Franciyye’den hükümete istisnai yetkiler verilmesine destek

Cumhurbaşkanı adayı, Fransızlara orduya bir komutan ve Merkez Bankası’na da ‘dış dünyaya meydan okumayacak’ bir başkan atama sözü verdi.

Eski Milletvekili Süleyman Franciyye. (Reuters)
Eski Milletvekili Süleyman Franciyye. (Reuters)
TT

Franciyye’den hükümete istisnai yetkiler verilmesine destek

Eski Milletvekili Süleyman Franciyye. (Reuters)
Eski Milletvekili Süleyman Franciyye. (Reuters)

Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın Paris’in Lübnan’da bir cumhurbaşkanı adayı olmadığı iddiasının, Marada Hareketi lideri eski Milletvekili Süleyman Franciyye’nin adaylığını pazarlama adımlarına engel olmayacağ belirtildi. Siyasi bir kaynak tarafından yapılan açıklamada Fransa’nın cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili tutumunu yakından takip eden tarafların, Macron’un Franciyye’yi tanımadığını ve kendisiyle görüşmediğini ancak yine de cumhurbaşkanlığı boşluğunu sona erdirmek için favori isim olarak görüldüğünü söylediğini aktardı.
Kaynağın Şarku’l Avsat’a verdiği bilgilere göre Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın pozisyonunun açıklanma zamanlaması, ‘Paris’in cumhurbaşkanlığı işlerine karışmadığı ve liderlerini seçme işini Lübnanlılara bıraktığı’ konusunda Lübnan kamuoyunu aldatma bağlamında geliyor. Ancak bu durum, Fransa Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Patrick Durrell’in görüşmeleri sırasında Franciyye’den ‘seçilmesinin krizin bir uzantısı olmaması ve Lübnan’ı çöküşün arka planında daha fazla krize dahil eden eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn döneminin devamı olmayacağına dair içerideki ve dışarıdakilere güvence vermek için bir garanti paketi sunması’ talebiyle tamamen tutarsız.
Fransa’nın tavrına aşina olanlar, Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın, cumhurbaşkanlığı boşluğunu sona erdirmenin en kolay siyasi yolu olduğu gerekçesiyle Paris’in Franciyye’nin adaylığına verdiği desteği pazarlama niyetini ilerletmeyeceğine dikkat çekti. Söz konusu taraflar, Fransa’nın tavrının siyasi etkilerinin sona erdiğini ve Paris’in bakış açısıyla artık bu durumun, cumhurbaşkanlığı seçeneklerini genişletmek lehine kartların yeniden karışmasına yol açacakmış gibi ele alınmasına izin verilmediğini belirtti. Bu durum, Macron’u cumhurbaşkanlığı seçimlerine yönelik itirazın boyutunu kontrol altına almak için harekete geçmeye yöneltti.
Bir kaynak, Franciyye’nin Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Patrick Durrell ile görüşmesinin ‘Suriye ve Hizbullah’tan herhangi bir cumhurbaşkanlığı adayından daha fazlasının alındığını söylemesi temelinde’ Franciyye’nin sahip olduğu garantileri tartışmaya odaklandığını söyledi. Diğer kaynaklar da açıklamalarının Durrell tarafından kendisine yöneltilen ve Lübnan güçleri arasında cumhurbaşkanı seçmekle ilgili siyasi bir çatışmanın odak noktası olan iç ve dış meselelerle ilgili bir dizi soruya verdiği yanıt bağlamında geldiğini vurguladı.
Aynı şekilde toplantıda ‘üçüncü liderliğe’ (hükümet başkanlığı) atanabilecek ismin ele alınmadığı iddiaları ortasında, Franciyye’nin seçilmesiyle sağlanan çözümün, eski büyükelçi Navaf Selam’ın başbakanlık görevine atanmasıyla gerçekleşeceğine dair çelişkili bilgiler olduğu söylentileri mevcut. Bir başka ekip ise aralarındaki tartışmanın, Selam’ı başbakan yaparak muhalefeti tatmin etme hususundan başladığını belirtti.
Şarku’l Avsat’ın siyasi kaynaklardan edindiği bilgilere göre Franciyye, Durrell’in açıklamaları doğrultusunda başbakanlık adayının isminin koyulmasının, ‘cumhurbaşkanının, seçilmesinden hemen sonra yürüteceği bağlayıcı parlamento istişarelerine’ bırakılmasını tercih ediyor. Dolayısıyla şu andan itibaren meclis adına hareket etmese de birinci ve üçüncü liderlikler arasında bir denge sağlamak için Sünni toplumun en önde gelen siyasi bileşenlerinin desteğini alması muhtemel.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ise Durrell’in Franciyye ile görüşmesinde Franciyye, bir yazılı garanti paketi sundu. Bu garantilerin başında şunlar var:
-Hükümete istisnai yetkiler verilmesine destek vermek. Çünkü Lübnan’ın tanık olduğu zor koşullar, kurtarma çalıştayı için hızlandırılmış hazırlık ihtiyacı olduğuna işaret ediyor. Bu da parlamentonun onayını gerektiriyor.
-Hükümette, herhangi bir ekibe üçüncü bir garanti sağlanmasını reddetmek. Çünkü önceki deneyimler, bunun devlet işlerinin kesintiye uğramasını sürdürdüğünü ve üretken olma yeteneğini felce uğrattığını kanıtladı.
-Bakanlık pozisyonlarının mezheplere dağıtılmasında rotasyon ilkesinin uygulanması ve herhangi bir pozisyonun belirli bir mezhep ile sınırlandırılmaması.
-Barış ve savaş kararını hükümetin elinde tutmak amacıyla silahların çoğulculuğunun yolunu tıkamak için Hizbullah’ın silahları da dahil olmak üzere Lübnan’ın bir savunma stratejisinin geliştirilmesine yol açan bir diyalog başlatma.
-Ulusal ve mezhepsel dengelerin bozulmaması için Taif Anlaşması’nın uygulanmasının ve yanlış uygulanmasından kaynaklanan kirliliklerden arındırılması gerekliliğinin tamamlanması.
-Yeni bir ordu komutanı ve Riyad Selame’nin yerine Merkez Bankası başkanı atayarak uluslararası topluma açıklığı dikkate alma ihtiyacı.
-Lübnan’a krizlerinden kurtulması için yardım sağlanması amacıyla Uluslararası Para Fonu (IMF) ile verimli müzakerelere girmek.
-İki ülke arasında kara ve deniz sınırlarının çizilmesine ilişkin anlaşmayı sonuçlandırmak için Suriye’deki rejimle derhal ciddi müzakerelere başlamanın yollarını aramak.
-Kaçakçılığı durdurmak için Lübnan- Suriye sınırını kontrol etmek ve Lübnan’ın 1701 sayılı karara bağlılığı ve topraklarının İsrail işgalinden kurtarılmasını tamamlamak için bunu uygulama gerekliliği.
-Lübnan- Arap ilişkilerindeki sürtüşmeyi sonlandırmak, uyuşturucu kaçakçılığı ve her türlü yasa dışı uyuşturucuyla mücadele etmek ve ‘iç işlerine karışma, istikrarsızlaştırma ve ulusal güvenliğini tehdit etme’ içerikli mesajlar göndermek için Lübnan’ın bir platform olarak kullanılması engellemek amacıyla entegre bir plan geliştirerek Körfez ülkeleri liderliğinde Arap ülkelerine açılmak.
-Yerinden edilmiş Suriyelilerin şehirlerine ve köylerine dönüşünü gündemde tutmak. Bu, Lübnan hükümeti, Suriye rejimi ve Mülteciler Yüksek Komiserliği arasında bir diyalog başlatılmasını gerekli kılıyor. Çünkü Lübnan’da kalmaları bir güvenlik ve mali yük haline geldi ve ülke, artık bu yükü kaldıramıyor.
Tüm bunlar, seçilmesi durumunda Franciyye’nin taahhüt ettiği garantilerin örneği niteliğinde. Peki bu, Baabda’ya ulaşması için yolu açılacak mı? Ya da Cumhuriyet Sarayı’na girmesine engel olan iç ve dış engellerle mi karşılaşacak?



İsrail Beyrut'un kalbine ve güney banliyölerine saldırdı: 4 ölü, 23 yaralı

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
TT

İsrail Beyrut'un kalbine ve güney banliyölerine saldırdı: 4 ölü, 23 yaralı

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)

İsrail ile Hizbullah arasındaki savaş üçüncü ayına girerken İsrail, Beyrut'un kalbindeki bir konut binasını ‘beş füze’ ile hedef aldı ve Hizbullah'ın önde gelen liderlerinden Talal Hamiye'nin hedef alındığı haberlerinin ortasında binayı tamamen yerle bir etti.

Lübnan Ulusal Haber Ajansı (NNA), Beyrut'un ‘korkunç bir katliama uyandığını, İsrail savaş uçaklarının el-Basta bölgesindeki el-Memun Caddesi'nde sekiz katlı bir konut binasını beş füzeyle tamamen yok ettiğini’ bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın NNA’dan aktardığına göre arama kurtarma ekipleri, düşman savaş uçaklarının bir konut binasını hedef aldığı ve çok sayıda şehit ve yaralının olduğu el-Basta bölgesinde bulunan el-Memun Caddesi'ndeki enkazı kaldırmak için çalışıyor.

Hizbullah'a bağlı yerel bir kanal, Lübnan Sağlık Bakanlığı'na dayandırdığı haberinde Beyrut'un el-Basta bölgesine düzenlenen saldırıda en az dört kişinin öldüğünü ve 23 kişinin de yaralandığını bildirdi.

