Türkiye'nin e-ticaret hacmi 2022'de 800 milyar lirayı aştı

Türkiye'nin geçen yılki elektronik ticaret (e-ticaret) hacmi bir önceki yıla göre yüzde 109 artışla 800,7 milyar liraya ulaştı.

AA
AA
TT

Türkiye'nin e-ticaret hacmi 2022'de 800 milyar lirayı aştı

AA
AA

AA muhabirinin Ticaret Bakanlığının "Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS)" 2022 yılı verilerinden yaptığı derlemeye göre, Türkiye'de e-ticaret faaliyetinde bulunan 548 bin 688 işletme bulunuyor.
Bu işletmelerin 31 bin 320'si ETBİS'e kayıtlı olarak faaliyet gösterirken, 533 bin 19 işletme e-ticaret pazar yerlerinde faaliyet gösteriyor. Ayrıca ETBİS'e kayıtlı site sayısı da 37 bin 256'ya ulaştı. 15 bin 651 işletme kendi sitesinde e-ticaret faaliyetinde bulunmak yanında e-ticaret pazar yerlerinde de satış yapıyor.
2022 yılı itibarıyla yurt içinde e-ticaret hacmi bir önceki yıla göre yüzde 109 artışla 800,7 milyar lira oldu. Aynı dönemde sipariş adedi yüzde 43 artış ile 3 milyar 347 milyondan 4 milyar 787 milyona yükseldi. Bu dönemde perakende e-ticaret hacmi 458 milyar lira olarak gerçekleşti.
2021 yılında e-ticaretin genel ticarete oranı yüzde 17,7 iken bu oran geçen yıl yüzde 18,6'ya çıktı.
2022'de ödeme yöntemleri bazında toplam e-ticaret hacminin yüzde 61'ini 486,7 milyar lira ile kartlı işlemler oluşturdu. Bunu, yüzde 36 ve 287 milyar lira ile havale/EFT ve diğer ödemeler, yüzde 3 ve 27 milyar lira ile kapıda ödeme takip etti.
İşletmelerin yüzde 80'i yalnızca 1, yüzde 12,6'sı 2 pazar yerinde satış yapmayı tercih ederken, yüzde 4'ü 3, yüzde 1,9'u 4, yüzde 1,5'i 5 ve üstü pazar yerini tercih etti.
e-Ticaret faaliyeti yürüten işletme sayısının en fazla olduğu il yüzde 37,7'yle İstanbul oldu. Bu ili yüzde 8,5 ile Ankara, yüzde 7,1 ile İzmir, yüzde 4,6 ile Bursa, yüzde 3,4 ile Antalya, yüzde 2,4'le Konya, yüzde 2,4'le Kocaeli takip etti.

Diğer ülkeler Türkiye'den 33,8 milyar liralık alışveriş yaptı
Söz konusu dönemde yurt içi e-ticaret harcamaların payı yüzde 91,3 oranıyla 731 milyar lira olarak gerçekleşirken, diğer ülkelerin Türkiye e-ticaret sitelerinden yaptığı harcamaların oranı yüzde 4,2 ve 33,8 milyar lira olarak hesaplandı. Vatandaşların yurt dışından yaptığı alımların oranı yüzde 4,5, tutarı ise 35,9 milyar lira olarak kayıtlara geçti.
e-Ticaret hacminin sektörlere göre dağılımına bakıldığında beyaz eşya ve küçük ev aletleri yaklaşık 96,7 milyar lira ile ilk sırada yer aldı. Bu hacim, giyim, ayakkabı ve aksesuarda 54 milyar lira, elektronikte 45,9 milyar lira, hava yollarında ise 45,1 milyar lira oldu. Bu sektörleri 26,5 milyar lirayla gıda ve süpermarket, 24 milyar lirayla seyahat taşımacılık ve depolama, 19,6 milyar lirayla yemek ve 11,5 milyar lirayla konaklama izledi.
e-Ticaret hacminin sektörler itibarıyla 2022'de bir önceki yıla göre değişimi dikkate alındığında konaklama sektöründe yüzde 222 artış görüldü. Bunu yüzde 156 artışla hava yolları, yüzde 132 artışla seyahat, taşımacılık ve depolama sektörü, yüzde 129 artışla giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 122 artışla elektronik, yüzde 95 artışla gıda ve süpermarket, yüzde 88 artışla beyaz eşya ve küçük ev aletleri, yüzde 39 artışla yemek sektörleri geldi.

Ortalama sepet tutarı 167 lira oldu
Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar üzerinden alışveriş yapanların yüzde 58'ini kadınlar, yüzde 42'sini erkekler oluşturdu.
Elektronik ticaret yoluyla gerçekleşen alışverişlerin yüzde 36'sını İstanbul, yüzde 9'unu Ankara, yüzde 6'sını İzmir'de yaşayanlar yaptı. Bu illeri, yüzde 4'le Bursa ve Antalya, yüzde 2,5 ile Kocaeli izledi.
e-Ticarette ortalama sepet tutarı 167 lira olurken, bu tutar ödeme şekillerine göre farklılık gösterdi. Anılan tutar, kartlı ödemelerde ortalama 273 lira, kapıdan ödemede 199 lira, havale/EFT'de ise 99 lira olarak hesaplandı.
Sektörel olarak ortalama sepet tutarı 2022 yılında konaklama sektöründe 9 bin 425 lira, ev, bahçe, mobilya ve dekorasyonda 3 bin 804 lira, hava yollarında 2 bin 928 lira, beyaz eşya ve küçük ev aletlerinde 451 lira, giyim, ayakkabı ve aksesuar sektöründe 447 lira ve elektronikte 292 lira olarak gerçekleşti.

