​Hindistan ve Pakistan arasında yeni cephe: Elektronik harp

Raporlar iki ülke arasında 20 yılı aşkın süredir elektronik savaş olduğunu doğruladı (Reuters)
Raporlar iki ülke arasında 20 yılı aşkın süredir elektronik savaş olduğunu doğruladı (Reuters)
TT

​Hindistan ve Pakistan arasında yeni cephe: Elektronik harp

Raporlar iki ülke arasında 20 yılı aşkın süredir elektronik savaş olduğunu doğruladı (Reuters)
Raporlar iki ülke arasında 20 yılı aşkın süredir elektronik savaş olduğunu doğruladı (Reuters)

Uzun yıllardır e-savaş Hindistan ve Pakistan arasındaki gerginliği ve çatışmayı körükleme noktasında önemli rol oynadı. Elektronik harp, 1947 yılında İngiliz sömürgesinden kurtulan Pakistan ve Hindistan’ın bağımsızlıklarını kazandıktan sonra iki ülke arasındaki Keşmir sorunu ile başladı.
ABD’li haber kanalı CNBC tarafından elde edilen raporlarda, Hindistan ve Pakistan’ın yirmi yılı aşkın süredir birbirlerine karşı siber saldırılarını arttırdığı belirtildi. Rusya, Çin ve Kuzey Kore gibi ülkeler elektronik yetenekleri sebebiyle uluslararası arenaya sahip iken, Pakistan ve Hindistan güçlü teknoloji becerilerine ve büyük korsanlık programlarına hâkim bulunuyor.
90’lı yılların sonunda Pakistanlı gruplar, Hint sitelerine karşı başarılı korsan faaliyetlerle siber saldırı başlattı. Saldırılar, hükümet ve popüler sitelerin ele geçirilmesini de kapsadı.
Pakistanlılar çok sayıda web sitesine saldırdı
Zürih’teki Güvenlik Merkezi araştırmalarına göre, son 20 yılda Pakistanlı hackerlar, Hindistan hükümetinin elindeki Keşmir ile ilgili ihtilaflar ve Pakistanlıların işkence iddiaları yüzünden çok sayıda Hindistanlı web sitesine saldırı gerçekleştirdi.
Merkez, bazı Hint korsanlarının misilleme yaparak Pakistan sitelerine saldırdıklarını doğrularken, misillemenin 2008 yılında Mumbai’de gerçekleşen terörist saldırılara cevap niteliği taşıdığına değinildi. Hindistanlı yetkililer, saldırıların Pakistan tarafından yapıldığını duyurdu.
Karşılıklı elektronik savaş başlattılar
Proofpoint güvenlik şirketine göre, Pakistan tarafından geliştirilen kötü amaçlı yazılımlar, sahte blog ve haber sitelerinde gizlenerek, bilgisayar kameralarının etkinleştirilip kurbanlara ait e-postaları çalma işlemi ile sona eriyor. 
CrowdStrike e-güvenlik sitesi tarafından teyit edilen haberde, Hindistan’ın Pakistan’daki Android telefonlarında casusluk teknolojisini geliştirdiği ifade edildi.
CrowdStrike, her iki ülkedeki korsanların Hindistan ve Pakistan ihtilafını ateşlemek adına özellikle WhatsApp uygulaması dâhil olmak üzere sosyal paylaşım sitelerini ve mesajlaşma programlarını kullandıklarını aktardı.
‘Korsanlık çalışmaları yıllardır yapılıyor’
Facebook'un eski baş güvenlik görevlisi olan Alex Stamos konu ile ilgili yaptığı açıklamada, “Her ne kadar kamuoyu bu meseleyi nadir olarak ele alsa da, Pakistan ve Hindistan yıllardır birbirine karşı korsanlık faaliyetleri yürütüyor” ifadelerini kullandı. Stamos açıklamasında, görünmez gizli savaşın iki ülkenin istikrarsızlaştırılmasında etkili bir faktör olduğunu ifade etti.
İki ülke arasında yaşanan elektronik savaşın artması sebebiyle, Pakistan ve Hindistan’daki resmi medya ağlarında, gerçeği kurgudan ayırt etmelerine yardımcı olmak adına sürekli kılavuzlar yayınlanıyor.
Pakistan-Hindistan gerilimi
1971 yılından bu yana iki ülke arasındaki gerginlikler,  bu hafta karşılıklı olarak savaş uçakların düşürülmemesiyle daha da arttı. Pakistanlı Ceyşu’l Muhammed örgütü 14 Şubat’ta, Hindistan’da 40 askerin ölümüne yol açan bombalı saldırı gerçekleştirmişti.
Pakistan ve Hindistan önceki gün, her iki ülkenin karşılıklı olarak savaş uçaklarını düşürdüklerini ilan etti. Ardından Pakistan güçleri, Hint pilotu esir aldıklarını açıkladı. Nükleer güce sahip her iki ülke, 20 yılı aşkın süredir elektronik savaşa girişmiş durumda.



Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
TT

Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)

Bilim insanları, gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri olan Betelgeuse'in yalnız olmayabileceğini öne sürdü. 

Orion Takımyıldızı'nda Dünya'dan 427 ışık yılı uzaktaki Betelgeuse, yeryüzüne en yakın kırmızı üstdev. 

Evrendeki en büyük hacme sahip bu yıldızların kütlesi, boyutuna oranla daha az oluyor. Betelgeuse de Güneş'in 700 katı büyüklüğe ve 15 katı kütleye sahip.

Dünya'dan görülebilen en parlak yıldızlar arasındaki Betelgeuse, gökbilimciler tarafından da epey detaylı bir şekilde inceleniyor. Ancak yeni bir araştırmaya göre çok önemli bir şey gözden kaçmış olabilir. 

Betelgeuse gibi yıldızlar, belirli periyotlar halinde şişip iniyor. Yıldızın çekirdeğindeki gazın ısınıp yüzeye çıkması ve ardından soğuyarak geri inmesi sonucu bu döngü yaşanıyor. 

Yapılan gözlemlerde Betelgeuse'in bu türden 400 günlük döngülere girdiği ve bu nedenle parlaklığının artıp azaldığı kaydediliyor. 

Ancak gökbilimciler Betelgeuse'in 2 bin 170 gün süren daha yavaş bir döngüde de parlaklığının artıp azaldığını gözlemliyor. 

Bilim insanları, uzun ikincil periyot (long secondary period / LSP) dedikleri bu ikinci döngünün sebebini saptayamıyor. 

Henüz hakem denetiminden geçmeyen ve ön baskı sunucusu arXiv'de yayımlanan araştırmaya göre, Güneş'in yaklaşık 1,7 katı kütleye sahip bir yıldız bu uzun periyoda yol açıyor olabilir. 

2019 sonu ila 2020 başında Betelgeuse'in parlaklığında ciddi bir düşüş yaşanmıştı. Bu olayı yıldızın ömrünün sonuna geldiği ve süpernova patlaması geçireceği şeklinde yorumlayanlar olmuştu. 

Fakat daha sonra araştırmacılar, çok yüksek ihtimalle Dünya'yla Betelgeuse arasına büyük bir toz bulutu girmesinin parlaklıktaki muazzam düşüşe yol açtığı sonucuna varmıştı.

Yeni çalışmayı yürüten ekip LSP'yi açıklayabilecek farklı senaryolar üzerinden çeşitli hesaplamalar yaptı. 

Hesaplamalar, başka bir yıldızın Betelgeuse'i çevreleyen toz bulutunun içinden geçmesinin 2 bin 170 günlük döngüyü açıklayabileceğine işaret ediyor.

Ekip, yoldaş yıldızın bu döngü içinde toz bulutunu kısa süreliğine dağıtarak Betelgeuse'in parlaklığını artırdığını öne sürüyor. 

Betelgeuse'in bir yoldaşı olabileceği ihtimali daha önce de ortaya atılmıştı. Ancak yeni araştırmayı yürüten ekip 2020'deki parlaklık düşüşünden sonraki gözlemlerin bu teoriyi güçlendirdiğini savunuyor. 

Bilim insanları ayrıca yıldızın çok uzun bir süre boyunca daha süpernova patlaması geçirmeyeceğini düşünüyor.

Araştırmacılar yoldaş yıldızın Güneş'in 1,7 katı kütleye sahip olduğunu tahmin ediyor ancak bir nötron yıldızı da olabilir. 

Bazı yıldızların süpernova patlamasından sonra kendi içine çökmesiyle oluşan nötron yıldızları çok daha yoğun oluyor. 

Yeni çalışmada öne sürülen teori Betelgeuse'le ilgili önemli bir soru işaretini giderme potansiyeli taşısa da doğrulanması için gözlem verilerine ihtiyaç var. 

Independent Türkçe, Live Science, EarthSky, Evrim Ağacı, arXiv