2026 yılında başlayacak olan ilkbahar ile kış arasındaki Hac mevsimi 16 yıl sürecek

Gulam: Kutsal mekânlarda yağmur yağışı araştırma sonuçlarına bağlı

16 yıl içinde Hac dönemi sıcaklıklarında önemli bir düşüş yaşanacak. (SPA)
16 yıl içinde Hac dönemi sıcaklıklarında önemli bir düşüş yaşanacak. (SPA)
TT

2026 yılında başlayacak olan ilkbahar ile kış arasındaki Hac mevsimi 16 yıl sürecek

16 yıl içinde Hac dönemi sıcaklıklarında önemli bir düşüş yaşanacak. (SPA)
16 yıl içinde Hac dönemi sıcaklıklarında önemli bir düşüş yaşanacak. (SPA)

Suudi Arabistan Meteoroloji Merkezi Genel Müdürü Dr. Eymen Gulam dün (Salı) yaptığı açıklamada, bazı bölgelerdeki ve kutsal mekanlardaki bulut tohumlamanın araştırmaların gösterdiği ihtiyaçlara bağlı olduğunu açıkladı.

Meteoroloji Merkezi Sözcüsü Hüseyin el-Kahtani, 2026 yılı Haccı’nın sekiz yıl üst üste ilkbahar mevsimine denk gelecek sürecin başlangıcını kaydedeceği için iklim değişikliğinin yeni bir aşamasına gireceğini, ardından haccın kış mevsimiyle birlikte geldiği sekiz yıl daha olacağını, bunun da önümüzdeki yıllarda kutsal yerlerdeki ‘yağış’ süreciyle ilgili araştırmaların yoğunlaştırılması için bir fırsat sağlayacağını söyledi.

xscd
Bu yıl hac mevsiminde 48 dereceye varan yüksek sıcaklıkların yaşanması bekleniyor. (Şarku’l Avsat)

Dr. Gulam Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, bulut tohumlamanın operasyonel ve araştırma süreci olduğunu, şu anda operasyonel aşamanın Riyad, el-Kasım, Hail, güneybatı bölgeleri ve Taif ile sınırlı olduğunu, kutsal mekanlar da dahil olmak üzere diğer bölgelerde de buna ihtiyaç olup olmadığını belirleyecek araştırmaların devam ettiğini belirtti.

Bulut tohumlama, bulut türlerinin yağış miktarını ve kalitesini arttırmak, belirli ve önceden belirlenmiş alanlardaki yağış sürecini teşvik etmek ve hızlandırmak için, özel uçaklar aracılığıyla bulutların belirli yerlerine çevreye zarar vermeyen ince malzemelerin tohumlandığı bir tekniktir.

Merkezin bölgesel merkezlerinin ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde faaliyet gösterdiğini ve Yeşil Suudi Arabistan ve Yeşil Ortadoğu girişimlerinde rol oynadığını belirten Gulam, Merkezin hava seyrüseferi için tüm hizmetleri sağladığını ve Sivil Havacılık Otoritesi, havaalanları ve iklim ve hava değişiklikleriyle ilgili tüm kurumlarla tam bir koordinasyon içinde olduğunu belirtti.

ntyhumkılo
Suudi Arabistan Meteoroloji Merkezi Genel Müdürü Dr. Eymen Gulam basın toplantısı sırasında (Şarku’l Avsat)

Gulam, hacıların hareketlerini kolaylaştırmak ve kutsal mekânlarda çalışan ve destek veren yetkilileri güçlendirmek amacıyla, günün her saati çalışan 12 medya kanalı aracılığıyla 5 dilde günlük hava durumu bültenleri ile farkındalık ve eğitim mesajları yayınlayan Mina'daki Medya ve Farkındalık Üretim Merkezi'nin açılışında konuştu.

Merkezin operasyonel çalışmalarının entegre bir teknoloji sistemi, insan ve teknik kabiliyetler aracılığıyla sezona hazır olduğunu vurgulayan Gulam, Hac günlerinde kutsal mekânlarda beklenen hava koşullarını gözden geçirerek, tahminlerin sıcaktan çok sıcağa doğru bir havaya işaret ettiğini ve gün içinde özellikle açık alanlarda ve otoyollarda toz kaldırabilecek yüzey rüzgârı aktivitesi beklentisi olduğunu belirtti.

