عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Pompeo: İran ile ön şartsız müzakereye hazırız

Pompeo, Cidde’ye hareket edecek uçağa binmeden önce basına açıklamalarda bulundu (Reuters)
Pompeo, Cidde’ye hareket edecek uçağa binmeden önce basına açıklamalarda bulundu (Reuters)
    Kuveyt/Mirza el-Huveyldi-Washington-Dubai/ Şarku’l Avsat
TT
TT

Pompeo: İran ile ön şartsız müzakereye hazırız

Pompeo, Cidde’ye hareket edecek uçağa binmeden önce basına açıklamalarda bulundu (Reuters)
Pompeo, Cidde’ye hareket edecek uçağa binmeden önce basına açıklamalarda bulundu (Reuters)

ABD’nin bölgedeki gerilimin düşürülmesi amacıyla uluslararası topluma Tahran’a baskı uygulama çağrısı yaptığı bir süreçte, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran ile ön şartsız müzakereye hazır olduklarını söyledi.
Pompeo, ayrıca İran krizini görüşmek için bugün, Suudi Arabistan ve BAE’yi ziyaret edeceğini açıkladı.
Pompeo: İran ile ön şartsız müzakereye hazırız
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, dün, Cidde’ye hareket etmeden önce basına yaptığı açıklamada, “Stratejik olarak herkesin aynı çizgide kaldığından nasıl emin olacağımızı ve aynı şekilde küresel bir ittifakın nasıl kurulacağı hakkında konuşacağız. Biz, İran ile ön şartsız müzakereye hazırız. Onlar, bizi nerede bulacaklarını biliyorlar (…) Bizimle iletişim kurmaya hazır oldukları an görüşmelere başlayabileceğimize inanıyorum” dedi.
ABD'nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook ise Kuveyt’te yaptığı açıklamada, uluslararası topluma gerilimin düşürülmesi için İran’ı ikna etme çağrısında bulundu.
Kuveytli üst düzey yetkililerle yaptığı görüşmeler sonrası basına konuşan Hook, “Biz, bütün ülkelere, İran’ı gerilimi düşürmesi ve diplomasiye diplomasi ile karşılık vermesine teşvik etmeleri için diplomatik çabalarını kullanmalarına destek veriyoruz” dedi.
ABD’nin İran’a karşı askeri bir çatışma seçeneğiyle ilgilenmediğini söyleyen Hook, “Bölgedeki kuvvetlerimizin durumunu tamamen savunma amaçlı nedenlerle güçlendirdik” diye konuştu.
Öte yandan Reuters'a konuşan İranlı kaynaklar, Trump'ın Tahran'ı Umman üzerinden uyardığını, savaşın yaklaştığını, fakat kendisinin bu savaşı istemediğini, görüşme talep ettiğini iddia etmişti.
ABD Başkanı Donald Trump, söz konusu iddiayı dünkü açıklamasında yalanladı.
Trump, NBC kanalına verdiği demeçte, o iddiayla ilgili şunları kaydetti;
“Ben böyle bir mesaj göndermedim. Bence İran pazarlık etmek ve anlaşmak istiyor. Ben nükleer silah konusunda anlaşma yapmam, böyle bir silahları olmayacak. İçinde bulundukları durumdan memnun değiller, ekonomileri yıkılmış durumda.”
Ayrıca Trump’ın İran’a yönelik yeni yaptırım kararı alması sonrası İranlı General Gulam Ali Raşid bölgedeki olası bir çatışmanın kontrolden çıkarak ABD askerlerinin hayatlarını tehlikeye atabileceği uyarısında bulundu.
Gulam, “Bölgede bir çatışma çıkarsa bunun boyutunu, kapsamını ve ne kadar süreceğini kimse öngöremez. Böylesi bir çatışma kontrol dışı şekilde yayılacaktır. ABD, bölgedeki askerlerinin can güvenliği için sorumlu davranmalı” ifadelerini kullandı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun ABD'ye ait insansız hava aracını (İHA) düşürmesi, Washington-Tahran hattında gerginliğin tırmanmasına neden olmuştu.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Güney Asya'da kırılgan barış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT
TT

Güney Asya'da kırılgan barış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Kaswar Klasra

Hindistan ve Pakistan arasında, Hindistan yönetimindeki Keşmir'de gerçekleşen yeni bir terör saldırısıyla tetiklenen son şiddet patlaması, dünyanın dikkatini Güney Asya'daki gergin cephe hatlarına yeniden odakladı. ABD öncülüğündeki uluslararası arabuluculuk çabaları, iki nükleer silahlı komşuyu savaşın eşiğinden geri çekmeyi başarmış olsa da, bu ihtiyatlı sakinlik kalıcı bir barış olarak kabul edilemez.

İki ülke arasındaki anlaşmazlığın merkezinde yer alan Keşmir anlaşmazlığına bir çözüm bulunmaması nedeniyle, bölge 1 milyardan fazla insanın hayatını tehdit eden bir gerilimi tırmandırma döngüsünün esiri olmaya devam ediyor.

Bu hadise, on yıldan kısa bir sürede yaşanan üçüncü büyük tırmandırma sayılıyor ve her dalga bir öncekinden daha tehlikeli. Hindistan'ın Pakistan topraklarında faaliyet gösteren militanları sorumlu tuttuğu Pahalgam'daki saldırı, her iki taraftaki askeri tesisleri hedef alan bir dizi füze ve insansız hava aracı saldırısını tetikledi. Gerginliğin tırmanma hızı ve yoğunluğu, durumun kırılganlığını ve yarımadanın büyük bir felakete kaymaya hazır olduğunu teyit ederek, tehlike seviyesini yükseltti. Önceki örneklerde olduğu gibi, ABD, krizi kontrol altına almak için arabuluculu olarak müdahalede bulundu. Kendisine duyurulmayan Çin ve Körfez çabaları da destek verdi.

