Gözler BRICS zirvesinde: Putin, Güney Afrika'da tutuklanacak mı?

Güney Afrika hükümeti ICC'nin yakalama kararıyla ilgili diplomatik bir çıkmazın içinde.

Uluslararası Ceza Mahkemesi, savaş bölgelerindeki Ukraynalı çocukların Rusya'ya götürülmesini gerekçe göstererek Putin hakkında yakalama kararı çıkarmıştı (Kremlin)
Uluslararası Ceza Mahkemesi, savaş bölgelerindeki Ukraynalı çocukların Rusya'ya götürülmesini gerekçe göstererek Putin hakkında yakalama kararı çıkarmıştı (Kremlin)
TT

Gözler BRICS zirvesinde: Putin, Güney Afrika'da tutuklanacak mı?

Uluslararası Ceza Mahkemesi, savaş bölgelerindeki Ukraynalı çocukların Rusya'ya götürülmesini gerekçe göstererek Putin hakkında yakalama kararı çıkarmıştı (Kremlin)
Uluslararası Ceza Mahkemesi, savaş bölgelerindeki Ukraynalı çocukların Rusya'ya götürülmesini gerekçe göstererek Putin hakkında yakalama kararı çıkarmıştı (Kremlin)

Ağustostaki BRICS zirvesine ev sahipliği yapacak olan Güney Afrika'da, zirveye katılması beklenen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (ICC) çıkardığı yakalama kararı endişe yaratıyor.
Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa'nın sözcüsü Vincent Magwenya konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Tüm liderlerin zirveye katılması bekleniyor. Ancak ICC'nin yakalama kararı ayakbağı yaratıyor" diye konuştu.
Magwenya durumun inceleme altında olduğunu söyledi.
Yerel basına konuşan hükümet yetkilileri ise Putin'in zirveye çevrimiçi olarak katılma seçeneğinin de masada olduğunu söyledi.
Bir hükümet yetkilisi, "Ramaphosa yönetimi, ICC'den ayrılma kararını iptal eden yönetimdir. Bu nedenle Putin'in gelmesine izin vererek kendi kararlarına karşı durmazlar. Uzun vadede ülkenin çıkarlarına zarar verecek kararlar almak istemiyorlar. Güney Afrika, parya devlet olmak istemiyor" ifadelerini kullandı.
Dünyanın yükselişteki 5 ekonomisinin (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) çok kutuplu bir sistem arayışı için bir araya geldiği BRICS'in Güney Afrika'da yapılacak zirvesine Putin'in yanı sıra, Hindistan, Brezilya ve Çin liderlerinin de katılması bekleniyor.
Ancak ICC'nin bir üyesi olan Güney Afrika'nın yasal olarak, hakkında yakalama kararı bulunan Putin'i kendi topraklarına ayak basar basmaz gözaltına alması gerekiyor.
Güney Afrika'da ana muhalefetteki Demokratik İttifak da bunu hatırlatarak iktidara Putin'i tutuklama çağrısı yaptı. Muhalefet ayrıca ICC'ye de hükümete baskı yapması çağrısında bulundu.
Ülkedeki sol partilerse Putin'in hoş karşılanmasını ve onun yerine ülkenin ICC üyeliğinden çekilmesini istiyor.
Güney Afrika hükümetinin Kremlin'le yakın ilişkileri olduğu biliniyor. Ukrayna savaşının ardından Rusya'yı kınamayı reddeden Pretorya hükümeti, tarafsız kalmayı tercih ettiğini ve savaşa diyalog yoluyla son verilmesi gerektiğini belirten bir açıklama yapmıştı.
Bu yılın ilk aylarında da Güney Afrika, Çin ve Rusya ortak bir askeri tatbikatta bir araya gelmişti. 
Güney Afrika'yla Rusya arasındaki bağlar, Kremlin'in şu an iktidarda olan Afrika Ulusal Kongresi'ni apartheid rejimine karşı desteklediği döneme kadar uzanıyor.

Independent Türkçe, All Africa, The Moscow Times



Netanyahu’nun Trump ikilemi: Koalisyon mu ABD desteği mi?

Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
TT

Netanyahu’nun Trump ikilemi: Koalisyon mu ABD desteği mi?

Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)

Gazze savaşı sürerken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yla ABD Başkanı Donald Trump'ın arası iyice gerildi. 

Hamas'la ABD arasında yapılan doğrudan görüşmeler sonucunda ABD-İsrail vatandaşı esir asker Idan Alexander, dün serbest bırakıldı. Filistinli örgüt, bu hamlenin "ateşkesin sağlanması ve insani yardım girişlerinin gerçekleştirilmesine yönelik ilk adım" olduğunu ifade etti. 

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da Alexander'in serbest bırakılmasının "umut ışığı" olduğunu belirtirken, Netanyahu'ya yüklendi: 

Esirleri geri getirmek istiyoruz ama İsrail savaşı bitirmeye hazır değil. İleriye dönük net bir yol göremiyoruz, bir anlaşmaya varılması gerekiyor ama Netanyahu yönetimi savaşı uzatıyor.

Guardian, Witkoff'un açıklamalarının ABD-İsrail arasındaki gerginliğin ne kadar arttığını gösterdiğini yazıyor. Eski İsrailli diplomat Alon Pinkas, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Trump, İsrail'e karşı değil ama onu umursamıyor. Trump'a göre Netanyahu sinir bozucu birine dönüştü, bu da banka hesabına katkı yapmadığı anlamına geliyor.

Trump, son dönemde Netanyahu'yu köşeye sıkıştıracak hamleler yaptı. Husilerle barış ilan etti, İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine saldırı planını desteklemek yerine Tahran'la müzakere başlattı ve Suudi Arabistan'la nükleer görüşmelerin ilerlemesi için Riyad-Tel Aviv hattında normalleşme şartını askıya aldı.

Ayrıca Ortadoğu turunda da İsrail'i ziyaret etmeyecek. 

Analizde, Trump'ın bu hamlelerle ABD-İsrail ilişkilerinde oturmuş diplomatik yapıyı değiştirdiğine dikkat çekiliyor. İki devletli çözümü savunan düşünce kuruluşu İsrail Politika Çalışma Grubu'nun yöneticisi Ilan Baruch, şunları söylüyor: 

Trump açıkça yeni bir yörüngeye girdi. İsrail, Trump yönetiminin 'ortak inançlar ve karşılıklı stratejik çıkarlar' paradigması çerçevesinde yoluna devam etmesini bekliyordu. Trump bir kuşaktır bu denklemden şüphe duyulmasını sağlayan ilk başkan oldu.

Trump, 5 Ocak'ta göreve başladığında Netanyahu, Beyaz Saray'a davet edilen ilk yabancı liderdi. İsrail Başbakanı, Cumhuriyetçi liderin zaferini de ilk tebrik edenler arasındaydı. Diğer yandan analizde, Gazze savaşındaki tavrı nedeniyle Netanyahu'nun Trump'tan aldığı desteği kaybedebileceği belirtiliyor. 

Radikal sağcı kabinedeki liderlerin savaşın sürmesini istediği, Trump'ınsa tüm rehinelerin serbest bırakılması ve ateşkes için baskı yaptığına dikkat çekiliyor. Netanyahu'nun bu noktada ikileme düştüğü belirtiliyor: 

Netanyahu, tekrar Trump'ın desteğini istiyorsa koalisyonunun dağılmasına neden olacak adımlar atması lazım. Geçmişine ve deneyimine bakarsanız her şeyin farkında olması gerektiğini düşünürsünüz. Ama davranışlarına baktığınızda sanki neler olup bittiğinden haberi yok.

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel