عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
KÖRFEZ Kuveyt

Kuveyt seçimlerinde kadınların oyları kime gidecek?

Kadınların önceki seçimlere katılımı (KUNA)
Kadınların önceki seçimlere katılımı (KUNA)
TT
TT

Kuveyt seçimlerinde kadınların oyları kime gidecek?

Kadınların önceki seçimlere katılımı (KUNA)
Kadınların önceki seçimlere katılımı (KUNA)

Kuveytli kadınlar, önümüzdeki 6 Haziran Salı günü yapılacak Ulusal Meclis (Parlamento) seçimlerinde belirleyici rol oynayacak. Kuveyt'te istatistiklere göre kadınların toplam seçmen sayısının yaklaşık yüzde 52'sini oluşturduğu görülüyor. Ancak bu oyların sadece kadın adayların desteklenmesinden yana olup olmayacağı belirsiz.

Erkek ve kadın adayların, kadınların oylarını alabilmek için yürüttükleri çılgın kampanyanın gölgesinde kadınların oylarının kadın ve erkek adaylar arasında dağılacağı tahmin ediliyor. Birçok kadın, aşiret geleneklerinin hakim olduğu bir ülkede oy verme süreçlerinde genellikle erkek adaylardan yana tavır alır. Kadınların oy tercihlerinde adayların dini eğilimleri de etkili olur.

Kadınların siyasi hakların onaylanması ve ilk kez parlamento seçimlerine katılmalarından yaklaşık 17 yıl sonra yani bugün de kadınların siyasi yolculuğu hâlâ tehlikelerle dolu. Kuveyt'teki Merkezi İstatistik İdaresi'ne göre, 2020'nin başında ülke nüfusu yaklaşık 4 milyon 46 bin kişiydi. Kuveyt vatandaşlarının sayısı ise 1 milyon 365 bin kişi olarak kayıtlara geçti. Bunun yaklaşık yüzde 51'ini kadınlar temsil etti. Önümüzdeki seçimlerde oy kullanma hakkı bulunan Kuveyt vatandaşlarının sayısı ise 793 bin 646. Erkek seçmenlerin sayısı 386 bin 751 iken kadın seçmenlerin sayısı 406 bin 895 oldu. Bu, Kuveyt'te kadın oylarının gücünü gösteriyor.

Kuveyt'te kadınların, temsil ettikleri büyük oy gücüne rağmen siyasi çalışmalara katılımları sendelemeye devam etti. Şu anda 2023 Ulusal Meclis milletvekilliği seçimlerinde toplam 207 aday arasından 15'i kadın. 2022'de yapılan bir önceki seçimlerde toplam 376 adaydan 27'si kadındı. Katılımdaki eksiklik, kadınların yalnızca adaylığı ile de sınırlı değil. Aşiret ve dini geleneklerin egemen olduğu bir ülkede, kadın seçmenlerin oyları genellikle erkek adayların lehine oluyor.

Kuveyt Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü Dr. Abdullah Seher
Kuveyt Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü Dr. Abdullah Seher

Baskın kabile güçlerinin etkisini sınırlayan yasalarla desteklenen önceki seçimlere (Meclis 2022) kadınlar yoğun bir şekilde katılmıştı. Ancak sonuçlar yine de beklentilerin altında kaldı. 27 aday arasından sadece iki kadın parlamentoya girebildi: Aliye el-Halid (ikinci seçim bölgesi) ve eski bakan Canan Buşehri (üçüncü seçim bölgesi).

Zorlu yolculuk

17 yıldır kadınlar parlamenter yaşamda kendilerine yer bulamıyor. 30 Haziran 2006'da yapılan Ulusal Meclis seçimlerine Kuveytli kadınlar ilk kez katıldı. 2009 yılında yapılan Ulusal Meclis seçimleri ise 4 kadın adayın zaferiyle sonuçlandı. Ancak sonrasında kadınların talihleri geriledi. 2013 seçimlerinde hiçbir kadın milletvekili seçilmedi. Son seçilen kadın da Mayıs 2014'te istifa etti. 2016 parlamentosunda sadece bir kadın, Safa el-Haşim, parlamentoda bir sandalye kazandı. Kadın aday ve seçmen sayısı açısından kadınların katılımının yüksek olduğu 2020 Ulusal Meclis seçimlerinde kadınlar yeni bir mağlubiyet daha yaşadı.

