Netanyahu, İran’ı ‘nükleer tesisi’ni imha etmekle suçladı

Netanyahu, ulusa sesleniş programında, Şiraz ve İsfahan şehirleri arasında İran’ın gizli nükleer tesisinin yerini açıkladı (APA)
Netanyahu, ulusa sesleniş programında, Şiraz ve İsfahan şehirleri arasında İran’ın gizli nükleer tesisinin yerini açıkladı (APA)
TT

Netanyahu, İran’ı ‘nükleer tesisi’ni imha etmekle suçladı

Netanyahu, ulusa sesleniş programında, Şiraz ve İsfahan şehirleri arasında İran’ın gizli nükleer tesisinin yerini açıkladı (APA)
Netanyahu, ulusa sesleniş programında, Şiraz ve İsfahan şehirleri arasında İran’ın gizli nükleer tesisinin yerini açıkladı (APA)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaptığı konuşmada İran’ı ‘nükleer silah geliştirmek’ amacıyla gizli bir nükleer tesis kurmak ve İsrail tarafından keşfedildiğini anladıktan sonra bu tesisi imha etmekle suçladı.
Netanyahu, ulusa sesleniş programında, İran’ın, Fars Eyaletinde bulunan Şiraz ve İsfahan şehirleri arasındaki Abade şehrinde kurduğu nükleer tesisi geçen sene srail’in keşfetmiş olduğunu belirtti. Tesisin uydu fotoğraflarını ve İsrail’in burayı keşfinden sonra İranlıların tesisi nasıl imha ettiklerini gösteren Netanyahu, “İsrail nükleer anlaşmayı ihlal eden yasadışı faaliyetlerini ortaya çıkardığında İranlılar, tesise dair izleri gizlemeye ve silmeye çalıştılar” diyerek İranlılara seslendi: “Tahran’daki diktatörlere (tiranlara) şunu söylüyorum: İsrail ne yaptığınızı, İran’da nerede, ne zaman, nelerin döndüğünü biliyor. Yalanlarınızı ortaya çıkarıyoruz. İsrail, İran’ın elinde nükleer silah bulundurmasını engellemeye kararlı”.
Netanyahu’nun gösterdiği iki uydu fotoğrafından birisi Haziran ayının sonunda çekilmiş, diğeri ise İran’ın temmuz ayı sonunda tesisi yıktığını gösteriyor.
Öte yandan Netanyahu, büyük güçlerle 2015’te imzalanmış olan ve Washington’un geçen yıl çekildiği nükleer anlaşmadan bu yana İran’ın nükleer silah geliştirdiği yönündeki suçlamaları hakkında herhangi bir delil sunmadı.
Dün akşamki ulusa sesleniş programı konuşmasını sonlandırırken Netanyahu bir kez daha uluslararası toplumu İran’a karşı teyakkuzda olmaya ve söz konusu ülkenin nükleer silah edinmesini önlemek için ABD saflarına katılmaya çağırdı.
Netanyahu, tesisin yerini ilk defa, İsrail ajanlarının İran’dan gizlice elde edip geçen yıl televizyon programında ilan ettikleri İran belgelerinden tespit ettiklerini açıkladı.
Reuters, Netanyahu’nun “İran, nükleer silah geliştirmek için bu tesiste deneyler yaptı” dediğini nakletti.
Pazar günü Reuters, Netanyahu’nun Nisan 2018’de Tahran’ın güneyinde keşfettiği tesiste Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (IAEA) zenginleştirilmiş uranyum izleri bulduğunu açıklamıştı. İran ise henüz konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı.
İsrail Başbakanı Netanyahu, tesisin ifşa edilmesiyle ilgili açıklamalarını, tekrar seçilmesinin zor olduğu, 17 Eylül’de yapılması planlanan İsrail genel seçimleri öncesinde yaptı.
İsrailli bir muhalefet lideri ise konu hakkında şu yorumda bulundu: “İran’ın faaliyetleri gerçekten çok tehlikeli ancak Netanyahu’nun açıkladığı, yeni bir şey değil. Onun bu dramatik açıklaması, yasadışı kamera koyma talebinin reddedilişinin üstünü kapatmak ve kendi seçim hedeflerine hizmet etmesi için hassas güvenlik meselelerinden yararlanmak amacını taşıyor”.
İsrail medyası ise “Netanyahu en iyi ihtimalle Batı’yı İran’a güvenmek konusunda uyarıyor ve Trump’ın dikkatini Başkan Hasan Ruhani ile uzlaşma toplantısı yapmaya değil de İran’a baskı yapmaya çekmeye çalışıyor. Fakat Netanyahu’nun en önemli motivasyonun seçim krizi olduğu gerçeğini görmezden gelmemek gerekiyor” dedi.