Genel Müdür, tahminlerin rüzgâr hızının genellikle saatte 10 ila 35 kilometre arasında olacağını ve gök gürültülü fırtınaların varlığıyla hızının artacağını gösterdiğini ve kutsal alanlarda maksimum sıcaklıkların özellikle öğleden sonra 45 ila 48 santigrat derece arasında değişmesinin beklendiğini açıkladı.

Gulam, “Kutsal mekanlarda yağış ihtimalinin zayıf olmasına rağmen, Taif'in yükseklerinde gök gürültülü fırtınaların oluşması mümkün. Bunların etkisinin kutsal mekanlara kadar uzanması, özellikle de toz ve tozu karıştıran aktif aşağı yönlü rüzgarlar göz ardı edilemez. Ayrıca potansiyel nem oranı yüzde 60'a ulaşabilir” ifadelerini kullandı.

cvdfbgh
Suudi Arabistan Meteoroloji Merkezi'nin basın toplantısından (Şarku’l Avsat)

Gulam, merkezin entegre bir teknoloji sistemi ve insan ve teknik kabiliyetler aracılığıyla sezona erken hazırlanmak ve en son teknolojiler ve modern meteoroloji programlarına göre ‘kutsal mekanlar, Medine, havaalanları, limanlar ve bunlara giden otoyollarda’ günün her saati hava durumunu izlemek için entegre bir yürütme planına göre hazırlığı artırmak istediğini söyledi.

Merkezin toplantılar, koordinasyon toplantıları ve çalıştaylar düzenlediğini, bunlardan en sonuncusunun 44'ten fazla kuruluşun katıldığı Hac Sezonunda İklim Etkisi çalıştayı olduğunu ve bu yılki Hac sezonunda şiddetli hava olaylarına karşı hazırlıklı olma ve raporlama mekanizmasını test etme ve yararlanıcıların bilgiye açık ve zamanında erişimini sağlamak için Rasd 4 tatbikatını gerçekleştirdiğini belirtti.

Gulam sözlerini şöyle sürdürdü: “Merkez, yayınladığı verilerde maksimum doğruluğa ulaşmak için kutsal mekanlarda tüm meteorolojik teknikleri sağlamaya çalışırken, bu yıl kutsal mekanlardaki ve İki Kutsal Cami'nin merkezi alanındaki ve onlara giden yollardaki otomatik istasyonların sayısını artırarak 33 sabit ve mobil istasyonun yanı sıra Mina ve Arafat'ta günün her saati çalışan insanlı istasyonlara ulaştı.”

cdvfgrthyj
2026 Haccı iklimin yazdan bahar ve kışa evrilmesine tanıklık edecek. (SPA)

Gulam ayrıca merkezin kutsal mekânların ve Mekke'nin gökyüzünü izlemek için mobil bir radarın yanı sıra, üst atmosferi izlemek için mobil istasyonlar ve olası hava olaylarını izlemek için doğrudan uydu görüntüleri işlettiğini, ayrıca merkezin Cidde ve Mina'daki merkezinde hacıların hizmetinde çalışan ilgili sektörlerle bağlantılı tüm meteorolojik teknikler ve yüksek kaliteli iletişim araçlarıyla donatılmış bir operasyon odasını faaliyete geçirdiğini duyurdu.

Dr. Gulam, Merkezin bölgesel merkezlerinin iklim, toz fırtınaları ve hava koşullarının iyileştirilmesi fırsatlarıyla ilgili çalışmalar ve araştırmalar sağlayarak bu yılki Hac'ı desteklediğini belirtti.



Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında dün Tahran'da İran Dini Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.

Prens Halid bin Selman, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'in yazılı bir mesajını ilettiğini belirterek, Dini Lider’le ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Tesnim haber ajansından aktardığına göre Hamaney görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkiler her iki ülke için de faydalı… Birbirimizi tamamlayabiliriz” ifadelerini kullandı.

