Elektriğin yüzde 12’si güneş ve rüzgardan üretiliyor

AB, rüzgar enerjisi kapasitesini genişletemedi

Fransız şehri Saint-Nazaire kıyılarındaki rüzgar türbinleri. (Şarku’l Avsat)
Fransız şehri Saint-Nazaire kıyılarındaki rüzgar türbinleri. (Şarku’l Avsat)
TT

Elektriğin yüzde 12’si güneş ve rüzgardan üretiliyor

Fransız şehri Saint-Nazaire kıyılarındaki rüzgar türbinleri. (Şarku’l Avsat)
Fransız şehri Saint-Nazaire kıyılarındaki rüzgar türbinleri. (Şarku’l Avsat)

Küresel çapta rüzgar ve güneş enerjisinden elektrik üretimi geçen yıl, 2021’deki yüzde 10’dan yüzde 12’ye yükseldi.
İklim ve enerji konusunda çalışmalar yürüten bağımsız araştırma kurumu Ember tarafından hazırlanan raporda, geçen yıl dünyanın en büyük sera gazı karbondioksit emisyonu kaynağı olan sektörlerde bu alanda zirvenin görülmüş olabileceği belirtildi.
Ember, kürsel çapta elektrikle ilgili yıllık raporunda 78 ülkeden elektrik sektörünün verilerini inceleyerek küresel elektrik talebinin yüzde 93’ünü oluşturduğunu bildirdi..
Raporda, geçen yıl küresel elektrik üretiminin yüzde 39’unu yenilebilir ve nükleer enerji kaynaklarının oluşturduğu, bir önceki yıla göre güneş enerjisinin yüzde 24 ve rüzgar enerjisinin yüzde 17 arttığı sonucu yer aldı.
Güneş ve rüzgar enerjisi üretimindeki büyüme, 2022’de küresel elektrik talebindeki artışın yüzde 80’ini karşılayacak. Kömürle çalışan santrallerden elektrik üretimi yüzde 1,1 artarken, gazla çalışan santrallerden elektrik üretimi, yüksek akaryakıt fiyatları nedeniyle yüzde 0,2 azaldı.
Elektrik sektöründen kaynaklanan karbondioksit emisyonlarının geçen yıl yüzde 1,3 oranında artmasına rağmen, rüzgar ve güneş enerjisine olan bağımlılığın artması yükselişin yavaşlamasına katkıda bulundu. Raporda, rüzgar ve güneş enerjisinden üretilen elektriğin fosil yakıt santrallerinden gelmesi durumunda, elektrik sektörünün emisyonlarının 2022’de yüzde 20 daha yüksek olacağı belirtildi.
Rapora göre, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri rüzgar enerjisi üretiminin genişlemesinde geride kaldı. AB’de geçen yıl rüzgar enerjisi üretimi yıllık bazda yüzde 9 büyüyerek, yüzde 17 olan küresel ortalamanın altında kaldı. Rusya geçen yıl AB’ye doğalgaz arzını önemli ölçüde azalttığından beri Brüksel ve başkentler kapasiteyi daha hızlı artırmak ve yenilenebilir enerji üretimi için onay prosedürlerini hızlandırma sözü verdi.
Ember, Almanya’nın karadaki rüzgar enerjisinin konuşlandırılmasında dünya lideri olduğunu, ancak 2017-2021 yılları arasında, bundan önceki dört yıldaki kapasitenin ortalama üçte birini kurduğunu belirtti.
Raporda, 2022 yılında AB’de güneşten enerji üretiminin küresel ortalamaya göre yüzde 24 büyüdüğü vurgulandı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ABD’de rüzgar enerjisi üretimi 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 15, güneş enerjisi üretimi de yüzde 25 oranında arttı.
Yavaş büyümeye rağmen AB ülkeleri halen enerji talebinin daha büyük bir kısmını yenilenebilir enerji ile karşılıyor. Rüzgar ve güneş, geçen yıl AB’de enerjinin yüzde 22’sini üretirken bu oran ABD’de yüzde 15, küresel olarak da yüzde 12 olarak gerçekleşti.



Güney Amerika ülkesi, petrol gelirini halkla paylaşacak: "Siz de ortaksınız"

Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)
Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)
TT

Güney Amerika ülkesi, petrol gelirini halkla paylaşacak: "Siz de ortaksınız"

Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)
Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)

Güney Amerika ülkesi Surinam, petrol ve doğalgaz gelirlerini halkla paylaşacak.

Surinam Devlet Başkanı Chan Santokhi, pazartesi günkü açıklamasında, "her Surinamlının petrol ve doğalgaz gelirlerinden faydalanmasını istediklerini" belirtti. 

Ülkenin Hollanda sömürgeliğinden kurtuluşunun kutlandığı 25 Kasım'daki Bağımsızlık Günü konuşmasında Santokhi, şöyle devam etti: 

Herkes bu fırsattan yararlanacak ve hiç kimse dışarıda bırakılmayacak. Sizler petrol gelirlerinin ortak sahibisiniz.

Yeni program kapsamında, 18 yaş ve üstü her Surinam yurttaşı adına devlet tarafından yıllık yüzde 7 faiz oranına sahip bir birikim hesabı açılacak ve bu hesaplara 750'şer dolar yatırılacak.

Dünya Bankası rakamlarına göre, yaklaşık 600 bin nüfusa sahip Güney Amerika ülkesinde yıllık gayrisafi yurtiçi hasıla 3,4 milyar dolar. Ayrıca her 5 kişiden biri yoksulluk içinde yaşıyor. 

Ancak uzmanlar, petrol ve doğalgaz yatırımlarıyla ülkenin 10 ila 20 yıl içinde 10 milyar dolara yakın gelir elde edeceğini öngörüyor. 

Geçen ay Fransa merkezli çokuluslu petrol şirketi TotalEnergies ve Amerikan hidrokarbon firması APA Corp, Surinam açıklarında günde 220 bin varil üretim kapasitesine sahip bir petrol sahası için 10,5 milyar dolarlık yatırım yapılacağını açıklamıştı. Proje kapsamında üretimin 2028'de başlaması hedefleniyor. 

Surinam'ın komşusu Guyana da bu ay başında petrol gelirlerini halkla paylaşma kararı almıştı. Guyana Devlet Başkanı Irfaan Ali, bu adımla özellikle hayata yeni atılan gençlere kolaylık sağlamak istediklerini belirtmişti.

Venezuela, Surinam ve Brezilya'ya komşu Güney Amerika ülkesi, 2015'te büyük bir petrol rezervinin keşfiyle gelirlerini artırma fırsatı yakalamıştı. 2019'dan beri petrol çıkarma çalışmalarını hızlandırmış ve ekonomisini üç kat büyütmüştü.

Independent Türkçe, Guardian, Jakarta Post, Reuters