Küresel piyasalar ABD'nin enflasyon verilerine odaklandı

AA
AA
TT

Küresel piyasalar ABD'nin enflasyon verilerine odaklandı

AA
AA

Küresel pay piyasaları, ABD'de artan resesyon endişeleri ve para politikalarına ilişkin belirsizliklerin öne çıktığı haftayı karışık seyirle kapatırken, gelecek hafta ABD'de enflasyon başta olmak üzere yoğun veri gündemi yatırımcıların odağına yerleşti.
Hafta boyunca ABD'de açıklanan iş gücü piyasası verileri varlık fiyatları üzerinde etkili olurken, geçen hafta OPEC+ ülkelerinin petrol arzında kesintiye gitme kararı alması da piyasalarda fiyatlamaları zorlaştırdı.
ABD'de dün açıklanan verilere göre tarım dışı istihdam martta 236 bin ile beklentilere paralel gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 3,6'dan 3,5'e geriledi.
Ülkede perşembe günü açıklanan verilere göre ise ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 1 Nisan ile biten haftada 228 bine çıkarak beklentileri aştı. Ülkede Mayıs 2021'den bu yana ilk kez 10 milyonun altına inen JOLTS Açık İş Sayısı verisinin ardından çarşamba günü de özel sektör istihdamı öngörüleri karşılayamamıştı.
Enflasyon ve resesyon endişesi arasında kalan yatırımcıların resesyon tehlikesinin öne çıkmaya başlamasının ardından güvenli liman arayışının tahvil talebini desteklediği görüldü.
ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta yüzde 3,26 ile Eylül 2022'den bu yana en düşük seviyeyi görmesinin ardından, haftayı yaklaşık 7 baz puan düşüşle yüzde 3,41'den tamamladı.
Analistler, ABD'nin tarım dışı istihdam verilerinin beklentilere paralel gerçekleşmesiyle, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek ay atacağa adımlara ilişkin belirsizliklerin güçlü kalmaya devam ettiğini söyledi.
ABD'de açıklanan makroekonomik verilerin enflasyonun sınırlı şekilde yavaşladığına işaret ettiğini kaydeden analistler, çarşamba günü açıklanacak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin yatırımcıların odağında olduğunu ifade etti.
Analistler, işgücü piyasasından alınan sinyallerin net olmadığını belirterek, enflasyondaki gidişatın varlık fiyatlarında oynaklığı artırmasının beklendiğini söyledi.
Artan belirsizliklerle, güvenli liman arayışı değerli metal fiyatlarını da desteklemeye devam ederken, 2.032 dolarla 9 Mart 2022'den bu yana en yüksek seviyesini test eden altının ons fiyatı, haftayı yüzde 1,93 artışla 2.007 dolardan tamamladı.
Brent petrolün varil fiyatı da geçen hafta yüzde 6 değer kazancıyla haftayı 84,7 dolardan tamamlayarak, yükseliş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıdı.

New York borsası karışık seyretti
ABD'de pay piyasaları geçen hafta karışık bir seyir izlerken, gelecek hafta çarşamba günü enflasyon verilerinin yanı sıra Fed tutanaklarından alınacak olası sinyaller de yatırımcıların odağında bulunacak.
Bu hafta açıklanan verilere göre, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi, martta 46,3 ile piyasa beklentilerinin altında kalırken, imalat sanayisindeki daralmanın devam etmesi resesyon endişesini artıran başka bir etken oldu. Fabrika siparişleri de şubatta yüzde 0,7 azalarak beklentilerin altında kalmıştı.
Bu gelişmelerle, geçen hafta New York borsasında, S&P 500 yüzde 0,1 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,9 düşerken, Dow Jones endeksi yüzde 0,63 yükseldi.
10 Nisan ile başlayan haftanın veri takviminde, çarşamba günü enflasyon ve FOMC toplantı tutanakları, perşembe günü Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve haftalık işsizlik başvuruları ve cuma günü de perakende satışlar, sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı takip edilecek.