İran füzesinin laboratuvarlarını vurmasının ardından bilim insanları deneylerini kurtarmak için çabalıyor

 İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ın füze saldırısı sonucu hasar gören Weizmann Enstitüsü'nü ziyaret etti. (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ın füze saldırısı sonucu hasar gören Weizmann Enstitüsü'nü ziyaret etti. (AP)
TT

İran füzesinin laboratuvarlarını vurmasının ardından bilim insanları deneylerini kurtarmak için çabalıyor

 İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ın füze saldırısı sonucu hasar gören Weizmann Enstitüsü'nü ziyaret etti. (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ın füze saldırısı sonucu hasar gören Weizmann Enstitüsü'nü ziyaret etti. (AP)

İsrail'in prestijli Weizmann Enstitüsü araştırmacıları, İran'dan atılan bir füzenin onlarca gelişmiş laboratuvarın bulunduğu bir binayı yerle bir etmesinin ardından deneylerini kurtarmak için çabalıyor.

Pazar sabahı erken saatlerde Tel Aviv'in güneyindeki Rehovot'ta bulunan enstitü kampüsüne isabet eden füze, birkaç binaya hasar verdi. Araştırmacılar, enkaz ve şiddetli yangına rağmen deneylerinden numuneleri kurtarmak için içeri koştular.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre, kampüs gece boyunca boş olduğu için kimse yaralanmadı, ancak binanın bir kısmı tamamen çökerken, binanın kalan kısmındaki duvarlar yıkılarak bükülmüş demirler, moloz yığınları ve tozdan oluşan bir karmaşayı ortaya çıkardı.

Weizmann Enstitüsü Geliştirme ve İletişim Başkan Yardımcısı fizikçi Roee Ozeri Reuters'a yaptığı açıklamada, “Yangınla mücadele ederken laboratuvarlardan mümkün olduğunca çok numune kurtarmak için elimizden geleni yaptık” dedi.

Tel Aviv'in güneyindeki Rehovot'ta Herzl Caddesi üzerinde bulunan Weizmann Enstitüsü (Enstitünün internet sitesi)

Tel Aviv'in güneyindeki Rehovot'ta Herzl Caddesi üzerinde bulunan Weizmann Enstitüsü (Enstitünün internet sitesi)

İsrail, düşmanının nükleer silah geliştirmenin eşiğinde olduğunu söyleyerek geçtiğimiz cuma günü İran'a saldırmaya başladı. Nükleer programının sadece barışçıl amaçlı olduğunu söyleyen İran ise İsrail'e roket ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarıyla karşılık verdi.

İsrail saldırıları, İran'ın önde gelen nükleer bilimcilerini, üst düzey askeri liderlerini ve yüzlerce sivili öldürdü ve İran'ın nükleer kapasitesine zarar verdi.

İran saldırıları, İsrail'de 24 sivili öldürdü ve güneydeki Beerşeba kentindeki bir hastane de dahil olmak üzere yüzlerce binaya zarar verdi.

İran, Weizmann Enstitüsü'nü hedef alıp almadığını ya da neden hedef aldığını açıklamadı.

Enstitünün araştırmalarının çoğu tıp ve bilimsel bilgi için potansiyel faydaları olan alanlara yönelik olsa da, enstitünün savunma sektörüyle de bağlantıları var. Ekim 2024'te enstitü, İsrail'in en büyük savunma şirketi Elbit ile ‘savunma uygulamaları için biyo-esinlenmiş malzemeler’ konusunda bir iş birliği yaptığını açıkladı.

1934 yılında kurulan Weizmann Enstitüsü, genetik, immünoloji ve astrofizik gibi alanlarda araştırmalar yürüten çok disiplinli bir kurumdur; uluslararası bilim camiasında dünya standartlarındadır.

Enstitü, 286 araştırma grubu, 191 öğretim üyesi ve yüzlerce doktora ve yüksek lisans öğrencisi ve doktora sonrası bursiyeriyle İsrail'in en önemli bilimsel araştırma enstitüsüdür.

‘Her şey kayboldu’

İran füzesi, özellikle yetişkin kalp hastalıklarıyla ilgili rejeneratif tıbba odaklanan Eldad Tzahor gibi araştırmacıların çalışmalarını vurdu. Tzahor, uzun süredir devam eden deneylerin parçası olan birçok numune ve dokunun yok olduğunu söyledi.

 İsrail'deki Weizmann Enstitüsü, İran bombardımanında hasar gördü. (New York Times)

    İsrail'deki Weizmann Enstitüsü, İran bombardımanında hasar gördü. (New York Times)

Reuters’a konuşan Tzahor, “Her şey kayboldu. Her şeyin yeniden çalışır hale gelmesinin neredeyse tam bir yılımızı alacağını tahmin ediyorum” ifadelerini kullandı.

Enstitü fiziksel hasarın 300 ila 500 milyon dolar arasında olduğunu tahmin ediyor. Enstitü, genellikle birkaç laboratuvar ya da araştırma grubu tarafından paylaşılan karmaşık ve pahalı makinelere sahip.

Embriyonik kök hücre bilimine odaklanan bir moleküler genetik ekibini yöneten Yacoub Hanna, bilim dergisi Nature’a verdiği demeçte, laboratuvarının çatısının çöktüğünü ve merdivenlerin yerinden çıktığını ifade etti.

Derginin haberine göre, öğrencileri yüzlerce donmuş insan ve fare hücre dizisini Hanna'nın bodrum katına yerleştirdiği yedek sıvı nitrojen tanklarına aktararak kurtarmayı başardı.

Hanna, “Bir savaş çıkarsa onları (tankları) kaybetmek istemediğim için hep endişeleniyorum” dedi.