60 yılı aşkın bir süre boyunca ülkesine hizmet eden Kuveyt'in merhum lideri: Şeyh Nevvaf el Ahmedhttps://turkish.aawsat.com/k%C3%B6rfez/4732131-60-y%C4%B1l%C4%B1-a%C5%9Fk%C4%B1n-bir-s%C3%BCre-boyunca-%C3%BClkesine-hizmet-eden-kuveytin-merhum-lideri-%C5%9Feyh
60 yılı aşkın bir süre boyunca ülkesine hizmet eden Kuveyt'in merhum lideri: Şeyh Nevvaf el Ahmed
Kuveyt Emiri Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, Kuveyt Devleti’nin siyasi yaşamında derin bir iz bıraktı.
Bu sabah yaşamını yitiren Kuveyt Emiri Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, emir olarak geçirdiği kısa süreye ve yaşadığı sağlık sorunlarına rağmen ülkesinin siyasi hayatında derin bir iz bıraktı. Emiri, Eylül 2020’de iktidara gelmesinden bir yıl sonra 16 Kasım 2021’kendisine verilen bazı anayasal yetkileri kardeşi Veliaht Prens Şeyh Meşal El Ahmed'e yetki vermek zorunda kalmıştı.
Kuveyt Bakanlar Kurulu, Kabine İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı İsa El-Kandari tarafından okunan açıklamada, anayasanın dördüncü maddesi hükümleri uyarınca Bakanlar Kurulunun Veliaht Prens Şeyh Meşal El-Ahmed'i Emirlik görevine kabul ettiğini duyurdu. Yaşamını yitiren Nevvaf el Ahmed el Cabir, 29 Eylül 2020 tarihinde Kuveyt Anayasası hükümleri uyarınca emirlik görevine getirilmişti.
Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, erdemleri ve değerleri teşvik etmeye olan yoğun ilgisiyle öne çıkıyor ve Kuveyt halkı arasında birlik ve dayanışmanın önemine inanıyordu. (KUNA)
Ülkenin Emiri olarak geçirdiği kısa dönemde merhum Kuveyt Emiri'nin en büyük ilgisini yerel meseleler meşgul etti. Merhum emir, dünyanın tanık olduğu, koronavirüsün yayılmasından kaynaklanan acil durumlara ek olarak, ilgili makamların virüsün ülke üzerindeki yansımalarını sınırlamak için gayretli çaba göstermeleri yönünde yönlendirilmesi üzerine çalıştı.
Kuveyt'in gücünün halkının birliğinden kaynaklandığını, ilerlemesinin ve gelişmesinin ise dayanışma, birlik, özveri ve çalışmalarındaki samimiyete bağlı olduğunu kaydetti.
Kuveyt'in 16’ıncı lideri
Şeyh Nevvaf’ın ülkenin Emiri olarak taç giymesi, İçişleri, Savunma, Sosyal İşler ve Çalışmanı Bakanı olmanın yanı sıra Ulusal Muhafızlar Komutan Yardımcısı, Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı gibi çeşitli görevlerde bulunduğu yaklaşık 58 yıllık siyasi çalışmanın ardından gerçekleşti.
Şeyh Nevvaf, Veliaht Prens olarak geçirdiği 14 yıl boyunca merhum kardeşi Şeyh Sabah el Ahmed es Sabah'a yakındı. Dönemin emiri tarafından 7 Şubat 2006 yılında veliaht prens seçildi.
Şeyh Nevvaf el Ahmed el Cabir es Sabah, Ulusal Meclis oturumunda anayasal yemin etmişti. (KUNA)
1937 doğumlu Nevvaf el-Ahmed, Kuveyt’in 10’uncu lideri Şeyh Ahmed el-Cabir el-Mübarek es-Sabah’ın altıncı oğlu ve Kuveyt hükümdarlarından ikisinin de üvey kardeşi. Şeyh Cabir el-Ahmed (1977 - 2006 yılları arasında Kuveyt’in 13’üncü yöneticisi) ve Şeyh Sabah el-Ahmed de (2006 ve 2020 yılları arasında Kuveyt’in 15’inci emiri) olarak görev yaptılar.
Nevvaf, ülkenin doğusunda başkent Kuveyt'in hemen güneyindeki Havalli kentinde1962'de vali olarak görev yaptı. İdare ettiği şehrin gelişimine büyük emek sarf eden Nevvaf, 1978'de İçişleri Bakanı olarak göreve başladı. 1978'de İçişleri Bakanı olarak göreve başladı. Güvenlik güçlerinin manevi babası ve İçişleri Bakanlığı’nın gerçek kurucusu olarak nitelendirilen Nevvaf, 1978-1988 ve 2003-2006 olmak üzere iki defa İçişleri Bakanlığı görevini yürüttü.
1991 ve 1998 yıllarında Savunma Bakanlığı’nı üstlendiği dönemde Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesine tanıklık etti. 7 Şubat 2006 yılında ise veliaht prens olarak atanırken 20 Şubat’ta ise Veliaht Prens olarak Ulusal Meclis’e bağlılık sözü verdi.
Halkın birliği
2020 yılında yeni Kuveyt Emiri, olarak Ulusal meclis önünde yaptığı açıklamada, ülke anayasasından ve demokrasisinden duyduğu gururu dile getirdi. Kuveyt'in büyük zorluklarla karşı karşıya olduğunu ve bu zorluklarla yüzleşilmesi gerektiğini belirten es-Sabah, "Merhum Kuveyt Emiri, halkına ve milletine çok şey verdi ve başarılarla dolu bir tarih bıraktığı için unutulmaz birçok pozisyonu olan yüce bir semboldü" dedi. Kuveyt'in dayanışma ve hep birlikte zorlukların üstesinden gelmeyi başardığını belirten Şeyh Nevvaf, merhum Şeyh Sabah'ın politikasının Kuveyt için bir işaret olmaya devam edeceğini vurguladı. Kuveyt'in yakaladığı istikrarı sağlamak için elinden gelen her şeyi yapacağını ifade eden yeni Emir, "Kuveyt halkının bana verdiği güvenden ötürü teşekkür ederim” dedi.
Yeniden yapılandırma, SABIC'i petrokimya yarışında yeniden konumlandırıyorhttps://turkish.aawsat.com/k%C3%B6rfez/5177378-yeniden-yap%C4%B1land%C4%B1rma-sabici-petrokimya-yar%C4%B1%C5%9F%C4%B1nda-yeniden-konumland%C4%B1r%C4%B1yor
Yeniden yapılandırma, SABIC'i petrokimya yarışında yeniden konumlandırıyor
İki SABIC çalışanı (şirketin internet sitesi)
Günümüzde küresel petrokimya endüstrisi, bazı pazarlardaki ekonomik yavaşlama, jeopolitik dalgalanmalar, gümrük vergileri nedeniyle artan belirsizlik, talep düşüşü ve özellikle Çin'den gelen rekabetin artması nedeniyle büyük zorluklarla karşı karşıya. Bu durum, kâr marjları daralan şirketleri, küresel değişikliklere uyum sağlamalarına olanak tanıyan stratejiler ve planlar benimsemeye ve bu yıl küresel petrokimya pazarında beklenen yüzde 3,5'lik büyümeye hazırlanmaya itti.
Bu durum, Suudi Arabistan Temel Endüstriler Şirketi (SABIC) için de geçerli. SABIC, yatırım portföyünü gözden geçirerek, stratejik olmayan faaliyetlerden çıkarak ve düşük kârlılık gösteren üretim birimlerini kapatarak küresel rekabet gücünü artırmayı hedefleyen bir yeniden yapılandırma planı açıkladı. Bu yılın ilk yarısında yaklaşık 5 milyar riyal (1,33 milyar dolar) zarar etmesine rağmen, şirketin attığı adımlar yeniden konumlanma, inovasyon ve sürdürülebilirliğe odaklanma ve toparlanma aşamasına hazırlık olarak finansal esnekliği artırma için bir temel oluşturuyor.
