Bir vizyondan akıllı altyapı ve zengin kentsel deneyimlerle somutlaşan gerçeğe: Mekke Masar Destinasyonu

Bir vizyondan akıllı altyapı ve zengin kentsel deneyimlerle somutlaşan gerçeğe: Mekke Masar Destinasyonu
TT

Bir vizyondan akıllı altyapı ve zengin kentsel deneyimlerle somutlaşan gerçeğe: Mekke Masar Destinasyonu

Bir vizyondan akıllı altyapı ve zengin kentsel deneyimlerle somutlaşan gerçeğe: Mekke Masar Destinasyonu

Suudi Arabistan Kültür Ataşesi Doç. Dr. Faysal bin Abdurrahman Usra

Ummul Kura Kalkınma ve İnşaat Şirketi'nin sahibi olduğu, geliştirdiği ve işlettiği Mekke Masar Destinasyonu, önümüzdeki 100 yıl boyunca ilham verici bir destinasyon olmayı hedefliyor. İddialı kalkınma ve yatırım vizyonları, çok yönlü modern mekanlar, imkânlar ve ayrıcalıklar ile birleşen medeniyetçi yönleriyle Mekke-i Mükerreme halkının ve ziyaretçilerinin yaşam kalitesinin artırılmasına katkıda bulunmayı amaçlıyor. Proje boyunca uzanan bir ulaşım altyapısı ve çoklu ulaşım araçlarıyla Mekke Masar bütünleşik bir destinasyon ve Harem-i Şerif’in ana giriş kapısına dönüşüyor. Zira Masar Destinasyonu, Mescid-i Haram'a gelen misafirler ve ziyaretçiler için ulaşımı kolaylaştıran otopark alanları ve çoklu ulaşım araçları sağlayarak, bulunduğu konumun önemi ve geniş bir alana yayılmış olması sebebiyle Harem bölgesinde yaşanan trafik sıkıntısını hafifletmeyi amaçlıyor. Projenin temel amacıysa; Mekke-i Mükerreme halkına ve hacılara, umre ziyaretçilerine ve ziyaretçilere hizmet etmek, Harem-i Şerife erişimlerini kolaylaştırmak ve deneyimlerini iyileştirmektir. Bu, Efendimiz, Hadımul Haremeyni Şerifeyn Kral Selman bin Abdulaziz Al Suud -Allah onu korusun- ve onun desteği, eli ve sağ kolu olan Veliaht Prens, Başbakan Majesteleri Prens Muhammed bin Selman bin Abdulaziz Al-Suud'un - Allah onu korusun - liderliğindeki sağgörülü liderliğimizin yönelimleri ile uyumludur. Keza iddialı 2030 Vizyonu’nun 2030 yılına kadar hacı sayısını 30 milyona çıkarma hedeflerine de uyum sağlamaktadır. Destinasyon tüm bu hedefleri birlikte gerçekleştirmek için çabalamaktadır. Bunun için Ummul Kura'daki altyapı projelerine önem vermektedir. Söz konusu projeler elektrik, haberleşme, su şebekesi ve merkezi soğutma sistemi, atık toplama, kanalizasyon ve yağmur suyu drenaj sistemi gibi altyapı hizmetlerine ayrılmış yer altı tünellerini kapsamaktadır. Ayrıca, modern destinasyonlar üretme kavramını benimsemekte, kentsel ve ekonomik sistemi göz önünde bulundurarak, model destinasyonlar oluşturmaya yönelik en yeni stratejileri uygulama konusunda yoğun bir çaba harcamaktadır. Bu amaçla, şehir planlama ve tasarım kavramlarını uygulamaktadır. Mekke'nin kültürünü ve özgünlüğünü dikkate alan hizmetler sunmaktadır. Böylece  2012 yılında kurulduğu günden bu yana, kentsel destinasyonları uluslararası en yüksek standartlara uygun olarak geliştirmeyi hedefleyen Ummul Kura Kalkınma ve İnşaat Şirketi'nin hedeflerine ulaşmasını amaçlamaktadır. Nitekim şirket şu anda en büyük projesi olan Mekke'deki  Mekke Masar Destinasyonu Projesi’ni planlıyor.

