Sri Lanka, Çin'e olan borcunu maymun vererek ödedi

Kolombo, Bir Kuşak Bir Yol planıyla ilgili Çin'e olan 7 milyar dolarlık borcun ödenmesine yardımcı olmak için ülkeye 100 bin makak gönderdi. Makakların Çin laboratuvarlarında kullanılmasıyla ilgili endişeler ortaya çıktı

Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP
Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP
TT

Sri Lanka, Çin'e olan borcunu maymun vererek ödedi

Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP
Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP

Sri Lanka'dan Çin'deki hayvanat bahçelerine 100 bin maymun gönderme planı, Pekin'in Güney Asya'daki kaynakları yağmalamasına karşı protestolara yol açtı.
Yalnızca Sri Lanka'da bulunan bir tür olan makakların gönderilmesi, Kolombo'nun Çin'e olan borçlarını ödeyememesinin boyutunu yansıtıyor.
Çin borç dosyasını yeniden açtı. Bazı ülkeler borçlarını ödemek için ne kadar ileri gidebilir?    
Yerel raporlar, Çinli bir delegasyonun Sri Lanka Tarım Bakanı Mahinda Amaraweera'dan maymunları istediğini ve anlaşmanın Sri Lanka'nın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in Bir Kuşak Bir Yol planının bir parçası olarak Pekin'e borçlu olduğu 7 milyar doları geri ödemeye yardımcı olabileceğini ifade etti.
Raporlar, Çinli yetkililerin maymunların hayvanat bahçelerinde tutulacağına dair güvence verdiğini ifade etti. Ancak vahşi yaşam aktivistleri maymunların bir kısmının laboratuvarlarda kullanılacağını iddia etti.
Politikacılar maymunları borç karşılığında takas etme önerisini makul buluyor. Bazı çiftçiler, sayıları hızla artarak tahminen 3 milyona ulaşan maymunları özel bir tehlike olarak görüyor.
Uzmanlar, bu maymunların artık insanlardan korkmadıklarını ve genellikle evlerden yiyecek çaldıklarını söylüyor.
Sri Lanka'daki Hambantota limanı, Pekin'in Asya, Afrika, Ortadoğu, Pasifik ve Karayipler ile ticari ilişki kurması için Çin'den alınan bir borçla inşa edildi.
Hambantota, Çin'in rakibi olan Hindistan yakınlarında çok önemli bir stratejik konuma sahip.
Sri Lanka geçen yıl borçlarını ödeyemedi. Bu durum ülkeyi gıda, yakıt ve ilaç sıkıntısının yaşandığı bir ekonomik krize sürükledi. Başkan Gotabaya Rajapaksa Temmuz 2022'de gösterilerle iktidardan indirildi.

Maymunlar ve Çin laboratuvarları
Sri Lanka'da iktidardaki Birleşik Ulusal Parti Üyesi Naveen Dissanayake, Twitter'da Çin'e maymun ihracatına karşı olduğunu yazdı ve yapılan anlaşmayı "iğrenç" olarak nitelendirdi.
Kolombo'daki Çevresel Adalet Merkezi'nden Hemantha Withanag, konuyla ilgili endişelerini şu sözlerle dile getirdi:
“1976'daki son ankette sadece 600 bin maymun rapor edildiğinden, adada 3 milyon maymun olduğundan şüpheleniyorum. Bu hayvanların korkunç bir kaderi olacak. Çin yaklaşık 18 hayvanat bahçesinde en fazla 5.000 maymun barındırabilir. Bu da makakların Sri Lanka dışında hiçbir yerde yaşayamayacağını gösterir. Hayvanların önce et olarak tüketilmek üzere ihraç edileceklerini düşündük. Sonra hayvanat bahçesinin hikayesi anlatıldı. Şimdi ise laboratuvarlarda kullanılacağına ikna olduk. Çünkü Covid'den sonra laboratuvar hayvanlarına büyük bir talep var. Dün gece insanların bu maymunları yakalayabilmesi için elektronik kapılı kafesler yapıldığını duydum. Bu büyük bir girişim ve başka bir büyük baş ağrısı yaratacak.”