SABIC'in Houston'daki genel merkezi (şirketin internet sitesi)
SABIC, dünyanın en büyük petrokimya üreticilerinden biridir ve çeşitli endüstrilerde ve pazarlarda hayati bir rol oynamaktadır. 2025 yılında, dünyanın en değerli ikinci kimya markası konumunu koruyan SABIC, 500 en değerli marka arasında dünyanın en güçlü kimya markası unvanını elde etti ve marka değeri 4,93 milyar dolara ulaştı.
SABIC, Suudi Arabistan'ın en büyük petrokimya şirketidir ve gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYİH) önemli katkıda bulunmaktadır. SABIC'in resmi verilerine göre, şirket 2024 yılında 4,4 milyar riyal (1,2 milyar dolar) değerinde GSYİH’ye katkıda bulunmuştur, bu da ulusal ekonomi üzerindeki etkisini göstermektedir.
Küresel atılım
SABIC'in küresel pazarlara ilk ihracatı 1983 yılında başladı ve bir yıl sonra hisselerinin yüzde 30'u Suudi Arabistan piyasasında işlem görmeye başladı, böylece hızla önemli bir ekonomik dayanak ve küresel öneme sahip stratejik bir proje haline geldi.
1980'lerin ortası ve 1990'ların başında, şirket Shell, Exxon Mobil ve Mitsubishi ile ortaklıklar kurarak genişledi, bu da ona en son teknolojilere erişim ve yeni pazarlar açma imkânı sağladı. 1996 yılında SABIC, 19 milyar riyal (5,06 milyar dolar) aşan geliriyle Ortadoğu'nun en büyük anonim şirketi haline geldi ve ürünlerini 100'den fazla ülkeye ihraç etti.
SABIC'in İspanya'daki endüstriyel tesisi (şirketin internet sitesi)
Yeni milenyumun başlangıcında SABIC, nitelikli satın almalar yoluyla uluslararası genişleme konusunda daha cesur bir strateji benimsedi. 2002 yılında, Hollanda'nın DSM grubuna ait petrokimya birimlerini satın alarak Avrupa pazarına girdi. Beş yıl sonra, Amerikan şirketi General Electric'in plastik sektörünü satın alarak varlığını güçlendirdi ve bu sayede Amerikan ve Asya pazarlarına doğrudan erişim sağladı ve ileri imalat sektörlerinde konumunu sağlamlaştırdı.
SABIC, 2008 yılında 27 milyar riyal (7,2 milyar dolar) net kâr elde ederek zirveye ulaştı ve dünyanın en kârlı petrokimya şirketlerinden biri haline geldi. 50'den fazla ülkede faaliyet gösteren, Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'da araştırma merkezleri ve fabrikaları bulunan şirket, yıllardır Fortune Global 500 listesinde yerini koruyor.
Aramco ve SABIC'in rekabeti güçlendirmek için birleşmesi
Mart 2019'da Saudi Aramco, SABIC hisselerinin yüzde 70'ini Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'ndan yaklaşık 69,1 milyar dolarlık bir anlaşma ile satın alacağını duyurdu. Anlaşma Haziran 2020'de tamamlandı ve sektörün gelecekte petrol talebinin en önemli itici güçlerinden biri olmaya hazırlandığı bir dönemde, ham petrol ve petrokimya arasında yeni bir entegrasyon aşaması başladı.
Ancak 2020’lerin başında SABIC, küresel üretim kapasitesi fazlası, çevre mevzuatı ve hammadde ve petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar nedeniyle artan baskılarla karşı karşıya kaldı ve bu durum şirketin kârlarına yansıdı. Zorlukların artmasıyla birlikte, şirketin yeni piyasa ortamına uyum sağlaması için yeniden yapılandırma kaçınılmaz bir adımdı.
Bu bağlamda, Suudi Arabistan Petrol Bakanı’nın eski baş danışmanı Dr. Muhammed es-Saban, Aramco'nun SABIC'i satın almasının, SABIC'e maliyetleri azaltarak daha yüksek üretim verimliliği elde etme imkânı verdiğini belirtti. Ayrıca, giderlerin azaltılmasının şirkete mevcut dönemde fiyat açısından rekabet avantajı sağlayacağını ve gelecekte daha fazla kâr elde etmek için uluslararası şirketlerle entegrasyonu güçlendireceğini ifade etti.
