İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı ılımlılığı teşvik ediyor ve mezhepçilik söylemini reddediyor

Konferans, Mekke'de, yürütme planında girişimler ve projelere dönüşen sistematik bir çalışma başlattı.

 İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı’nın ikincisi, diyalogların tekrarını aşan bir etkinliğe doğru İslami yakınlığın boyutlarını güçlendirdi. (Rabıta)
İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı’nın ikincisi, diyalogların tekrarını aşan bir etkinliğe doğru İslami yakınlığın boyutlarını güçlendirdi. (Rabıta)
TT

İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı ılımlılığı teşvik ediyor ve mezhepçilik söylemini reddediyor

 İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı’nın ikincisi, diyalogların tekrarını aşan bir etkinliğe doğru İslami yakınlığın boyutlarını güçlendirdi. (Rabıta)
İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı’nın ikincisi, diyalogların tekrarını aşan bir etkinliğe doğru İslami yakınlığın boyutlarını güçlendirdi. (Rabıta)

İbrahim  el-Kureyşi

Suudi Arabistan'ın batısında yer alan Mekke'de, İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'in himayesinde ikincisi düzenlenen İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı, ılımlılık yaklaşımını teşvik eden ve mezhepçilik söylemi ile uygulamalarını reddeden girişim ve projelerde kristalize olan sistematik bir çalışma tesis ederek, pratik programlar geliştirmek ve ortak zorluk ve tehlikeler karşısında pozisyonları birleştirmek için diyalogların tekrarlanmasının ötesine geçen bir etkinliğe doğru İslami yakınlığın boyutlarını güçlendirdi.

Dünya İslam Birliği (Rabıta) tarafından ‘Etkili Bir İslami Uyuma Doğru’ başlığı altında düzenlenen konferans, 90'dan fazla ülkeden tüm mezhep ve düşünce okullarından ümmetin kıdemli müftüleri ve alimlerinin katılımıyla dün üst üste ikinci gün devam etti. Konferans, İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Belgesi’nin stratejik ve icra planının lansmanına, İslami Entelektüel Uzlaşma Ansiklopedisi'nin lansmanına ve İslam Fıkıh Akademisi'nin İslami Entelektüel Uzlaşma Ansiklopedisi için verdiği ödülün teslimine tanıklık etti.

Konferanstaki İslami çalışmalar, İslam ümmetinin kıdemli müftüleri ve alimlerinin katılımıyla dün üst üste ikinci gün devam etti. (Rabıta)Konferanstaki İslami çalışmalar, İslam ümmetinin kıdemli müftüleri ve alimlerinin katılımıyla dün üst üste ikinci gün devam etti. (Rabıta)

Konferansın ikinci gününde ‘İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Belgesi’ne Göre İslam Mezhepleri Arasındaki Ortak Çalışma Alanları’ başlıklı üçüncü oturum, Kahire Üniversitesi eski rektörü Dr. Muhammed el-Haşt'ın moderatörlüğünde, İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Belgesi’nin ümmetin çıkarlarını gerçekleştirmek için geliştirildiği eylem alanları, yardım çalışmaları, bilimsel iş birliği, eğitim, medya ve sosyal koordinasyon alanlarına, özellikle de ümmetin birliğini hedef alan ortak zorluklara ve tehlikelere karşı odaklanan oturumda konuşan çok sayıda şeyh ve entelektüelin katılımıyla gerçekleştirildi.

Doha Uluslararası Dinlerarası Diyalog Merkezi Başkanı Dr. İbrahim en-Nuaymi'nin moderatörlüğünde ve çok sayıda şeyh, düşünür ve entelektüelin katılımıyla gerçekleştirilen ‘Ümmetin Meseleleri ve Tutumların Koordinasyonu’ başlıklı dördüncü oturum, başta Filistin meselesi, Suriye'deki olumlu değişim, Sudan'daki durum ve Müslüman azınlıklar gerçeği olmak üzere bugün İslam ümmetinin karşı karşıya olduğu en önemli meselelere ve zorluklara ışık tuttu. Ümmetin alimleri ve liderleri arasında bu zorluklarla uyum ve iş birliği ruhu içinde yüzleşmek, mezhepsel çekişmelere karşı koymak, önemli konularda tek bir İslami sesi teşvik etmek ve sabiteleri, hakları ve kutsalları savunmak için çabaları koordine edecek etkili mekanizmalar oluşturmak üzerinde duruldu.

