عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Japonya'da bir restoranda ortak kaseye kendi yemek çubuklarını daldıran iki kişi gözaltında

Suşi restoranları da dahil olmak üzere ülkedeki birçok yemek zinciri, müşterilerin hijyenik olmayan davranışlar sergileyip bunları sosyal medyada paylaşmasından şikayetçi (Pixabay)
Suşi restoranları da dahil olmak üzere ülkedeki birçok yemek zinciri, müşterilerin hijyenik olmayan davranışlar sergileyip bunları sosyal medyada paylaşmasından şikayetçi (Pixabay)
TT
TT

Japonya'da bir restoranda ortak kaseye kendi yemek çubuklarını daldıran iki kişi gözaltında

Suşi restoranları da dahil olmak üzere ülkedeki birçok yemek zinciri, müşterilerin hijyenik olmayan davranışlar sergileyip bunları sosyal medyada paylaşmasından şikayetçi (Pixabay)
Suşi restoranları da dahil olmak üzere ülkedeki birçok yemek zinciri, müşterilerin hijyenik olmayan davranışlar sergileyip bunları sosyal medyada paylaşmasından şikayetçi (Pixabay)

Japonya'da bir restoranda ortak kullanılan zencefil kasesine kendi yemek çubuklarını saldıran iki kişi gözaltına alındı.
Gözaltına alınanların 34 yaşındaki Toshihide Oka ve 35 yaşındaki Ryu Shimazu olduğu öğrenildi.
Olay, ülkenin tanınmış gyūdon zinciri Yoshinoya tarafından işletilen, Osaka'daki bir restoranda meydana geldi.
Türkçede "sığır eti kasesi" anlamına gelen gyūdon, Japonya'nın en popüler yemeklerinden biri.
Pirinç üzerinde terbiyeli sığır eti ve soğanın dizilmesinden oluşan yemek genellikle zencefil turşusu eşliğinde servis ediliyor.
Ancak zencefil turşularının yer aldığı kaseler genellikle ortak kullanılıyor. Hijyenin sağlanması için de müşterilerin bu kaselerdeki turşuları kendi yemek çubuklarıyla değil, buna özel çubuklarla çıkartması ve tabağına alması gerekiyor.
Oka ve Shimazu ise zencefil turşusu kasesine kendi yemek çubuklarını daldırdı. İkili bu yüzden restoranın hizmetini engellemekle suçlanıyor.
The Japan Times'ın aktardığına göre ikilinin bunu kasten yaptığı görüldü. Zira Shimazu yemek çubuklarını zencefil kasesine daldırdığı sırada Oka onu kayda aldı.
Görüntüler sosyal medyada paylaşıldı ve geniş çapta yayıldı. Japon polisi bunun ardından harekete geçti.
Shimazu'nun "İnsanları güldürmek istedim" dediği, Oka'nın da "Shimazu'ya komik bir şey yapmasını söyledim. Komik olduğunu düşündüğüm için herkese göstermek istedim" ifadelerini kullandığı aktarıldı.
Adalet Bakanlığı, ikiliye mala zarar verme suçlaması yöneltti.
Zira Yoshinoya, bu olayın ardından Osaka'daki restoranı geçici olarak kapattı ve tüm kaselerindeki zencefil turşularını değiştirmek zorunda kaldı.
Ülke genelinde yaklaşık 1000 restoran işleten firmanın bir sözcüsü, "Bu haberin müşteriler arasında rahatsızlığa ve endişeye neden olması ve genel olarak dışarıda yemek yemenin güvenliğini sorgulamasına sebebiyet vermesi gerçekten üzücü" açıklamasında bulundu:
"Bunun bir daha yaşanmamasını içtenlikle diliyoruz."
 
Independent Türkçe, The Guardian, The Japan Times

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Ölüme yakın deneyimlerde zaman neden yavaşlıyor?

Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)
Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)
TT
TT

Ölüme yakın deneyimlerde zaman neden yavaşlıyor?

Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)
Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)

Ölümle burun buruna gelen kişiler, yaşadıkları deneyim sırasında zamanın durmuş veya yavaşlamış gibi geldiğini sıkça bildiriyor. 

Başından böyle bir olay geçmeyen kişilerin aklına film sahneleri gelecektir. Örneğin bir trafik kazasında hayatını kaybetmekten kıl payı kurtulan bir karakter etrafına bakarken, sahne daha yavaş akıyor. 

Ölüme yakın deneyimler üzerine çalışan psikiyatr Bruce Greyson'ın 1980-1990'larda yaptığı çalışmalarda, bu türden deneyimler yaşayan kişilerin yaklaşık yüzde 70'i "zamanın durduğunu veya anlamını yitirdiğini" bildirmişti. 

Peki bu travmatik olaylar neden böyle bir etki yaratıyor ve zamanın nasıl algılandığı hakkında neler söylüyor? 

İnsanlar zamanı nasıl algılıyor?

Liverpool John Moores Üniversitesi'nde zaman psikolojisi üzerine çalışan Dr. Ruth Ogden, yıllar önce geçirdiği bir trafik kazasından sonra bu alana ilgi duymaya başlamış. 