Es-Saban, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, küresel petrokimya endüstrisinin şu anda bir durgunluk ve üretim fazlası döneminden geçtiğini, aynı zamanda küresel petrokimya ürünlerine olan talebin azaldığını belirtti.
SABIC'in mevcut dönemde işletme maliyetlerini gözden geçirip azaltma fırsatı bulduğunu ve bunun da üretim ve pazarlama aşamalarında kayıpları azaltmaya yardımcı olacağını bildirdi.
Hisse senedi ve sektör mercek altında
NCB Capital Hisse Senedi Araştırma Başkanı Iyad Ghulam, şirketin hisse senedi fiyatındaki dalgalanmanın, fiyatları etkileyen ekonomik döngülerden geçen petrokimya sektörünün doğasının bir parçası olduğunu vurguladı ve sektörün genellikle arz ve talep değişikliklerine bağlı olarak yükseliş ve düşüş dönemleri yaşadığını belirtti.
Ghulam, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, SABIC hisselerinin 2020'den bugüne kadar yaklaşık yüzde 39,2 düştüğünü belirterek, koronavirüs salgını sırasında hisse senedinin en düşük seviyesinin 62 riyal olduğunu, 2022'de 139 riyala ulaştığını daha sonra kademeli olarak düşerek şu anda 57 riyal civarında seyrettiğini ifade etti.
Ghulam, hissenin şu anki düşüşünün, sektörün küresel olarak karşılaştığı zorlukları yansıttığını belirtti. Piyasalar, özellikle son üç yılda yüksek üretim miktarları pompalayan Çin'den gelen arzda büyük bir artış yaşıyor. Bu durumun iki yıl daha devam etmesi bekleniyor. Talep yaklaşık yüzde 3 artarken, bazı ürünlerde arz yüzde 8'in üzerinde artıyor.
Ghulam, bu ekonomik döngünün, arz ve talep arasındaki büyük uçurum nedeniyle normalden daha uzun sürdüğünü ve bazı Çinli şirketlerin düşük kârlara rağmen kendi kendine yeterlilik sağlamak için büyük miktarlarda üretim yaptığını belirtti.
Fabrikaların küresel olarak ortalama yüzde 80-85 olan çalışma oranlarının yüzde 70'e düştüğünü ve birçok şirketin, özellikle Avrupa'da, zorluklarla karşı karşıya olan varlıklarını elden çıkarmaya başladığını açıkladı. SABIC, geçen çeyrekte, artan maliyetler ve zayıf talep nedeniyle bazı varlıklarını satmaya karar verdi.
Bir SABIC çalışanı... (şirketin internet sitesi)
Ghulam, SABIC'in son on yılda yıllık 15 ila 20 milyar riyal kâr elde ettiğini, ancak bu yılın ilk yarısında yaklaşık 5 milyar riyal zarar kaydettiğini hatırlattı.
Şirketin önümüzdeki beş yıl içinde maliyetleri önemli ölçüde azaltmak için iddialı bir program üzerinde çalıştığını ve bunun da zorluklarla başa çıkma konusunda büyük bir esneklik sağlayacağını belirten Ghulam, bu yaklaşımın zor dönemlerde diğer küresel şirketler tarafından da benimsendiğini kaydetti.
Ghulam, zorlukların 2025 ve 2026 yıllarında da devam edeceğini, ancak 2027 yılında arz ve talebin dengelenmesiyle sektörün toparlanmaya başlayabileceğini belirtti.
Sonuç olarak, SABIC'te devam eden dönüşümler, petrokimya sektörünün küresel olarak karşı karşıya olduğu baskıların boyutunu yansıtıyor ve bu da büyük şirketler için yeni bir gerçeklik yaratıyor. Şirketin benimsediği yeniden yapılandırma planı, yeniden uyum sağlama yönünde stratejik bir girişimdir ve başarısı, yatırımları ile değişen pazar dinamikleri arasında denge kurma becerisine bağlı olacaktır.