Konferans tüm mezhepler arasında İslami kardeşliği ve dayanışmayı teşvik etti. (Rabıta)Konferans tüm mezhepler arasında İslami kardeşliği ve dayanışmayı teşvik etti. (Rabıta)

‘İslam-İslam Diyaloğunun Yürüyüşü’ başlıklı beşinci oturumda, Irak eski Kültür Bakanı Dr. Hasan Nazım'ın moderatörlüğünde ve çok sayıda şeyhin katılımıyla, İslam-İslam diyaloğunun yürüyüşü ve İslam kardeşliği ve karşılıklı saygı ile çevrili şeffaflık garantileri yoluyla teşvik edilmesinin önemi gözden geçirildi.

Kapanış oturumunda Kraliyet Sarayı Danışmanı, Mescid-i Haram İmamı ve Vaizi Şeyh Dr. Salih bin Humeyd, el-Harameyn (Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevi) İşleri Başkanı, Mescid-i Haram İmamı ve Vaizi Şeyh Dr. Abdurrahman Sudeys, Cidde Uluslararası İslam Fıkıh Akademisi Genel Sekreteri Dr. Kutub Mustafa Sano ve İran Uzmanlar Meclisi Üyesi Ayetullah Şeyh Ahmed Meblaği sonuç bildirgesi okunmadan önce birer konuşma yaptılar.

Konferans tüm mezhepler arasında İslami kardeşlik ve dayanışmayı güçlendirdi. Konferans, geçen yıl Mekke'de düzenlenen ilk konferansta yayınlanan İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak başlıklı belgenin, çoklu programlara göre stratejik iş birliğinin daha geniş ufuklarını güçlendirmeye yönelik kazanımlarını yineledi. İslami çalışmalar ortak bir noktaya vardıktan sonra bu gelişme yaşandı. İslami çalışmalar, dayanışma ve iş birliklerine doğru daha geniş ufuklara doğru yürüyor. Kardeşlik arenasına ve yüksek İslam adabına yönelik geçmişteki endişeler aşıldı.

Konferansta farklılıkların üstesinden gelmenin ve daha geniş iş birliği ve dayanışma ufuklarına doğru ilerlemenin önemi vurgulandı. (Rabıta)Konferansta farklılıkların üstesinden gelmenin ve daha geniş iş birliği ve dayanışma ufuklarına doğru ilerlemenin önemi vurgulandı. (Rabıta)

İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı’nın ilki ve kapsamlı belgesi İslam'ın bilgeliğini ve genişliğini somutlaştırdı. Bu belge, İslam ümmetinin iyiliği için farklı mezhep ve tarikatlara göre İslami ılımlılık yanlıları arasında eylem alanındaki tutum ve çabaların koordine edilmesi ve gerçek dinimizin imajına zarar veren aşırılık ve radikalizm yanlılarıyla mücadele edilmesinin temellerini attı.

Konferansın ilkinde 28 maddeden oluşan ve tüm mezhepler arasında hoşgörü ve birliğe odaklanan bir belge ortaya çıkmıştı. Katılımcılar, bu belgenin içeriğini yerine getirme ve yerleşik düzenlemeleri ve uluslararası yasaları ihlal etmeyecek şekilde bilimsel konseylerinde ve ulusal topluluklarında pekiştirmek için çalışma sözü vererek, tüm bilimsel organları, toplum figürlerini, ulusal kurumları bu belgeyi desteklemeye ve onaylamaya çağırdı.

Konferansta, geçen yılki ilk konferansta yayınlanan ‘İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak’ başlıklı belgenin kazanımları vurgulandı. (Rabıta)Konferansta, geçen yılki ilk konferansta yayınlanan ‘İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak’ başlıklı belgenin kazanımları vurgulandı. (Rabıta)

Suudi Arabistan'ın uluslararası konferansa ev sahipliği yapması, ümmeti kasıp kavuran mezhep ve tarikat komplekslerini fiilen aşmış eşsiz İslami liderliğinin bir göstergesidir. Suudi Arabistan'ın bu liderliği, sloganların, ihalelerin ve ticaretin ötesine geçerek, dürüst çalışma ve samimi bağışlarla dünyanın dört bir yanındaki Müslümanların gerçekliği üzerinde somut bir etki yaratmaktadır. Suudi Arabistan, sahada Müslümanlar için en iyi sonuçları ve kazanımları elde etmede örnek olarak gösterilen küresel model haline gelmiş bir bilgeliğe sahiptir.

