Yemen'de barışı sağlama çabalarını desteklemek için yeni bir BM ve ABD girişimi

BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, Husi lideri Mehdi el-Maşat ile Sana'da görüştü (Husi medyası)
BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, Husi lideri Mehdi el-Maşat ile Sana'da görüştü (Husi medyası)
TT

Yemen'de barışı sağlama çabalarını desteklemek için yeni bir BM ve ABD girişimi

BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, Husi lideri Mehdi el-Maşat ile Sana'da görüştü (Husi medyası)
BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, Husi lideri Mehdi el-Maşat ile Sana'da görüştü (Husi medyası)

Suudi Arabistan ve Umman'ın Yemen'e barış getirme çabalarına destek olarak, BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg ve ABD Yemen Özel Temsilcisi Tim Linderking bölgede yeni bir ziyaret turu başlattı. Grundberg Husilerle görüşmek için pazartesi günü Sana'ya ziyaret gerçekleştirirken, Linderking ise aynı gün Riyad ve Maskat'a gitti.
Yemen sokağı, bölgesel ve uluslararası çabaların, 2015'teki Husi darbesinden beri devam eden Yemen çatışmasında sayfayı çevirecek bir yol haritasıyla taçlandırılmasını umuyor. Husi grubu ise ABD ve İngiltere'nin barış yolunu tıkadığını iddia ederek, daha fazla siyasi ve ekonomik kazanım elde etmek için manevralar yapıyor.
Husi medyası, Husilerin Yüksek Siyasi Konsey Başkanı Mehdi el-Meşat ve gruba sadık diğer liderlerin, barışı tesis etmek için görüşmek üzere BM elçisi Hans Grunberg ve beraberindeki ekiple Sana'da bir araya geldiğini bildirdi.
Husilere ait SABA haber ajansının aktardığına göre Maşat şunları söyledi: “Gerçekler, ABD ve İngiltere'nin Yemen'e barış getirmeye yönelik tüm girişimlerin önüne engel koyduğunu kanıtladı. Husi grubu ile Suudi Arabistan arasında ne zaman bir yakınlaşma ve uzlaşma olsa, ABD bölgeye ‘talihsiz’ elçisini göndermek için elini çabuk tutuyor ve tüm çabalar başarısız oluyor.”
Gözlemcilere göre Maşat'ın açıklamaları, grubun manevralarını ve bölgesel ve uluslararası arabulucular tarafından önerilen çözümleri benimseme konusundaki ciddiyetsizliğini gösteriyor. Grup politik ve ekonomik kazanımlar ararken, aynı zamanda başta “İran silahlarından vazgeçmek” olmak üzere önemli tavizler vermemeyi amaçlıyor.
Husi medyasına göre Maşat, grubun uyarılarını Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere uluslararası topluma iletmesi için elçiye iletti. Husiler, ABD ve İngiltere'nin gerilimi tırmandırma çabalarına dönmeleri halinde zarar görecekleri tehdidini savurdu. Bu tehdit, grubun bölgedeki ABD ve İngiliz çıkarlarını hedef alacağı anlamına geliyor.
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı, Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking'in bu ayın başlarında "yeni bir anlaşma sağlamak ve kapsamlı bir barış süreci başlatmak için mevcut çabaları güçlendirmek" üzere Basra Körfezi bölgesine seyahat edeceğini duyurmuştu. ABD'den yapılan açıklamaya göre Özel Temsilci Lenderking, Umman Sultanlığı ve Suudi Arabistan’a yapacağı ziyarette, devam eden müzakereleri ilerletmek ve ortak çabaları görüşmek üzere Yemenli, Ummanlı, Suudi ve uluslararası ortaklarla bir araya gelecek. 
Açıklamada, ABD'nin; Birleşmiş Milletler'in aracılık ettiği ateşkesi ilerletmek için Birleşmiş Milletler, Suudi Arabistan, Umman ve diğer ortaklarla yakın iş birliği içinde çalıştığı belirtildi. Söz konusu ateşkes Yemenlilerin ülkeleri için daha parlak bir gelecek şekillendirmelerine olanak tanıdı ve Yemen'de savaşın başlamasından bu yana en uzun süren sükûnet dönemine izin verdi.
Yemen barışı için yürütülen çabalarda en büyük başarı geçen ay Sana'da Husi grup liderleriyle Suudi Arabistan ve Umman delegasyonu tarafından yapılan görüşmelerde kaydedildi. Şarku’l Avsat’ın ulaştığı bilgilere göre bu görüşmelerde şu konular yer aldı: “Ateşkesi istikrara kavuşturmak, insani yardım hatlarını genişletmek, maaşların iyileştirilmesi, geçişleri açmak, havaalanları ve limanlar üzerindeki kısıtlamaları kaldırmak ve kalıcı bir barış için anlaşma yapmak.”
Husi grup liderlerinin "kaotik" mesajları paralelinde Yemen olaylarını değerlendiren gözlemciler, İran’ın rolü ve bölgesel ve uluslararası baskıların, Husi grubun çağ dışı fikirlerle pekiştirdiği güç iddiasından vazgeçmeye ikna edebileceğini ifade ettiler.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı daha önce yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan'ın Yemen Büyükelçisi Muhammed Al Cabir liderliğindeki Suudi ekibin Sana'da, “insani durum, tüm tutukluların serbest bırakılması ve Yemen'de ateşkes ve kapsamlı bir siyasi çözüm” gibi birçok konuda derinlemesine müzakerelere tanık olunan bir dizi toplantı düzenlediği belirtildi. Bu toplantılar ve tartışmalar “iyimser, olumlu ve şeffaf bir atmosferde” gerçekleşti.
Suudi Arabistan'dan yapılan açıklama durumu netleştirdi, “Daha fazla müzakereye ihtiyaç olması nedeniyle bu toplantılar mümkün olan en kısa sürede tamamlanacaktır. Bu da tüm Yemenli taraflarca kabul edilebilir kapsamlı ve sürdürülebilir bir siyasi çözüme ulaşılmasına yol açar.”
BM Güvenlik Konseyi üyeleri, Suudi Arabistan ve Umman heyeti tarafından gerçekleştirilen Sana'a görüşmelerini, “BM Yemen Özel Temsilcisi'nin himayesinde, mutabık kalınan görev tanımına dayalı olarak ve ilgili Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda kapsamlı bir ateşkes ve kapsamlı Yemen-Yemen siyasi görüşmeleri yönünde değerli bir adımı temsil etmektedir." şeklinde değerlendirdiler.
Tüm Yemenli tarafları diyaloğu sürdürmeye, barış sürecine yapıcı bir şekilde katılmaya ve iyi niyetle müzakere etmeye çağıran konsey üyeleri, siyasi bir çözüme ulaşmayı ve nihayetinde Yemen halkının acılarını sona erdirmeyi amaçlayan çabalara güçlü desteklerini sürdürdüklerini vurguladılar.



