Suudi Arabistan, Hatim et-Tai’yi memleketinde anıyor

Hail’deki etkinliklerde Hatim et-Tai’nin değeri ve şiirsel yetenekleri ön plana çıkartılıyor.

Hail şehir Hatim et-Tai’yi anıyor (SPA)
Hail şehir Hatim et-Tai’yi anıyor (SPA)
TT

Suudi Arabistan, Hatim et-Tai’yi memleketinde anıyor

Hail şehir Hatim et-Tai’yi anıyor (SPA)
Hail şehir Hatim et-Tai’yi anıyor (SPA)

Suudi Arabistan Kültür Bakanlığı önümüzdeki cuma günü Hail şehrinde, Arap Şiir Yılı girişimlerinin bir parçası olarak ‘Hosted by Al-Taie (Tai’nin Ev Sahipliğinde) festivaline ev sahipliği yapacak. Tai, Araplar arasında cömertlik timsali ve tarih boyunca en önde gelen şairlerinden birisi.
Festival, şairin hayatını, ünlü şiirlerini ve o dönemde bölgenin kültürünü yansıtan bir dizi kültürel etkinliği içeriyor.
Festival, gençleri Arap şiiri ve Tai’nin hayat hikayesiyle tanıştırmayı amaçlayan kültürel bir yolculuk niteliğinde. Bunun anlatım, şekillendirme, renklendirme ve tiyatro gibi dört yenilikçi yolla yapılması amaçlanıyor.
Festivalde ayrıca Tai’nin çocukluğundan başlayarak hayatında öne çıkan olayları anlatılacak. Dönemi yansıtan sahnelerin ter alacağı bir tiyatro sergilenecek. Dünyanın dört bir yanından misafirler ağırlanacak.
Tai’nin yasadığı dönemdeki günlük hayatın doğası ziyaretçileri dikkat çekici bir yolculuğa çıkaracak. Onun zamanındaki sahneyi yansıtan tablolar el sanatları aracılığıyla dükkanlarda satışa sunulacak.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Tai galerisi de resim ve heykel gibi çeşitli sanatlardan yararlanarak şiirlerinin derinliğine ulaşan duygu ve anlamlarını taklit eden en ünlü mısralardan ilham alarak çeşitli sanat eserlerine ev sahipliği de yapacak.
Miladi 605 yılında vefat eden dünyanın önde gelen Arap şairlerinden olan Tai’nin tam adı Hatim bin Abdullah bin Saad et-Tai. İslam öncesi dönemde şair, at binicisi ve rol model olan Tai şu anki Hail’de yaşamış cömertliği ve nezaketi ile en öne çıkan isimlerden.
Festival, Antera bin Şeddad, Lubeyd bin Rabia, Zuheyr bin Ebi Selma, İmru’ul Kays Hatim et-Tai ve el-Aşa gibi Arap şiirinin sembollerini anmak için Kültür Bakanlığı tarafından başlatılan Arap şiir yolu çerçevesinde gerçekleşiyor.
Festivaller kapsamında ikinci etkinlik 2021-2022’de Riyad’da ‘Huna Kane El-Aşa’ başlığıyla düzenlendi. 2022’de ise Kasım şehrinde Antera Kültür Festivali adlı başka bir festival gerçekleştirildi. Festivallerde şiirin ve şairlerin Suudi kültüründeki öneminin modern teknolojiyle yeniden sunulması hedefleniyor. Bakanlık bu kapsamda, ulusal kimliğin güçlendirilmesi ve kültürün bir yaşam tarzı olarak sunulmasına yönelik çalışmalarına devam ediyor.