Bu vizyon ve fikirleri somutlaştırmak ve bunları sahada projelere dönüştürmek için de Ummul Kura Kalkınma ve İnşaat Şirketi, birkaç yıldır kültü ve eğlence destinasyonunun geliştirilmesi, kutsal başkentteki Masar destinasyonu üzerinde modern bir hastanenin kurulması için altyapı alanındaki tüm ortaklıklarını tamamladı. Destinasyonda gökdelenler, binalar ve dünyanın en ünlü otel zincirlerine ait oteller topluluğu da yer alacak.

Masar Destinasyonu projesinde son yıllardaki en önemli gelişmeler şunlar olabilir; 2,5 milyar riyale mal olacak ve konutlar içeren dört yeni gökdelen inşası anlaşması imzalamak. 340 milyon riyal tutarında yatırımla konut ve ofislerden oluşan bir gökdelen inşaatı anlaşması imzalamak. Mekke-i Mükerreme'de oteller inşaatı için bir ortaklık anlaşması imzalamak. Masar Destinasyonu ile Scope International Şirketi arasında Mekke-i Mükerreme'de konut gökdelenler inşa etmek için 900 milyon riyal tutarında yatırım içeren bir satın alma anlaşması. 2023 yılında Masar Destinasyon ile Erth Real Estate Şirketi arasında 2 milyar riyali aşan yatırımlarla satın alma anlaşması imzalamak. Masar Destinasyonu Projesi’nin başlamasının ardından; 2022 yılının sonunda Harem-i Şerif’in avlusuna 500 metre mesafede, merkezi bir bölgede yer alan, otel grubunun projelerinin ilk durağı da başladı. İçerisinde 43 bin metrekarelik alana sahip bir alışveriş merkezi, BRT durağı ve diğer tesisler bulunuyor..

Geçtiğimiz 2024 yılı ayrıca Masar Destinasyonu için mega projeler takvimi de içeriyordu. Bunlar arasında Mesar Destinasyonu Projesinin sahibi ve geliştiricisi olan Ummul Kura Kalkınma ve İnşaat Şirketi'nin Vakıflar Genel İdaresi ile imzaladığı bir anlaşma da var. Bu anlaşma kapsamında İdare, destinasyonun misafirlerinin konaklama deneyimlerini zenginleştirmek amacıyla konaklama sektöründe özgün bir proje geliştirmek için iki adet arsa satın alacak. 2,5 milyar Suudi Arabistan riyalini aşan yatırımlarla 1.000'den fazla otel odası ve süit inşa edecek. Ayrıca Arap Teknik Müteahhitlik Şirketi ile de yapım ve işletme sözleşmesi imzalandı. Şirket, son dijital teknolojilere sahip akıllı reklam ekranlarının kurulumunu ve işletmesini üstlenerek, destinasyondaki reklam ekranlarının tek yetkili temsilcisi olacak.  Ayrıca, Qaed Gayrimenkul Geliştirme ve Yatırım Şirketi ile yatırım değeri 1,3 milyar riyali aşan lüks bir otel projesinin inşaatını içeren bir yatırım anlaşması imzalandı. Masar geçitlerine bakan proje, destinasyon kapsamında konaklama sektörüne 720'den fazla yeni otel kazandırmayı hedefliyor.

