Suriye enerji sektörüne de değindi.

ARAP DÜNYASI

ABD’li üst düzey iki danışman: Gazze'de uluslararası bir güç oluşturma planı için çalışmalar devam ediyor

Gazze Şeridi'ndeki Hamas üyeleri (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki Hamas üyeleri (Reuters)
TT
TT

ABD’li üst düzey iki danışman: Gazze'de uluslararası bir güç oluşturma planı için çalışmalar devam ediyor

Gazze Şeridi'ndeki Hamas üyeleri (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki Hamas üyeleri (Reuters)

ABD’li üst düzey iki danışman dün yaptıkları açıklamada, Filistin topraklarında güvenliği sağlamak için Gazze'ye uluslararası bir güç gönderme planı için çalışmaların başladığını söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze için hazırladığı 20 maddelik planın temel şartlarından biri, Gazze’de ABD destekli bir istikrar gücü oluşturulmasıydı. Washington, bu gücü desteklemek için 200 kadar asker göndermeyi kabul etti, ancak bu askerlerin Gazze'ye konuşlandırılmayacağını belirtti. ABD’li üst düzey iki danışman, gazetecilere yaptıkları açıklamada İsrail ordusu ile Gazze Şeridi'ndeki İslam Direniş Hareketi Hamas arasında gerilimin halen yüksek olduğunu belirtti.

ABD’li danışmanlar, operasyona hazırlık için bölgede 24 kadar Amerikan askerinin bulunduğunu ve bu askerlerin ‘koordinasyon ve denetim’ rolü üstleneceklerini söylerken danışmanlardan biri, amacın, ‘yardım etmek ve katılmak isteyen tüm yerel ortakları kullanmak’ olduğunu açıkladı.

Öte yandan Hamas, Gazze şehrinde İsrail ile iş birliği yaptığını iddia ettiği yedi kişiyi öldürdükten sonra, danışmanlar bu tür olayları önlemek için siviller için güvenli bölgeler oluşturulması konusunda tartışmalar yapıldığını söylediler. İkinci danışman, hiç kimsenin Gazze sakinlerini bu felaket bölgesini terk etmeye zorlamayacağını söyledi. Yetkililer, Hamas üyelerinin temizlendiği bölgeleri yeniden inşa etmeyi düşünüyorlar.

Trump, Gazze Şeridi’nin yeniden yapılandırılmasını istediğini ve çeşitli uluslararası ortaklardan yatırım taahhütleri aldığını, ancak bunun zaman alacağını söyledi. Danışmanlar, İsrailli rehinelerin kalıntılarını kurtarmak için sabırlı olunması gerektiğini belirterek, kalıntıların enkaz ve patlamamış mühimmat altında gömülü olduğu için bunun beklenenden daha uzun süreceğini söylediler. Kalıntıların kurtarılmasına yol açacak bilgiler için ödül verilmesi konusunda tartışmalar olduğunu da eklediler.