TYT'nin belirleyicisi Türkçe ve Matematik oldu

TYT'nin belirleyicisi Türkçe ve Matematik oldu
TT

TYT'nin belirleyicisi Türkçe ve Matematik oldu

TYT'nin belirleyicisi Türkçe ve Matematik oldu

2019 TYT sorularını değerlendiren Bahçeşehir Koleji bölüm başkanları TYT’de bu yıl da üst düzey düşünme becerilerini ölçen soru yapıları ile karşılaşıldığını belirtti.
Yükseköğretim Kurumları Sınavının (YKS) ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) bugün tamamlandı. Uzmanların yapmış oldukları değerlendirmeye göre, TYT 2018'de sorulmaya başlanan, üst düzey düşünme becerilerini ölçen soru yapılarının bu sene de kullanıldığı görülmektedir. TYT 2019 ‘da da günlük hayatla bağlantılı konulardan oluşmuş bir sınav hazırlanmış ve analiz yapma, akıl yürütme, yorum yapma gibi üst düzey düşünme becerileri gerektiren sorularla yer verilmiştir.
“Matematik'te ezber yapan değil, temeli olan öğrenciler başarılı olacak”
Matematik testinde sorulan soruların 9. ve 10. sınıf alt öğrenme alanlarından sorulduğunu kaydeden Matematik Bölüm Başkanı Taner Kayış, Matematik testine dair yaptığı değerlendirme şu şekilde:
“Soruların tamamına yakını günlük hayat ile ilişkilendirilmiştir. Soruların büyük bir çoğunluğu üst düşünme becerilerini ölçmeye yönelik hazırlandığı için soruların çözümü zaman almıştır, bu durumun da sınavda zaman sıkıntısı yaşattığını söylemek mümkündür. Bu sınavda 2018 TYT sınavına benzer sorular gelmiştir. Verilen bilgileri doğru yorumlayan öğrenciler kısa bir işlemle sonuca ulaşmışlardır. Temel Matematik soruları işlem becerisinden çok okuduğunu doğru anlayıp yorumlama becerisini kullanmaya dönüşmüştür. Çok okuyan, muhakeme becerisi yüksek öğrencilerin başarıya ulaşacakları bir sınav olduğunu söylemek mümkündür. Geçen yıl yapılan TYT sınavında olduğu gibi Temel Matematik testinde soru çözümünde gerekli olan formül, soru kökünde verilmiştir. Sonuç olarak bu sınavda, soru kalıplarını ezberleyip sonuca gitmeye çalışan öğrenciler değil, temel Matematik bilgisi olup bu bilgiyi yorumlayabilen öğrenciler başarılı olabilecektir.
Temel Matematik testinde sorulan teklik çiftlik sorusunun başında bilinmeyenlerin pozitif tam sayı olduğu söylenmiş ancak çözüm kurgusu yapılırken pozitif tam sayı olmaları gerektiği göz ardı edilmiştir. Bundan dolayı soru tekrar değerlendirmeye muhtaçtır. Geometri TYT soruları da öğretim programlarına uygun, günlük hayata yer veren sorular olarak hazırlanmıştır.”
“Türkçe soruları çeldirici”
Türkçe testinin genel anlamda çeldiriciliği yüksek olan ve zaman sıkıntısı yaşatan sorulardan oluştuğunu belirten Türkçe Bölüm Başkanı Tuğba Aktaş, “Dil bilgisinden 12 soru sorulmuştur. Soruların çoğu bilgi, bunun yanında analiz becerisi gerektiren bir yapıya sahiptir. İçerik olarak öğretim programı kazanımlarıyla örtüşmektedir. Bununla birlikte “tamlama, ek fiil, fiil çekimi, fiilde çatı, cümle türleri, anlatım bozukluğu” konularına ait kazanımları yoklayan herhangi bir soru sorulmamıştır. Anlam ve paragraf soruları ilgi çekici ve günlük hayattan konuları içermekle birlikte bu soruların çeldiricilerinin de oldukça kuvvetli olduğu görülmüştür. Geçmiş senelerden farklı olarak iki ayrı paragraf verilip bunlar üzerinden öğrenciyi düşündüren yeni bir soru tipi kullanılmıştır. Paragraf soruları anlam olarak yoğun olmakla birlikte, öğrencilerin kelime dağarcığının ve muhakeme becerisinin çok iyi olmasını gerektiren bir düzeydedir. Türkçe testindeki birçok soruyu birden fazla kez okumak gerektiği için Türkçe testi sınavda öğrencilerin süre kaybetmelerine neden olmuştur. Bu anlamda bu sınavın belirleyici dersinin Matematik dersiyle birlikte Türkçe dersi de olacağını da söylemek mümkündür” değerlendirmesinde bulundu.
TYT Fizik sorularının müfredata uygun olarak hazırlandığını ifade eden Fizik Bölüm Başkanı Rafet Sayar, “Fizik alanındaki soruların 4 tanesi 9. sınıf ve 3 tanesi 10. sınıf konularından olmak üzere, temel kavram ve ilkeleri kullanma becerilerini ölçmeye yöneliktir. Sorular beklenen düzeyde, günlük hayatta karşımıza çıkabilecek, fizik ilkelerine uygun, işlemsiz ve okuduğunu anlayıp yorumlamaya dayalı sorulardır ”dedi. 
“TYT Kimya sorularının 4 tanesi 9. sınıf, 3 tanesi de 10.sınıf Kimya öğretim programında yer alan kazanımlara uygun olarak hazırlanmıştır” diyen, Kimya Bölüm Başkanı Yasemin Keskin Çinkaya, “Güncellenen öğretim programında 10. sınıfın 1. ünitesi olan ve öğrencilerin zorluk çektiği, ‘Mol Kavramı-Kimyasal Tepkimeler' ünitesinden hiç soru sorulmamıştır. Sorular geçen yıl uygulanan sınavla karşılaştırıldığında güncellenen öğretim programını kapsadığı ve güçlük düzeylerinin benzer olduğu görülmektedir. Sınavda beklentilerin dışında, farklı ya da zor soru tipi yer almamaktadır. Soruların güçlük düzeyi orta ve kolay şeklindedir; tamamı bilgi düzeyinde sorulardan tercih edilmiştir. Sorular kısa metinli, açık ve anlaşılırdır. Şekil ve grafiklerle desteklenen soru yoktur. Öğrencilerin matematiksel işlem yapmasını gerektirecek 1 soru sorulmuştur. Bu da çözeltilerde çözünen madde miktarlarının birbiri ile kıyaslanması seklindedir. Sınav geneline baktığımızda Kimya sorularına zaman ayırabilen öğrencilerin rahatlıkça çözebileceklerini söyleyebiliriz” yorumlarında bulundu.
Biyoloji Bölüm Başkanı Melike Kılıç, Biyoloji sorularını şöyle değerlendirdi:
“Sınavdaki 6 Biyoloji sorusunun 3 tanesi 9. sınıf, 3 tanesi 10. sınıf öğretim programı konularından sorulmuştur. 9. sınıfa ait ‘' Yapısına göre farklı hücre tiplerinin karşılaştırılması, mantarlar alemi canlılarına ait özellikler, DNA-RNA moleküllerinin ortak özellikleri, 10. sınıfa ait ‘'Partenogenezle üreme, eşeye bağlı kalıtım (Soy ağacı) ve ekosistem ekolojisi (biyolojik birikim) konularından sorular gelmiştir. 10.sınıfa ait partenogenezle üreme sorusu gametogenez basamaklarındaki hücre isimlerini içermektedir. Sorular, genel olarak öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği, temel bilgilerin sorgulandığı ve bilgi ağırlıklı olarak kurgulanmıştır.”
Tarih Bölüm Başkanı Kahar Alkan, Tarih sorularının, 2018-2019' da uygulanan TYT sınavı soru dağılımıyla ve öğretim programı kazanımlarıyla paralellik gösterdiğini söyleyerek, “9. sınıf öğretim programından; Asya Hun Devleti ve Gazeli Devleti konularından birer soru, 10. Sınıf öğretim programı konusu Divanıhümayun'dan bir soru ve 11. Sınıf TC. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretim programından I. Meclis ve Atatürk İlkelerinden birer soru gelmiştir. Genel olarak sınavda okuduğunu anlamaya, yorumlamaya dayalı sorular sorulmuş olmakla birlikte T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinden sorulan 1 soruyu zor olarak nitelendirebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
Coğrafya sorularını değerlendiren Coğrafya Bölüm Başkanı Arzu Yetkin, “Coğrafya soruları açık, anlaşılır ve beklendiği gibi TYT kazanımlarına uygun, 9. ve 10. sınıf öğretim programı kapsamındaki kazanımlardan oluşmaktadır. Harita ve grafik analiz becerisi gerektiren soruların yanı sıra bilgi ve yoruma dayalı sorulara da yer verilmiştir. Müfredat dışı ya da beklenmeyen bir soru tipi ile karşılaşılmamıştır. 9. sınıf düzeyinden 2 soru, 10. sınıf düzeyinden 3 soru gelmiştir. 10. sınıf düzeyinde nüfus ünitesi kapsamında 2 soru bulunmaktadır. 10. sınıf düzeyinde sorulan, “erkeklerde beklenen yaşam süresi” ile ilgili soru harita analizi becerisinin yanı sıra coğrafi konum bilgisi gerektirdiğinden diğer sorulara göre daha zorlayıcı olmuştur. Genel olarak orta düzeyde, günlük hayatla bağlantılı güncel konuları kapsayan sorulardan oluşan, sistemli bir çalışma programına sahip olan öğrencilerin rahat yapabileceği bir sınav olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
Tüm öğrencilerin çözmesinin zorunlu olduğu Felsefe sorularında 1 soru Felsefeyle Tanışma, 1 soru Epistemoloji (Bilgi Felsefesi), 1 soru Etik (Ahlak Felsefesi), 1 soru Siyaset Felsefesi ve 1 soru da Bilim Felsefesi'nden çıktığını kaydeden Felsefe Bölüm Başkanı Filiz Yıldırım ise, “Sorular öğretim programı kazanımlarına uygun olarak hazırlanmış olup okuduğunu anlama, dikkat etme, analitik düşünme becerisi gerektiren sorulardır. Soruların çeldiricileri bu anlamda etkili hazırlanmıştır. TYT Felsefe soruları; kitap okuyan, okuduğunu anlayabilen, eleştirel düşünebilen öğrencinin yapabileceği düzeyde sorulardır. Paragraflar ve seçenekler güncel kavramlardan oluşmuş olup eleştirel düşünme becerisini ölçmeye yönelik ifadeler içermektedir. Bazı sorularda paragraf anlaşılmasa bile seçeneklerden yola çıkarak doğru cevaba ulaşılabilir” değerlendirmesinde bulundu.



Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
TT

Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)

Bilim insanları, Neandertallerin 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at sürülerini avladığını öne sürdü. Yeni çalışma modern insanların en yakın akrabasının geçmişinde az bilinen bir döneme ışık tutuyor.

Almanya'nın Schöningen bölgesindeki arkeolojik kazı alanında 1994'te yapılan çalışmalarda, Paleolitik dönemden kalma bugüne kadarki en sağlam tahta mızraklar keşfedilmişti. 

İlk başta 400 bin ve sonra 300 bin yıl önceye tarihlenen mızrakları, modern insanlar (Homo sapiens) ve Neandertallerin ortak atası Homo heidelbergensis'in yaptığı düşünülüyordu. 

Ancak bulguları hakemli dergi Science Advances'ta 9 Mayıs Cuma günü yayımlanan çalışmaya göre mızraklar daha yeni ve muhtemelen Neandertaller tarafından kullanıldı.

Yeni bir yönteme başvuran bilim insanları, mızraklarla aynı tortu tabakasında bulunan salyangoz kabuklarının amino asit analizini yaparak silahları tarihledi. Bulgular aletlerin yaklaşık 200 bin yıl önce yapıldığına işaret ediyor.

Neandertallerin kullandığı anlaşılan bu silahlar, bozulmamış haldeki en eski tahta mızrak olma özelliğini koruyor. 

Araştırmacılar Neandertaller hakkındaki bilgilerin büyük bölümü 60 bin ila 40 bin yıl önceden geldiği için yeni çalışmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden makalenin ortak yazarı Dr. Jarod Hutson "Schöningen, Neandertal davranışının daha eski yönünü gösteriyor ve bu da bir boşluğu dolduruyor ve 200 bin yıl önce Neandertallerin hayatında neler olup bittiğine dair çok net bir resim veriyor" diyor.

Dr. Hutson örneğin mızrakların "bu kadar eski bir şey için epey gelişmiş" seviyede olduğunu belirtiyor.

Kazı alanında, kesilerek öldürülmüş yaklaşık 50 atın kalıntıları da keşfedilmişti. Bilim insanları Neandertallerin bu hayvanları mızrakla avladığını düşünüyor. 

Araştırmacılar bölgenin, at ailelerinin hedef alındığı bir pusu ve avlanma alanı olduğunu öne sürerek makalede şöyle yazıyor:

Bu rutin başarı seviyesine ulaşmak için Schöningen'deki av saldırıları, ortak bir dizi hedefle tam bir işbirliği içinde gerçekleştirilmiş olmalı. 

Bu kadar koordineli bir avlanma stratejisinin varlığı, yaklaşık 200 bin yıl önce ciddi bir organizasyon ve iletişim becerisine işaret ediyor.

Ekip, bu dönemde yeni yeni ortaya çıkan Homo sapiens'le Neandertallerin birbirine daha önce düşünülenden daha fazla benzediğini tahmin ediyor.

Ancak bazı uzmanlar bulgulara şüpheyle yaklaşarak mızrakların ne zaman ve kim tarafından kullanıldığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Göttingen Üniversitesi'nden arkeolog Thomas Terberger, yer almadığı çalışma hakkında "Şu an için argümanları ilgi çekici buluyorum ama kesinlikle ikna edici değiller" diyor. 

Independent Türkçe, IFLScience, Interesting Engineering, AP, Science Advances