Yarım yüzyıllık siyasi tecrübe: Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir

Siyaset bilimi profesörlüğünden Suudi Arabistan'ın yedinci kralının danışmanlığına uzanan yol…

Prens Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir’in biyografisi birçok görev ve çok sayıda eserle dolu.
Prens Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir’in biyografisi birçok görev ve çok sayıda eserle dolu.
TT

Yarım yüzyıllık siyasi tecrübe: Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir

Prens Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir’in biyografisi birçok görev ve çok sayıda eserle dolu.
Prens Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir’in biyografisi birçok görev ve çok sayıda eserle dolu.

Suudi Arabistan’ın diplomatik ve siyasi çalışmaların ve uluslararası örgütlerin sembol isimlerinden olan, Kral Selman bin Abdülaziz’in danışmanlığını da yürüten Prens Dr. Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir cuma günü yaşamını yitirdi. Cenazesi bugün öğleden sonra başkent Riyad'daki İmam Türki bin Abdullah Camii'nden kaldırılacak.Suudi Arabistan Kraliyet Sarayı, biyografisi birçok makam ve çok sayıda eserle dolu olan merhum Prens’in yasını tutuyor.

Kebir, 1974'te Riyad'daki Kral Suud Üniversitesi’nden siyaset bilimi alanında lisans derecesi, ardından 1978'de Birleşik Krallık'taki Cambridge Üniversitesi'nden ekonomi alanında yüksek lisans derecesi ve 1982'de Londra Üniversitesi'nden siyaset bilimi alanında doktora derecesi aldı. Diplomatik çalışma hayatına atılmadan önce sekiz yıl boyunca Kral Suud Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü'nde profesör olarak çalıştı. 1983 yılında Dışişleri Bakanlığı'na katılarak Batı Dairesi başkan yardımcısı ve Riyad'daki Diplomatik Çalışmalar Enstitüsü'nde profesör olarak görev yaptı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Kebir, 11 yıl sonra büyükelçi sıfatıyla Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Örgütler Genel Daire Başkanlığı'na atandı. 1999 yılında Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşar Yardımcılığı görevine atandı. 2001 yılında Diplomatik Araştırmalar Enstitüsü'nün yönetimini denetlemekle görevlendirildi. Önceki görevine ek olarak, 2008 yılında Dışişleri Bakanlığı Çok Taraflı İlişkiler Müsteşarı olarak atandı. Bir dizi komitede Krallık delegasyonlarına başkanlık etti, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantılarına katıldı ve Mayıs 2016'da Kral Selman bin Abdulaziz'in danışmanı olarak atanmıştı.

Merhum Prens Dr. Turki'nin biyografisi Türki bin Muhammed bin Suud el-Kebir’in biyografisinde birçok önemli görev bulunuyor. Çeşitli komitelere başkanlık ettiği ve katıldığı gibi Kimyasal ve Biyolojik Silahların Yasaklanması Sözleşmelerinin Uygulanması Ulusal Komisyonu, Ortadoğu'da Barışın Korunması Yönlendirme Komitesi, Ortadoğu'da Silahsızlanma ve Bölgesel Güvenlik Komitesi, Irak'taki Suudi Tutuklular ve Kayıp Kişiler Üçlü Komisyonu Başkanı ve Cenevre'de İnsan Hakları Komitesi Başkanı olarak görev yaptı ve ülkesinde uzmanlaşmış siyasi ve güvenlik komitelerine başkanlık etti.



Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, Krallığın Filistin devletinin kurulmasına ilişkin tutumunun kesin ve değişmez olduğunu vurguladı

Suudi Dışişleri Bakanlığı logosu (Şarku'l Avsat)
Suudi Dışişleri Bakanlığı logosu (Şarku'l Avsat)
TT

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, Krallığın Filistin devletinin kurulmasına ilişkin tutumunun kesin ve değişmez olduğunu vurguladı

Suudi Dışişleri Bakanlığı logosu (Şarku'l Avsat)
Suudi Dışişleri Bakanlığı logosu (Şarku'l Avsat)

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, Krallığın Filistin devletinin kurulmasına ilişkin tutumunun değişmez ve sarsılmaz olduğunu ve bu tutumun müzakere ya da teklife tabi olmadığını vurguladı.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan'ın Filistin devletinin kurulmasına ilişkin tutumunun kesin ve değişmez olduğunu vurgular. Veliaht Prens ve Başbakan Muhammed bin Selman, 18 Eylül 2024 tarihinde Şura Konseyi'nin dokuzuncu oturumunun açılışında yaptığı konuşmada bu tutumunu hiçbir yoruma yer vermeyecek şekilde açık ve net bir şekilde yinelemiştir. Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Suudi Arabistan'ın başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasına yönelik yorulmak bilmeyen çalışmalarını durdurmayacağını ve bu olmadan İsrail ile diplomatik ilişkiler kurmayacağını vurguladı.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman bu kararlı tutumunu 11 Kasım 2024 tarihinde Riyad'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşikilatı (İİT) - Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi’nde de dile getirmiş, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bir Filistin devletinin kurulmasına yönelik çabaların devam edeceğini teyit etmiş ve Filistin topraklarındaki İsrail işgalinin sona erdirilmesini talep etmiştir. Veliaht Prens Muhammed bin Selman, daha fazla barışsever ülkeyi Filistin devletini tanımaya ve Filistin'in Birleşmiş Milletler'e (BM) tam üyelik için uygun görülmesi suretiyle BM Genel Kurulu kararlarında ifade edildiği üzere, Filistin halkının haklarını desteklemek üzere uluslararası toplumu harekete geçirmenin önemine dikkat çekmiştir.

Suudi Arabistan ayrıca ister İsrail'in yerleşim politikaları ister Filistin topraklarının ilhakı, isterse de Filistin halkını topraklarından sürme çabaları yoluyla olsun, Filistin halkının meşru haklarından taviz verilmesini kesin bir dille reddettiğini ve bugün uluslararası toplumun görevinin, topraklarına sahip çıkmaya devam edecek ve ondan vazgeçmeyecek olan Filistin halkının çektiği acımasız insani ıstırabı sona erdirmek için çalışmak olduğunu yineler.

Suudi Arabistan, bu kararlı tutumun müzakere ya da teklife tabi olmadığını ve -önceki ABD yönetimine ve mevcut yönetime açıkça ifade edildiği üzere- Filistin halkı uluslararası meşruiyet kararlarına uygun olarak meşru haklarını elde etmeden adil ve kalıcı bir barışın sağlanamayacağını vurgular.