Bu mega projeler arasında 1,4 milyar riyal tutarında yatırımla lüks bir konut projesi geliştirmek üzere Al-Ramz Gayrimenkul Şirketi ile imzalanan stratejik bir anlaşma da bulunuyor. Ayrıca, söz konusu destinasyonda 1 milyar riyale yakın yatırım hacmine sahip apart otel projesi geliştirmek üzere Al-Rajhi Gayrimenkul Şirketi ile anlaşma imzalandı. 800 milyon riyali aşan yatırım ile destinasyonda ikinci lüks konutlar içeren gökdelen inşaatı için Alpha Finans Şirketi ile de bir anlaşma imzalandı. Anlaşma destinasyonda inşaatı devam eden toplam konut sayısına 180 adet lüks konut daha ekliyor. Bu ve benzeri anlaşmalar, Mekke-i Mükerreme'deki otel seçeneklerinin çeşitliliğini artıran niteliksel eklemeler teşkil ediyor. Aynı zamanda bu çabalar, şirketin, destinasyonu geliştirerek bütünleşik bir kentsel destinasyona dönüştürme, sakinlere ve ziyaretçilere çeşitli sektörlerde olağanüstü deneyimler sunma, Mekke-i Mükerreme'ye gelen ziyaretçilerin yaşam kalitesini artırma ve deneyimlerini zenginleştirme kararlılığını yansıtıyor. Bu çabalar aynı zamanda, stratejik Masar destinasyonunun çalışmalarının temellerini hayata geçirmeye katkıda bulunuyor. Destinasyon kapsamlı ve bütünleşik bir yatırım sistemi oluşturmak, destinasyonun en iyi uluslararası standartlara uygun çeşitli yatırım fırsatlar içerdiğinin teyit etmek için kuruldu. Destinasyon ayrıca uzun vadeli yatırım, ekonomik getiriler ve sürdürülebilir bir gelecek arayışında olan kurum ve sektörlerin listesinde ön sıralarda yer almasını sağlayacak bileşen, kabiliyet ve kapasitelere sahiptir. Dolayısıyla destinasyonun benimsediği bu dev projeler; altyapısının geliştirilmesi, ulaşım ve iletişim olanaklarının modernize edilmesi, misafirlerine yönelik konaklama olanaklarının çeşitlendirilmesi dahil olmak üzere Mekke'nin yeniden şekillendirilmesine katkıda bulunmaktadır.

Başarı Allah'tandır.

*Bu makale Şarku'l Avsat tarafından Makkahnews'ten çevrilmiştir.



KİK Sakhir Deklarasyonu: Ortak bir kaderi teyit ediyor, bölgesel güvenliği güçlendiriyor ve iki devletli çözümü destekliyor

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri, bölgesel güvenliği korumak ve dost ülkelerle ortaklık bağlarını güçlendirmek amacıyla uluslararası iş birliğini güçlendirme taahhütlerini teyit ettiler. (BNA)
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri, bölgesel güvenliği korumak ve dost ülkelerle ortaklık bağlarını güçlendirmek amacıyla uluslararası iş birliğini güçlendirme taahhütlerini teyit ettiler. (BNA)
TT

KİK Sakhir Deklarasyonu: Ortak bir kaderi teyit ediyor, bölgesel güvenliği güçlendiriyor ve iki devletli çözümü destekliyor

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri, bölgesel güvenliği korumak ve dost ülkelerle ortaklık bağlarını güçlendirmek amacıyla uluslararası iş birliğini güçlendirme taahhütlerini teyit ettiler. (BNA)
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri, bölgesel güvenliği korumak ve dost ülkelerle ortaklık bağlarını güçlendirmek amacıyla uluslararası iş birliğini güçlendirme taahhütlerini teyit ettiler. (BNA)

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkelerinin liderleri, Bahreyn'deki zirvenin sonunda, ülkelerinin altı KİK üye ülkesinin ve bölgedeki diğer bütün ülkelerin egemenliğine saygı gösterme ve içişlerine müdahale etmeme taahhüdünü teyit ettiler. Ayrıca, "güç kullanımını veya güç kullanma tehdidini" reddettiklerini vurguladılar.

Bahreyn'in ev sahipliğinde düzenlenen 46. Körfez İşbirliği Konseyi zirvesinin sonunda yayımlanan ve "Sakhir Deklarasyonu" adı verilen belgede liderler, "Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin güvenlik ve istikrarının bölünmez olduğunu ve herhangi bir üye devletin egemenliğine yönelik herhangi bir ihlalin, kolektif güvenliğe doğrudan bir tehdit oluşturduğunu" vurguladı.

Körfez İşbirliği Konseyi liderleri, "Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirme anlaşmasının şartlarına tam olarak uyulmasını sağlamayı amaçlayan bölgesel ve uluslararası çabalara destek" çağrısında bulundu. Liderler, "İki devletli çözüm ve Arap Barış Girişimi doğrultusunda, 4 Haziran 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin kurulmasına yönelik çaba ve gayretlerin güçlendirilmesini" istedi.