Bu model tanıdık hale geldi; Keşmir'de bir terör olayı gerçekleşiyor, onu Hindistan’ın yanıtı,  ardından Pakistan'ın askeri yanıtı takip ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre Son şiddet dalgasını diğerlerinden ayıran husus yalnızca yoğunluğu değil, aynı zamanda kullanılan savaş araçlarının gelişmişliğiydi. Her iki taraf da geleneksel askeri güç kullanımının yanı sıra siber operasyonlara ve insansız hava araçlarına başvurdu. Bu çatışma, yapay zekanın, otonom insansız hava araçlarının ve siber savaşın savaş alanını yeniden şekillendirmeye başladığı Güney Asya'nın askeri tarihinde yeni bir bölümü işaret ediyor. Bununla birlikte, siyasi söylem durgun kaldı ve önemli bir dönüşüme sahne olmadı.

 Hindistan, çok daha büyük olan ekonomisi ve Batı'ya giderek daha yakın hale gelmesi sebebiyle stratejik bir ivmeye sahip olduğunu hissedebilir, fakat devam eden istikrarsızlık büyük hedeflerini tehdit ediyor. Tedarik zincirlerini Hindistan'a taşımayı düşünen küresel şirketler, çalkantılı bir bölgesel tablo karşısında tereddüt ediyor. Kalkınma veya kuzeydeki Çin tehdidi ile yüzleşmede kullanılabilecek kaynaklar kronik sınır krizi tarafından tüketiliyor. Dahası, Keşmir'de devam eden huzursuzluk, yerel halkı devletten daha da uzaklaştırıyor ve Yeni Delhi'nin son vermeye çalıştığı ayaklanmayı körüklüyor.

Pakistan’a gelince, yüksek gerilimin maliyeti onun için daha ağır. Uluslararası kredilere bağımlı ve yakın zamanda terörizm finansmanı artırılmış izleme listesinden çıkarılan kırılgan ekonomisi, her tırmandırmada ağır kayıplar yaşıyor.

Pakistan'ın Pahalgam saldırısıyla ilgili ortak soruşturma teklifi -Hindistan'ın bu tür girişimleri tekrar tekrar reddetmesine rağmen- ciddiye alınmayı hak ediyor. Bu tür konularda şeffaflık ve iş birliği, karşılıklı şüphe döngüsünü kırmaya yardımcı olabilir. Hindistan gerçekten sadece geçici bir ateşkes değil, uzun vadeli bir barışı hedefliyorsa, yanlış değerlendirme riskini azaltacak mekanizmalar kurmak için İslamabad ile ciddi bir diyaloğa girmelidir.

Sadece krizleri yönetmek yerine, iki ülke çatışmanın kökenlerini ele alma gibi daha zor bir göreve girişmelidir. Nükleer silaha sahip iki komşu arasındaki son gerginlik, Keşmir sorununun acilen ele alınması gereken bir nükleer patlama noktası olduğunu teyit etti. Bu kriz Hindistan ve Pakistan'daki 1 milyardan fazla insanın hayatını tehdit ediyor.

Uluslararası aktörler, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Körfez ülkeleri, doğrudan askeri iletişim kanalları da dahil olmak üzere etkili bir kriz yönetim mekanizmasının kurulması için bu anı değerlendirmelidir

Pakistan, Keşmir sorununun çözümünün ancak diyalog yoluyla mümkün olduğunu kabul ederken, Hindistan askeri baskının siyasi bir çözüme alternatif olmadığını kabul etmelidir. Keşmir'de adil ve kalıcı bir çözüm sadece bölgeyi istikrara kavuşturmakla kalmayacak, aynı zamanda onlarca yıldır arzu edilen ekonomik ve ticari iş birliğinin ve ilişkilerin normalleşmesinin önünü açacaktır.

Dış baskıyla durdurulan son turun sonucu, sahadaki gerçekleri değiştirmedi. Her iki tarafın askeri kuvvetleri halen yüksek alarm durumunda ve resmi bir barış anlaşması imzalanmadı. Ancak, her iki başkent de kısa vadeli taktik hesapların ötesine geçmeye karar verirse, bu tırmandırma bir dönüm noktası olabilir.

Uluslararası aktörler, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Körfez ülkeleri, doğrudan askeri iletişim kanalları, bağımsız soruşturma organları ve şeffaflığa yönelik karşılıklı taahhütler de dahil olmak üzere etkili bir kriz yönetim mekanizmasının kurulması için baskı yapmak üzere bu anı değerlendirmelidir. Aynı şekilde Pakistan ekonomisini ticaret ve yatırım teşvikleri yoluyla desteklemek, alışılmadık yöntemlere olan bağımlılığını azaltabilirken, Hindistan'ın daha ölçülü bir duruşu Keşmirliler ile genel olarak bölgenin sakinleri arasındaki güveni yeniden inşa edebilir.

Bu ganimet için yapılmış bir savaş değildi ve taraflardan hiçbiri zafer kazanmadı. Aksine bu savaş, Güney Asya'nın uçurumun eşiğinde olduğunun acı bir hatırlatıcısı ve Delhi ile İslamabad liderlerine kalıcı bir barış için gereken sıkı ve zorlu çalışmaya başlamaları yönünde acil bir çağrıydı.