Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), İran’da “daha önce bildirilmemiş bir alanda” uranyum izlerinin bulunduğunu belirtti. Ajans ayrıca, Tahran’ın, Fordo yeraltı tesisinde nükleer anlaşmayı ihlal edip uranyum zenginleştirme faaliyetlerine yeniden başladığını açıkladı.
UAEA, İran'ın nükleer programı hakkında hazırladığı 3 aylık raporunda, İran’ın kendilerine bildirmediği bir depoda el yapımı uranyum parçacıklarının tespit edildiğini bildirdi.
Ajans, söz konusu deponun ismini vermedi ancak diplomatik kaynaklara göre UAEA daha önce, İsrail'in ‘gizli nükleer faaliyetler gerçekleştirildiği’ iddiasında bulunduğu bir yer hakkında Tahran'a sorular sordu.
AFP, kaynaklara dayandırarak verdiği haberinde, UAEA’nın geçtiğimiz baharda Tahran'ın güneyindeki Turguzabad bölgesindeki sahadan örnek aldığını belirtti.
Netanyahu, inceleme talep etmişti
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz sene İran’ın Turguzabad bölgesinde nükleer faaliyetlere devam ettiğini ifade ederek, UAEA’nın söz konusu bölgede incelemelerde bulunmasını istemişti.
Raporda, İran'ın mevcut zenginleştirilmiş uranyum stokunun 551 kiloya ulaştığı ve uranyum zenginleştirmesini yoğunlaştırdığı da doğrulandı. 2015 yılında uluslararası güçlerle varılan nükleer anlaşmada belirlenen sınır ise 300 kiloydu.
Söz konusu raporda, İran’ın nükleer anlaşmada yer almayan IR-8B, IR-9, IR-S, IR-6SMO adı verilen gelişmiş santrifüjleri kurduğu ifade edildi.
Iran sınırı aştı
İran’ın IR-6 tipi santrifüjlere yeni 164 makineli kaskad ekleyerek uranyum zenginleştirmeye başladığı belirtilen rapora göre İran anlaşmayla belirlenen yüzde 3,6’lık sınırı aşarak, yüzde 4,5 oranında uranyum zenginleştiriyor.
UAEA’nın raporunda ifade edildiğine göre nükleer anlaşmada belirlenen ağır su miktarında sınır 130 ton olmasına rağmen, İran’ın 28 Ekim itibarıyle elindeki ağır su miktarı 128,9 ton.
İran’ın sahip olduğu düşük düzeyde zenginleştirilmiş uranyum miktarı ise 3 Kasım itibariyle 372,3 kilo. Anlaşmayla belirlenen sınır 202,8 kilo iken bu oran 19 Ağustos tarihinde 241,6 kiloydu.
İran'a cevap vermek için mevcut tüm seçenekler
Zenginleştirilmiş uranyum stoku da dâhil olmak üzere İran tarafından anlaşma sınırlarının aşılması, ülke üzerindeki tüm uluslararası yaptırımların yeniden başlatılmasına neden olabilir.
Avrupa Birliği (AB), anlaşmayı kurtarmaya çalışmasına rağmen İran'ı anlaşma şartlarına uymaya ikna edemedi.
ABD yaptırımları, İran’ın anlaşmayla bağlantılı ticari ve finansal faydalarını korumak için Avrupa’nın çabalarını baltaladı.
Fordo reaktörünün yeniden aktif hale getirilmesi, İran'ın bölgeyi Birleşmiş Milletler (BM) denetçilerinden 2009 yılına kadar saklaması ve herhangi bir hava saldırısına dayanacak şekilde bir dağın içine inşa etmesi dikkat çekiyor.
İran’dan yeni uyarılar
İran uzun zamandır yalnızca “sivil nükleer enerji” uygulamaları istediğini söyledi ancak son günlerde iki üst düzey diplomat daha ileri adımlara atıfta bulundu. İran Dışişleri Bakanı Siyasi İşler Yardımcısı Abbas Arakçı, yaptırımların yeniden dayatılmasının ülkesinin ‘nükleer doktrinini’ yeniden gözden geçirmesine yol açabileceğini söyledi.
İran'ın Londra Büyükelçisi Hamid Baidinejad ise nükleer anlaşma yenilgisinin ülkesinin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’ndan (NPT) çekilmesine yol açacağı konusunda uyardı.
ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, 2015 tarihli nükleer anlaşmanın, İran'ın nükleer yetenekleri hakkında yeterli kısıtlama getirmediğini, balistik füze programı ve istikrarsızlaştırıcı bölgesel rolünü de ele almadığını düşünüyor.
Diğer AB ülkeleri, nükleer anlaşmayı korumaya doğrudan dâhil olmazken, yetkililer, ABD’nin görüşünün Berlin, Paris ve Londra için önemli olduğunu ifade etti.
Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius, Reuters’a verdiği demeçte, “Tüm seçenekler göz önünde bulundurulmalı ve Tahran ile ilerlemeyi görmediğimiz için baskıyı sürdürmeliyiz” dedi.
UAEA: İran’da daha önce bildirilmemiş bir alanda uranyum izleri bulundu
https://turkish.aawsat.com/home/article/1987816/%E2%80%8Buaea-iran%E2%80%99da-daha-%C3%B6nce-bildirilmemi%C5%9F-bir-alanda-uranyum-izleri-bulundu
UAEA: İran’da daha önce bildirilmemiş bir alanda uranyum izleri bulundu
UAEA: İran’da daha önce bildirilmemiş bir alanda uranyum izleri bulundu
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة