عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Bilim insanları dünyanın en hafif boyasını üretti: Boeing 747'yi 1,4 kilograma boyayabilir

Plazmonik boya, sıcaktan da koruyor

Boya, kelebek kanatlarından esinlenilerek üretildi (Central Florida Üniversitesi)
Boya, kelebek kanatlarından esinlenilerek üretildi (Central Florida Üniversitesi)
TT
TT

Bilim insanları dünyanın en hafif boyasını üretti: Boeing 747'yi 1,4 kilograma boyayabilir

Boya, kelebek kanatlarından esinlenilerek üretildi (Central Florida Üniversitesi)
Boya, kelebek kanatlarından esinlenilerek üretildi (Central Florida Üniversitesi)

Bilim insanları ısıdan koruyan, her renkte olabilen ve yüzyıllarca dayanabileceği tahmin edilen enerji tasarruflu bir boya geliştirdi.
ABD'deki Central Florida Üniversitesi'nden Debashis Chanda ve meslektaşlarının icat ettiği malzeme, aynı zamanda şimdiye dek üretilmiş en hafif boya niteliğinde.
Hesaplamalara göre, Boeing 747 model bir uçağı kaplamak için bu boyadan yalnızca 1,4 kilogram yeterli oluyor. 
Karşılaştırmak gerekirse, geleneksel ticari boyayla bu model bir uçağı kaplamak için 454 kilogram malzeme gerekiyor.
İlhamını kelebek kanatlarından alan bu boya, renk pigmentlerinden yapılmadı. Renkler nanoparçacıkların düzenlenmesi yoluyla oluşturuldu. Ekip buna "plazmonik boya" adını verdi.
Araştırmacılar bu boyayı henüz sadece laboratuvarda üretti.
Yani seri üretime geçilmesi ve ticari kullanıma açılması için henüz epey yol var.
Ancak Chanda ve ekibi boyayı en kısa sürede pazara sunmayı hedefliyor. Ekip, boyanın aynı zamanda yapıları serin tutmaya yarayabileceğini vurguluyor.
Hakemli bilimsel dergi Science Advances'ta yayımlanan makaleye göre plazmonik boyanın yapısı tüm kızılötesi spektrumu yansıtıyor. Diğer bir deyişle daha az ısı emiyor.
Araştırmacılar, yeni boyanın kapladığı yüzeylerin, geleneksel ticari boyadan 13 ila 16 santigrat derece daha soğuk kaldığını söylüyor.
Chanda, "ABD'deki toplam elektriğin yüzde 10'undan fazlası klima kullanımına gidiyor" ifadelerini kullanıyor.
"Plazmonik boyanın vaat ettiği sıcaklık farkı önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlayacaktır" diyen bilim insanı sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Soğutma için daha az elektrik kullanılması aynı zamanda karbondioksit emisyonlarını da azaltarak küresel ısınmanın etkilerini hafifletecektir."
 
Independent Türkçe, Science Alert, Central Florida Üniversitesi

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TT
TT

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)

Bilim insanları, beklenmedik hareketler sergileyen bir ötegezegenin, gezegen sistemlerine dair bilinenlere meydan okuduğunu söylüyor. 

Dünya'dan yaklaşık 455 ışık yılı uzaktaki bir yıldızın etrafında dönen TOI-1408 b adlı bir sıcak Jüpiter geçen yıl keşfedilmişti. 

Sıcak Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter'e benzese de yıldızına çok yakın yörüngelerle dönen gaz devlerini ifade ediyor.

NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) saptadığı gezegen, Jüpiter'in iki katı genişliğe ve kütleye sahipti. 

Gezegenin, TOI-1408 adlı yıldızına çok yakın dönmesi bilim insanlarını hayrete düşürmüştü. Ancak bu yıl yapılan başka bir keşif, şaşkınlıklarını daha da artırdı.

Lund Üniversitesi'nden araştırmacılar yine TESS'in yardımıyla, sistemde yıldıza daha yakın ve daha küçük başka bir gezegen tespit etti. 

Bulgularını The Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide aktaran ekip, TOI-1408 c adlı küçük gezegenin aynı zamanda tuhaf bir yörüngeye de sahip olduğunu gözlemledi. 

Dünya'nın iki katı genişliğe ve 8 katı kütleye sahip ötegezegenin, gaz ve kaya karışımından oluştuğu tahmin ediliyor. Ötegezegen, Güneş Sistemi dışındaki gezegen anlamına geliyor. 

Araştırmacılar, TOI-1408 c'nin yıldızı etrafında dönme hızının beklenmedik şekilde değiştiğini gördü. 

Makalenin başyazarı Dr. Judith Korth, 5 Eylül Perşembe günü yaptığı açıklamada "Küçük gezegen çok sıradışı bir yörünge davranışı sergiliyor ve yıldızının önünden geçtiği zamanla ilgili ciddi farklılıklar sergiliyor; bu da genellikle görmediğimiz bir şey" diyerek ekliyor:

Küçük gezegenin varlığı, gezegen sistemlerinin oluşumu ve istikrarı hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor.

Bilim insanları alışılmadık bu yörünge hareketinden ve yıldızlarına yakınlıklarından dolayı sistemdeki iki gezegenin yörünge hareketlerini inceledi. 

Analizlerin ardından büyük gezegenin yıldız etrafında attığı her tura karşılık, küçük yoldaşının iki tur attığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar, yıldızın etrafında "ritmik bir dans" içinde döndüğünü söyledikleri gezegenlerin bu sayede yakın yörüngelerde varlıklarını sürdürebildiğini buldu. 

Dr. Korth, Space.com'a yaptığı açıklamada "Hem TOI-1408 b hem de TOI-1408 c, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere kıyasla yıldızlarına inanılmaz derecede yakın. Jüpiter'in neredeyse her 4 günde bir (Merkür'ün periyodunun 20'de biri) Güneş'e çok yakın bir yörüngede döndüğünü düşünün" diyerek ekliyor:

Bu zaten yıldıza çok yakın bir yörünge ve yıldıza daha da yakın başka bir gezegen tespit ettik. Bu gezegen, büyük komşusuyla güçlü bir etkileşime girerek yörüngelerinin daha önce hiç görmediğimiz şekillerde sallanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar ayrıca sistemde henüz keşfedilmemiş üçüncü bir gezegen de olabileceğini düşünüyor. Gözlemlenen tuhaf yörünge hareketlerinin bir açıklaması da bu gökcismi olabilir. 

Ekip, keşfettikleri nadir sistemin, gezegen sistemine dair çalışmalara katkı sunacağını umuyor. 

Dr. Korth "Elde ettiğimiz sonuçlar, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve özellikle dev gezegenlerin bulunduğu sistemlerde birbirlerine çok yakın olduklarında nasıl davrandıkları hakkında daha fazla bilgi edinilmesine fayda sağlayabilir" diyor. 

Independent Türkçe, Space.com, Debrief, Lund Üniversitesi, The Astrophysical Journal Letters