Arap dünyasını İspanyolca edebiyat ile tanıştıran Almani vefat etti

Filistin asıllı tercüman Salih Almani (Youtube)
Filistin asıllı tercüman Salih Almani (Youtube)
TT

Arap dünyasını İspanyolca edebiyat ile tanıştıran Almani vefat etti

Filistin asıllı tercüman Salih Almani (Youtube)
Filistin asıllı tercüman Salih Almani (Youtube)

Arap dünyasının ünlü mütercimlerinden Filistin asıllı çevirmen Salih Almani hayatını kaybetti.
Suriye’deki iç savaştan kaçarak İspanya'da sürgün hayatı süren Almani, geride yüzden fazla eser bırakarak dün akşam Madrid’de 70 yaşında hayata gözlerini yumdu.
"Çevirmenlerin Sultanı" olarak da bilinen Almani, Arap dünyasının en üretken mütercimlerindendi.
1949’da Suriye'nin Humus kentinde Filistinli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Salih Almani, İspanyol Edebiyatı’ndan mezun olduktan sonra bir süre Küba'nın Şam Büyükelçiliği’nde tercüman olarak çalıştı. Her zaman bir yazar olmayı hayal etse de hayat onu ‘nitelikli’ eserlerin tercümanı yaptı.
Almani, 1970 yılında Barcelona’ya gitti önce tıp, ardından gazetecilik okumaya başladı ancak bir süre sonra çalışmak zorunda kaldığı için eğitimini yarıda bıraktı.
Şarku'l Avsat'ın Independent Arabia'dan aktardığı habere göre Almani daha önce yaptığı bir röportajda hayatına dair şu bilgileri veriyor: 
"Barcelona’da maddi olarak zor durumdaydım, bir süre limanda taşıyıcılık yaptım, toplumun en dibindeki insanlarla haşır neşir oldum. Cafede oturmuş kahvemi yudumlarken bir arkadaşım elinde Gabriel Garcia Marquez’in "Yüzyıllık Yalnızlık" romanıyla çıkageldi. Biraz okuyunca ifade şekline hayran oldum ve kitabı çevirmeye karar verdim. İki bölümünü çevirdim sonra ihmal ettim. İspanya’da işler zordu, Şam’a döndüm, bazı kısa öyküler çevirdim. Gabriel Garcia Marquez’den ilk çevirim; "Albaya Mektup Yazan Kimse Yok" adlı romanıydı. Bu çeviri eleştirmenlerden iyi not aldı, ben de ‘kötü bir yazar olmaktansa iyi bir mütercim olmaya karar verdim ve üzerinde çalıştığım romanımın ilk taslağını yırtıp attım"
Suriye'^nin nbaşkenti Şam'daki Cervantes Enstitüsü'nde uygulamalı edebi çeviri atölyeleri de kuran Almani, Gabriel Garcia Marquez, Mario Bargas Llosa, Erzabel Allende, José Saramago, Miguel Angel Asturias gibi Latin Amerika ve İspanyol edebiyatının öncülerinin eserlerini Arapçaya kazandırdı.
2014 ylında Filistin Başkanı Mahmud Abbas tarafından ‘Kültür ve Sanat Madalyası’ ile ödüllendirildi.
2015 yılında Gerardo de Cremona Uluslararası Çeviri Ödülü'ne, 2016'da da Kral Abdullah Bin Abdülaziz Çeviri Ödülü'nü layık görüldü.
Salih’in İspanyol ve Latin Amerika edebiyatı çevirileri, Arap yazarların ve okuyucularının “büyülü gerçekçilik” akımıyla tanışmasına vesile oldu.

 


Rekor kıran enerji patlamasının sırrı çözüldü mü?

Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)
Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)
TT

Rekor kıran enerji patlamasının sırrı çözüldü mü?

Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)
Düşük kütleye ve parlaklığa sahip kırmızı cüceler, galaksideki en yaygın yıldız türü (NASA)

Bilim insanları gizemli bir enerji patlamasının, kırmızı cüce bir yıldızdan ve ölü bir yıldızın kalıntısından geliyor olabileceğini buldu.

Gökbilimciler radyo dalgası yayan bir patlama türünü uzun zamandır anlamaya çalışıyor. Normalde bir bölgeden gelen art arda patlamalar arasında birkaç saniye hatta daha kısa süre olur.

Ancak 2006'dan beri, patlamalar arasındaki sürenin birkaç dakikadan birkaç saate kadar değişebildiği olaylar saptanmaya başladı.

Uzun periyotlu radyo geçişi denen bu olaylar neredeyse 20 yıldır bilim insanlarının kafasını karıştırıyor ve bu aralıklı patlamalarda nasıl radyo dalgası üretildiğini anlamaya çalışıyorlar.

Bunlar genellikle galaksinin kalabalık bölgelerinde görüldüğü için hangi cisimden geldiklerini anlamak da zorlu bir iş.

Bulguları hakemli dergi Astrophysical Journal Letters'ta 26 Kasım'da yayımlanan yeni çalışmadaysa Samanyolu'nun daha az gökcismi içeren eteklerinden gelen bir uzun periyotlu radyo geçişi incelendi.

GLEAM-X J0704-37 adı verilen bu olayda her üç saatte bir 30 ila 60 saniye süren patlamalar gerçekleşiyor. Uzun periyotlu radyo geçişi olayları arasında, art arda patlamaları arasında en çok süre olan GLEAM-X J0704-37 bu anlamda rekoru elinde tutuyor.

Güney Afrika'daki MeerKAT ve Şili'deki Güney Astrofizik Araştırma teleskoplarını kullanan bilim insanları, GLEAM-X J0704-37'nin M-tipi yıldız diye de bilinen bir kırmızı cüceden geldiğini gözlemledi.

Curtin Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Natasha Hurley-Walker "M-tipi yıldızlar, Güneş'in kütlesinin ve parlaklığının çok azına sahip olan düşük kütleli yıldızlardır. Samanyolu'ndaki yıldızların yüzde 70'ini oluştursalar da hiçbiri çıplak gözle görülemez" diyerek ekliyor: 

M-tipi yıldız tek başına bizim gördüğümüz miktarda enerji üretemez.

Verileri tekrar inceleyen ekip kırmızı cücenin muhtemelen ikili bir sistem içinde yer aldığını buldu. Araştırmacılar diğer cismin, beyaz cüce yıldız olduğunu tahmin ediyor. 

Güneş gibi yıldızlar, süpernova patlaması geçirecek kütleye sahip olmadığı için yaşam döngülerinin sonuna geldiğinde dış katmanlarını atmaya başlıyor. Geriye kalan çekirdekse muazzam bir yoğunluğa sahip beyaz cüceye dönüşüyor. 

Bilim insanları sistemdeki güçlü manyetik alanların, hızla dönen nötron yıldızları (pulsar) gibi düzenli enerji patlamalarına yol açtığını öne sürüyor. 

Ekip halihazırda çalışmalarına devam ederek bu sistemi doğrulamaya ve radyo dalgalarını tam olarak nasıl ürettiğini anlamaya çalışıyor. 

Ayrıca teleskopların eski gözlemlerinde, GLEAM-X J0704-37'ye benzer patlamalar da bulmayı umuyorlar.

Independent Türkçe, Space.com, Science Daily, Astrophysical Journal Letters