ChatGPT'ye sohbet geçmişini kapatma özelliği geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

ChatGPT'ye sohbet geçmişini kapatma özelliği geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

ChatGPT'nin yaratıcıları sisteme "sohbet geçmişini" kapatma seçeneğini ekleyerek kullanıcılara verilerinin nasıl kullanıldığını daha iyi kontrol etme imkanı sağladı.
Bu yeni ayar, ChatGPT'nin kullanıcıları hakkında hangi verileri topladığına ve bu verilerin kendisini çalıştıran modele nasıl geri aktardığına yönelik endişelerin ortasında geldi.
ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI gelecekteki sürümleri iyileştirmek adına, bugün kullanıcılar sistemi kullanırken toplanan verilerle sistemi geliştiriyor. Dolayısıyla toplanan verilerin, sistemin gelecekteki cevaplarında görülme ihtimali var.
Artık kullanıcılar sohbet geçmişini kapatabilecek ve böylece ChatGPT verileri toplayamayacak. Öte yandan sohbetler 30 gün boyunca saklanmaya devam edecek. Ancak şirket bunları yalnızca "kötüye kullanımı izlemesi gerektiğinde" inceleyeceğini ve ardından kalıcı olarak sileceğini taahhüt ediyor.
OpenAI yaptığı duyuruda şöyle belirtti:
"Sohbet geçmişi devre dışı bırakıldığında başlatılan sohbetler modellerimizi eğitmek ve geliştirmek için kullanılmayacak ve geçmiş çubuğunda görünmeyecek."
Yeni özellik, "bugünden itibaren" tüm kullanıcılara sunuluyor. ChatGPT'nin ayarlarında bulunabilen bu seçenek, istendiği zaman değiştirilebilir.
OpenAI bu özelliğin yalnızca kullanıcı "verilerini yönetmenin, mevcut devre dışı bırakma süreçlerine kıyasla daha kolay bir yolu" olarak tasarlandığını ifade etti. OpenAI, bu uygulamayı başlatmayı tercih etme nedenine dair daha fazla bilgi vermedi.
Ancak bu özellik, ChatGPT ve diğer benzer yapay zeka sistemlerinin gizlilik politikalarına yönelik eleştirilerin yoğunlaştığı ve arttığı bir dönemde geldi. Kullanıcılar, bu sistemlerin hangi verileri toplayabileceği ve bunların nasıl denetleneceğine yönelik endişelerini dile getiriyor.
Bu endişelerin en önemlisi, geçen ay uygulamayı ülkede yasaklayan İtalyan yetkililerden gelmişti. İtalya, OpenAI'ın kişisel bilgileri toplamadaki yasal dayanağı ve bu bilgilerin sistemi eğitmede nasıl kullanılabileceğiyle ilgili kaygılarını ifade etmişti.
Ayrıca İtalya'nın kararını vermesinden sadece birkaç gün önce ChatGPT'nin "geçmiş" özelliğinde terslik yaşanmasının ardından bu yeni ayar kullanıma sunuldu. Martın sonlarında OpenAI "önemli bir sorun" yaşadığını ve kullanıcıların diğer kişilerin sohbetleriyle ilgili bilgileri görebildiğini belirtmişti.



"Asya tek boynuzlu atı"nın genom haritası ilk kez çıkarıldı: Yok olmalarını engelleyebilir mi?

Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
TT

"Asya tek boynuzlu atı"nın genom haritası ilk kez çıkarıldı: Yok olmalarını engelleyebilir mi?

Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)

Son derece nadir rastlanan "Asya tek boynuzlu atı" saolanın ilk defa genom haritası çıkarıldı. Yeni çalışma nesli kritik tehlike altındaki türün yaşamasını sağlayabilir. 

İlk kez 1992'de tanımlanan saola (Pseudoryx nghetinhensis), en yakın zamanda keşfedilen büyük memeli türü. Vietnam ve Laos'un dağlık ormanlarında yaşayan bu sığır türü, boynuzlarının yanı sıra çok nadir görülmesi nedeniyle "Asya tek boynuzlu atı" diye biliniyor.

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'ne (IUCN) göre nesli kritik tehlike altındaki bu türün 100'den daha az üyesi kaldığı tahmin ediliyor. Üstelik en son 2013'te görülmesi, soyunun çoktan tükenmiş olabileceği ihtimalini de gündeme getiriyor. 

Uluslararası bir araştırma ekibi, avcıların evlerinden toplanan saola kalıntılarından alınan parçaları analiz ederek 26 saolanın tam genomunu çıkardı. Türünün ilk örneği olan bu çalışma, saolanın geçmişini anlama ve geleceğini güvence altına alma yolunda kritik bilgiler sundu. 

Bulguları hakemli dergi Cell'de 5 Mayıs Pazartesi günü yayımlanan çalışmaya göre saolalar 5 bin ila 20 bin yıl önce iki ayrı popülasyona ayrılmış. 

Makalenin başyazarı Genís Garcia Erill "Saolanın önemli genetik farklılıklara sahip iki popülasyona ayrıldığını görmek bizi epey şaşırttı" diyerek ekliyor: 

Bu daha önce hiç bilinmiyordu ve genetik veriler olmadan bilmemizin yolu yoktu. Bu önemli bir sonuç çünkü türün genetik varyasyonunun nasıl dağıldığını etkiliyor.

Bilim insanları ayrıca iki popülasyonun da Son Buzul Çağı'ndan itibaren azaldığını saptadı. Ekip, toplam saola nüfusunun 10 bin yıldır hiçbir zaman 5 binin üstüne çıkmadığını tahmin ediyor.

Bu durum, iki grubun da genetik çeşitliliğini kaybettiği anlamına geliyor. Ancak her biri genetik kodlarının farklı kısımlarını kaybetmiş. Araştırmacılara göre bu, nesillerinin tükenmesini önlemede kritik bir rol oynayabilir. 

Garcia Erill "Bir popülasyonda kaybolan genetik varyasyon diğerini tamamlıyor. Yani eğer bunları karıştırırsak, diğerindeki eksiklik giderilebilir" diye açıklıyor.

Bilim insanları saolaların hayatta kalması için esaret altında çiftleşmelerini sağlayacak bir program geliştirmeye çalışıyor. Yeni çalışmayı yürüten ekibin hesaplamalarına göre böyle bir program, tükenme riski karşısında en etkili çözümü sunuyor. 

Çalışmanın bir diğer yazarı Rasmus Heller şöyle diyor:

Gelecekteki bir popülasyonun temelini oluşturmak için en az bir düzine saolayı (ideal olarak her iki popülasyonun karışımı) bir araya getirebilirsek, modellerimiz türlerin uzun vadede hayatta kalma şansının yüksek olacağını gösteriyor.

En son 2013'te görülen bir türün 12 üyesini bulmak zorlu bir iş. Ancak araştırmacılar, yeni çalışmanın bu sorunu çözebileceğine inanıyor. Saolanın genetik haritasının çıkarılması, daha kapsamlı arama çalışmalarının önünü açabilir. 

Makalenin yazarlarından Minh Duc Le, "Birçok araştırmacı, suda ve hatta aynı habitatta yaşayan kan emiciler olan sülüklerde, saola DNA'sının izlerini bulmayı deneyip başaramadı" diyerek ekliyor:

Bu tekniklerin hepsi küçük DNA parçalarını tespit etmeye dayanıyor ama artık saola genomunun tamamını bildiğimize göre, bu parçaları bulmak için çok daha geniş bir el kitabımız var.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Cell