Dünyada ortalama yaşam süresi 5.5 yıl uzadı

Dünyada ortalama yaşam süresi 5.5 yıl uzadı
TT

Dünyada ortalama yaşam süresi 5.5 yıl uzadı

Dünyada ortalama yaşam süresi 5.5 yıl uzadı

Dünya genelinde ortalama yaşam süresinin 5,5 yıl uzadığını açıklanırken, bu artışla beraber yaşam süresinin 66,5’ten 72’ye yükseldiği görüldü. 
Medya takibinin öncü kurumlarından Ajans Press, “Dünya Sağlık İstatistikleri Raporu”nu inceledi. Ajans Press’in Dünya Sağlık Örgütü verilerinden ve medya yansımalarından derlediği bilgilere göre, 2000-2016 yılları arasında ortalama yaşam süresinin 5,5 yıl uzadığı, kadınların ortalama yaşam süresinin de erkeklerden daha uzun olduğu görüldü. 
Ortalama yaşam süresini etkileyen en önemli unsurun, kişi başına düşen gelir olduğu görülürken, gelir düzeyi yüksek ülkelerde ortalama yaşam süresinin geliri düşük ülkelere oranla 18,1 yıl daha fazla olduğu belirlendi.2019’da 73 milyonu erkek, 68 milyonu kız 141 milyon çocuğun doğmasının öngörüldüğü raporda, erkeklerin ortalama 69,8 , kızların da 74,2 yıl yaşayacağı tahmininde bulunuldu. Dünya üzerinde yaşam süresi en yüksek ülkeler, 84 yıl ile Japonya, 83 yıl ile İsviçre olurken, en düşük yaşam süresi ise 52-53 yıl ortalaması ile Orta Afrika Cumhuriyeti ve Lesotho gibi ülkelerde görüldü. 
Ajans Press ve PRNet’in gerçekleştirdiği medya araştırmasında yazılı basına yansıyan haber adetleri de belli oldu. Gerçekleştirilen incelemede, yaşam süresi ve ortalama yaşam süresi başlıklarında 2000 -2016 yılları arasında 250 bin 637 haber yansıması tespit edildi. Medyaya yansıyan haberler içeriklerine göre incelendiğinde, kadınların erkeklere oranla sağlık hizmetlerine erişiminin daha yüksek olduğu dikkat çeken başlıklar arasında yer aldı. Bir diğer dikkat çeken başlık ise, erkeklerin tedavi edilebilir ve bulaşıcı olmayan hastalıkların yanı sıra trafik kazalarında ölme oranının kadınlara göre daha fazla olması oldu. 



Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
TT

Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)

Flamingoların su altında küçük hortumlar yaratarak avlarını yakaladığı bulundu. 

Suda tek ayak üzerinde durmalarıyla bilinen flamingolar, başlarını aşağı doğru eğerek sığ sulardaki avlarını yakalıyor. Bu hayvanlar küçük kabuklular, böcekler, mikroskobik algler ve tuzlu su karidesleri gibi canlılarla besleniyor.

Kaliforniya Üniversitesi Berkeley kampüsünden biyolog Dr. Victor Ortega-Jiménez, birkaç yıl önce hayvanat bahçesinde flamingoların beslenmesini izlerken suyun altında neler olduğunu merak etmiş. 

Flamingoların sudaki küçük canlıları süzerek yiyen "süzerek beslenenler" sınıfında yer aldığı bilinse de nasıl bir mekanizmanın işlediği gizemini koruyordu. 

Dr. Ortega-Jiménez ve ekip arkadaşları bu soruyu yanıtlamak adına ABD'deki Nashville Hayvanat Bahçesi'ndeki flamingolarla bir deney yürttü.

Hayvanlara sığ bir akvaryumda beslenmeyi öğreten araştırmacılar, yüksek hızlı kameralarla davranışlarını takip etti. Kuşlar beslenirken suyun akışını ölçmek ve bunu görselleştirmek için oksijen kabarcıkları oluşturup suya yiyecek parçacıkları eklediler. 

Ekip daha sonra flamingo kafasının ve ayaklarının üç boyutlu modellerini oluşturarak kuşun sudaki hareketlerinin mekaniğini anlamaya çalıştı.

Bulguları hakemli dergi PNAS'te 12 Mayıs Pazartesi günü yayımlanan çalışmada flamingoların ayaklarını ve gagalarını kullanarak su altında küçük hortumlar veya girdaplar yarattığı saptandı. Bu hızlı girdaplar sayesinde sudaki canlılar flamingolardan kaçamıyor. 

Flamingolar ilk başta sudaki perdeli ayaklarını kaldırarak besin içeren tortuları sıkıştırıyor. Ayaklarını açıp ileri doğru ittiklerinde küçük girdaplar yaratıyorlar.

Kuşlar daha sonra başlarını hızla yukarı doğru sallayarak bu girdapları su yüzeyine doğru çekiyor ve yiyecek parçacıklarını yoğunlaştıran küçük hortumlar yaratıyor.

Araştırmacılar bu küçük girdapların, tuzlu su karidesi ve mikroskobik kabuklular gibi hayvanları yakalayacak kadar güçlü olduğunu saptadı. 

Flamingolar son olarak L şeklindeki gagalarının üst kısmını hareketsiz tutup alt tarafı çok hızlı bir şekilde açıp kapatarak daha küçük girdaplar yaratıyor ve böylece topladıkları yiyecekleri mideye indiriyor. 

Bulgular flamingoların tüm vücutlarını kullanarak beslenmede epey uzmanlaşmış hayvanlar olduğunu gösteriyor.

Dr. Ortega-Jiménez "Flamingoların sadece pasif bir şekilde süzerek beslenenen canlılar olduğu fikrine meydan okuyoruz" diyerek ekliyor: 

Örümcekler nasıl ağ yaratıyorsa, flamingolar da girdap yaratıyor.

Biyolog daha sonra flamingoların beslenirken gagasının içinde neler olduğunu araştırmayı planlıyor. Bilim insanları bu çalışmaların denizlerdeki zararlı algler ve mikroplastikleri toplamaya yönelik yeni teknolojilere ilham verebileceğini düşünüyor.

Independent Türkçe, IFLScience, Cosmos Magazine, New York Times, PNAS