Psikoloji hocası, Conversation için kaleme aldığı yazıda, başka bir araçla çarpıştıktan sonra adeta zaman durmuş gibi hissettiğini anlatıyor.  

15 yıl boyunca ölüme yakın deneyimlerde neden zamanın yavaşladığı ve zamanın nasıl algılandığı üzerine araştırmalar yürüten Dr. Ruth Ogden ulaştığı sonuçları şöyle açıklıyor:

Biz saniyeleri ve dakikaları mükemmel bir doğrulukla kaydeden saatler gibi değiliz. Bundan ziyade beynimiz, zamanı çevremizdeki dünyaya duyarlı bir şekilde algılamaya ayarlanmış gibi görünüyor.

Dr. Ogden, beynin duygusal ve fizyolojik uyarılmayı düzenleyen bazı bölgelerinin, aynı zamanda zamanın işlenmesinde de rol oynadığını ekliyor. 

Bu nedenle duygular yoğunlaştığı sırada beynin zaman algısı da etkileniyor. Örneğin keyifli vakit geçirirken zaman uçup gidiyor ve sıkıcı ortamlarda geçmek bilmiyor. 

Ölüme yaklaşınca zaman neden yavaşlıyor?

Ölüme yakın deneyimlerde zamanın neden yavaşladığı kesin olarak bilinmiyor. Bilim insanları bunun altında savaş ya da kaç tepkisinin yattığını düşünüyor. Evrimsel süreçte hayatta kalma içgüdüsü olarak gelişen bu tepki, tehdit anında ortaya çıkıyor.

Tehlike karşısında beyin daha hızlı çalıştığı için ölüme yakın deneyim yaşayan kişiler çevrelerinin daha yavaş hareket ettiğini görüyor. 

Psikoloji ve Ruh Sağlığı Sınır Alanları Enstitüsü'nden araştırmacı Marc Wittmann bu durumu şöyle açıklıyor:

Organizma çevresel uyaranları normalden daha hızlı işleyerek kişinin daha kolay tepki vermesini sağlıyor. Daha hızlı algılamak, düşünmek ve hareket etmek hayatta kalmak için avantaj demek.

Yaşlandıkça zaman daha mı hızlı akıyor?

Herkes ölüme yakın bir deneyim yaşamayabilir fakat birçok kişi yaşı ilerledikçe zamanın akıp gittiğinden yakınıyor. 

Geçmişe bakınca çocukken vakit daha yavaş akıyormuş gibi gelirken, yetişkinlikle beraber sanki göz açıp kapayıncaya kadar yıllar geçiyor.

Bilim insanları bu durumun birkaç nedeni olduğunu söylüyor. Örneğin çocukken bir yıl, yaşanan sürenin daha büyük bir kısmına tekabül ediyor. Nörolog Santosh Kesari "10 yaşındaki bir çocuk için bir yıl, hayatının yüzde 10'u. 60 yaşındaki biri için ise hayatının yüzde ikisinden daha azı" diyor. 

Ayrıca çocukken sürekli yeni şeylerle karşılaşmak, hafızada daha kalıcı etkiler bırakıyor. Kesari şu ifadeleri kullanıyor:

Zamanı unutulmaz olaylarla ölçüyoruz ve yaşlandıkça hatırlanmaya değecek daha az yeni şey yaşanıyor. Bu da çocukluğun daha uzun sürmüş gibi görünmesine yol açıyor.

Bilim insanın burada bahsettiği, zamanın o an içinde nasıl algılandığından ziyade, nasıl hatırlandığı. 

Yine de bazı çalışmalarda çocukken zamanın akışının daha yavaş algılandığı bulunmuştu. Nörobilimci Patricia Costello, çocukların gelişim aşamasında olduğunu belirterek "Sinirsel iletimleri yetişkinlere kıyasla fiziksel olarak daha yavaş. Bu da zamanın geçişini algılama biçimlerini etkiliyor" diyor:

Yetişkinliğe ulaşınca zaman devrelerimiz kablolamayı tamamlıyor ve zamanın geçişini doğru bir şekilde nasıl kodlayacağımızı deneyimlerimizle öğreniyoruz.

Yaşlanınca zamanın daha hızlı akıyormuş gibi gelmesi, büyük ölçüde yeni deneyimlerin azlığıyla ilişkilendiriliyor. Costello bu histen kurtulmak isteyenlere hayatlarına yenilik katmasını öneriyor.

Bilim insanı "Her şeyin çok hızlı geçip gittiği, kendi hayatımızı kaçırdığımız hissini nasıl durdurabiliriz? İş dönüp dolaşıp yeni şeyler öğrenmeye geliyor" diyerek ekliyor: 

Yeni bir beceri öğreniyor musunuz? Farklı bir şeyler pişiriyor musunuz? Mümkün olduğunca hayatınıza yenilik katmak, anıların öne çıkmasını sağlayacak ve bir bakıma zamanı uzatacaktır.

Independent Türkçe, Conversation, Psychology Today, NBC News