Suudi Arabistan, ümmetin İslami dayanışmasını güçlendirme, özellikle de mezhepsel çeşitlilikle ilgili dar kavramları aşma ve böylece ortak kıblenin ruhunda bir araya gelebilme yönündeki büyük arzusunu temsil eden İslami bir eyleme öncülük etmektedir. Konferansın ikincisinin başlatılması, ümmetin İslami dayanışmasını güçlendirme, özellikle de mezhepsel çeşitliliğe ilişkin dar kavramları aşma yönündeki büyük arzusunu temsil eden İslami bir eylemdir.

İslam Mezhepleri Arasında Köprüler Kurmak Konferansı’nın ikincisinin başlatılması, konferanstan sorumlu olanların, hedeflerine ulaşmak ve çıktılarının sahada uygulanmasını sağlamak amacıyla çalışmayı sürdürme konusundaki istekliliğinin açık bir göstergesidir.



Zelenskiy pazartesi günü Suudi Arabistan'a gidecek… Trump bir buçuk ay içinde ziyaret edecek

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, geçtiğimiz haziran ayında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’i kabul etti. (SPA)
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, geçtiğimiz haziran ayında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’i kabul etti. (SPA)
TT

Zelenskiy pazartesi günü Suudi Arabistan'a gidecek… Trump bir buçuk ay içinde ziyaret edecek

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, geçtiğimiz haziran ayında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’i kabul etti. (SPA)
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, geçtiğimiz haziran ayında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’i kabul etti. (SPA)

Bloomberg'in haberine göre Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy dün yaptığı açıklamada, önümüzdeki pazartesi günü Suudi Arabistan'ı ziyaret etme niyetinde olduğunu açıklarken, ABD'li mevkidaşı Donald Trump da muhtemelen önümüzdeki bir buçuk ay içinde Riyad’a gideceğini söyledi.

Zelenskiy dün X platformundaki resmi hesabından yaptığı paylaşımda, Riyad'dan ayrıldıktan sonra Ukraynalı müzakerecilerden oluşan bir ekibin ‘ABD’li yetkililerle çalışmak üzere Suudi Arabistan'da kalacağını’ bildirdi.

Ülkesinin ‘barışa her şeyden çok ilgi duyduğunu’ kaydeden Zelenskiy, “Başkan Trump'ın bize söylediği gibi, Ukrayna hızlı ve güvenilir barış için yapıcı bir şekilde çalışmaya devam edecektir” dedi.

defrgth
ABD Başkanı Donald Trump ve Ukraynalı mevkidaşı Vladimir Zelenskiy, 28 Şubat'ta Beyaz Saray'da gerçekleştirdikleri görüşme öncesinde (DPA)

Dün erken saatlerde Amerikan haber sitesi Axios, üst düzey ABD'li ve Ukraynalı yetkililerin önümüzdeki çarşamba günü Suudi Arabistan'da bir araya gelerek Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirme çabalarını görüşeceklerini bildirdi.

Site, konu hakkında bilgi sahibi iki kaynağa dayanarak ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun toplantılara katılmasının beklendiğini aktardı.

zxcdfvgt
Geçtiğimiz şubat ayında Riyad'da Suudi Arabistan'ın arabuluculuğunda gerçekleştirilen ABD-Rusya görüşmelerinden (SPA)

Şarku’l Avsat, Suudi Arabistan ve ABD'den araştırmacılarla, özellikle Washington ile Kiev arasındaki son gelişmelerden sonra bu iki duyurunun ne anlama geldiğini ve Suudi Arabistan'ın ABD ile Rusya arasında arabuluculuk konusundaki başarısının Washington ile Kiev arasında başka bir arabuluculuk için nasıl bir fırsat yarattığını konuştu.

