Son İran Şahı'nın oğlu Pehlevi, İsrail'de Mahsa Emini protestolarına destek istedi

Son İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin oğlu Rıza Pehlevi, İsrail'deki konuşmasında ülkesindeki Mahsa Emini protestolarına destek istedi.
Pehlevi, Tel Aviv'de dün düzenlediği basın toplantısında, "İran halkına özgürlük mücadelelerinde nasıl destek sağlayabileceğimizi çözmek için buradayım" dedi.
İsrail İstihbarat Bakanı Gila Gamliel'in de katıldığı toplantıda Pehlevi, "İran'da mevcut rejime son verilmesi için bu protestoların uluslararası çapta desteklenmesi gerektiğini" de savundu.
62 yaşındaki Pehlevi, "cani ve baskıcı" diye nitelediği Tahran yönetimine yaptırımların artırılmasını isterken, İran halkına desteğin de güçlendirilmesini talep etti.
Pehlevi, pazartesi günü "İran halkından bir dostluk mesajı iletmek ve Holokost kurbanlarına saygılarını sunmak için" İsrail'e gideceğini duyurmuştu.
Gamaliel de ziyaret için "Bugün iki ulus arasındaki bağları yeniden inşa etmek için ilk adımı atıyoruz" ifadelerini kullanmıştı.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani ise Pehlevi'nin ziyareti için "Ne bahsettiğiniz kişi, ne ziyaretin amacı ne de ziyaret itmek istediği yer tartışmaya değer" demişti.
Rıza Pehlevi, 17 yaşındayken askeri uçuş okuluna katılmak için ABD'ye gitmiş, kısa süre sonra İran'da gerçekleşen İslam Devrimi'nin ardından ABD'den ülkesine dönememişti.
Halen ABD'de yaşayan Pehlevi, bir süredir İran'daki dini rejimi parlamenter monarşiyle değiştirecek barışçıl bir devrim çağrısı yapıyor.
1979'da İran İslam Devrimi'nin ardından Pehleviler sürgüne gönderilirken, yeni rejim de İsrail'le tüm diplomatik ve ekonomik bağları kesmişti.

Mahsa Emini protestoları
Başkent Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra rahatsızlanarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi, ülkede yönetime karşı büyük protestolara yol açmıştı.
Polis, Emini'nin sorgu sırasında sağlık sorunları nedeniyle fenalaştığını iddia etmiş, muhaliflerse genç kadının işkence görerek öldüğünü savunmuştu.
Protestolar ilk dönemki kadar yoğun olmasa da yer yer devam ediyor. ABD merkezli İran İnsan Hakları Aktivistleri Ajansı, son verilerini 20 Şubat'ta yayımladı. Buna göre gösterilerde 530 kişi yaşamını yitirirken, 19 bin 763 kişi de gözaltına alındı. Bunlardan 181'i 18 yaş altında. 105 kişiyse idam cezası tehlikesiyle karşı karşıya.
Tahran yönetimi, ABD ve İsrail'in protestoları kışkırttığını da öne sürmüştü.
Birleşik Krallık merkezli Af Örgütü de gözaltındaki çocukların işkence gördüğünü iddia etmişti.
Independent Türkçe, AFP, Amnesty

Lübnan, Irak, Yemen ve Filistin'de İran'a sadık ya da müttefiki olan gruplardan gelen göstergeler, bu grupların İsrail'e karşı yeni bir destek savaşına katılmak için sınırlı seçenekleri olduğunu gösteriyor.

Tahminlere göre Hamas'ın savaş yetenekleri, sokak savaşlarına benzer şekilde Gazze'deki küçük ‘pusular’ düzeyine geriledi. Bu durum, İran’ın kendi lehine bölgesel bir cephe açmasını engelleyebilir.

Irak’ta parti liderleri savaşın hızla tırmanacağını düşünüyor. Ancak Tahran, ekonomik ve güvenlik açısından avantajlar sağlayan bir ülkeyi kaybetmemeyi tercih edebilir.

Lübnan’da ise ‘yeni dönem’ denklemi, Hizbullah’ın siyasi ve güvenlik liderliğini ve füze cephaneliğinin bir kısmını kaybetmesi, Lübnan'ın İsrail'e karşı harekete geçmesini engelliyor. Çünkü Lübnan, tarafsızlık için baskı yapıyor ve hükümet, savaş kararını verme inisiyatifini elinde tutuyor.

Yemen'de araştırmacı Hamza Kemali, İran'ın Husileri füze stoklarını kullanması istendiğinde ‘son koz’ olarak kullanabileceğini düşünüyor.

Son İran Şahı'nın oğlu Pehlevi, İsrail'de Mahsa Emini protestolarına destek istedi