FBI ve CIA DEAŞ’lı ABD’lilerin peşinde

ABD Adalet Bakanlığı Sözcüsü Mark Raimondi

ABD hükümetinin, geçtiğimiz hafta DEAŞ ile bağlantılı 2 kadın ve onların 6 çocuğunu Suriye’den teslim almasının ardından, The New Yorker dergisinde dün yayınlanan bir rapora göre Washington, Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI) aracılığıyla, Suriye ve Irak’ta DEAŞ tutuklularının bulunduğu kamplardaki ABD’lileri geri alma amacıyla arıyor. Söz konusu raporda teslim alınmak istenen kişilerin 1’i kadın 20 kişi olduğu belirtildi.
Raporda, geçtiğimiz hafta Suriye’den teslim alınan DEAŞ ile bağlantılı 2 kadın ve onların 6 çocuğunun bilinmeyen bir yere götürüldüğü ve hükümet tarafından kimliklerinin gizli tutulduğu aktarılırken, bu kişilerin ülkelerine dönen DEAŞ şüphelisi olan ilk ABD vatandaşları olmadığı belirtildi.
The New Yorker dergisi tarafından yayınlanan rapora göre daha önce iade edilen 1’i kadın 4 ABD’linin DEAŞ saflarında savaşma, işbirliği yapma ve destekleme suçlamaları ile yargılanmayı beklediği ifade edildi.
CIA ve FBI tarafından yapılan araştırmalarda, söz konusu kamplarda 20 ABD’linin tespit edildiğini aktaran rapora göre bunlardan yarısı DEAŞ saflarında savaşmış kişiler.
DEAŞ kamplarında tutuklu bulunan ABD vatandaşlarının çoğunun, gerçek isimlerinin yerine ‘bin Velid’ gibi tarihi İslami figürlerinin isimlerini kullanması yine aynı şekilde kadınların ‘Ümmü Ahmed’ gibi lakapları tercih etmesi nedeniyle tespit edilmelerinin kolay almadığının altı çizildi.
Raporda, bazılarının da ABD’li olmamasına rağmen ‘Ebu Frederick el-Amriki’ gibi ABD’li ismi kullandığına da işaret edildi.
Batılı ülkeler, DEAŞ saflarına katılmış vatandaşlarını ülkelerine almayı reddediyor ya da Suriye ve Irak'ta yargılanmaları fikrine itiraz etmiyor.
ABD Başkan Donald Trump tarafından, 2016 yılında ‘DEAŞ’lıların Küba’daki Guantanamo askeri hapishanesine nakledileceğine’ dair yapılan seçim vaadine rağmen, ABD hükümeti son zamanlarda vatandaşlarını teslim almaya başladı.
“ABD’de yargılanmalarını seçtik”
Diğer taraftan, ABD Adalet Bakanlığı Sözcüsü Mark Raimondi, “Adalet Bakanlığı, teslim alınan DEAŞ’lıların ABD mahkemelerinde yargılanmasını seçti. Bazıları serbest bırakıldı. Ancak süreç halen ilk aşamada” diye konuştu.
Mark Raimondi ayrıca, “ABD hükümeti DEAŞ’ı desteklemek amacıyla seyahat eden veya etmeye çalışan vatandaşlarının sorumluluğunu üstlenmeye kararlı. Şu ana kadar 100’den fazla kişi hakkında kovuşturma yürüttük” açıklamasında bulundu.
“Birçok problemle karşılaşıyorlar”
George Washington Üniversitesi'nde Terörle Mücadele Merkezi tarafından yayınlanan bir raporda, DEAŞ ile bağlantılı ABD’lilerin ülkelerine geri döndüklerinde birçok problemle karşılaştığı kaydedildi. Raporda ayrıca, “ABD vatandaşları anayasal haklarını ihlal etmeden süresiz olarak evlerinde hapsedilemezler” şeklinde bir değerlendirme de yapıldı.
Şimdiye kadar neler yapıldı?
ABD hükümeti, Irak’taki ABD kuvvetleri tarafından herhangi bir yargılama yapılmadan bir yıl gözaltında tutulan ve mahkeme kayıtlarında ismi ‘John Doe’ (ABD'de gerçek kimliği belirlenemeyen ya da yasal gerekçelerle gizli tutulması gereken kişiler ve kimliği saptanamayan cesetler için kullanılan bir takma isim) olarak geçen bir DEAŞ’lıyı serbest bıraktı.
ABD basınına göre, ABD vatandaşı olan Abdurrahman Ahmed eş-Şeyh de, ABD hükümeti tarafından serbest bırakıldı ve ABD pasaportu iptal edilerek Bahreyn’e teslim edildi.
ABD hükümetinin, DEAŞ unsurlarını teslim almayı geçtiğimiz yıl kabul etmesinden sonra,  2016'da Suriye'de ABD savaş uçakları tarafından öldüren Fas asıllı ABD’linin dul eşi Samantha el-Hassani de Indiana’daki bir mahkemede hâkim önüne çıktı.
İddianamede eşi, onun erkek kardeşi ve diğer DEAŞ unsurlarına maddi destek sağlamak ve DEAŞ tarafından kullanılmak üzere ABD silahları satın almakla suçlanan el-Hassani’nin 20 yıl hapis cezası alması bekleniyor.
DEAŞ okullarında eğitim vermek üzere 2017'de Suriye'ye seyahat eden Teksaslı öğretmen Warren Clark'ın davası da bu yılın başlarında görüldü. Ülkesine dönüşte yakalanan Clark’ın suçlu bulunduğu takdirde, 20 yıla kadar hapis cezası ve çeyrek milyon dolar para cezası ile karşı karşıya kalması öngörülüyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, “Sözde halifeliğin yıkılmasından sonra bu adımların atılmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu küresel bir sorun ve uluslararası toplum tutuklular için uygun önlemleri belirlemek için çalışmalıdır. Buna, yerinden edilmiş siviller için kalıcı çözümler, yabancı unsurların ülkesine geri gönderilmesi ve haklarında kovuşturma yürütülmesi, DEAŞ unsurlarının aile üyelerinin geri dönüşü ve topluma entegrasyonları, radikalizmin azaltılması ve tamamen ortadan kaldırılması da buna dâhil” dedi.