Başarılı modeller

Kuveyt Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Prof. Dr. Abdullah Seher, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: "Kuveytli kadınlar gasp edilmiş siyasi haklarını uzun zaman önce aldılar, ancak ne yazık ki birçok nedenden dolayı Ulusal Meclis'te kendilerine layık bir konuma erişemediler. Erkekler sosyal iletişim sürecinde üstündür. Toplumun geleneksel yönlerini de göz ardı edemeyiz. Bir seçimde kadınlar mecliste dört sandalyeye ulaşmıştı, ancak ardından yapılan seçimde meclis kadın milletvekillerinden yoksun kaldı. Kadınların Ulusal Meclis'te oynayabilecekleri rolle ilgili beklentilerde bir gerileme oldu. Belki de bazılarının (muhafazakar fikirlere sahip olanlar) ortaya attığı geleneksel ve dini fikirlerin bunda etkisi var. Bu fikirler, siyasi haklarda kadın ve erkek eşitliğini şart koşan Kuveyt anayasasına aykırıdır. Genel olarak kadınların deneyimi iyi. Başarılı örnekler arasında Dr. Masume el-Mübarek var. Özellikle Kuveyt hükümetinin ilk kadın bakanıyken öncü bir deneyim elde etti. Ulusal Meclis'in aktif bir üyesi oldu. Bakan olduğu dönemde ise siyasi sorumluluklar üstlendi."

: Kuveytli kadınlar, kadınların siyasi haklarını talep etmek için parlamento önünde toplandı (KUNA)
Kuveytli kadınlar, kadınların siyasi haklarını talep etmek için parlamento önünde toplandı (KUNA)

Kadın sorunları: mevcut pozisyonlar

 Seçime bir haftadan az bir süre kala üçüncü seçim bölgesi adayı, eski bakan ve bakan yardımcısı Canan Buşehri, Kuveyt anayasasının kadın haklarını savunduğunu ve kadınların devlet ve toplum düzeyinde önemli ve aktif bir ortak olduğunu söyledi.

Buşehri Ulusal Meclis seçimlerinde aday olan 8 kadınla birlikte katıldığı, siyasi kültürün geliştirilmesine yönelik bir sempozyumda konuştu: “Seçim sisteminin yeniden gözden geçirilmesi ve Yüksek Seçim Komisyonu yasasının onaylanması gerekiyor. Bu konu bir sonraki aşamada siyasi reformun önceliklerinden biri olacak. Reform gerçekleştirmek için siyasi istikrar önemli. Siyasi istikrar olmadan hiçbir dosyayla ilgilenemeyiz. Bunun için başta Ulusal Meclis içindeki bireysel eylemi güçlendiren ve siyasi eylemin bozulmasının nedenlerinden biri olan seçim yasası olmak üzere birçok konuda siyasi reformlara imza atmak gerekiyor.”

Buşehri konuşmasında kadın sorunlarına da ayrı bir başlık açarak değerlendirmelerde bulundu.

Eski milletvekili ve ikinci bölge adayı Aliye el-Halid, sempozyumda yaptığı konuşmada şunları söyledi: "Kuveytli kadınlar kalkınma, inşaat ve toplumun refah denklemlerinde önemli bir unsur. Kuveyt erkekler ve kadınlar ile birlikte inşa edildi." dedi.

 

Halid ayrıca seçim çalışmaları kapsamında yaptığı açıklamalarda, ekonomi dosyasına odaklandı. Halid özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeleri desteklemenin gerekliliğine vurgu yaptı.

 "Kadınların Güçlenmesi, Liderliği ve Gelişimi" dosyasını benimsediğini vurgulayan kadın adaylardan Nur el-Mutayri (dördüncü seçim bölgesi), “Adaylığımın ana nedeni, kadınların rolüne ve parlamentodaki varlıklarının önemine olan inancımdır.” dedi.

Birinci bölge adayı Anud el-Anzi, "kalkınmanın bir direği olarak siyasi istikrara ulaşılması gerektiğini" vurguladı. Anzi, konuşmasında ayrıca sosyal kalkınma ve eğitimin önemine de dikkat çekti.

Dördüncü bölge adayı Fehime er-Raşidi, "kadınların yasal ve anayasal haklarını desteklemenin önemini" vurguladı.

İkinci bölge adayı Vedad Habib, "en önemlisi barınma, geçim ve mülkiyet hakkı olmak üzere, ulusal kimlik ve kadın sorunları" alanlarında gerekli çalışmaların yapılması için çağrıda bulundu.

Üçüncü bölge adayı Selva es-Said, "kadınların siyaseten sömürülmesine karşı mücadele" çağrısında bulundu. Said, "kadınların, siyasetçiler tarafından hedeflerine ulaşmaları için kullanılan bir araç haline gelmesine" karşı uyarıda bulundu.

Birinci bölge adayı Azize el-Bennay ise aynı sempozyumda şunları söyledi: “Kadınlar açık ya da belirsiz nedenlerle adaylık mücadelesi veriyor. Eğer toplumun yarısı kadınlardan oluşuyor ise barınma, eğitim ve benzeri konularda kadınların hakları neredeyse kayıp.”

Üçüncü bölge adayı Gade el-Uteybi, dikkatleri kadın sorunlarına çekmeye çağırdı. Medyaya yaptığı açıklamalarda Uteybi, kadınların aile içi şiddetten korunmasına vurgu yaptı ve istihdam hakları, maaş eşitliği ve diğer sorunların çözülmesi gerektiğine dikkat çekti.

Fatih Yılmaz

https://aawsat.com/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC/4363056-%D9%85%D9%86-%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%8A%D8%AF-%D9%85%D9%86-%D8%B5%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A3%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D8%A9%D8%9F

Daha fazlasını oku

 
 
KÖRFEZ

Kuveyt’te yeni medya düzenleme yasası siyasette hareketlenmelere neden oldu

Kuveyt Enformasyon Bakanı Abdurrahman Beddah el-Muteyri. (KUNA)
Kuveyt Enformasyon Bakanı Abdurrahman Beddah el-Muteyri. (KUNA)
TT
TT

Kuveyt’te yeni medya düzenleme yasası siyasette hareketlenmelere neden oldu

Kuveyt Enformasyon Bakanı Abdurrahman Beddah el-Muteyri. (KUNA)
Kuveyt Enformasyon Bakanı Abdurrahman Beddah el-Muteyri. (KUNA)

Kuveyt'te hükümet yeni medya düzenleme yasasını meclise sunmaya hazırlanıyor. Bazı milletvekilleri bunu, özgürlükleri kısıtlayıcı, medyayı tahakküm altına alan ve ifade özgürlüğüne yönelik cezaların alanını genişleten bir yasa olarak görüyor.

Enformasyon Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni medya düzenleme yasasının taslağı, ilgili tüm resmi prosedürlerin tamamlanması ve tüm not ve önerilerin alınması için ilgili devlet kurumlarına sunuldu. Yasa tasarısı önceki toplantıda komite üyeleriyle mutabakata varıldığı gibi önümüzdeki ekim ayı başında Ulusal Meclis Eğitim Komitesine havale edilmek üzere Ulusal Meclis'e sevk edilmeye hazırlanıyor.

Henüz onaylanmayan yeni yasanın, milletvekillerini de eleştiren vatandaşlara yönelik ağır cezalar öngördüğü öğrenildi. Yeni yasa aynı zamanda yayın, yayım, görsel ve işitsel medyaya ilişkin mevcut yasalarda öngörülen hapis ve mali para cezalarının artırılmasını ve elektronik medyanın düzenlenmesini öngörüyor.

Kuveyt İlerleme Hareketi, basın ve yayın kanununda, görsel-işitsel medya kanununda ve elektronik medya düzenleme kanununda yer alanların ötesinde yeni yasada ‘medyanın kontrolü, vesayeti ve kısıtlanması’ kapsamının genişletildiğini belirtti. Hareket bu vesayet ve kısıtlamaların sinemalar, halka açık partiler ve otel salonlarında müzik çalınması da dahil olmak üzere tüm alanları kapsayacağını kaydetti.

Yasa milletvekillerine yanlış söz veya eylem atfetmeyi yasaklamak ve özel hayatlarını etkilememek bahanesiyle siyasi ve medya eleştirilerine karşı abartılı bir dokunulmazlık öngörüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre yayınlanması yasaklanan konular arasında ‘toplumun ahlakını bozan ve ekonomik duruma olan güveni sarsıcı’ gibi somut olarak tanımlanması zor, muğlak ifadeler yer aldı. Yasa yayın, yayım, görsel ve işitsel medya ile elektronik medyanın düzenlenmesine ilişkin mevcut yasalarda yer alan hapis cezası sayılarının ve mali para cezalarının miktarlarının artırılmasını öngörüyor.