Çoklu arabuluculuklar

Washington merkezli düşünce kuruluşu Ortadoğu Enstitüsü'nün politikadan sorumlu başkan yardımcısı Brian Katulis Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Suudi Arabistan son yıllarda Sudan'da bulunan farklı gruplar arasındaki görüşmelere ev sahipliği yaptı. Sudan, Suudi çıkarlarını doğrudan etkileyen bir ülke. Ancak Ukrayna-Rusya örneğinde, Suudi Arabistan'ın ABD ile Rusya arasında oynadığı rolde ve Ukrayna savaşının çözümünde, Suudi Arabistan'ın kendisini farklı alanlarda anlaşmazlığa düşmüş ve dolaylı savaşlar yaşamış tarafları bir araya getirebilecek bir ülke olarak gördüğünü gösteriyor.”

aaa
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Riyad görüşmeleri öncesinde Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile el sıkışırken (SPA)

Katulis, Suudi Arabistan'ın küresel sahnede daha önemli bir rol oynama arzusunun gerçekleştiğine inanıyor.

Ciddi hamleler

Carnegie Uluslararası Barış Vakfı araştırmacısı ve Naif Güvenlik Bilimleri Üniversitesi Ulusal Güvenlik Programı Genel Sorumlusu Dr. Hişam el-Ganem, Zelenskiy'nin Suudi Arabistan'ı ziyaret etme niyetini açıklamasını ‘Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta gerilimin arttığı ve uluslararası dinamiklerin değiştiği bir dönemde çok önemli bir diplomatik adım’ olarak nitelendirdi. El-Ganem, “Zelenskiy'nin Suudi Arabistan ziyareti, ABD yardımının kesilmesinden sonra diplomatik pozisyonu yeniden tesis etmek ve barış görüşmelerini kolaylaştırmak için Riyad'ın nüfuzundan yararlanmak amacıyla atılmış proaktif bir adım gibi görünüyor” dedi.

El-Ganem, ziyaretin ABD ile Ukrayna arasındaki ilişkilerde çalkantılı bir dönemin ardından, ‘özellikle de geçen hafta Oval Ofis'te Trump'la yaşanan ve Washington'un Kiev'le askeri yardım ve istihbarat paylaşımını askıya almasına yol açan hararetli çatışmanın ardından’ geldiğine dikkat çekti.

rgthy
ABD Başkanı Donald Trump ve Ukraynalı mevkidaşı Vladimir Zelenskiy, 28 Şubat'ta Oval Ofis'te bir araya geldi. (AFP)

“Bütün yollar Riyad'a çıkar” diyen Suudi uluslararası ilişkiler araştırmacısı Selman el-Ensari, Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘bunun laf olsun diye söylenmiş bir söz olmadığını, Suudi diplomatik hamlelerinin ve adımlarının küresel güvenliğe katkıda bulunmak için ciddi ve samimi olduğunu ve Riyad'a duyulan uluslararası güvenin durup dururken ortaya çıkmadığını’ belirtti.

ABD-Ukrayna arabuluculuk projesi

Dr. Hişam el-Ganem’e göre Zelenskiy'nin ‘çatışma arabuluculuğu geçmişine sahip tarafsız bir oyuncu olan Suudi Arabistan'la ilişki kurma kararı, diplomatik desteği çeşitlendirmeye yönelik stratejik bir dönüşe işaret ediyor, belki de Washington'la son dönemde yaşanan gerilimi ve ateşkes sağlama konusundaki önceliğini dengeliyor. Karadeniz'deki askeri operasyonların durdurulması da dahil olmak üzere, Ukrayna askeri ve siyasi olarak artan bir baskıyla karşı karşıya iken, gerilimin azaltılması için acil bir çabayı yansıtıyor.’

sdfrgt
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, 27 Şubat 2024 tarihinde Riyad'da Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'yi kabul etti. (SPA)

Selman el-Ensari’ye göre Zelenskiy'nin Suudi Arabistan'a birkaç gün sonra yapacağı ziyaret haberinin Trump'ın nisan sonunda yapmayı planladığı ziyaret haberiyle eşzamanlı olması, Suudi Arabistan'ın ABD ile Rusya arasındaki arabuluculuğunun başarısının Washington ile Kiev arasında yeni bir arabuluculuk projesinin oluşturulmasına katkıda bulunduğunu kanıtlıyor. Suudi araştırmacı ayrıca Avrupa Birliği'nin (AB) dışişleri yetkilisini, Avrupa'nın Rusya-Ukrayna barış anlaşmasıyla ilgili endişelerini Riyad'la görüşmek üzere göndermesi ihtimalini de göz ardı etmiyor.