Ürdün: Başkent Amman'da Suriye konulu 'istişare' toplantısı başladıhttps://turkish.aawsat.com/home/article/4304356/%C3%BCrd%C3%BCn-ba%C5%9Fkent-ammanda-suriye-konulu-isti%C5%9Fare-toplant%C4%B1s%C4%B1-ba%C5%9Flad%C4%B1
Ürdün: Başkent Amman'da Suriye konulu 'istişare' toplantısı başladı
Bugün Amman'daki istişare toplantısından (Reuters)
Amman/Şarku’l Avsat-AA
TT
TT
Ürdün: Başkent Amman'da Suriye konulu 'istişare' toplantısı başladı
Bugün Amman'daki istişare toplantısından (Reuters)
Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve Mısır dışişleri bakanlarının bugün Beşşar Esed rejiminin Dışişleri Bakanı Faysal el-Mikdad ile görüşmesinin başladığı bildirildi.
Ürdün Dışişleri Bakanlığından konuya dair yazılı açıklama yapıldı.
Açıklamada, başkent Amman'ın bugün Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve Mısır dışişleri bakanlarının Esed rejimindeki mevkidaşları Mikdad ile gerçekleştireceği görüşmeye ev sahipliği yapacağı belirtildi.
Toplantının, 14 Nisan 2023'te Cidde'de düzenlenen Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri, Ürdün, Irak ve Mısır'ın istişare toplantısının devamı niteliğinde olduğu kaydedildi.
Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Husam Zeki, 32. Arap Birliği Zirvesi’nin 19 Mayıs 2023'te Suudi Arabistan’da düzenlenmesinin beklendiğini bildirmişti.
Amman'daki toplantının da zirve öncesi olması dikkati çekti.
Suriye kriziyle ilgili çözüm çabaları görüşülmüştü
Suriye'deki Beşşar Esed rejiminin Dışişleri Bakanı Faysal el-Mikdad, 12 Nisan'da Suudi Arabistan'a yaptığı ziyarette mevkidaşı Faysal Bin Ferhan ile bir araya gelmişti.
KİK ülkeleri ile Mısır, Ürdün ve Irak dışişleri bakanları da 14 Nisan'da Suudi Arabistan'da bir araya gelerek Suriye krizine ilişkin siyasi çözüm çabalarını ele almıştı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, toplantıda Suriye'nin Arap Birliği'ne dönüşünün ele alındığını fakat bir anlaşmaya varılamadığını ifade etmişti.
Arap Birliği, Suriye'deki iç savaş nedeniyle 12 Kasım 2011'de Esed rejiminin Birliğe üyeliğini askıya almıştı.
Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddiahttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5172076-netanyahu%E2%80%99dan-gazze-%C5%9Feridini-tamamen-i%C5%9Fgal-etme-tehdidi-%E2%80%98stratejik-tuzak%E2%80%99
Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddia
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
Gazze Şeridi'ne karadan ve havadan yardım girişine izin verilmesine yönelik ani kararın ardındaki nedenlere ilişkin açıklamalar farklılık gösterse de, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kararını verdi. Netanyahu, yaklaşık iki milyon Filistinlinin hayatını tehdit eden kıtlık uyarıları üzerine, savaşı durdurmak ve daha fazla yardımın girmesine izin vermek için, Gazze Şeridi'nin tamamını işgal etmeyi hedefleyen bir plan benimsedi.
İsrail medyası, Netanyahu'nun konuyla ilgili bir karar almak üzere bugün hükümetiyle bir toplantı yapacağını ve ayrıca ‘savaşın üç hedefini nasıl gerçekleştireceği’ konusunda orduya talimat vermek üzere güvenlik kabinesini toplayacağını bildirdi.
İsrail Başbakanı, ‘birlikte durmaya ve birlikte savaşmaya devam ederek savaşın tüm hedeflerini gerçekleştirmenin... düşmanı yenmenin, esirleri kurtarmanın ve Gazze Şeridi'nin bundan sonra İsrail için herhangi bir tehdit oluşturmamasını sağlamanın’ gerekliliğini vurguladı.
Netanyahu üzerindeki baskı artıyor
Analistler, Netanyahu'nun askeri gerginliği artırma eğiliminin, savaşın ilan edilen hedeflerine ulaşmak için belirli bir vizyonun olmadığına ve kararsızlığa işaret ettiğini düşünüyor. Bazı analistler ise Filistinli grupların son günlerde Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esirlerin görüntülerini yayınlamasının ve bu esirlerden birinin kendi mezarını kazdığını söylemesinin, özellikle de aşırı sağcı bazı bakanların Gazze Şeridi'ne yardım girişine izin verdiği için onu eleştirmelerinin ardından, Başbakan üzerindeki baskıyı artırmış olabileceğini düşünüyor. Bunların başında elbette Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich geliyor. Onlar söz konusu kararı Hamas’a bir hediye olarak nitelendirdiler ve böyle bir karar alınmaması gerektiğini ifade ettiler.
