Amazon ülkeleri harekete geçti: Koruma tedbirleri alındı

Amazonlardaki Latin Amerika ülkelerinin liderleri Kolombiya'da buluştu (AFP)
Amazonlardaki Latin Amerika ülkelerinin liderleri Kolombiya'da buluştu (AFP)
TT

Amazon ülkeleri harekete geçti: Koruma tedbirleri alındı

Amazonlardaki Latin Amerika ülkelerinin liderleri Kolombiya'da buluştu (AFP)
Amazonlardaki Latin Amerika ülkelerinin liderleri Kolombiya'da buluştu (AFP)

Amazon bölgesindeki Latin Amerika ülkelerinin liderleri tarafından dün yapılan açıklamada, yıkıcı yangınlar sonrasında ve dünyanın en büyük yağmur ormanlarının yok edilmesine dair endişelerin artması nedeniyle Amazonlarda koruma tedbirleri alındığı duyuruldu.
AFP’nin haberine göre Kolombiya Devlet Başkanı İvan Duque, Kolombiya'da bir araya gelen yedi ülkenin uyuşturucu kaçakçılığı, yasadışı madencilik ve yasadışı ormancılıkta olduğu gibi ormanları yok eden nedenlerle mücadelede işbirliğini artırma kararı aldığını söyledi.
Zirvede ulaşılan anlaşma, felaket önleme için bir bilgi ağının oluşturulması, uydudan ormanların izlenmesi, gelişmiş araştırma ve eğitim ile yerli halkların yağmur ormanlarının sürdürülebilir kullanımı lehine daha fazla katılımının sağlanmasını içeriyor.
Duque ayrıca, Amazon ülkelerinin ABD Kalkınma Bankası gibi çok taraflı bankalar tarafından desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Peru Cumhurbaşkanı Martin Vizcarra, Ekvador Cumhurbaşkanı Lenin Moreno, Surinam Başkan Yardımcısı Michael Aden, Brezilya Dışişleri Bakanı Ernesto Araujo ve Guyana'nın Doğal Kaynaklar Bakanı Rafael Troutman, Kolombiya'nın Leticia şehrindeki zirveye katıldılar. Sağlık sorunları nedeniyle ameliyata girecek olan ve bu yüzden toplantıya katılamayan Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ise zirveyi video konferans yoluyla takip etti.
Öte yandan Brezilya, bu yıl Amazon ormanlarının yüzde 60'ını tüketen on binlerce orman yangını için uluslararası bir eleştiri altında. Bolsonaro, Brezilya'yı iklim taahhütlerini yerine getirmekte başarısız olmakla suçlayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'u eleştirmişti.
Bolsonaro, Macron'un Brezilya'ya saldırdığını ve egemenliğini tehlikeye soktuğunu belirterek, ülkesinin yağmur ormanlarını koruma görevini yerine getirdiğini söyledi.
Vizcarra ise Amazon'daki mevcut anlaşmaların artık yeterli olmadığı şeklinde yorumda bulunmuştu.



Dalay Lama: 130 yaşımı görmek istiyorum

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
TT

Dalay Lama: 130 yaşımı görmek istiyorum

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)

Tibet Budizmi'nin ruhani lideri 14. Dalay Lama Tenzin Gyatso cumartesi günü sürgündeki binlerce Tibetli'yle buluştu. 

Dünyanın dört bir köşesinden gelen takipçileri, 14. Dalay Lama'nın onlarca senedir yaşadığı Dharamshala yakınlarındaki büyük tapınakta bir tören düzenledi.  

6 Temmuz'da 90 yaşına girecek 14. Dalay Lama'nın çok uzun bir yaşam sürmesi için duacı oldular. 

Tenzin Gyatso törende yaptığı ve eş zamanlı olarak farklı dillere çevrilen konuşmasında Budistlerin ruhani koruyucularından birine işaret ederek şu ifadeleri kullandı:

Şu ana kadar elimden gelenin en iyisini yaptım. Avalokiteśvara'nın da desteğiyle 30-40 yıl daha yaşayıp duyarlı varlıklara ve Budizm öğretilerine hizmetimi sürdürmeyi umut ediyorum.

14. Dalay Lama, aralıkta Reuters'a yaptığı açıklamada 110 yaşına kadar yaşayacağını öngörmüştü. 

Tenzin Gyatso, ölümünden sonra Tibet'teki Budizm geleneğinin süreceğini belirterek, bu unvanı taşıyan son kişi olmayacağını önceki günlerde söylemişti.

Ruhani lider, 1587'de oluşturulan Dalay Lama unvanının yeni bir reenkarnasyonla süreceğini ifade etmişti.

Halefinin belirlenmesinde tek yetkinin kendi kurduğu Gaden Phodrang Vakfı'na ait olacağını söyleyen Tenzin Gyatso, 15. Dalay Lama'nın Çin sınırları dışında "özgür dünyada" doğacağını da yinelemişti. 

Gyatso'nun "Çin dahil herhangi bir ülke tarafından siyasi amaçlarla seçilen bir adayın tanınmaması gerektiğini" vurgulamasına Pekin'den tepki gelmişti. 

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, yeni Dalay Lama'nın Pekin yönetimi tarafından onaylanması gerekeceğini savunmuştu.

Tibet Budizmi'ne göre Dalay Lama, reenkarne olacağı bedeni kendisi seçebiliyor. 

Tenzin Gyatso, 1940'ta Dalay Lama’nın 14. reenkarnasyonu olarak Tibet Budizmi'nin ruhani liderliğini yapmaya başlamıştı.

Gyatso, Çin birliklerinin Tibet'in başkenti Lhasa'da 1959'da patlak veren bağımsızlık yanlısı ayaklanmayı bastırmasının ardından bölgeyi terk etmiş ve Hindistan'ın kuzeyindeki Dharamshala kentine yerleşmişti. Burada sürgündeki Tibet meclisi ve hükümetini kurmuştu.

Himalaya Dağları'nın kuzeyinde yer alan 2,5 milyon kilometre genişliğindeki Tibet Platosu, deniz seviyesinden ortalama 4 bin 380 metre yüksekliğiyle "dünyanın çatısı" diye biliniyor.

Tarih boyunca yarı göçebe Tibet halkının yurdu olan bölge, 1951'de imzalanan 17 Nokta Anlaşması'yla Çin'in egemenliğine girmişti. Pekin yönetimi, bunu "Tibet'in barışçıl özgürleşmesi" diye adlandırmıştı.

Independent Türkçe, AFP, Reuters