Tesnim, Hamaney ile yapılan görüşmeye İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.

Prens Halid bin Selman, dün Tahran'a varışında Bakıri ile bir araya geldi. İran haber ajansları Bakıri'nin Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından beri Suudi Arabistan ile ilişkilerin artarak geliştiğini söylediğini aktardı. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini ve ülkesinin Suudi Arabistan ile savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tesnim'e göre Bakıri, “İran, Suudi Arabistan'ın Gazze Şeridi ve Filistin konusundaki tutumunu takdir ediyor” dedi.

Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Prens Halid bin Selman'ın ziyareti, her iki ülkeyi de ilgilendiren boyutları olan bölgesel ve uluslararası gelişmelerin ortasında gerçekleşiyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için İran’a geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.

Suudi siyasi analist Abdullatif el-Melhem, Suudi Arabistan Savunma Bakanı’nın İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin Anlaşması’na bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ile Tahran arasındaki koordinasyon ve iş birliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.

 Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)

Şarku’l Avsat'a konuşan el-Melhem, Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamaya çalıştığını, bölgeyi çatışmalar evresinden istikrar ve güvenlik evresine taşımayı hedeflediğini ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklandığını söyledi. Suudi Arabistan ve İran arasındaki ikili ilişkilerin gelişmesinin, Suudi Arabistan Veliaht Prensi'nin ‘bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahın sağlanması ve halkların özlemlerinin gerçekleştirilmesi’ için yürüttüğü çabaların meyvelerinden biri olduğunu belirtti. Ziyaretin Suudi Arabistan'ın uluslararası ve bölgesel taraflarla iş birliği ve eşgüdüm içerisinde bölgenin güvenlik ve istikrarını arttırmaya yönelik devam eden diplomatik çabalarının bir parçası olması bekleniyor.

Bir dizi toplantı

Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinden iki haftadan kısa bir süre sonra gerçekleşti. İkili istişarelerin yanı sıra Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve bu konuda sarf edilen çabaları ele aldı.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı'nın Tahran ziyareti kapsamında bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Söz konusu ziyaret öncesinde bir dizi gelişme yaşandı. ABD-İran görüşmelerinin ilk turu geçtiğimiz cumartesi günü Umman'ın başkenti Maskat'ta gerçekleştirilirken, Suudi Arabistan ve ABD tarafları geçtiğimiz hafta beş istasyonda bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresinde bulundu.

Ziyaret, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Pekin Anlaşması ve 10 Mart'ta Çin'in himayesinde iki ülke arasındaki tarihi uzlaşma ve ilişkilerin yeniden başladığının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önde gelen Suudi yetkililerden biri.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)

Pekin Anlaşması’nın ardından iki ülkeden bir dizi üst düzey yetkili karşılıklı ziyaretlerde bulundu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan Haziran 2023'te Tahran'a ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Bu ziyaret sırasında ‘iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslam kardeşliği ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu’ vurgulayan Prens Faysal bin Ferhan, “Bu ilişkiler bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Şartı gibi açık bir temele dayanmaktadır” dedi.

Pekin'deki anlaşmanın ardından bir dizi İranlı yetkili benzer şekilde Suudi Arabistan'ı ziyaret etti. Bu isimler arasında eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif yer alıyordu.

Pekin Anlaşması taahhütleri

Pekin Anlaşması'nı takip etmek üzere kurulan Suudi Arabistan-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirdi. Bu toplantılarda iki ülke, Pekin Anlaşması'nı tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlı kalarak ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini geliştirme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşması'nı geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu ve Pekin Anlaşması'nın tümüyle uygulanması konusundaki kararlılığını açıkladı.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da ‘mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel iş birliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini’ gerektirdiğini belirtti. “İran-Suudi Arabistan eylemleri kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde ikili ve çok taraflı uluslararası iş birliğinin başarılı bir modelini taçlandırmaktadır” diyen Revançi, iki tarafın tarihi ve kültürel bağlar ve iyi komşuluk ilkesi temelinde çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında iş birliğini geliştirmeye devam ettiğini bildirdi.