عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Nobel Edebiyat Ödülü sahiplerini buldu

Polonyalı yazar Olga Tokarczuk ve Avusturyalı yazar Peter Handke (AP)
Polonyalı yazar Olga Tokarczuk ve Avusturyalı yazar Peter Handke (AP)
    Stockholm/Şarku'l Avsat
TT
TT

Nobel Edebiyat Ödülü sahiplerini buldu

Polonyalı yazar Olga Tokarczuk ve Avusturyalı yazar Peter Handke (AP)
Polonyalı yazar Olga Tokarczuk ve Avusturyalı yazar Peter Handke (AP)

Nobel 2018 Edebiyat Ödülü Polonyalı yazar Olga Tokarczuk'e, 2019 Nobel Edebiyat Ödülü Avusturyalı yazar Peter Handke'e verildi.
Reuters'ın haberine göre, Nobel Edebiyat ödülleri sahiplerini buldu. 2018 Nobel Edebiyat Ödülü’ne Polonyalı yazar Olga Tokarczuk laik görüldü. Romanlarını kültürel karşıtlıklar arasında inşa eden Tokarczuk'un dönüm noktasının 1996'da yazdığı "Prawiek i inne czasy" (Tarih Öncesi Çağlar ve Diğer Zamanlar) adlı 3'üncü romanı olduğu belirtildi. Romanın 1989'dan sonra yeni Polonya edebiyatının mükemmel bir örneği olduğu ifade edildi.
2019 Nobel ödülü ise manzaralara ve dünyanın maddi varlığına olan olağanüstü dikkatinden dolayı Avusturyalı Peter Handke’e verildi. 50 yıldan uzun bir süredir farklı türde çok sayıda eser üreten Handke'nin İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa'nın en etkili yazarlarından biri olduğu belirtildi. Peter Handke’nin ilk romanı “Die Hornissen” 1966’da yayınlanmıştı.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Rekor kıran enerji patlamasının sırrı çözüldü mü?

Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)
Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)
TT
TT

Rekor kıran enerji patlamasının sırrı çözüldü mü?

Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)
Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)

Bilim insanları gizemli bir enerji patlamasının, kırmızı cüce bir yıldızdan ve ölü bir yıldızın kalıntısından geliyor olabileceğini buldu.

Gökbilimciler radyo dalgası yayan bir patlama türünü uzun zamandır anlamaya çalışıyor. Normalde bir bölgeden gelen art arda patlamalar arasında birkaç saniye hatta daha kısa süre olur.

Ancak 2006'dan beri, patlamalar arasındaki sürenin birkaç dakikadan birkaç saate kadar değişebildiği olaylar saptanmaya başladı.

Uzun periyotlu radyo geçişi denen bu olaylar neredeyse 20 yıldır bilim insanlarının kafasını karıştırıyor ve bu aralıklı patlamalarda nasıl radyo dalgası üretildiğini anlamaya çalışıyorlar.

Bunlar genellikle galaksinin kalabalık bölgelerinde görüldüğü için hangi cisimden geldiklerini anlamak da zorlu bir iş.

Bulguları hakemli dergi Astrophysical Journal Letters'ta 26 Kasım'da yayımlanan yeni çalışmadaysa Samanyolu'nun daha az gökcismi içeren eteklerinden gelen bir uzun periyotlu radyo geçişi incelendi.

GLEAM-X J0704-37 adı verilen bu olayda her üç saatte bir 30 ila 60 saniye süren patlamalar gerçekleşiyor. Uzun periyotlu radyo geçişi olayları arasında, art arda patlamaları arasında en çok süre olan GLEAM-X J0704-37 bu anlamda rekoru elinde tutuyor.

Güney Afrika'daki MeerKAT ve Şili'deki Güney Astrofizik Araştırma teleskoplarını kullanan bilim insanları, GLEAM-X J0704-37'nin M-tipi yıldız diye de bilinen bir kırmızı cüceden geldiğini gözlemledi.

Curtin Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Natasha Hurley-Walker "M-tipi yıldızlar, Güneş'in kütlesinin ve parlaklığının çok azına sahip olan düşük kütleli yıldızlardır. Samanyolu'ndaki yıldızların yüzde 70'ini oluştursalar da hiçbiri çıplak gözle görülemez" diyerek ekliyor: 

M-tipi yıldız tek başına bizim gördüğümüz miktarda enerji üretemez.

Verileri tekrar inceleyen ekip kırmızı cücenin muhtemelen ikili bir sistem içinde yer aldığını buldu. Araştırmacılar diğer cismin, beyaz cüce yıldız olduğunu tahmin ediyor. 

Güneş gibi yıldızlar, süpernova patlaması geçirecek kütleye sahip olmadığı için yaşam döngülerinin sonuna geldiğinde dış katmanlarını atmaya başlıyor. Geriye kalan çekirdekse muazzam bir yoğunluğa sahip beyaz cüceye dönüşüyor. 

Bilim insanları sistemdeki güçlü manyetik alanların, hızla dönen nötron yıldızları (pulsar) gibi düzenli enerji patlamalarına yol açtığını öne sürüyor. 

Ekip halihazırda çalışmalarına devam ederek bu sistemi doğrulamaya ve radyo dalgalarını tam olarak nasıl ürettiğini anlamaya çalışıyor. 

Ayrıca teleskopların eski gözlemlerinde, GLEAM-X J0704-37'ye benzer patlamalar da bulmayı umuyorlar.

Independent Türkçe, Space.com, Science Daily, Astrophysical Journal Letters