Enformasyon Bakanlığı: Anayasal ve yasal çerçeveleri takip edeceğiz

Enformasyon Bakanlığı dün yaptığı açıklamada medyanın özgürlükler düzeyinin yükseltilmesine ve Kuveyt medyasının gelişimini garanti altına alacak şekilde düzenlenmesine ilişkin yasa tasarısı ile ilgili tüm anayasal ve yasal çerçeveleri takip etme kararlılığına vurgu yaptı. Bakanlık, yaptığı basın açıklamasında, yakın zamanda hazırladığı medya düzenlemesine ilişkin yasa tasarısı hakkında gündeme getirilen hususlara dikkat çekti. Enformasyon Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni medya düzenleme yasasının taslağı, ilgili tüm resmi prosedürlerin tamamlanması ve tüm not ve önerilerin alınması için ilgili devlet kurumlarına sunuldu. Yasa tasarısı önceki toplantıda komite üyeleriyle mutabakata varıldığı gibi önümüzdeki ekim ayı başında Ulusal Meclis Eğitim Komitesi’ne havale edilmek üzere Ulusal Meclis'e sevk edilmeye hazırlanıyor. Bakanlık, Kuveyt medyasına hizmet eden ve özgürlükleri destekleyen konularda yasama ve yürütme makamlarıyla ortak iş birliği ve sürekli koordinasyona vurgu yaptı.

Parlamento reddi

Yeni yasanın gündeme gelmesinin ardından bazı Kuveytli milletvekilleri, yasayı anayasanın ve bireysel özgürlüklerin ihlali olarak tanımlayarak ilga çağrısında bulundu.

Kuveytli Milletvekili Dr.Hasan Cevher, hükümetin liderlerin atanmasını düzenleyen, kamu parasını koruyan, gelir kaynaklarını çeşitlendiren, kamu özgürlüklerini destekleyen, çalışanların ve emeklilerin maaşlarının artırılmasını öngören yasalarla dolu yasa haritasını reddettiğini ve eylem programında bile yer almayan ‘Özgürlüklerin Bastırılması Yasası’na yöneldiğini söyledi.

Cevher, “Bu, Kuveyt halkının teveccühünün karşılığı mı? İktidar siyasi olarak kendi kendini bitirmeye başladı” diye konuştu.

Kuveytli Milletvekili Dr. Mübarek et-Taşa ise şunları söyledi:

“Herkesin yeni bir sayfa açılması, halk katılımının ve kamuoyu üzerindeki denetiminin güçlendirilmesi çağrısında bulunduğu bir dönemde popüler sansürü kısıtlayan ve cezaları sıkılaştıran bir hükümet yasa tasarısının hazırlandığını duyuyoruz. Bu tür kötü niyetli uygulamaları kabul edemeyiz.”

Fotoğraf Altı: Milletvekillerinin bazıları, yeni medya düzenleme yasa tasarısına karşı. (Şarku'l Avsat)
Milletvekillerinin bazıları, yeni medya düzenleme yasa tasarısına karşı. (Şarku'l Avsat)

Milletvekili Dr. Cenan Buşehri yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Daha önce medya yasası ile ilgili Enformasyon Bakanı ile görüştüm. Yasanın daha fazla özgürlükler için olması gerektiğini vurguladım. Biz kaosun savunucusu ya da insanların onuruna saldırının destekçisi değiliz, ancak hükümetin medyayı düzenleme projesi hakkında yayınlananlar, eğer doğruysa, medyanın özgürlüklerini geliştirme, örgütleme ve destekleme kavramıyla çelişiyor. Bunu Enformasyon Bakanı kardeşime tüm içtenliğimle söylüyorum; yasa taslağını yayınlanmış şekliyle sunmanız, ki bu sizin anayasal hakkınızdır, demokrasinin özüne aykırıdır ve siyasi geleceğinizin sonudur.”

Milletvekili Mutab er-Rasan da şu değerlendirmelerde bulundu:

“Yerel gazetelerde yayınlanan bilgiler doğruysa bu, siyasi bir dönekliktir ve özgürlüklerin kısıtlanması yönündeki kabul edilemez kötü yaklaşımın devamıdır. Kamu özgürlükleri tartışılamaz bir kırmızı çizgidir. Özgürlükleri ve farklı görüşleri destekleyeceğiz."

Milletvekili Saud el-Asfur’un açıklaması ise şöyle oldu:

“Yayın, medya ve siber suç yasalarındaki esnek ve belirtilmemiş ifadeler nedeniyle Kuveyt halkının yaşadığı zorlu deneyimleri dikkate almayan herhangi bir yasa, reddedilmeye mahkum bir yasadır. Düşünce özgürlüğünü kısıtlayan kötü yasalar nedeniyle Kuveyt gençliğinin hayatından yıllar kaybedildi. Bu yasaların herhangi bir şekilde çoğaltılması kabul edilemez. Bir görüşe katılsak da katılmasak da kimse görüşü nedeniyle hapis cezası alamaz.”

Milletvekili Hani Şems, mevcut görsel-işitsel yasanın daha fazla özgürlük sağlayacak şekilde değiştirilmesi çağrısında bulundu. Şems konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi:

“Medyayı düzenleme bahanesiyle, ağızları susturacak, vatandaşların düşüncelerini ifade etme haklarını kısıtlayacak ve onları hapse atacak her yasa tasarısını ve teklifini reddediyoruz.”