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkelerinin liderleri ve temsilcileri 46. KİK Zirvesi'ne katılımları sırasında,(BNA)Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkelerinin liderleri ve temsilcileri 46. KİK Zirvesi'ne katılımları sırasında,(BNA)

Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri ayrıca bölgesel güvenliği korumak, ortaklık bağlarını güçlendirmek, dost ülkelerle siyasi, güvenlik ve ekonomik işbirliğini ilerletmek, her türlü aşırıcılık, terörizm, nefret söylemi ve kışkırtmayla mücadele etmek, ulusaşırı suçlarla mücadele etmek ve Bahreyn merkezli Birleşik Deniz Kuvvetleri'nin enerji güvenliğini artıracak, deniz seyrüseferini ve uluslararası ticareti koruyacak, Ortadoğu bölgesini nükleer silahlardan ve kitle imha silahlarından arındıracak ve silahlanma yarışlarını önleyecek şekilde, bölgesel güvenlik ve istikrarı artırmak için çabalarını desteklemek amacıyla uluslararası işbirliğinin güçlendirilmesini teyit ettiler.

Bahreyn Kralı Hamad bin İsa El Halife, zirvede Körfez ülkelerinin uzun süredir devam eden ortak Körfez eylemi geleneğini sürdürme taahhüdünü teyit etti, (BNA)Bahreyn Kralı Hamad bin İsa El Halife, zirvede Körfez ülkelerinin uzun süredir devam eden ortak Körfez eylemi geleneğini sürdürme taahhüdünü teyit etti, (BNA)

Sakhir Deklarasyonu

Şarku'l Avsat aşağıda Sakhir Deklarasyonu'nun metnini sunuyor.

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkelerini ve halklarını din, kan, dil, ortak kader birliği ve 1981 yılında Konsey'in kuruluşunun temellerini oluşturan yüce hedeflere dayanan derin tarihi kardeşlik bağlarına dayanarak, Bahreyn Krallığı'nın Sakhir kentinde düzenlenen KİK Yüksek Konseyi'nin kırk altıncı oturumunda bir araya gelen KİK ülkelerinin liderleri Majesteleri ve Altesleri, aşağıdaki ilkelere bağlılıklarını teyit ederler:

Birincisi: Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi'nin yüce hedeflerine inanarak, kurucu liderlerin yaklaşımını sürdürerek ve Konsey halklarının daha fazla istikrar, güvenlik, ilerleme ve refah yönündeki özlemlerini somutlaştırarak, üye ülkeler arasındaki yerleşik bağları ve bütünleşmeyi güçlendirmek.

Liderler, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri arasında siyasi, güvenlik, ekonomi ve sosyal alanlarda eşgüdüm ve bütünleşme yolunu, ortak kardeşlik çıkarlarını gerçekleştirecek ve bölge ve dünyada güvenlik, barış ve refahın temellerinin atılmasına katkıda bulunacak şekilde, arzu edilen birliğe doğru sürdürme kararlılıklarını teyit ettiler.

Liderler, Körfez İşbirliği Konseyi'nin (KİK) ortak çalışmalarının başarılarından duydukları memnuniyeti dile getirerek, tutarlı bir savunma ve güvenlik çerçevesi içindeki entegrasyonu, akıllıca ve dengeli diplomatik tutumları ve sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik projeleri vurguladılar. Bu başarılar, KİK'in çeşitli bölgesel ve uluslararası konulardaki siyasi birliğini ve ortak vizyonunu, hedeflerini ve tutumlarını yansıtmaktadır. Ayrıca, KİK üye ülkeleri ve halkları için daha fazla kazanım elde etmek amacıyla çabaların daha hızlı bir şekilde sürdürülmesinin önemini vurguladılar.

İkincisi: Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin ve bölgedeki tüm diğer ülkelerin egemenliklerine saygı göstermek, içişlerine karışmamak, güç kullanımını veya güç kullanma tehdidini reddetmek, Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin güvenlik ve istikrarının bölünmez olduğunu ve herhangi bir üye devletin egemenliğine yönelik herhangi bir ihlalin kolektif güvenliğine doğrudan bir tehdit oluşturduğunu vurgulamak.

Ortadoğu bölgesinde adil, kapsamlı ve kalıcı bir barışı tesis etmek ve bölgesel ve uluslararası çatışmaların barışçıl yollarla çözümü için çalışmak amacıyla liderler, Şarm el-Şeyh Barış Zirvesi sonuçlarını memnuniyetle karşıladıklarını ve Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirme anlaşmasının şartlarına tam olarak uyulmasını sağlamayı, insani yardım ve yeniden yapılanmanın ulaştırılmasını kolaylaştırmayı ve 4 Haziran 1967 sınırlarında, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin kurulmasına yönelik çaba ve gayretleri güçlendirmeyi amaçlayan bölgesel ve uluslararası çabalara desteklerini teyit ettiler. Bu devlet, iki devletli çözüm, Arap Barış Girişimi ve uluslararası meşruiyet kararları doğrultusunda, Filistin halkının ve tüm bölge halklarının güvenlik ve barış içinde yaşama özlemlerini yerine getirecek şekilde kurulacaktır.

