Sapiens'in yazarı Harari, Netanyahu'ya çıkıştı: "İsrail'i yıkan lider olarak tarihe geçecek"

11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)
11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)
TT

Sapiens'in yazarı Harari, Netanyahu'ya çıkıştı: "İsrail'i yıkan lider olarak tarihe geçecek"

11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)
11 Şubat'ta da büyük bir kalabalık Tel Aviv'de toplanarak Netanyahu liderliğindeki koalisyonu protesto etmişti (Reuters)

Tarihçi Yuval Noah Harari, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ülkeyi yıkan lider olarak tarihe geçebileceğini söyledi. 
Harari, ABD merkezli haber ajansı Associated Press'in Tel Aviv'deki bürosuna verdiği söyleşide, Netanyahu'nun siyasi kariyerini sonlandırmış olsa büyük bir lider olarak hatırlanacağı savunarak, şu ifadeleri kullandı:
"Netanyahu iki dönem görev yaptıktan sonra ya da mesela 8 yıl sonra emekli olsaydı, yaptığı pek çok şeyi beğenmesem de İsrail'in en büyük liderlerinden biri olarak emekliliğe ayrılmış olurdu diye düşünüyorum."
İsrailli yazar, Netanyahu liderliğindeki radikal sağ bloğun kasımdaki seçimleri kazanmasının başbakanın siyasi kariyerine büyük zarar verdiğini belirterek, şöyle devam etti: 
"Şimdiyse ardında bıraktığı mirasta, kesinlikle İsrail'i bölen ve İsrail ulusunu kendisine düşman hale getiren bir kişi olarak anılacak. Umarım o noktaya gelmeyiz. Fakat kendisi İsrail devletini yok eden kişi olarak tarihe geçebilir."
Netanyahu hükümetinin, yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören reform paketi nedeniyle İsrail yaklaşık üç aydır protestolarla sarsılıyor. 
Hükümet karşıtı yüzbinlerce gösterici, sokaklarda barikat kurup eylem yaparken, polis de protestoculara tazyikli su ve gözyaşartıcıyla müdahale etti. 27 Mart'taki gösterilerdeyse bir grup protestocu, Batı Kudüs'teki Başbakanlık konutunun önünde bariyerleri aşmaya çalışırken polisle çatıştı. Eylemlerde can kaybı yaşanmazken, 290'dan fazla kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Netanyahu ise protestoların ardından bu hafta mecliste düzenlenmesi planlanan yargı reformu görüşmelerinin belirsiz süreliğine askıya alındığını duyurdu.
47 yaşındaki yazar, söz konusu yargı reformunun meclisten geçmesi durumunda büyük felakete yol açabileceğine dikkat çekerek, şunları söyledi: 
"Bu tür bir güç, yayılmacı hedefleri olan ve Yahudi üstünlüğüne inanan radikal dinci niteliğe sahip bir otokratik rejimin eline geçerse, tüm Ortadoğu'yu yakıp yıkar."
ABD Başkanı Joe Biden'dan da protestolar nedeniyle Tel Aviv yönetimine tepki göstermişti. Biden, Netanyahu yönetimini eleştirerek "Bu yolda devam edemezler" demiş, İsrail lideriyse "Kararlarımızı dışarıdan gelen baskılara göre değil, halkın iradesiyle alıyoruz" ifadelerini kullanmıştı.
Independent Türkçe, Times of Israel, AA



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.