Lübnan: Avn finans krizini kontrol altına almaya çalışıyor

​Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 9 Kasım’da finansal toplantıya başkanlık etti (Dalati ve Nahra)
​Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 9 Kasım’da finansal toplantıya başkanlık etti (Dalati ve Nahra)
TT

Lübnan: Avn finans krizini kontrol altına almaya çalışıyor

​Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 9 Kasım’da finansal toplantıya başkanlık etti (Dalati ve Nahra)
​Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 9 Kasım’da finansal toplantıya başkanlık etti (Dalati ve Nahra)

Lübnan makamları, finansal kriz sebebiyle ortaya çıkan bankacılık prosedürlerinin aksaması sorununu çözmeye çalışıyor.
Baabda Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda düzenlenen finansal toplantı, mevduatların bankalarda korunduğu, paniğe gerek olmadığı ve kamu sektörü çalışanlarının maaşlarının önümüzdeki iki ay boyunca güvence altına alındığına dikkat çekildi.
Baabda Sarayı’nda Cumhurbaşkanı Mişel Avn başkanlığında ve Maliye Bakanı Ali Hasan Halil, Ekonomi ve Ticaret Bakanı Mansur Battiş, Cumhurbaşkanlığı İşleri Devlet Bakanı Selim Cerisati, Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame, Bankalar Birliği Başkanı ve üyelerinin de katılımıyla finansal meselelerle ilgili bir toplantı düzenlendi.
Bankalar Birliği Başkanı Selim Safir, Maliye, Ekonomi Bakanlarının, Merkez Bankası Başkanının ve kendisinin nakit durumu ve bankacılık koşullarını takip ettiğini söylerken belirtirken, gerektiğinde olası bir karışıklığı ya da yanlış haberi önlemek üzere açıklayıcı bir bildiği yayınlanması gerektiğini söyledi. Safir ayrıca, finans sahiplerinin mallarının korunduğunu ve yaşananların bir ödeme sorunu olmadığını, bu yüzden de panik yapılmaması gerektiğini vurguladı.
Toplantı sırasında Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame’nin parasal ve ekonomik istikrarı koruması, bankacılık sistemini korumak için gerekli önlemleri alması ve gerektiğinde pratik çözümler ortaya koyması gerektiği belirtildi. Aynı şekilde Başkandan, ekonomik ve toplumsal koşullarını sürdürmek için özellikle de küçük mevduat sahiplerinin ihtiyaç yönetimini kolaylaştırmaları istendi.
Maliye Bakanı Ali Hasan Halil, yaptığı açıklamada “Maaşlar, Kasım ve Aralık boyunca güvence altında. Eurobond kazanımları ertelenebilir” dedi. Ekonomi Bakanı da “İlaçlar, yakıt ve un için kredi sağlandı” ifadelerini kullandı. Bankalar, salı günü kapılarını normal şekilde açacak. Bankacılık prosedürlerine itiraz eden mevduat sahipleri tarafından bazı bankalarda yaşanan güvenlik sorunları çerçevesinde banka çalışanları da yarın (11 Kasım) banka şubelerindeki meslektaşların görüşlerine başvurmak üzere olağanüstü bir toplantı düzenleyecek.
Bankacılık prosedürleri, Lübnan ekonomi sektöründe ek krizler ortaya koydu. Ülkedeki petrol türevlerinin mevcudiyeti kriziyle tehdit eden yakıt sektörüne de genişledi. Stokların tükenmesi dolayısıyla benzin istasyonları kapanmaya başladı ve kapanmayan istasyonlar ise yakıt paylaşımına yöneldi. Bazı dağıtım istasyonları, benzinlerin tükendiği bahanesiyle Baalbek ve civar bölgelerdeki hortumlarını rafa kaldırdı. Dizel yakıtın fiyatı, 4 bin Lübnan lirası zamlandı.
Lübnan’daki kriz, yalnızca bunlarla sınırlı değil. Öyle ki Telefon Mağazaları Sahipleri Birliği’nin Kurucu Heyeti, İletişim Bakanlığı’nın Lübnan lirasıyla faaliyet gösterme kararına rağmen, telefon kartlarını Lübnan lirasıyla sahiplerine teslim etmeyi reddetti. Bu çerçevede Lübnan’daki tüm temsilciler, mağaza sahiplerinin aleyhine düzenlenen eylemlerin devam etmesi hususunda uyarıda bulundu.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times