SpaceX'in en güçlü roket sistemi Starship ilk deneme uçuşunda infilak etti

ABD'nin uzay mekiği ve roket üreticisi SpaceX'in en güçlü roket sistemi Starship, ilk uçuş denemesinde infilak etti.

AA
AA
TT

SpaceX'in en güçlü roket sistemi Starship ilk deneme uçuşunda infilak etti

AA
AA

Texas eyaletinde SpaceX'e ait fırlatma üssünden gerçekleştirilen uçuş denemesinde Starship yaklaşık 4 dakika kadar yükseldikten sonra motorlarının ateş alması sonucu büyük bir gürültüyle patladı.
YouTube'dan canlı yayınlanan deneme uçuşunun detaylarını heyecanla aktaran SpaceX ekibi, yaşanan kazayı, "roketin güçlendirici parçadan hızlı plansız ayrışması"na bağladı.
SpaceX'in sahibi Elon Musk, attığı twitte, başarısızlıkla sonuçlanan uçuş denemesinden "çok şey öğrendiğini" ve "birkaç ay içinde" başka bir test lansmanına hazırlanacaklarını duyurdu.
Öte yandan, ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) Şefi Bill Nelson, ilk entegre uçuş testi sonrası SpaceX yönetimi için tebrik mesajı paylaştı.
Nelson, Twitter'dan "Tarih boyunca her büyük başarı, bir düzeyde hesaplanmış risk gerektirmiştir. Çünkü büyük risk büyük ödül getirir. SpaceX'in öğrendiği her şeyi, bir sonraki uçuş testini ve ötesini sabırsızlıkla bekliyorum." ifadesini kullandı.
SpaceX yetkilileri de bugün yaşadıkları tecrübenin Starship'in güvenilirliğinin artmasına yardımcı olacağını dile getirdi.
SpaceX daha önce uçuş denemesinin pazartesi yapılacağını ilan etmiş, ancak süper ağır güçlendiricide tespit edilen bir arıza nedeniyle fırlatmanın perşembeye ertelendiğini duyurmuştu.
Mars'a mürettebat göndermeyi amaçlayan şirket, Ay ve ötesine insan ve kargo gönderimi için başlıca roket olarak 33 motoru bulunan Starship'i kullanmayı planlıyor.
NASA, Artemis programı çerçevesinde, astronotları Ay yüzeyine göndermek için Starship roketinin farklı bir versiyonunu geliştirmesi için SpaceX ile anlaşma imzalamıştı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT