ABD, İran'dan Yemen'deki siyasi barış sürecine destek vermesini istedi

"Husilere kaçak silah sevkiyatını sonlandırın"

Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz de korkunç boyutlara ulaştı (AFP)
Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz de korkunç boyutlara ulaştı (AFP)
TT

ABD, İran'dan Yemen'deki siyasi barış sürecine destek vermesini istedi

Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz de korkunç boyutlara ulaştı (AFP)
Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz de korkunç boyutlara ulaştı (AFP)

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Timothy Lenderking, İran'dan Yemen'deki barış sürecine destek sağlamasını talep etti.
Lenderking, başkent Washington'daki kâr amacı gütmeyen düşünce kuruluşu Ortadoğu Enstitüsü'nde salı günü yaptığı konuşmada, şu ifadeleri kullandıı: 
"Eğer İranlılar çatışmalarla ilgili tavırlarında değişikliğe gittiğini gerçekten göstermek istiyorlarsa, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarını ihlal ederek Husilere silah kaçakçılığını sonlandıracaklardır. İranlıların, yaklaştığını umduğumuz siyasi sürece destek verdiklerini de görmek istiyoruz."
Yemen'deki iç savaşta BM'nin girişimiyle geçen yıl 2 Nisan'da başlayan ateşkes, Husilerin süreyi uzatmayı reddetmesi nedeniyle 6 ay sürmüştü. Fakat resmi olarak 2 Ekim'de biten ateşkesin ardından çatışmalar eskisine kıyasla çok düşük seviyede devam etmişti.
Lenderking, açıklamasında İran'ın da bu ateşkese destek verdiğini hatırlatarak, bunun Tahran yönetimi adına olumlu bir adım olduğunu belirtti. 
İran yönetimi resmi olarak Husilere silah verdiği iddialarını reddediyor. Ancak yıllardır ülkede incelemelerde bulunan BM müfettişleri, İran'dan silah yüklü gemilerin ülkeye gittiğini öne sürüyor. 
Son üç ayda ABD ordusu ve müttefikleri Yemen'e giden 4 gemiye el koymuş, bu gemilerde 5 binden fazla AK-47 saldırı tüfeği, tanksavar füzeleri ve patlayıcı yapımında kullanılan madde ele geçirildiği bildirilmişti. 
Öte yandan geçen ay İran ve Suudi Arabistan, Çin ara arabuluculuğunda yapılan görüşmelerde, 7 yılın ardından diplomatik ilişkileri yeniden tesis etmeye yönelik anlaşmaya varmıştı. Bunun Yemen'deki iç savaşa olumlu yansıyabileceği düşünülüyor.
ABD'nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal da Tahran'ın Husilere silah desteğini sonlandırmayı ve gruba Suudi Arabistan'a yönelik saldırıları durdurması için baskı uygulamayı kabul ettiğini öne sürmüştü.
Yemen'deki İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleriyse Mart 2015'ten beri Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor. Ülkede yıllardır süren çatışmalarda yaklaşık 377 bin kişi yaşamını yitirdi. 

Independent Türkçe, AFP, Wall Street Journal



Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
TT

Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)

İsrail hükümeti, yedek subay ve askerler için 3 milyar şekel (yaklaşık 1 milyar dolar) değerinde büyük bir mali destek planını onayladı.

İsrail medyası bu planın doğru, hayati ve adil olduğunu, ancak iyi niyetle onaylanmadığını, daha ziyade Netanyahu'nun hizmete uymama olgusunu engelleme girişimi olduğunu kaydetti.

Ordu, uyum oranının yüzde 75 olduğunu bildirdi. Ancak gözlemciler bu rakamın hileli olduğunu, ordunun uyum sağlamayacağını bildiği kişileri kasıtlı olarak davet etmediğini ve gerçek uyum oranının yüzde 50'yi geçmediğini iddia etti.

Gözlemciler, Netanyahu'nun bu olgudan korktuğunu ve başlangıçta Genelkurmay Başkanı'na, askerlik hizmetini yerine getirmeyenleri cezalandırması yönünde baskı yaptığını ileri sürdü. Ancak Netanyahu, böyle bir eylemin, sokaklarda kendi politikasına karşı gösteri yapan on binlerce asker ve subayla karşı karşıya gelme tehlikesini doğuracağının farkındaydı.

asdfergt
İsrail askerleri geçtiğimiz ocak ayında Gazze Şeridi'nde öldürülen bir meslektaşlarının defni sırasında Kudüs'teki askeri mezarlıkta (EPA)

Böylece Netanyahu, birçoklarının ‘siyasi rüşvet’ olarak gördüğü ‘havuç’ yöntemine başvurdu.

Plan ilk olarak Başbakan Binyamin Netanyahu, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Adalet Bakanı Yariv Levin ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın başkanlık ettiği toplantıda onaylandı. Planın üç ay içinde Mevzuat Bakanlık Komitesi tarafından onaylanması bekleniyor.

Yıllık ödenek

Plan, 60 günden fazla (üniversite öğrencileri için 40 gün) görev yapan her kolordu komutanı için yılda bir kez 22 bin şekel (bir dolar yaklaşık 3,5 şekel), bölük komutanları için 10 bin şekel, tümen komutanları için 6 bin şekel, tatil günlerinde görev yapanlar için 5 bin şekel ve birden fazla çağrılanlar için bin şekel daha ödenek verilmesini içeriyor.

Yedek kuvvetlerde 10 günden fazla görev yapanlara yarım puan, 30 günden fazla görev yapanlara 0,75 puan, yılda 40 günden fazla görev yapanlara tam puan ve ilave her beş gün için çeyrek puan olmak üzere en fazla dört puana kadar gelir vergisi muafiyeti tanınıyor.

Yedek askerlere konut yardımı yapılıyor. Ayrıca, çalışanlarını askere gitmeleri için serbest bırakan ve döndükten sonra işe geri alan işverenlere vergi indirimi sağlanıyor.

xsadfrgt
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (Reuters)

Katz, bu miktarın şu anda yedek ordudaki asker ve subaylara verilen ödenekler için harcanan 20 milyar şekellik bütçeye eklendiğini söyledi.

Diğer yandan bir grup subay ‘rüşveti’ reddederek, savaşın sona erdirilmesi ve esirlerin serbest bırakılması talebiyle bir medya kampanyası başlattı. Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth'tan aktardığına göre kampanya, ‘Kaçırılanların hayatları para karşılığında satılamaz’ sloganı altında yürütülecek.