​SpaceX, en güçlü füzesini fırlattı

Florida’da yer alan Kennedy Space Center’da dünyanın en güçlü roketi SpaceX Falcon Heavy fırlatıldı (Reuters)
Florida’da yer alan Kennedy Space Center’da dünyanın en güçlü roketi SpaceX Falcon Heavy fırlatıldı (Reuters)
TT

​SpaceX, en güçlü füzesini fırlattı

Florida’da yer alan Kennedy Space Center’da dünyanın en güçlü roketi SpaceX Falcon Heavy fırlatıldı (Reuters)
Florida’da yer alan Kennedy Space Center’da dünyanın en güçlü roketi SpaceX Falcon Heavy fırlatıldı (Reuters)

Dünyanın en güçlü roketi SpaceX Falcon Heavy, ilk ticari görevi için Florida’da yer alan Kennedy Space Center’dan fırlatıldı. Bunun, milyarder girişimci Elon Musk'ın sahip olduğu şirket için önemli bir adım olduğu ifade edildi.
23 katlı bir bina uzunluğunda olan Heavy, 2018’de yaptığı ilk test uçuşunda Tesla Roadster’ı uzaya göndermişti. SpaceX’in fırlatma operasyonu yorumcusu John Innsbrucker, Falcon Heavy’nin uzaya fırlatıldığını söyledi.
Bu başarıyı şirketin Kaliforniya Hawthorne’daki genel merkezindeki Space X mühendisleri alkışlarla takip etti.
Falcon Heavy yükünü uzaya bıraktıktan 10 dakika sonra Florida sahilinden 645 kilometre uzaklıktaki SpaceX’e bağlı gemi yüzeyine başarılı bir şekilde iniş yaptı.
Elon Musk Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Falcon füzeleri indi” ifadelerini kullandı. 3 ayrı roketle uzaya uydu gönderen SpaceX, bu 3 roketi tekrar dünyaya indirmeyi başardı. Falcon Heavy, bu yaz askeri ve bilimsel uydular taşımak için yeniden hazırlanacak.



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news