Üçüncüsü: Liderler, Körfez Ortak Pazarı ve Gümrük Birliği gerekliliklerinin tamamlanmasının, ticaret ve turizmin geliştirilmesinin, özellikle altyapı, ulaştırma, enerji, iletişim, su ve gıda alanlarında stratejik projelere yatırımın teşvik edilmesinin, dijital altyapının entegrasyonunun artırılmasının, e-ticaretin kolaylaştırılmasının ve dijital ödeme ve bulut hizmetleri için ortak sistemlerin geliştirilmesinin desteklenmesinin, daha fazla ekonomik kalkınma, teknolojik ve bilimsel ilerleme elde etmeye devam etme taahhüdü, tam ekonomik vatandaşlığa ulaşılmasına ve kapsamlı ve sürdürülebilir kalkınmanın desteklenmesine katkıda bulunacak şekilde olmasının önemini vurguladılar.

Liderler ayrıca Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri ve halkları için uzun vadeli refahı sağlamak amacıyla ekonomik çeşitliliğin sürdürülmesinin, inovasyona dayalı bir ekonominin teşvik edilmesinin ve sürdürülebilirliğin önemini vurguladılar.

Liderler, bilgi entegrasyonunu artırmaya, dijital dönüşüm alanında deneyim alışverişinde bulunmaya, siber suçlarla mücadeleye, toplumlar için güvenli bir dijital ortam sağlamaya ve gençlerin ve kadınların kalkınma sürecine aktif katılımını teşvik etmeye katkıda bulunan ortak bir Körfez stratejisi çerçevesinde teknoloji, yapay zekâ ve siber güvenlik alanlarında iş birliğinin güçlendirilmesinin önemini vurguladılar. Geleceği öngörmede ve sürdürülebilir kalkınmayı destekleyen kamu politikaları oluşturmada düşünce kuruluşlarının ve araştırmaların rolünün de altını çizdiler.

Dördüncüsü: Çevresel sorumluluğu vurgulamak, sürdürülebilir girişimleri teşvik etmek, çevreyi koruma taahhüdünü yenilemek, iklim değişikliğinin getirdiği zorluklarla mücadele etmek, karbon emisyonlarını azaltmak, temiz ve yenilenebilir enerji projelerini teşvik etmek ve sıfır emisyona ulaşmayı hedefleyen Körfez ve küresel girişimler ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda doğal ve deniz kaynaklarını korumak.

Beşincisi: Bölgesel güvenliği korumak için uluslararası işbirliğini güçlendirmek, dost ülkeler, uluslararası örgütler ve ekonomik bloklarla ortaklık bağlarını ve siyasi, güvenlik ve ekonomik işbirliğini pekiştirmek ve bunları sürdürülebilir kalkınma, her türlü aşırıcılık, terörizm, nefret söylemi ve kışkırtma ile mücadele, ulusaşırı suçlarla mücadele ve Bahreyn Krallığı'nda bulunan Birleşik Deniz Kuvvetleri'nin enerji güvenliğini artıracak, deniz seyrüseferini ve uluslararası ticareti koruyacak ve Ortadoğu bölgesini nükleer silahlardan ve kitle imha silahlarından arındıracak ve silahlanma yarışlarını önleyecek şekilde bölgesel güvenlik ve istikrarı artırmak için çabalarını desteklemek.

Liderler, Bahreyn Krallığı'nın Arap Grubu'nu önümüzdeki iki yıl boyunca BM Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan üye olarak temsil etmesine desteklerini dile getirerek, Körfez İşbirliği Konseyi ve kardeş Arap ülkelerinin özlemlerini yerine getirme yeteneğine olan güvenlerini dile getirerek, uluslararası barış ve güvenliğin teşvikinde aktif bir ortak olarak rolünü, çatışmaların çözümünde diyaloğu önceliklendirmesini ve hoşgörü, bir arada yaşama ve insan kardeşliği değerlerini yüceltmesini vurguladılar.