Avrupa'da ekonomik aktivite güçlü görünüyor
Avrupa borsaları geçen hafta karışık bir seyir izlerken, bölgede açıklanan makroekonomik veriler ekonomik aktivitenin beklentilere göre güçlü kaldığını işaret etti.
Ekonomik aktivitenin güçlenmesi, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) gelecek ay yapılacak toplantıda da şahin adımlarına devam edeceği yönündeki beklentileri desteklerken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda 25 baz puanlık faiz artışına kesin gözüyle bakılıyor.
Bu hafta açıklanan verilere göre, Almanya'da fabrika siparişleri, aylık bazda yüzde 4,8 artarak yüzde 0,3'lük beklentileri oldukça geride bırakırken, ülkede sanayi üretimi de aylık bazda yüzde 2,0 artarak tahminleri aştı.
Almanya'da martta imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 44,7 ve Avro Bölgesi'nde imalat sanayi PMI 47,3 ile beklentileri aşarken, İngiltere'de imalat sanayi PMI 47,9 ile tahminlerin altında kaldı.
İmalat sanayi PMI, bölge genelinde 50 seviyesinin altındaki seyrini sürdürerek daralmaya işaret etse de beklentilerin üzerinde gelmesi olumlu karşılanırken, bölge genelinde hizmet sektörü PMI 50 üzerindeki seyrini sürdürerek genişlemeye işaret etti.
Bu gelişmelerle, geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,44 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,37 değer kazanırken, Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,20 değer kaybetti. Fransa'da CAC 40 endeksi ise yatay seyretti.
Gelecek hafta salı Avro Bölgesi'nde perakende satışlar ve yatırımcı güven endeksi, perşembe Almanya'da enflasyon, İngiltere'de sanayi üretimi ve büyüme verileri takip edilecek. Pazartesi günü ise tatil nedeniyle bölgede piyasalar kapalı olacak.

Asya Bölgesi'ndeki ülkelerin merkez bankaları piyasaları şaşırttı
Asya borsalarında geçen hafta karışık bir seyir öne çıkarken, bölge ülkelerinin merkez bankaları piyasaları şaşırttı.
Hafta içinde, Yeni Zelanda Merkez Bankası, 25 baz puanlık piyasa beklentilerine karşın politika faizini 50 baz puan yükseltirken, Hindistan Merkez Bankası 25 baz puanlık faiz artışı beklentilerine karşın politika faizini yüzde 6,50'de sabit bıraktı.
Avustralya Merkez Bankası da politika faizini yüzde 3,60'ta sabit bırakırken, politika metninde "gerekmesi halinde ek sıkılaştırmanın yapılabileceğini" belirtti.
Hafta başında, Çin'in, ABD'li yarı iletken çip üreticisi Micron'a soruşturma başlatması, ABD ve Çin arasında tansiyonun tekrar yükselebileceği endişesini beraberinde getirirken, yarı iletken çip üreticisi şirketlerin hisse senetlerinde oynaklık arttı.
Bölgede açıklanan makroekonomik veriler ise karışık sinyaller vermeye devam ederken, Çin'de Caixin imalat sanayi PMI martta 50'ye gerileyerek ülkede yeni tip koronavirüs (Kovid-19) önlemlerinin kaldırılmasının ardından ekonomide gözlenen toparlanmaya ilişkin soru işaretleri uyandırdı. Hizmet sektörü PMI martta 57,8'e ve aynı dönemde bileşik PMI da 54,5'e çıktı.
Öte yandan, Japonya'da hükümet, Ueda Kazuo'yu Merkez Bankası'nın (BoJ) yeni başkanı olarak resmen tayin etti. Japonya'da BoJ Başkanı Kuroda Haruhiko'nun 10 yıl süren 2 dönemlik görev süresi hafta sonu itibarıyla son buluyor.
Ueda döneminin merak edilenleri arasında BoJ'un izlediği ultra geniş parasal politikaların sürdürülebilirliği ile yüzde 2'lik enflasyon hedefi yer alırken, hükümet, BOJ'un, ekonomik büyümeyi ve fiyat istikrarını sağlamak için hükümet ile yakın çalışmaya devam etmesi gerektiğini vurguluyor.
Japonya'da imalat sanayi PMI martta 49,2'ye çıksa da imalat sektöründeki daralmanın devam ettiğini gösterirken, aynı dönemde hizmet sektörü PMI 55,2'ye ve bileşik PMI da 52,9'a çıktı. Ülkede öncü endeks şubatta 97,7'ye yükseldi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,87 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,34 gerilerken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,67 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,55 yükseldi.
10 Nisan ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi Japonya'da ödemeler dengesi, salı Çin'de TÜFE ve ÜFE, perşembe Çin'de dış ticaret fazlası verileri takip edilecek.

BIST 100 endeksi üç haftalık düşüş eğilimine son verdi
Yurt içinde üst üste üç haftalık düşüş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, bu hafta yüzde 2,3 yükselişle 4.924,64 puandan kapanırken, gelecek hafta gözler pazartesi günkü ödemeler dengesi ile salı günkü sanayi üretimi verilerine çevrildi.
AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının şubatta 8,18 milyar dolar açık vermesini bekliyor. Cari işlemler hesabı, Ocak 2023'te 9 milyar 849 milyon dolar açık verirken, yıllıklandırılmış cari açık 51 milyar 686 milyar dolar olmuştu.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bu hafta, Europower Enerji ve Otomasyon Teknolojileri Sanayi Ticaret AŞ'nin 40,60 liradan halka arz başvurusuna onay verdi.
Geçen hafta açıklanan verilere göre, TÜFE aylık yüzde 2,29 ve yıllık yüzde 50,51 artışla beklentilerin altında kalırken, Dünya Bankası, Türkiye'nin ekonomisine ilişkin büyüme tahminlerini bu yıl için yüzde 2,7'den yüzde 3,2'ye yükseltti.
Dolar/TL haftayı bir önceki haftalık kapanışın yüzde 0,39 üzerinde 19,2522'den tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 4.900 ve 4.850 seviyelerinin destek, 5.000 ve 5.100 puanın ise direnç olarak öne çıkabileceğini söyledi.
Gelecek hafta yurt içinde, ayrıca çarşamba perakende satışlar takip edilecek.