Milletvekili Hamed el-Medlec, X (eski adıyla Twitter) platformundaki bir paylaşımında şu ifadeleri kullandı:

“Medya düzenleme yasasıyla ilgili iddiaların kabul edilmesi kesinlikle mümkün değil. Yolsuzluk yapan veya kusurları olan kişileri eleştirmek konusunda kamuoyunu korkutmak için hazırlanan bu ağızları susturma yetkisini kabul etmeyeceğiz. Siyasi eleştiriyi istemeyen evinde otursun.”

Milletvekili Davud Marifi de "Keyfi kanunlar yoluyla anayasanın maddelerine zarar verilmesini kabul etmeyeceğiz" dedi.

Marifi Başbakana hitaben şunları söyledi:

"Halkla çatışmanın başlangıcı, onların özgürlüklerinin yasallaşmasıdır. Halkın iradesiyle sizden önceki hükümet başkanları gitti, halk isterse siz de gidersiniz."

Milletvekili Abdullah Fahd ise X platformundan şu paylaşımı yaptı:

"Biz milletvekilleri olarak anayasa ve kurumlarda özgürlükleri kısıtlayan yasalar çıkarmaya gelmedik ve bu bağlamda sunulan her yasa tamamen reddedilir. Biz önce anayasayı koruyacağımıza ve halkın özgürlüklerini savunacağımıza yemin ettik ve bu nedenle hükümeti medyayı düzenleyen yasayı çıkarmaya çalışmaması konusunda uyarıyoruz."

Milletvekili Cerrah el-Fevzan’ın açıklaması da şöyle oldu:

“Hükümetin siyasi gidişatı düzeltmesi ve son on yılda Kuveytli gençlerin ülkeyi terk etmesine neden olan her şeyi değiştirmesi gerekirdi. Özgürlük yasalarından herhangi bir geri adım veya bu yönde bir vurgu kesinlikle reddedilir ve bireysel özgürlüklerin ihlali işbirliğini koparmanın ilk adımıdır.”

Milletvekili Muhelhel el-Mudaf da yeni yasaya ilişkin şu değerlendirmede bulundu:

“Yeni medyayı düzenleme yasası anayasaya ve ilkelerine, içeriklerine ve maddelerine karşı bir darbedir. Bu, Kuveyt ve halkının iyiliğini istemeyen ve kasıtlı olarak özgürlükleri düzenlemeyi, özgürlükleri suç saymakla karıştıran kişilerin işidir.”

Milletvekili Usame ez-Zeyd’in X platformunda yaptığı açıklamada şu ifadeler kullanıldı:

“Herkese düşünce özgürlüğünü ve bunu sözlü, yazılı veya başka şekilde ifade etme ve yayınlama hakkını garanti eden anayasanın 36’ıncı maddesine ve Uluslararası Sözleşme'nin 19’uncu maddesine dayanarak söylüyorum; herkes dışarıdan müdahale olmaksızın ve onurlu Kuveyt halkıyla yapılan yemin ve sözleşmeye uygun olarak bir düşünceye sahip olma hakkını taşır. Özgürlükleri kısıtlamayı amaçlayan her türlü yasayı prensip olarak reddediyoruz. Daha fazla hakkın onaylanması ve özgürlükleri kısıtlayan yasaların, özellikle de bireylerin özgürlüklerini kısıtlayan yasaların ve müebbet hapis cezalarının kaldırılması yönünde çaba göstermeye devam edeceğiz.”

Milletvekili Hamed el-Ulyan, hükümetin medya düzenlemesine ilişkin sunacağı yasa tasarısının ‘mevcut haliyle kesin bir şekilde reddedileceğini’ söyledi.

Ulyan açıklamasında "Milletvekili olarak özgürlükleri desteklemek, insanların düşüncelerini ifade etme hakkını korumak ve bireyleri kısıtlayan yasaları kaldırmak için geldik" ifadesini kullandı.

Milletvekili Şuayp Şaban’ın değerlendirmesi ise şöyle oldu:

“İfade ve kamu özgürlüklerini ve doğuştan gelen insani ve anayasal hakları kısıtlama ve ağızları susturmaya yönelik her türlü girişimle kararlı bir şekilde yüzleşeceğiz. Yapıcı eleştiri gelişimin temelidir ve reddedilmesi ilerlemeyi engeller. Tüm mevzuatın özgürlükleri destekleyen anayasal çerçevelere uyması gerekir.”