Liderler ayrıca, köklü tarihi dostluk ilişkilerinin güçlendirilmesine odaklanan ve Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin dost ülkelerle geniş ortaklıklar kurmaya açık olduğunu yansıtan, ortak çıkarlarını desteklemeyi amaçlayan, ilişkileri kapsamlı bir stratejik ortaklığa yükseltmek için ortak bir eylem planı geliştirilmesi konusunda mutabakata varılan iki taraf arasındaki görüşmelere, dost İtalya Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Giorgia Meloni'nin katılımından duydukları memnuniyeti dile getirdiler.

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkelerinin liderleri olan Majesteleri ve Altesleri, toplantılarının sonunda, KİK ülkeleri ve halkları için güvenli ve istikrarlı bir bölgede güvenlik ve sürdürülebilir refah sağlamak ve daha adil ve müreffeh bir dünya inşasına katkıda bulunmak amacıyla kardeşçe dayanışma ve stratejik bütünleşme ufuklarını genişletmek için kurumsal iş birliği mekanizmalarının geliştirilmesinin gerekliliğini ve KİK ülkeleri ve halkları için daha parlak bir gelecek sağlamak amacıyla bu ilkelere olan güçlü bağlılıklarını vurguladılar.


Körfez ülkeleri, Katar'a yönelik saldırıların ardından ortak caydırıcılığı güçlendirmek için savunma hazırlıklarını yoğunlaştırıyor

(foto altı) Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi (Şarku’l Avsat)
(foto altı) Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi (Şarku’l Avsat)
TT

Körfez ülkeleri, Katar'a yönelik saldırıların ardından ortak caydırıcılığı güçlendirmek için savunma hazırlıklarını yoğunlaştırıyor

(foto altı) Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi (Şarku’l Avsat)
(foto altı) Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi (Şarku’l Avsat)

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi, altı KİK ülkesinin Katar’a yönelik iki saldırı sırasında dayanışma gösterdiğini ve ‘Körfez’in kaderinin bir, güvenliğinin tek’ olduğunu kanıtladığını vurguladı.

El-Budeyvi, bugün Manama’da düzenlenen KİK Zirvesi’nin açılışında yaptığı konuşmada, konsey ülkelerinin, Katar’a yönelik İsrail saldırıları sonrasında düzenlenen Olağanüstü Ortak Savunma Konseyi toplantısının karar ve tavsiyelerini uygulamaya başladığını söyledi.

Buna bağlı olarak birçok ortak askeri tatbikatın gerçekleştirildiğini belirten el-Budeyvi, “Şu anda ortak deniz tatbikatları devam ediyor” dedi. Ayrıca, ortak caydırıcılık kapasitesini artırmak amacıyla özel askeri komite toplantılarının da sürdüğünü ifade etti.

KİK Genel Sekreteri, konsey ülkelerinin Katar’a yönelik iki saldırının ardından ülkenin güvenliği ve egemenliğini desteklemek için harekete geçtiğini hatırlattı.

İran, 23 Haziran 2025’te Katar’daki el-Udeyd Hava Üssü’nün de aralarında bulunduğu çeşitli Amerikan üslerine yönelik roket saldırıları düzenlemiş, bu saldırılar ABD’nin İran nükleer tesislerine yönelik harekâtına karşılık olarak gerçekleştirilmişti.

9 Eylül 2025’te ise İsrail, Doha’da Hamas heyetinin bulunduğu tesisi hedef alan hava saldırıları düzenledi.

El-Budeyvi, KİK’in Katar’ı destekleyen tutumunun, herhangi bir Körfez ülkesine yönelik tehdidin tüm konsey ülkeleri için doğrudan bir tehdit olduğunu ortaya koyduğunu belirtti.

El-Budeyvi, KİK ülkelerinin Filistin konusundaki tutumunu da şu ifadelerle vurguladı: “KİK ülkeleri, bu meselenin merkezi önemini, işgalin sona erdirilmesi gerektiğini ve 1967 sınırları içinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını desteklemektedir.”