Çin'in hayvan talebi
Çin'e maymun ihraç etme konusundaki anlaşmazlık Güney Asya'da ilk değil.
2021'de Pakistanlı yetkililerin Çin'de 3 bin dönümlük bir eşek çiftliği kurduğu ve burada elde edilen derilerin, dolaşım, anemi ve üreme sorunlarını tedavi etmek adına geleneksel Çin tıbbı olan eşek derisi jelatini yapmak için kullanıldığına dair raporlar ortaya çıktı.
Hayvan hakları örgütü PETA, makakların akıbetini şu sözlerle özetledi:
“Makaklar Çin laboratuvarlarında hapsedilecek, zehirlenecek, kesilecek ve öldürülecek.”
Peta Hindistan Vakfı'nın hayvan hakları danışmanı Dr. Ankita Pandey, hayvan deneylerinin iki tür maymunu yok olmanın eşiğine getirdiğine dikkat çekti.
Sri Lanka Hükümet Sözcüsü Bandula Gunawardana sorumluluğu Çin hükümetinden almaya çalışan şu açıklamayı yaptı:
“Makaklarla ilgili görüşmeler hükümetle değil Çinli bir şirketle yapılıyor.”
 
Independent Arabia



İsrail ordusu Yemen'de Husi hedeflerine saldırı düzenliyor

İsrail'in yakıt tanklarını hedef alan saldırılarının ardından Hudeyde Limanı’nda büyük bir yangın çıktı. (Arşiv – AFP)
İsrail'in yakıt tanklarını hedef alan saldırılarının ardından Hudeyde Limanı’nda büyük bir yangın çıktı. (Arşiv – AFP)
TT

İsrail ordusu Yemen'de Husi hedeflerine saldırı düzenliyor

İsrail'in yakıt tanklarını hedef alan saldırılarının ardından Hudeyde Limanı’nda büyük bir yangın çıktı. (Arşiv – AFP)
İsrail'in yakıt tanklarını hedef alan saldırılarının ardından Hudeyde Limanı’nda büyük bir yangın çıktı. (Arşiv – AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, ordunun Yemen'in Hudeyde Limanı’nda Husilere karşı hava saldırıları düzenlediğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre İsrail Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Katz’ın şu ifadeleri yer aldı: “İsrail Savunma Kuvvetleri şu anda Hudeyde Limanı’ndaki Husi terör rejimine ait hedefleri bombalıyor ve daha önce hedef alınan terörist altyapının rehabilitasyonuna yönelik her türlü girişimi zorla engelliyor. Açıkça söylediğim gibi, Yemen Tahran gibidir. Husiler İsrail devletine roket atmanın bedelini ağır ödeyeceklerdir.”

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth ise bir İsrail ordu sözcüsüne dayandırdığı haberinde, saldırının liman altyapısının onarımında kullanılan mühendislik ekipmanlarını, yakıt tanklarını ve İsrail'e karşı askeri faaliyetlerde kullanılan gemileri vurduğunu belirtti. Husilerle bağlantılı diğer terör altyapılarının da hedef alındığını kaydeden sözcü, “Limanda devam eden faaliyetler ve terör altyapısını onarma girişimleri tespit edildi. Dolayısıyla bu girişimleri kolaylaştıran unsurlar saldırıya uğradı” ifadelerini kullandı.

cdfgrthyu
Husi milisleri, Sana'da İsrail ile yaşanan gerginlik ortasında bir kamyonetle devriye gezerken (EPA)

Yemen'deki bir Husi güvenlik yetkilisi, İsrail'in bugün Hudeyde Limanı’nı vurduğunu ve daha önceki bir bombalamada hasar gören ve yeniden inşa edilen bir rıhtımı tahrip ettiğini doğruladı. İsminin açıklanmaması kaydıyla AFP'ye konuşan yetkili, “Bombalama, bir önceki bombalamada hasar gördükten sonra yeniden inşa edilen rıhtımı yok etti” dedi.

İsrail ordusu cuma günü Yemen'den İsrail'e doğru atılan bir füzeyi önlediğini duyurmuş, füzenin fırlatılmasının ardından İsrail'in çeşitli bölgelerinde sirenler çalmıştı. Yemen'in en kalabalık bölgelerini kontrol eden İran destekli Husiler, İsrail'e füze fırlatıyor ve nakliye yollarına saldırıyor. Husiler, saldırılarının Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerle dayanışma amaçlı olduğunu defalarca vurguladı. Yetkililer, İsrail'in 2023'ün sonlarından bu yana sürdürdüğü askeri saldırılarda Gazze Şeridi’nde bugüne kadar 58 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Husiler tarafından fırlatılan onlarca füze ve insansız hava aracının (İHA) çoğu önlendi ya da hedeflerine ulaşamadı, İsrail ise buna karşılık bir dizi saldırı gerçekleştirdi.