​Türkiye, S-400’lerin ilk partisini teslim aldı

S-400 sisteminin parçalarını taşıyan Rus kargo uçağı dün Türkiye'ye geldi (AFP)

Türkiye, ABD ile yaşanan gerilim ve NATO’nun endişeleri ile eş zamanlı olarak Rus savunma sistemi S-400 füzelerinin ilk partisini teslim aldı. Türkiye Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye'nin hava ve füze savunma ihtiyacının karşılanmasına yönelik tedarik edilen S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi’nin birinci grup malzemelerinin Mürted Hava Meydanı / Ankara'ya intikali 12 Temmuz 2019 tarihinden itibaren başladı."
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rus füze sistemini alma sürecinin planlandığı gibi devam ettiğini ve hiçbir sorun yaşanmadığını söyledi.
Çavuşoğlu, Ankara'da İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis ile düzenlediği ortak basın toplantısında “Anlaşma tamamlandı ve süreç planlandığı gibi devam ediyor. Devir teslimi ile ilgili tüm hususları koordine ediyoruz. Sistemi devretme sürecinin hiçbir sorunu yok ve süreç gelecekte de devam edecek” dedi.
Savunma Sanayii Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada da "S-400 sisteminin tesliminin ilk aşaması, sistemin parçalarının başkent Ankara'ya taşıyan ilk uçağın gelmesiyle başladı. Sistemin diğer kısımları önümüzdeki günlerde teslim edilecek” ifadesi kullanıldı.
Rusya Federal Askeri Teknik İşbirliği Servisi'nden yapılan açıklamada da teslimatın başladığı doğrulandı. Rus diplomatik kaynaklar, S-400 füze sisteminin Türkiye'ye tesliminin üç partide gerçekleşeceğini aktardı.
Rus haber ajansı TASS, ikinci partinin kısa sürede teslim edileceğini bildirerek 120'den fazla roketin üçüncü partisinin deniz yoluyla teslim edileceğini aktardı. Kaynaklar, "Temmuz ve ağustos aylarında aynı eğitim merkezinde yaklaşık 80 Türk askeri uzmanı eğitilecek" bilgisini verdi. NATO ise Türkiye’nin Rus savunma sistemini aldığını açıklamasının ardından endişelerini dile getirdi.
Ankara’nın Rus Savunma Sistemi’ni teslim almaya başlaması kararından vazgeçmesi için birçok kez yaptırım tehdidinde bulunan ABD ile Türkiye hattında ilişkiler gerildi. ABD, bir NATO üyesi olan Türkiye’nin F 35 ve S -400 sistemini aynı anda bünyesinde bulundurması dolayısıyla askeri sırlarının ele geçirileceği yönünde endişeleri olduğunu dile getirdi.
Pentagon Sözcüsü, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Savunma Bakanlığı’nın Türk-Rus anlaşması konusundaki tutumunu ilan etmek için bir basın toplantısı düzenleyeceğini söyledi. Pentagon kaynakları, Savunma Bakan Vekili Mark Esper’in iki ülke arasındaki büyük bir ihtilafa neden olan konuyu görüşmek üzere Türk mevkidaşı Hulusi Akar’ı arayacağını belirtti. Amerikan medyası ise ABD’nin sistemi aldıktan hemen sonra Türkiye’ye sert yaptırımlar uygulamak için çalıştığını yazdı. ABD basınında Washington’ın uyarılarını en üst düzeyde defalarca yaptığı belirtilerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu konudan haberi olmadığını söyleyemeyeceği vurgulandı.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi üyesi Bob Menendez'in ABD'nin Yaptırımlar Yoluyla Hasımlarıyla Mücadele Etme Yasası’nın (CAATSA) çok açık ve net olduğunu belirterek Washington’ın yaptırımlarının ekonomi ve savunma sektörü üzerinde yıkıcı sonuçlar doğuracağına dair uyarıları tekrar tekrar yaptığını belirtti. Yasa, ABD’nin düşmanı olan Rusya’dan silah alımını cezalandırıyor ve bu konuda NATO üyesi devletlere hiçbir muafiyet tanımıyor.
Türkiye 2017 yılının aralık ayında Rus S-400 almak amacıyla Rusya ile bir anlaşma imzalamış ve 2,5 milyar dolar ödemişti. Söz konusu savunma sistemini almanın Türkiye’nin egemenlik hakkı olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD’li mevkidaşı Donald Trump’la konuyu müzakere ediyor. Erdoğan ile Trump en son Japonya’daki G-20 Zirvesi’nde görüşmüştü.
Erdoğan Pazartesi günü yaptığı açıklamada Rus sisteminin en tehlikeli alanlarda konuşlandırılacağını ve yalnızca acil durumlarda kullanılacağını belirterek bu konuda kararı Savunma Bakanlığı’nın ve Genelkurmay Başkanlığı’nın vereceğini bildirdi.
ABD'nin NATO Elçisi Kay Bailey Hutchison geçen konuya dair şunları söyledi:
“Konunun Türkiye’ye de ABD’ye de iyi gelmeyecek sonuçları olacağını defalarca söyledik. Ancak yaptırımlar da gerekli. Başka seçeneğimiz yok.”
Türkiye, ekonomisinin büyük sektörlerini etkileyebilecek CAATSA Yasası'nın getirdiği yaptırımlara ek olarak F-35 avcı uçağı programından çıkarıldı.
Yapılan açıklamalar ABD yaptırımlarının Türk varlıklarını ABD finansal kurumlarından ayırmayı, Türk yetkililer ve yöneticiler için vize işlemlerini durdurmayı, ABD varlıklarını dondurmayı ve Türkiye'nin uluslararası kurumlarda fon alma kabiliyetini engellemeyi kapsayabileceği yönünde.
ABD Meclisi ve Senato haziran ayında Trump yönetimine, Erdoğan’ın Rusya savunma sistemini satın almaktan vazgeçmemesi halinde Türkiye’ye sert yaptırımlar uygulama çağrısında bulunan bir kararı oybirliğiyle kabul etti.