İsrail Yayın Kurumu'na (IBC) konuşan bir güvenlik kaynağı, İsrail'in bugün şafak vakti Beyrut'ta Hizbullah'ın operasyon şefi Muhammed Haydar'ın kaldığı bir binayı hedef aldığını söyledi.

Ebu Ali olarak da bilinen Haydar, Hizbullah'ın operasyonlar biriminin başı ve örgütün en üst düzey isimlerinden biriydi.

İsrail'in Beyrut'un merkezindeki el-Basta bölgesinde bir konuta düzenlediği saldırının yol açtığı geniş çaplı yıkımdan (AFP)İsrail'in Beyrut'un merkezindeki el-Basta bölgesinde bir konuta düzenlediği saldırının yol açtığı geniş çaplı yıkımdan (AFP)

Banliyölere yeni saldırılar

Şafak vakti Beyrut'un merkezine yönelik saldırının ardından İsrail ordusu güney banliyölerine yeni saldırılar düzenledi. NNA, Lübnan Üniversitesi çevresindeki Hadath bölgesine şiddetli bir saldırı düzenlendiğini bildirdi.

Bu saldırı, İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee'nin X platformu aracılığıyla güney banliyölerinde yaşayanlara yeni tahliye uyarılarında bulunmasının ardından geldi.

Adraee’nin yaptığı tahliye uyarısında şu ifadeler yer aldı: “Güney banliyöleri bölgesinde, özellikle ekteki haritalarda belirtilen binalarda ve Hadath ile Choueifat'taki komşu binalarda yaşayan tüm sakinlere uyarı: İsrail Savunma Kuvvetleri’nin yakın zamanda harekete geçeceği Hizbullah tesislerinin yakınında bulunuyorsunuz. Sizin ve aile fertlerinizin güvenliği için bu binaları derhal boşaltmalı ve en az 500 metre uzağa gitmelisiniz.”

Talal Hamiye kimdir?

İsrail medyası, Beyrut'un kalbindeki saldırının hedefinin Hizbullah komutanı Talal Hamiye olduğunu ve tahkimat delici füzelerin kullanıldığını, bunun da Lübnan'ın farklı bölgelerinde büyük bir patlama sesi duyulmasına yol açtığını bildirdi. Bu füzeler, Hizbullah eski Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ve Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Haşim Safiyuddin suikastlarında kullanılanlara benziyor.

Yedioth Ahronoth, Hamiye'nin ‘parlak askeri kariyere sahip biri’ olarak bilindiğini ve komutan Mustafa Bedreddin'in öldürülmesinin ardından Hizbullah'ın askeri kolunun komutasını üstlendiğini kaydetti.

Hamiye, hakkında bilgi verenlere 7 milyon dolara kadar ödül veren ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Rewards for Justice (Adalet İçin Ödül) programının duyurulmasıyla yeniden gündeme gelene kadar ilgi odağı olmaktan uzak kaldı.

görsel

Hamiye, Hizbullah'ın Lübnan toprakları dışındaki operasyonlarını yürütmekten sorumlu olan dış operasyon birimi Birim 910'un komutanıdır.

Ciddi hasar

Yerel bir televizyon kanalı tarafından yayınlanan görüntülerde en az bir binanın çöktüğü ve birkaç binanın da ağır hasar gördüğü görülüyor.

Reuters'a konuşan görgü tanıkları, patlamaların Beyrut'u sabaha karşı 04:00 sularında sarstığını bildirdi. Güvenlik kaynakları saldırıda en az dört bombanın ateşlendiğini söyledi.

Bu, İsrail'in son günlerde Beyrut'un merkezindeki bir bölgeyi hedef alan dördüncü hava saldırısı olurken, İsrail saldırılarının çoğunu Hizbullah'ın kalesi olan Beyrut'un güney banliyölerine düzenledi. Geçtiğimiz pazar günü Ras en-Nebe mahallesine düzenlenen bir İsrail hava saldırısında Hizbullah'ın medya ilişkileri sorumlusu öldürülmüştü.

İsrail, Gazze Şeridi'ndeki savaş nedeniyle sınır ötesi çatışmaların patlak vermesinden neredeyse bir yıl sonra eylül ayında Hizbullah'a karşı büyük bir saldırı başlatarak Lübnan'ın büyük bir bölümünü hava saldırılarıyla vurdu ve güneye kara birlikleri gönderdi.

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor. (AP)Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor. (AP)

İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmalar, Hizbullah'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail'in güneyine saldırı düzenleyen Hamas ile dayanışma amacıyla ateş açmasının ardından patlak verdi.

ABD'nin Lübnan Özel Temsilcisi Amos Hochstein ateşkes anlaşmasına varmak amacıyla geçtiğimiz hafta Lübnan ve İsrail'i ziyaret etti. Hochstein, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz ile görüşmek üzere İsrail'e gitmeden önce salı ve çarşamba günleri Beyrut'ta yaptığı görüşmelerin ardından ‘ilerlemeden’ söz etti.