SpaceX'in en güçlü roket sistemi Starship ilk deneme uçuşunda infilak etti

ABD'nin uzay mekiği ve roket üreticisi SpaceX'in en güçlü roket sistemi Starship, ilk uçuş denemesinde infilak etti.

AA
AA
TT

SpaceX'in en güçlü roket sistemi Starship ilk deneme uçuşunda infilak etti

AA
AA

Texas eyaletinde SpaceX'e ait fırlatma üssünden gerçekleştirilen uçuş denemesinde Starship yaklaşık 4 dakika kadar yükseldikten sonra motorlarının ateş alması sonucu büyük bir gürültüyle patladı.
YouTube'dan canlı yayınlanan deneme uçuşunun detaylarını heyecanla aktaran SpaceX ekibi, yaşanan kazayı, "roketin güçlendirici parçadan hızlı plansız ayrışması"na bağladı.
SpaceX'in sahibi Elon Musk, attığı twitte, başarısızlıkla sonuçlanan uçuş denemesinden "çok şey öğrendiğini" ve "birkaç ay içinde" başka bir test lansmanına hazırlanacaklarını duyurdu.
Öte yandan, ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) Şefi Bill Nelson, ilk entegre uçuş testi sonrası SpaceX yönetimi için tebrik mesajı paylaştı.
Nelson, Twitter'dan "Tarih boyunca her büyük başarı, bir düzeyde hesaplanmış risk gerektirmiştir. Çünkü büyük risk büyük ödül getirir. SpaceX'in öğrendiği her şeyi, bir sonraki uçuş testini ve ötesini sabırsızlıkla bekliyorum." ifadesini kullandı.
SpaceX yetkilileri de bugün yaşadıkları tecrübenin Starship'in güvenilirliğinin artmasına yardımcı olacağını dile getirdi.
SpaceX daha önce uçuş denemesinin pazartesi yapılacağını ilan etmiş, ancak süper ağır güçlendiricide tespit edilen bir arıza nedeniyle fırlatmanın perşembeye ertelendiğini duyurmuştu.
Mars'a mürettebat göndermeyi amaçlayan şirket, Ay ve ötesine insan ve kargo gönderimi için başlıca roket olarak 33 motoru bulunan Starship'i kullanmayı planlıyor.
NASA, Artemis programı çerçevesinde, astronotları Ay yüzeyine göndermek için Starship roketinin farklı bir versiyonunu geliştirmesi için SpaceX ile anlaşma imzalamıştı.



Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
TT

Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)

Dünya'ya beklenmedik kadar yakın bir mesafede devasa bir gaz bulutu keşfedildi. Moleküler gaz bulutu, bilim insanlarına yıldız oluşum sürecini incelemeleri için eşsiz bir fırsat sunuyor.

Moleküler bulutlar içindeki toz ve gaz kümeleri çökerek yıldızları meydana getiriyor. Hidrojen ve karbonmonoksit molekülleri içeren bu bulutları, yıldız oluşturmalarından önce görmek zorlu bir iş.

Bilim insanları moleküler hidrojen gazı neredeyse görünmez olduğu için bu bulutları ararken karbonmonoksite odaklanıyor. Ancak karbonmonoksit miktarı azsa bulut kolayca gözden kaçabiliyor.

Araştırmacılar yeni keşfedilen moleküler gaz bulutunun bugüne kadar saptanmamasını da buna bağlıyor.

Bulguları hakemli dergi Nature Astronomy'de dün (28 Nisan) yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, bulutu daha önce hiç kullanılmamış bir yöntemle tespit etti. Araştırmacılar, buluttaki hidrojenin yaydığı ultraviyole ışık sayesinde keşfi yaptı.

Güney Kore'nin STSAT-1 uydusunun verilerini inceleyen araştırmacılar, hidrojenin doğal olarak yaydığı uzak ultraviyole ışığı fark etti. Normalde bu spektrumdaki ışığı yakalamak epey zor ancak uydunun spektrografı, bunu analiz edilebilecek dalga boylarına ayırmayı başardı. 

Rutgers Üniversitesi'nden çalışmaya liderlik eden Blakesley Burkhart, "Bu, moleküler hidrojenin uzak ultraviyole emisyonunu doğrudan bularak keşfedilen ilk moleküler bulut. Bu bulut, kelimenin tam anlamıyla karanlıkta parıldıyor" diyor.

Yunan mitolojisindeki şafak tanrıçası Eos'un adı verilen gaz bulutu Dünya'dan sadece 300 ışık yılı uzakta. Yaklaşık 3 katrilyon kilometrelik bu mesafe insan ölçeğinde muazzam bir büyüklüğe denk düşse de galaktik ölçekte çok yakın kabul ediliyor. Dünya'ya en yakın yıldız oluşum bölgesi olan Orion Bulutsusu yaklaşık 1300 ışık yılı uzakta. 

Hilale benzeyen bulutun kütlesi Güneş'in kütlesinin yaklaşık 3 bin 400 katı ve yaklaşık 40 Ay çapına (140 bin kilometre) sahip. 

Makalenin yazarlarından Thomas Haworth "Bu şey adeta kozmik arka bahçemizde ve biz onu kaçırdık" diyor.

Güneş Sistemi'nin yakın çevresini ifade eden Yerel Kabarcık'ta yer alan Eos, bugüne kadar bulunan en yakın moleküler bulut. 

Bilim insanları bu sayede yıldız ve yıldız sistemlerinin nasıl oluştuğunu çok daha iyi anlayabilecekleri bir imkana sahip. 

Burkhart, "Teleskoplarımızla baktığımızda, oluşum aşamasındaki tüm yıldız sistemlerini görebiliyoruz ancak bunun nasıl gerçekleştiğini ayrıntılı olarak bilmiyoruz" diyerek ekliyor: 

Eos'u keşfetmemiz heyecan verici çünkü artık moleküler bulutların nasıl oluştuğunu ve ayrıştığını, bir galaksinin yıldızlararası gaz ve tozu yıldızlara ve gezegenlere nasıl dönüştürdüğünü doğrudan ölçebiliyoruz.

Araştırmacılar ayrıca yeni yöntemi kullanarak yakınlarda gizlenen başka moleküler bulutları da keşfetmeyi umuyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Thavisha Dharmawardena "Bu teknik yıldızlararası ortam hakkında bildiklerimizi baştan yazabilir, galaksideki gizli bulutları ortaya çıkarabilir ve hatta kozmik şafağın algılanabilen en uzak sınırlarına kadar ulaşabilir" ifadelerini kullanıyor.

Independent Türkçe, Space.com, CNN, Nature Astronomy