El-Budeyvi, Suudi Arabistan’ın iki devletli çözümün uygulanmasına yönelik uluslararası çabalardaki liderliğini övdü ve Eylül 2025’te New York’ta düzenlenen uluslararası konferansın Filistin devletinin tanınmasına açık destek sunduğunu memnuniyetle karşıladıklarını ifade etti.

Genel Sekreter ayrıca, 14 Ekim 2025’te Şarm eş-Şeyh’te gerçekleştirilen Barış Zirvesi sonuçlarını ve Katar, Mısır, Türkiye ile ABD arasında imzalanan anlaşmayı olumlu karşıladı. El-Budeyvi, Gazze’de savaşın ilk aşamasının durdurulması sürecinin başlamasını ve tüm tarafların ateşkes anlaşmasına uymasının gerekliliğini vurguladı. El-Budeyvi ayrıca, KİK ülkelerinin Filistin halkına yönelik insani ve yardım desteğini takdir etti.

Uluslararası ortaklıklar

KİK Genel Sekreteri, konsey ülkelerinin politikalarının, siyasi istikrar, ekonomik kalkınma ve güvenlik iş birliğini bir araya getiren başarılı bir bölgesel iş birliği modeli sunduğunu belirtti. Bu sayede KİK, bölgesel ve uluslararası ortaklıklar için örnek bir platform haline geldi.

El-Budeyvi, 2025 yılında gerçekleştirilen uluslararası ortaklıklara da değinerek, 14 Mayıs 2025’te Riyad’da düzenlenen Körfez-ABD Zirvesi’nin başarılı geçtiğini aktardı.

Genel Sekreter ayrıca, 27 Mayıs 2025’te Malezya’nın Kuala Lumpur kentinde yapılan KİK-ASEAN (Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği) Zirvesi ve Çin ile gerçekleştirilen üçlü zirveye de dikkat çekti. Konseyin 2025 yılı boyunca Arap ülkeleri, dost ülkeler ve uluslararası gruplarla 13 ortak bakanlar toplantısı düzenlediğini vurguladı.

Ekonomik entegrasyon

KİK Genel Sekreteri, ekonomik entegrasyon alanında önemli adımların atıldığını vurguladı. El-Budeyvi, Körfez Sivil Havacılık Otoritesi’nin kurulmasını, Katma Değer ve Özel Tüketim Vergisi Anlaşması’nda bazı maddelerin revize edilmesini, Körfez Sanayi Platformu’nun başlatılmasını ve Dördüncü Sanayi Devrimi Körfez Merkezi’nin uygulanmasına başlanmasını örnek gösterdi. Ayrıca, Gümrük Birliği projesinde ilerleme kaydedildiğini ve Gümrük Veri Değişim Platformu’nun 2026 yılında devreye alınacağını belirtti.

Genel Sekreter, ortak Körfez pazarının güçlendirilmesi, hizmet ticaretinin düzenlenmesi, mesleki yeterliliklerin karşılıklı tanınması mekanizmaları ve Malezya ile Serbest Ticaret Müzakereleri’nin başlatılması gibi adımlara da dikkat çekti.

El-Budeyvi, birleşik düzenlemeler için Mevzuat Hazırlama Kılavuzu’nun yayımlandığını, yolsuzlukla mücadeleye yönelik Körfez rehberlerinin uygulandığını ve İnsan Hakları Konseyi nezdinde Körfez grubu için çeşitli kararların kabul edildiğini aktardı.

Güvenlik alanında ise Genel Sekreter, 2026-2030 dönemini kapsayan Körfez Güvenlik Stratejisi’nin kara para aklama suçlarıyla mücadeleye yönelik olarak onaylandığını belirtti. El-Budeyvi, 2027’de Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) düzenlenecek Körfez/Uluslararası Güvenlik Konferansı hazırlıklarının sürdüğünü, Katar’da ‘Arabian Gulf Security 4’ tatbikatının planlandığını ve hava yolculuğunda ‘Tek Nokta’ uygulamasının ikili anlaşmalar çerçevesinde hayata geçirilmesi için hazırlıkların devam ettiğini açıkladı.


