İncil'in 1300 yıl önce silinen çevirisi ortaya çıkarıldı

Ultraviyole ışıkla incelenen metin, Yeni Ahit'in eski Süryanice çevirisini içeriyor

Silinmiş Süryanice çeviri ultraviyole ışığın altında böyle görünüyor (Vatikan Kütüphanesi)
Silinmiş Süryanice çeviri ultraviyole ışığın altında böyle görünüyor (Vatikan Kütüphanesi)
TT

İncil'in 1300 yıl önce silinen çevirisi ortaya çıkarıldı

Silinmiş Süryanice çeviri ultraviyole ışığın altında böyle görünüyor (Vatikan Kütüphanesi)
Silinmiş Süryanice çeviri ultraviyole ışığın altında böyle görünüyor (Vatikan Kütüphanesi)

Yaklaşık 1300 yıl önce Filistin'de bir katip, üzerinde Süryanice metin yazılı bir İncil bölümünü sayfayı yeniden kullanabilmek için sildi.
O dönemde çölde parşömen bulmak çok zordu ve kaynakları uzun süre kullanabilmelerinin tek yolu buydu.
Neyse ki Avusturya Bilimler Akademisi'nden Ortaçağ uzmanı Grigory Kessel ve ekibi, ultraviyole ışıkla yaptıkları incelemeler sayesinde bu silinmiş metni ortaya çıkarmayı başardı.
Hakemli bilimsel dergi New Testament Studies'de yakın zamanda yayınlanan makalede kayıp bölümün ayrıntıları aktarılıyor.
Buna göre silinen metin, Yeni Ahit'in eski Süryanice versiyonunun parçalarını içeriyordu ve Matta İncili’nin 12. bölümünün bir yorumuydu.
Yeni keşifle birlikte metin, İncil'in erken Süryanice çevirisini içerdiği ve bugün halen var olduğu bilinen 4 metinden biri oldu.
İlk kez 1750 yıl önce, MS üçüncü yüzyılda çevrildiği bilinen metin, 6. yüzyılda bu parşömen üzerine kopyalanmıştı.
Ancak Filistinli katip, metni 8. yüzyılda silmiş ve üzerine başka bir yazı yazmıştı.
Kessel, "Yakın zamana kadar, İncillerin eski Süryanice çevirisini içeren yalnızca iki el yazması biliniyordu" diye konuştu.
Bunlardan biri halihazırda Birleşik Krallık'taki British Library'de tutuluyor. Bir diğeri Mısır'daki Sina Dağı'nda yer alan St. Catherine Manastırı'nda keşfedilmişti.
Üçüncü el yazmasından parçalar yakın zamanda "Sina Palimpsests Projesi" sırasında ortaya çıkarılmıştı.
Sonuncu parçayı da Kessel, Vatikan Kütüphanesi'nde buldu. 
Avusturya Bilimler Akademisi Ortaçağ Araştırmaları Enstitüsü müdürü Claudia Rapp, keşfin bir diğer önemli yönünü şöyle açıkladı:
“Bu keşif, modern dijital teknolojiler ve temel araştırmaler arasındaki etkileşimin Ortaçağ el yazmaları söz konusu olduğunda ne kadar verimli ve önemli olabileceğini kanıtlıyor.”
 
Independent Türkçe, Jerusalem Post, Daily Express



NASA, eski Mars aracına yeni numaralar öğretti

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

NASA, eski Mars aracına yeni numaralar öğretti

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Eski bir Mars keşif aracına yeni numaralar öğretebilir misiniz? NASA, cevabın açıkça "evet" olduğunu söylüyor.

Mars'a 13 yıl önce inen Curiosity, Kızıl Gezegen'de daha az pil gücü harcayarak bilimsel faaliyetler yürütmesine olanak tanıyan yeni kabiliyetler kazandı. Artık birden fazla görevi aynı anda yerine getirebiliyor.

Güney Kaliforniya'daki NASA Jet İtki Laboratuvarı'ndan Reidar Larsen, "Görevin başlarında daha çok temkinli ebeveynler gibiydik" dedi.

Sanki genç keşif aracımız olgunlaşıyor ve onun daha fazla sorumluluk üstleneceğine inanıyoruz. Çocukken tek seferde bir şey yapabiliyoruz ancak yetişkinliğimizde aynı anda birden fazla işi yapmayı öğreniyoruz.

Larsen, 6 tekerlekli gençleri için yeni kabiliyetler geliştiren mühendis grubuna liderlik etti.

Kurum, Curiosity'deki iyileştirmeler sonucunda keşif aracının enerji kaynağından en iyi şekilde yararlanacağını belirtti. Enerji kaynağı, Perseverance keşif aracının da kullandığı, radyoizotop termoelektrik jeneratör diye bilinen bir nükleer batarya.

Pildeki plütonyum bozunurken günlük güç bütçesini yöneten Curiosity, artık sürüş sırasında, robotik kolunu hareket ettirirken veya fotoğraf çekerken yerel bir yörünge aracıyla güvenli bir şekilde iletişim kurabiliyor.

Curiosity artık işini erken bitirirse uyumaya karar verebiliyor ve böylece ertesi gün için daha fazla enerji tasarrufu sağlıyor.

dfrgty
Geçen ay Mars'ta NASA'nın Curiosity keşif aracının arkasında görülen izler. 2011'den beri Kızıl Gezegen'de bulunan keşif aracı, yakın zamanda aynı anda birden fazla görev yapmayı öğrendi (NASA/JPL-Caltech)

Laboratuvar basın açıklamasında, "Tek bir aktiviteden sadece 10 veya 20 dakikalık tasarruf bile uzun vadede birikerek çok görevli radyoizotop termoelektrik üretecinin ömrünü uzatıyor ve ileride daha fazla bilim ve keşif için daha fazla kaynak sağlıyor" dedi.

Bu gelişmeler, geliştirilmiş sürüş kabiliyeti, Curiosity'nin "Mastcam" kameralarından birinde renkli filtre tekerleği olmadan panorama çekim yapabilme kabiliyeti, Curiosity'nin kol matkabının kaya ve regolit örnekleri toplaması için yeni bir yol ve keşif aracının tekerleklerindeki aşınma ve yıpranmayı azaltacak bir algoritma gibi diğer kabiliyetlerin geliştirilmesi için yıllarca süren çalışmalara dayanıyor.

dfrgty6u7
Curiosity, geçen ay mercan parçası şeklindeki bu kayayı inceledi. Görevi, Kızıl Gezegen'in geçmişte mikrobiyal yaşama uygun olup olmadığını belirlemek (NASA/JPL-Caltech/MSSS).

Keşif aracı, son zamanlarda milyarlarca yıl önce yeraltı suyu tarafından şekillendirildiğine inanılan sertleşmiş sırt oluşumlarını araştırıyor ve eski su akıntılarıyla rüzgarın biriktirdiği minerallerden oluşan kayalar buluyor.

Curiosity'nin proje bilimcisi Ashwin Vasavada bu yıl, "Sırtların neden bu kadar büyük desenler halinde sertleştiği ve neden sadece burada olduğu büyük bir gizem" demişti.

Yolculuğumuza devam ederken, sırtları ve mineral birleşimlerini inceleyerek bunların nasıl oluştuğuna dair fikrimizin doğruluğundan emin olacağız.

Independent Türkçe