​Moritanya Cumhurbaşkanı'ndan hükümet revizyonu

Moritanya Cumhurbaşkanı  Muhammed Veled Abdulaziz (Arşiv- AFP)
Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdulaziz (Arşiv- AFP)
TT

​Moritanya Cumhurbaşkanı'ndan hükümet revizyonu

Moritanya Cumhurbaşkanı  Muhammed Veled Abdulaziz (Arşiv- AFP)
Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdulaziz (Arşiv- AFP)

Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdulaziz, dün çıkardığı kararname ile Sağlık Bakanı’nı görevden aldı ve onu İspanya Büyükelçisi olarak atadı. Bu atama, görev süresinin dolmasına birkaç gün kalan Veled Abdulaziz’in hükümette yaptığı düzenlemeler kapsamında geldi.
Moritanya Cumhurbaşkanlığı tarafından dün yayınlanan kararnamede, Ulaştırma Bakanı'nın Sağlık Bakanı olarak atandığı bildirildi ve bundan birkaç saat sonra ise eski Sağlık Bakanı İspanya Büyükelçisi olarak atandı.
Bakanın görevden alınması ve büyükelçi olarak atanması, bakanın başkent Nuakşot’ta sağlık tesislerinin resmi açılışı sırasında cumhurbaşkanının yanında görünmesinin ardından gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Abdulaziz’in, yönetiminin sona ermesinden sadece birkaç gün önce böyle bir değişiklik yapması, kararı şaşkınlıkla karşılayan Moritanyalar arasında geniş bir tartışmaya neden oldu. Kaynaklar söz konusu kararın sebebinin, bakanın kansere yakalanmasından dolayı görevden alınmasını talep etmesi neticesinde olduğunu söylüyor. Bir aydan fazla bir süredir ülke dışında tedavi gören bakanın bir Avrupa ülkesine büyükelçi olarak atanması ise bakanın burada tedavisine devam etmesini sağlamak için verilmiş bir karar olduğu ifade edildi. Bakan ve cumhurbaşkanı arasında herhangi bir sorun veya anlaşmazlığın bulunma ihtimalini uzak gördüklerini dile getiren kaynaklar, bakanın cumhurbaşkanının şahsi doktoru ve en yakında bulunan isimlerden biri olduğunu belirtti. 1980'li yıllarda Tunus’tan mezun olan ve Moritanya'da seçkin bir doktor olarak kabul edilen bakan, 5 yıldan fazla bir süredir şu anki görevinde bulunuyor.
Gözlemciler, önümüzdeki hafta sonu yeni Cumhurbaşkanı Muhammed Veled el-Gazvani’nin göreve başlamasından kısa bir süre sonra hükümetin istifasının gerçekleşeceğini düşünüyor. Mevcut hükümet, yeni bir hükümet kurma görevi ile görevlendirilecek olan yeni cumhurbaşkanının göreve başlamasını bekleyen geçici hükümet olarak tanımlanıyor. Bununla birlikte yeni cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yol açtığı yeni siyasi atmosferle birlikte bir sonraki hükümette yeni yüzlerin görünmesi bekleniyor.
Öte yandan Moritanya hükümeti, Riyad Büyükelçisi Muhammed Vild eş-Şeyh’i de görevden aldı ve onun yerine İspanya büyükelçisini atadı. Vild eş-Şeyh’in görevden alınmasının sebeplerine ilişkin herhangi bir resmi açıklamada bulunulmadı. Ancak basında çıkan haberlerde büyükelçinin son seçim kampanyası sırasında yaptığı siyasi açıklamaların hükümetin öfkelenmesine sebep olduğu kaydedildi. Büyükelçinin büyük bir şaşkınlık uyandıran açıklamaları, Moritanyalıların eleştirileri ile karşı karşıya kaldı.
Vild Şeyh, geçtiğimiz yıllar boyunca Abdulaziz rejiminin en güçlü savunucularından biriydi. Tartışmalı açıklamalarıyla ünlüydü. Ayrıca Veled Abdulaziz’in üçüncü bir dönemde daha iktidarda kalması çağrısı yapmış ve anayasa için ‘Kur’an değil’ nitelemesinde bulunmuştu.
Moritanya, seçilen yeni Cumhurbaşkanı Muhammed Veled el-Gazvani’nin önümüzdeki Perşembe günü göreve başlamasına hazırlanıyor.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.