Budeyvi: Körfez ülkeleri ortak füze kalkanı kurulmasını görüşüyor

Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi, Manama'da gazetecilerle bir araya geldi (Şarku'l Avsat)
Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi, Manama'da gazetecilerle bir araya geldi (Şarku'l Avsat)
TT

Budeyvi: Körfez ülkeleri ortak füze kalkanı kurulmasını görüşüyor

Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi, Manama'da gazetecilerle bir araya geldi (Şarku'l Avsat)
Körfez İşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi, Manama'da gazetecilerle bir araya geldi (Şarku'l Avsat)

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi,  yarın  (Çarşamba) Bahreyn’de yapılacak liderler zirvesine hazırlanan altı Körfez ülkesinin, füze saldırılarına karşı birleşik bir savunma sistemi oluşturmayı ve Konsey ülkelerini koruyacak ortak bir “füze kalkanı” kurmayı görüştüklerini açıkladı.

Budeyvi, Bahreyn’in başkenti Manama’da, 46. Körfez Zirvesi’nin başlamasından önce medya temsilcileriyle yaptığı söyleşide, ortak Körfez savunmasının, liderlerin çarşamba günü ele alacağı en önemli başlıklardan biri olacağını belirtti.

Bölgesel gerilim gölgesinde zirve

Genel Sekreter, zirvenin bölgedeki son gelişmeler ışığında gerçekleştiğini, özellikle Katar’ın İran ve İsrail tarafından düzenlenen iki saldırıya maruz kalmasının Körfez ülkelerini ciddi şekilde endişelendirdiğini ifade etti.

İran, 23 Haziran 2025’te Katar’daki El-Udeyd Hava Üssü dâhil olmak üzere Katar ve Irak’taki bir dizi ABD üssüne füze saldırısı düzenlemişti. Tahran yönetimi bu saldırının, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerini hedef alan operasyonuna bir yanıt olduğunu açıklamıştı.

Ardından 9 Eylül 2025’te İsrail savaş uçakları, Doha’da Hamas heyetinin müzakere ofisinin bulunduğu bir binayı hedef almıştı.

Budeyvi, bu saldırıların ardından Körfez İşbirliği Konseyi liderlerinin Doha’da dayanışma toplantısı düzenlediğini ve Körfez topraklarının benzer saldırılardan korunması için savunma bakanlarını olağanüstü toplantıya çağırdıklarını söyledi.

Beş maddelik savunma paketi

Genel Sekreter, Doha’daki toplantıda Körfez savunma bakanlarının beş savunma tedbiri üzerinde uzlaştığını açıkladı ancak bu önlemlerin ayrıntılarına değinmedi. Budeyvi, bu adımların, ortak Körfez askeri iş birliğini ilerletmeyi ve güçlendirmeyi hedeflediğini vurguladı.

Ayrıca Körfez ülkelerinin ortak bir füze kalkanı sistemi kurma yönünde çalışma yürüttüğünü söyleyen Budeyvi, bu konuda ilgili üretici ülkelerle müzakerelerin de yapıldığını belirterek, “Yakın zamanda bir çözüme ulaşmayı umut ediyoruz” dedi.

Serbest ticaret anlaşmaları gündemde

Budeyvi, medya toplantısında Körfez’in dünya ülkeleriyle serbest ticaret anlaşmaları yapma çabalarına da değindi. Yakında Pakistan, Yeni Zelanda ve Güney Kore ile yeni serbest ticaret anlaşmalarının imzalanacağını açıkladı.

Birleşik Krallık ile yürütülen müzakerelerde ise önemli ilerleme kaydedildiğini belirten Budeyvi, anlaşmanın tamamlanması için “çok az bir bölümün kaldığını” ifade etti.

Genel Sekreter, Körfez–İngiltere ortaklığının uzun bir iş birliği ve karşılıklı güven tarihine dayandığını, gelecekte ise ortak çıkarlar temelinde daha kapsamlı siyasi koordinasyon, güvenlik ve savunma alanlarında iş birliği, ekonomik ve yatırım ortaklıkları ve kültürel değişimi içeren geniş bir ortaklık vadettiğini söyledi.

46. Körfez Zirvesi Bahreyn’de

Körfez liderleri, Bahreyn’de düzenlenecek 46. Körfez Zirvesi sırasında bölgesel ve uluslararası gelişmeleri, ayrıca Körfez ortak çalışma mekanizmalarının güçlendirilmesini ele alacak. Bu zirve, 25 Mayıs 1981’de Konsey’in kuruluşundan bu yana Bahreyn’in ev sahipliği yaptığı sekizinci KİK zirvesi olacak.