Elektrikli otomobillerdeki şarj derdi tarihe mi karışıyor?

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Elektrikli otomobillerdeki şarj derdi tarihe mi karışıyor?

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Elektrikli araçların şarj edilmesi gerekiyor ve halka açık şarj cihazlarının sayısı, benzin pompalarıyla karşılaştırıldığında daha az, işlemi tamamlamak için de daha fazla zamana ihtiyaç duyuluyor.

Ancak The Automobile Association'ın yeni verileri, elektrikli araçların şarjının bitmesi ve arızalanma kaygılarının fazla büyütülmüş olabileceğini ortaya koyuyor.

Son istatistikler, 2024'te The Automobile Association'in aldığı yardım çağrılarından yalnızca yüzde 1,85'inin elektrikli araçların biten bataryalarıyla ilgili olduğunu gösteriyor. Bu oran, geçen sene yüzde 2,26'ydı.

Her 5 sürücüden 2'si aracın şarjının biterek arızalanmasından endişelenirken, veriler bu durumun çok az sayıda sürücüyü etkilediğine işaret ediyor.

The Automobile Association, günde yaklaşık 8 bin arızaya müdahale ettiğini aktardı. Batarya bittiği için çağırıldıklarında asıl sorun, genellikle aracın şarj edilememesi oluyor.

Kurum, arızaların çoğunun lastikler veya 12 voltluk batarya sorunları gibi hem benzinli hem de elektrikli araçlarda ortak olan problemlerden kaynaklandığını belirtti.

2015'ten bu yana boş batarya yüzünden yaşanan arızalar azalıyor. O yılda yardım çağrılarının yüzde 8'i, tükenmiş batarya hücreleri yüzünden yapılmıştı.

O zamandan beri, daha fazla şarj cihazı ve daha iyi menzile sahip araçlar, sürücülerin düşük şarj nedeniyle arıza yaşamasını önlemeye yardımcı oluyor.

The Automobile Association, çağrıların yüzde 1'inin benzin ve dizelle çalışan araçların yakıtının bitmesinden kaynaklandığını ve zamanla düşük şarj yüzünden yapılan çağrıların da bu seviyeye ineceğini söyledi.

The Automobile Association'in başkanı Edmund King şöyle dedi:

The Automobile Association'in son sayıları, elektrikli araç arızalarının yüzde 2'sinden azının 'şarjın bitmesi' nedeniyle olduğunu gösteriyor, bu da menzil kaygısının geçmişte kalacağına işaret ediyor. 'Şarjın bitmesi' arızalarının çoğu, şarjın sıfıra inmesinden değil, ya şarjın azalması ya da araçların şarj kapaklarının takılması gibi teknik sorunlardan kaynaklanıyor. Son 8 yılda şarjı biten elektrikli araçların oranı yaklaşık yüzde 80 azaldı, bunun nedeni şarj cihazlarının sayısının ve güvenilirliğinin artması, müşterilere şarj sonrası daha iyi destek verilmesi, yeni elektrikli araçların menzilindeki gelişme ve sürücü eğitimi ve bilgilendirme sürecinin iyileşmesi.

Birleşik Krallık'ta artık neredeyse 1 milyon elektrikli araba şarj cihazı var; bu sayı, sürücülerin ihtiyaçlarına yetişmeyi desteklese de otomobil endüstrisi, hâlâ piyasaya daha fazla ve daha hızlı modeller sürmekte istekli.

Ancak Zapmap'e göre, şarj cihazlarının çoğu evlere yerleştirilmiş halde ve sadece 65 bini halka açık.

Her halükarda bozuk şarj cihazları ve yüksek ücretlerin, elektrikli araç sürücüleri için sıkıntı yarattığı sıkça bildiriliyor.

Özel şarj şirketleri, istediği ücretlendirmeyi yapabiliyor ve ücrete KDV eklemek zorunda kalıyor, bu da kilovat saatlik ücretlerde büyük farklara yol açabiliyor.

Elektrikli araç satın alanların çoğu, filo işleten şirketler ya da sokak dışında park yerleri olan, araçlarını düşük maliyetle, kendileri şarj edebilen ev sahipleri.

Otomobil endüstrisi, araçların kitlesel olarak benimsenmesi için halka açık ucuz şarj imkanlarına ihtiyaç duyulduğu uyarısını yapıyor.

Independent Türkçe