Ancak askeri gerilimin ardındaki gerçek neden ne olursa olsun, yerel medya İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in bu öneriye karşı çıktığını bildirdi. Yisrael Hayom gazetesi, ordudaki önemli bir kaynaktan, Genelkurmay Başkanı'nın Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesine karşı çıktığını ve bunu ‘stratejik bir tuzak’ olarak gördüğünü aktardı.
İsrail Yayın Kurumu da güvenlik güçlerinin, esirlerin zarar görmesinden endişe duydukları için ordunun daha önce faaliyet göstermediği bölgelerde çatışmanın genişlemesine karşı çıktıklarını belirtti. Ancak Netanyahu'nun isteği tartışmaya açık olmayan bir şekilde kesin görünüyor. Yerel basında yer alan haberlere göre Netanyahu, Zamir'e “Eğer bu sana uymuyorsa, görevinden istifa etmelisin” şeklinde kesin bir mesaj gönderdi. Bu durum, birkaç saat içinde yapılacak toplantı öncesinde siyasi ve güvenlik düzeylerinde derin anlaşmazlıklar ve bölünmeler olduğunu gösteriyor.
İsrail'in en etkili gazetecilerinden ve karar alma çevrelerine yakın isimlerden Amit Segal, Başbakanlık Ofisi’nden bir kaynağın “Karar verildi... Gazze Şeridi'ni işgal edeceğiz” dediğini aktardı.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu yükselen dumanlar (Reuters)
Segal'ın aktardığına göre yetkili, “Hamas, tam bir teslimiyet olmadan esirleri serbest bırakmayacak. Şimdi harekete geçmezsek esirler açlıktan ölecek ve Gazze Şeridi Hamas’ın kontrolü altında kalacak” ifadelerini kullandı.
Şarku’l Avsat’ın Jerusalem Post’tan aktardığına göre, savaşın genişlemesi, halihazırda Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 75'ini kontrol eden ordunun geri kalan bölgeleri de kontrol altına almasına ve esirlerin tutulduğu düşünülen yerlerde operasyonlar düzenlemesine yol açacak.
İsrail ordusu uyarıyor
New York Post gazetesine göre İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesinin, yoğun nüfuslu sivil bölgelerde ve çatışmalardan etkilenmemiş az sayıdaki şehirde askeri varlığın sürdürülmesinin, Hamas hareketinin kalan hücrelerini aramak ve yerlerini belirlemek için yıllar alacağı konusunda uyarıda bulundu.
Böyle bir adım, esirlerin hayatını tehlikeye atabilir. Çünkü son zamanlarda Hamas'ın üyelerine, ellerinde bulunan esirleri İsrail askerleri yaklaşırsa öldürme emri verdiği yönünde haberler çıktı.
Bu gelişmeler ve görüş ayrılıkları, Netanyahu'yu sert bir şekilde eleştirmesiyle tanınan Başsavcı Gali Baharav-Miara'nın görevden alınması için oybirliğiyle alınan kararın ve İsrail Yüksek Mahkemesi'nin bu kararı daha sonra dondurmasının ardından, siyasi ve hukuki bir krizin ortasında geliyor.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımdan (AP)
Diğer yandan Knesset Dışişleri ve Savunma Komitesi, Komite Başkanı Yuli Edelstein'in görevden alınmasına ilişkin kararı onayladı. Bu karar, Netanyahu'nun hükümette kalması için bunu şart koşan Haredi (Ultra-Ortodoks Yahudi) partilerinin talebine yanıt olarak alındı. Edelstein, zorunlu askerlikle ilgili bir yasa tasarısı sunmakta ısrarcıydı ve bu partiler bunu şiddetle reddediyordu.
Netanyahu’nun son açıklamalarının, Hamas’a baskıyı artırarak hareketi yeniden müzakere sürecine çekmeye ve bazı taleplerinden vazgeçirmeye yönelik bir hamle olabileceği yorumları yapılırken, çok sayıda uzman İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde askeri operasyonlarını daha da yoğunlaştırma kapasitesini sorguluyor. Savaşın 23’üncü ayına yaklaşılmasına rağmen Netanyahu’nun hedeflerinin hâlâ hayata geçirilememiş olması, bu kapasiteye dair soru işaretlerini artırıyor.