Tunus mahkemesi, cumhurbaşkanı adayı el-Ayaşi Zemal'e 1 yıl 8 ay hapis cezası verdi

Tunuslu işadamı, eski milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı el-Ayaşi Zemal (videodan alınan ekran görüntüsü)
Tunuslu işadamı, eski milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı el-Ayaşi Zemal (videodan alınan ekran görüntüsü)
TT

Tunus mahkemesi, cumhurbaşkanı adayı el-Ayaşi Zemal'e 1 yıl 8 ay hapis cezası verdi

Tunuslu işadamı, eski milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı el-Ayaşi Zemal (videodan alınan ekran görüntüsü)
Tunuslu işadamı, eski milletvekili ve cumhurbaşkanı adayı el-Ayaşi Zemal (videodan alınan ekran görüntüsü)

Tunus cumhurbaşkanı adayı el-Ayaşi Zemal’in avukatı, Cendube Mahkemesi’nin dün (Çarşamba) Zemal'i bir yıl sekiz ay hapis cezasına çarptırdığını ve bunun muhalefetin Cumhurbaşkanı Kays Said'in yeniden seçilmesini amaçlayan adil olmayan seçimlere ilişkin korkularını güçlendiren son hamle olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre, 6 Ekim'de yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde, Tunus Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu’nun bu ay üç önemli adayı diskalifiye etmesinin ardından tansiyon yükseldi. Bu hareket bir eleştiri seline yol açtı.

Binlerce Tunuslu geçen hafta muhalefetin ve sivil toplum örgütlerinin çağrısıyla sokaklara dökülerek Tunus Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu’nun muhalifleri ve adayları baskı altına almamasını talep etti.

Seçim Kurulu sadece Said, Zuheyr el-Mağzavi ve el-Ayaşi Zemal'in adaylıklarını onaylayarak seçim anlaşmazlıklarını karara bağlayan en yüksek yargı organı olan İdare Mahkemesi'nin kararına meydan okudu.

Dün alınan kararı yorumlayan Zemal'in avukatı Abdussettar el-Mesudi Reuters'e şunları söyledi: “Karar siyasi amaçlıdır; adil değildir. Zemal’in cumhurbaşkanlığı yarışındaki şansını baltalamayı ve onu Tunuslulara dürüst olmayan biri olarak göstermeyi amaçlamaktadır.”

Zemal iki hafta önce ‘belge uydurmak ve halk desteğini tahrif etmek’ suçlamasıyla gözaltına alınmıştı.

Said'in muhalifleri, üyelerini kendisinin atadığı Tunus Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu’nu rekabeti bastırmak ve adayları sindirmek suretiyle yeniden seçilmesini sağlamak için kullandığını söylüyor.

Said ise hainlerle, paralı askerlerle, yolsuzluk yapanlarla savaştığını ve diktatör olmayacağını söyleyerek suçlamaları reddediyor.

Özgür Anayasa Partisi lideri Abir Musi kamu güvenliğine zarar vermek suçlamasıyla geçen yıldan bu yana hapiste. Önde gelen siyasetçi Lutfi el-Merahi de 2019 seçimlerinde hile yapmak suçlamasıyla bu yıl hapse atıldı.

Her iki isim de seçimlere katılma niyetlerini açıklamış, ancak hapsedilmiş ve adaylıklarını sunmaları engellenmişti.

Geçtiğimiz ay bir başka mahkeme de cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olan dört siyasetçiyi hapis cezasına çarptırdı ve ömür boyu adaylıktan menetti.

Said 2019 yılında demokratik yollarla seçildi. Ancak zamanla iktidar üzerindeki kontrolünü sıkılaştırdı ve 2021 yılında muhalefetin ‘darbe’ olarak nitelendirdiği bir kararname yayınladı. Söz konusu kararnameyle Said yasama yetkisini kendisine devrederek ülkeyi yönetmeye başladı.