Ödemelerin yüzde 85'i peşin yapıldı
e-Ticaret harcamalarının yüzde 85'i peşin ödeme yapılarak, yüzde 15'i ise taksitli ödeme imkanı kullanılarak gerçekleşti.
Sektörel olarak bakıldığında ise ev ve dekorasyonda yüzde 77, beyaz eşyada yüzde 34, elektronikte yüzde 29, giyimde yüzde 31, seyahatte yüzde 10, konaklamada yüzde 15, hava yollarında yüzde 15, kitap ve dergide ise yüzde 6,5 oranında taksitli işlem tercih edildi.



Mega liman atılımı: Çin'in Peru çıkarması ticareti nasıl şekillendirecek?

Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)
Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)
TT

Mega liman atılımı: Çin'in Peru çıkarması ticareti nasıl şekillendirecek?

Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)
Çin, Peru'da finanse ettiği mega limanla Güney Amerika'daki nüfuzunu artırmayı hedefliyor (AFP)

Donald Trump'ın başkanlık seçimlerini kazanmasıyla ABD-Çin ilişkilerinin nasıl şekilleneceği belirsizliğini korurken Pekin, Washington'ın "arka bahçesi" Güney Amerika'daki yatırımlarına devam ediyor. Çin'in finansmanıyla Peru'da inşa edilen mega liman da Washington'ın radarında. 

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Peru Devlet Başkanı Dina Boluarte, Chancay Limanı'nın açılışını 14 Kasım'da gerçekleştirdi. 

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC'nin analizinde, Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında inşa edilen mega limanın "Kuzey Amerika'yı devre dışı bırakacak yeni ticaret rotaları oluşturabileceği" ifade ediliyor. 

Şi'nin açılışa katılmasının, Pekin'in bu limana ne kadar değer verdiğinin göstergesi olduğu yorumu da yapılıyor. Boluarte ve Şi, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi kapsamında bir araya gelmişti. Chancay Limanı'nın açılışı da zirveye damga vurdu. 

Şi, Çin ve Latin Amerika ülkeleri arasındaki ekonomik bağları güçlendirmeyi hedeflediklerini belirtirken, Boluarte de limanın açılışını "Peruluların gurur duyduğu tarihi bir an" diye niteledi.

BBC'nin analizinde, ABD'nin Güney Amerika'daki "komşularına ve onların ihtiyaçlarına kayıtsız kalmasının bedelini ödediği" değerlendirmesi paylaşılıyor. Washington merkezli düşünce kuruluşu Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü'nden Monica de Bolle, Pekin'in hamlesine ilişkin şu yorumu yapıyor: 

ABD, Latin Amerika'da uzun süredir etkin değil, Çin de çok hızlı adımlar attı, son 10 yılda bölgedeki durumu gerçekten yeniden şekillendirdi. Amerika'nın arka bahçesinde doğrudan Çin'le ilişki kuruluyor. Bu sorun yaratacak bir durum.

Çin devletine ait Cosco Shipping'in yürüttüğü 3,5 milyar dolarlık proje, Peru'nun Pasifik kıyısındaki balıkçı kasabası Chancay'ı devasa bir lojistik merkezine dönüştürdü. Peru'nun başkenti Lima'nın yaklaşık 70 kilometre kuzeyindeki mega liman, iki ülke arasındaki tek yönlü nakliye süresini 35 günden 23 güne indirdiği gibi, lojistik maliyetlerinde de yüzde 20'den fazla tasarruf sağlayacak. 

Ayrıca Peru'da her yıl 8 binden fazla kişinin doğrudan istihdama katılmasına ek olarak yıllık 4,5 milyar dolar gelir yaratması öngörülüyor. 

"Şanghay'dan Chancay'a" sloganıyla inşa edilen mega liman, 15 güvertesiyle Latin Amerika'nın en büyük derin deniz limanı olacak. Tüm aşamaları tamamlandığında bu mega liman sadece Peru'nun değil Şili, Ekvador, Kolombiya ve Brezilya'nın ürünlerinin de Asya'ya ulaşmasını sağlayacak.

ABD'li yetkililer, bu limanın askeri amaçlarla kullanılabileceğini de öne sürüyor. Britanya gazetesi Financial Times'ın (FT) görüştüğü ABD Güney Komutanlığı'ndan emekli General Laura Richardson, Çin donanmasının buraya gemi konuşlandırarak limanı "çift fonksiyonlu" şekilde kullanabileceğini savunuyor. 

Amerikan gazetesi Wall Street Journal, Çin'in Arjantin'den lityum, Venezuela'dan ham petrol ve Brezilya'dan demir cevheriyle soya satın aldığını hatırlatarak, Pekin'in Güney Amerika'daki projelerinin toplam değerinin 286 milyar doları bulduğuna işaret ediyor. 

ABD'nin Güney Amerika ülkelerini "ikinci plana atması" sebebiyle Pekin yönetiminden birçok diplomat ve bürokratın bölgede yoğun faaliyet gösterdiğine dikkat çekiliyor. WSJ'ye konuşan Washington'ın eski Panama Büyükelçisi John Feeley, ABD'nin bölgeye yönelik politikasını değiştirmesi gerektiğini belirterek şunları söylüyor: 

ABD, Latin Amerika'ya bir fırsat gözüyle değil bir sorun olarak bakıyor.

Independent Türkçe, BBC, Wall Street Journal, Financial Times, RT