Orta Asya'nın büyük dağ silsilelerinden Tanrı Dağları'nın eteğinde bulunan Kırgızistan'ın başkenti Bişkek, 145. kuruluş yılını kutluyor.
Şehrin temeli, Hokand Hanlığı döneminde 1825'te Pişpek Kalesi'nin inşa edilmesiyle atıldı, 1863'te Rus Çarlığı'na bağlandı ve 1921'den sonraki Sovyetler Birliği döneminde planlı şekilde kuruldu.
Pişpek şehrinin ilk resmi yerleşimcileri, toplam 182 nüfustan oluşan 9 Rus ailesi, 48 Özbek ailesi ve bir Tatar ailesiydi.
Şehrin inşa edilmesiyle "Pişpek" adındaki Hokand Kalesi yıkıldı ve buradan alınan malzemeler yeni binaların inşaatında kullanıldı.
Sovyet yönetimi, 1 Ocak 1918'de Pişpek'i bir şehri olarak ilan etti ve 1926 yılında şehre komutan ve tıp doktoru Mihail Frunze'nin adını verdi. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra 1991'de Frunze şehrinin adı Bişkek oldu.
Bişkek adı, Kırgızların öz topraklarına kavuşması için mücadele verirken Kırgızistan'daki Tanrı Dağları ile Kazakistan'ın Balkaş Gölü arasında küçük beylikler halinde yaşayan Kalmukları dağıtan Kırgız kahramanına ait.
Ala-Too (Tanrı Dağı) Meydanı etrafında kurulan şehir, gri renkli Sovyet yapımı binaları ve sarı renkli modern yapıları, düzenli parkları, geniş meydanları, caddeleri, açık hava pazarları ve doğayla iç içe yaşamıyla insanları cezbediyor.
- Bişkek'in çehresi 145 yılda çok değişti
Bişkek Belediye Başkanı Emilbek Abdıkadırov, AA muhabirine, 145 yılda başkentin çehresinin çok değiştiğini söyledi.
Şehir sakinlerinin ve misafirlerinin kentle övünmesi için alt ve üst yapının geliştirilmesine odaklandıklarını ifade eden Abdıkadırov, "Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'in güzel ve yeşil kalması bizim elimizde." dedi.
Abdıkadırov, milli bütçedeki gelirin yüzde 40'ının Bişkek'ten sağlandığını ve vergilerin yüzde 57'sinin bu şehirde toplandığını anlattı.
Bugünlerde Bişkek'in kuruluşunun 145. yıl dönümünü konserler, kültürel ve sportif etkinliklerle kutladıklarını belirten Abdıkadırov, bunun için şehrin Pişkek, Frunze ve Bişkek dönemlerini anlatan film hazırladıklarını söyledi.
Abdıkadırov, Cumhurbaşkanı Sadır Caparov'un "Yeşil Miras Projesi" kapsamında her kurumun üzerine düşen fidan dikme görevini yerine getirdiğini belirtti.
- Devlet ve kamu binalarının önündeki duvarlar kaldırıldı
Cumhurbaşkanı Caparov'un 2021 yılının başında iktidara gelmesinin ardından şehirdeki ana yollar yeniden asfaltlandı, ana caddelerdeki gri renkli tüm binalar boyandı, kaldırımlar genişletilerek bisiklet yolları oluşturuldu, kamu binalarının önündeki duvarlar kaldırıldı.
Tanrı Dağı'na doğru genişleyerek büyüyen şehirde bugünlerde modern yüksek katlı binalar yapılıyor, dış aydınlatma modernize ediliyor, sosyal ve kültürel kurumlar inşa ediliyor, parklar ve çevre düzenlemesi, yolların rehabilitasyonu, belediyenin alt ve üstyapı inşaatı sürüyor.
Başkentte 321 milyon dolara mal olması beklenen 444 daireli rezidans, 1200 araç kapasiteli otopark ve 296 odalı 5 yıldızlı otelin yer alacağı modern ve çok işlevli kompleksin, başkent Bişkek yakınlarında Orta Say köyünde inşa edilecek İman Merkezi'nin (İman Borboru) ve çok sayıda iş merkezi ve parkların temeli de atıldı.
Şehrin güneyinde Cumhurbaşkanlığı binasının yanı sıra onlarca apartman ve sitelerin inşaatları sürüyor.
Kutlamalar kapsamında şehrin sembol yapılarıyla donatılan şehrin ana meydanındaki afişlerde Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı ve Diyanet Vakfınca yaptırılan ve 2018 yılında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla açılışı gerçekleştirilen Bişkek Cumhuriyet Merkez İmam Serahsi Camisi'ne, Sovyetler döneminde inşa edilen yapıların arasında yer verildiği dikkati çekiyor.
Şehirde Mustafa Kemal Atatürk adlı parkta Atatürk heykeli, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi (KTMÜ), Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilkokul, ortaokul, imam hatip lisesi, teknik lise, Kırgız-Türk Anadolu Kız Meslek Lisesi, Maarif Eğitim Kompleksi, onlarca Türk restoran ve kafeler ile iş yerleri bulunuyor.
Jeffrey Epstein'in kaldığı hücre ve intihar etmek için kullandığı iddia edilen çarşafları (New York Daily News)