Volkanın yakınından çıkan metal eşyalar, 3 bin 400 yıl öncesine ışık tutuyor

Somló Tepesi'nden Erken Demir Çağı metal buluntuları (Laszlo Gyorgy/Antiquity)
Somló Tepesi'nden Erken Demir Çağı metal buluntuları (Laszlo Gyorgy/Antiquity)
TT

Volkanın yakınından çıkan metal eşyalar, 3 bin 400 yıl öncesine ışık tutuyor

Somló Tepesi'nden Erken Demir Çağı metal buluntuları (Laszlo Gyorgy/Antiquity)
Somló Tepesi'nden Erken Demir Çağı metal buluntuları (Laszlo Gyorgy/Antiquity)

Macaristan'da volkanik bir tepenin yakınlarında ortaya çıkarılan metal eşya yığını, 3 bin 400 yıl önce Avrupa'da yaşamış eski bir nüfusun gizemlerinin çözülmesini sağladı.

Macaristan'ın batısındaki Somló volkanik tepesinde yapılan kazılarda, MÖ 1450'yle MÖ 800 arasındaki Geç Tunç Çağı ve MÖ 800'le MÖ 450 arasındaki Erken Demir Çağı'na tarihlenen mücevherler, silahlar ve süslemeler de dahil yüzlerce eser keşfedildi.

Kazılarda ayrıca deri kalıntıları ve kehribar boncukların yanı sıra yaban domuzu ve evcil domuz dişleri de dahil başka kadim malzemeler de ortaya çıkarıldı.

Antiquity adlı akademik dergide yayımlanan çalışmaya göre, bu eserlerin en eskilerinden bazıları MÖ 1400'le MÖ 1300 arasına tarihleniyor.

Bulgular, MÖ 13. ve 6. yüzyıllar arasında Batı Macaristan'da önemli bir insan varlığına işaret ediyor.

Son yıllarda Avrupa'nın pek çok yerinde erken dönem şehirciliğine yönelik araştırmalar artmış olsa da tepe yerleşimleri üzerine yapılan çalışma sayısı az.

Yaklaşık 431 metre yüksekliğindeki ve taşocakçılığı nedeniyle el değmemiş Macar tepesi yakınlarında daha önce yapılan bir kazıda, anıtsal mezar höyüklerinde Erken Demir Çağı'na ait mezar eşyaları bulunmuş ve bu da Somló gibi simgesel yapıların seçkin bir savaşçı lider sınıfının güç merkezleri olduğunu göstermişti.

Yeni çalışmada araştırmacılar, Geç Tunç Çağı ve Erken Demir Çağı'nda insanların yoğun olarak yaşadığı bir alan bulmak için havadan lazer tarama ve metal dedektörü araştırmaları yaptı.

MÖ 13. ve 6. yüzyıllar arasında burada yaşayan insanların seçkin savaşçılar tarafından yönetilen kabile veya klan temelli toplumlar olduğu sonucuna vardılar.

Son kazıda tepenin güneydoğu kesiminde 900 kadar metal obje bulundu. Bunlardan biri, Batı Macaristan'da bulunan, Geç Tunç Çağı'nın sonlarına ait ilk seramik kap örneği.

"Seramik kapların içindeki birikme bu döneme işaret etmiş ancak bu hiç belgelenmemişti" diyen araştırmacılar, bazı kaplarda Geç Tunç Çağı ve Erken Demir Çağı geçimlik gıdaları olarak bilinen mercimek ve parçalanmış küçük tohumlu tahıl birikintileri bulduklarını da sözlerine ekledi.

Çalışmada, "Ortaya çıkarılan zulalar, Somló Tepesi'nde kasıtlı ve karmaşık bir istifleme geleneğine tanıklık ediyor" diye yazdılar.

Büyük miktarlarda bronz topaklar, damlacıklar, döküm fıskiyeleri ve bir tarafı kavisli, bir tarafı düz olan parçalanmış külçeler, platoda tunç işleme atölyelerinin varlığına işaret ediyor.

Bulgular ayrıca bölgenin Geç Tunç Çağı'ndan Erken Demir Çağı'na nasıl geçtiği hakkında da fikir veriyor.

Araştırmada, "Erken Demir Çağı'na geçiş sırasında tepede yerleşim kesintisiz devam etmiş gibi görünüyor" dendi.

Independent Türkçe