Suudi Arabistan ve Rusya dışişleri bakanları ortak dosyaları görüştü

Suudi Atabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan ülkesinin Ukrayna krizine siyasi bir çözüm bulunması çabalarına verdiği desteği yineledi.
Suudi Atabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan ülkesinin Ukrayna krizine siyasi bir çözüm bulunması çabalarına verdiği desteği yineledi.
TT

Suudi Arabistan ve Rusya dışişleri bakanları ortak dosyaları görüştü

Suudi Atabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan ülkesinin Ukrayna krizine siyasi bir çözüm bulunması çabalarına verdiği desteği yineledi.
Suudi Atabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan ülkesinin Ukrayna krizine siyasi bir çözüm bulunması çabalarına verdiği desteği yineledi.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan bin Abdullah perşembe günü Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile Güney Afrika'nın Cape Town kentinde düzenlenen BRICS dostlar grubu bakanlar toplantısı çerçevesinde görüştü. Görüşmede, ortak kaygı taşıyan pek çok dosyaya ilişkin ikili ve çok taraflı çalışmaların pekiştirilmesi gündeme geldi.

İki bakan, iki ülke ve halklar arasındaki dostluk ve iş birliğinin boyutlarını ve bunları her alanda geliştirme yollarını gözden geçirdi. Ayrıca ‘Hızlandırılmış Büyüme, Sürdürülebilir Kalkınma ve Kapsamlı Çoğulculuk için Ortaklık’ sloganı altında düzenlenen toplantıda gündeme gelen en önemli konular da ele alındı.

Prens Faysal bin Ferhan, Riyad'ın Rusya-Ukrayna krizine siyasi bir çözüm bulmayı amaçlayan tüm bölgesel ve uluslararası çabaları destekleyen tutumunu yineledi.

Diğer yandan Suudi Dışişleri Bakanı Hintli mevkidaşı Subrahmanyam Jaishankar ve Güney Afrika Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Grace Naledi Pandor ile ayrı ayrı bir araya geldi. Bakan, toplantı gündeminde yer alan konular hakkında kendileriyle görüş alışverişinde bulundu.

İki toplantıda Suudi Arabistan ile Hindistan ve Güney Afrika arasındaki ilişkiler ve bunları çeşitli alanlarda geliştirme ve iyileştirme yolları gözden geçirildi. Ayrıca iki ülke ve halklarının arzularını gerçekleştirmek üzere ortak kaygı taşıyan birçok bölgesel ve uluslararası meselede ikili ve çok taraflı koordinasyonun artırılması başlıkları da gündeme geldi.

Taraflar, uluslararası barış ve güvenliğin temellerinin atılması ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılmasına yönelik katkıların arttırılmasına ilişkin ortak çabaların yoğunlaştırılmasının önemini vurguladılar.



Körfez ülkeleri, olası İsrail-İran savaşında nasıl bir politika izleyecek?

İran'ın İsrail'e misillemesi Tahran'da sevinçle karşılanmıştı (AFP)
İran'ın İsrail'e misillemesi Tahran'da sevinçle karşılanmıştı (AFP)
TT

Körfez ülkeleri, olası İsrail-İran savaşında nasıl bir politika izleyecek?

İran'ın İsrail'e misillemesi Tahran'da sevinçle karşılanmıştı (AFP)
İran'ın İsrail'e misillemesi Tahran'da sevinçle karşılanmıştı (AFP)

İsrail ve Hizbullah arasındaki çatışmaların İran'a da sıçramasıyla Ortadoğu'da topyekun savaş riski her geçen gün artıyor. 

Birleşik Krallık'ın tanınmış gazetelerinden Guardian'ın analizinde, Sünni bir koalisyon oluşturan Körfez ülkelerinin İran'a ya da onun desteklediği milislere doğal olarak sıcak yaklaşmadığı belirtiliyor.

Guardian'ın diplomasi editörü Patrick Wintour'un kaleme aldığı analizde, Körfez ülkelerinin İsrail'in İran'a karşı saldırıları artırmasını istemediği ve gerilimi düşürmek için ABD'nin devreye girmesini talep ettiği aktarılıyor. 

Irak, Kuveyt, Umman, Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerin bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasının bölgede istikrar ve refaha giden tek yol olduğunu vurguladığı belirtiliyor. 

Ayrıca analizde, Körfez ülkelerinin Filistinlilere insani yardım ve siyasi destek dışında bir şey sağlamamaya yönelik ortak stratejilerini değiştirmeyeceği savunuluyor. 

Son çatışmaların ardından İsrail'in misilleme olarak İran'daki petrol altyapısını ve nükleer tesisleri hedef alabileceği de öne sürülüyor. Wintour, Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi'nin (GCC) bu olasılıktan epey tedirgin olduğunu aktarıyor. 

GCC'nin Lübnan'daki saldırılarını durdurması için İsrail'e çağrı yaptığı fakat İran'in İsrail'e misillemesini destekleyen bir açıklamada bulunmadığına işaret ediliyor. 

Analizde, İsrail'in saldırılarını genişletmesiyle Körfez ülkelerinin bir ikilemle karşı karşıya kalacağı belirtiliyor. Bir yandan İran'ın bölgedeki etkisinin uzun vadede zayıflaması, burada sadece İsrail'in egemen olduğu istikrarsızlaştırıcı bir güç boşluğu yaratabilir. Diğer yandan bu boşluk, Körfez ülkeleri için İran'ın zayıflığından faydalanma ve Tahran'ın desteklediği milisleri geri püskürtme fırsatı yaratabilir. 

Analize göre İran'ın zayıflaması, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'ye Tahran destekli grupları dizginlemesi için daha fazla alan sağlayabilir. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad da Lübnan'daki nüfuzunu yeniden kazanabilir.

Wintour, en önemli denge unsurunun Suudi Arabistan-İran ilişkileri olduğunu belirtiyor. İki ülke, Çin'in ev sahipliğiyle 10 Mart 2023'te bir araya gelerek ilişkileri normalleştirme kararı almıştı. 7 yıl aradan sonra diplomatik ilişkiler tekrar başlatılmıştı.

Berlin merkezli Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nin pazartesi yayımladığı raporda da Riyad ve Tahran arasındaki ilişkilerin bölgede barışı sağlamaya yönelik kilit önem taşıdığına dikkat çekilmişti.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal Bin Ferhan'la Katar'da dün yaptığı görüşmede, İsrail'in bölgedeki saldırganlığına karşı İslam ülkelerine birlik çağrısı yapmıştı.

İsrail'in bir sonraki adımı ne olacak?

İsrail'in önce Hamas lideri İsmail Haniye'yi Tahran'da, sonra da Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ı Beyrut'ta öldürmesinin ardından İran da aylardır beklenen misillemeyi salı gecesi yapmıştı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ın "ağır bedel" ödeyeceğini söylerken, ABD de Tel Aviv yönetimine destek veriyor. 

Amerikan medya kuruluşu CNN, "bölgesel savaşın fiilen başladığını" yazıyor. Kimliğinin açıklanmamasını isteyen İsrailli bir eski üst düzey askeri yetkili, Tel Aviv yönetiminin seçeneklerini değerlendirdiğini belirtiyor. 

Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett, İran'a kapsamlı saldırı düzenlenmesini savunuyor fakat CNN'e konuşan yetkili, Tel Aviv'in fevri davranmayacağını ve daha ölçülü bir saldırı planı yapabileceğini öne sürüyor. 

Öte yandan Amerikan gazetesi New York Times (NYT), İsrail ordusunun İran'a güçlü bir misilleme düzenleyebileceğini yazıyor. İsrail'in Ulusal Güvenlik Konseyi'nde İran stratejisinden sorumlu eski yetkili Yoel Guzansky, şunları söylüyor: 

İsrail'de ordu, savunma uzmanları, analistler ve siyasetçiler arasında İran'ın saldırısına güçlü şekilde karşılık verilmesine dair fikir birliği var.

NYT'ye konuşan yetkililer, Tel Aviv'in misillemeye yönelik kararını büyük ihtimalle cuma akşamı Roş Haşanah'ın sona ermesiyle vereceğini belirtiyor. Roş Haşanah'ta Yahudiler, İbrani takvimine göre yeni yılın gelişini kutluyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times, CNN