Cezayir: Buteflika kadrolarına öfke büyüyor

Eylemciler, başkent Cezayir sokaklarında yarın yapılacak seçimleri boykot ettiklerini haykırdı (EPA)

Cezayir’in eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika döneminin sembolleri, 10 gündür devam eden yargı süreci sonrasında hakimin, haklarında katı hükümler vermesi nedeniyle şaşkınlık yaşadı.
Hakim, yurtdışında bulunması dolayısıyla gıyabında yargılanan eski Sanayi Bakanı Abdusselam Buşavarib (20 yıl hapis cezası), eski başbakanlar Ahmed Uyahya (15 yıl hapis cezası) ve Abdulmalik Sellal (12 yıl hapis cezası) hakkında sert kararlar yayınladı. 10 aydır devam eden halk hareketinin devirdiği Buteflika’nın beşinci dönem adaylığında seçim kampanyası sorumlusu eski bakan Abdulgani Zalan ise beraat etti.
Mahkeme ayrıca, eski bakan ve Cezayir’in Birleşmiş Milletler (BM) temsilcisi olan Muhammed Yusufi hakkında 12, eski bakan Mahcub Bidde hakkında da 10 yıl hapis cezası verdi. Ayrıca Sellal'in oğlu Faris Sellal da dahil, Buteflika’ya yakın olan iş adamları ve hükümet çalışanları hakkında da 3 ila 7 yıl hapis cezası kararı verildi.
Sanıkların ailelerine, kararların ilanından sonra şaşkınlık ve öfke hakim olurken, cezaların sertliği de eleştirildi. Sanıkların avukatları ise kararlara itirazlarını dile getirdi. Aynı şekilde kararlardan sonra hayal kırıklığı yaşayan Sellal ve Uyahya, mahkeme salonundan ayrılarak, cezaevine yöneldi.
Mahkeme, sanıkları “araba montaj fabrikası ve Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın seçim kampanyasında gizli finansman” olarak bilinen dava kapsamında yargıladı. Ancak davayı farklı kılan durum, eski Cumhurbaşkanının kardeşi Saad Buteflika’nın askeri cezaevinden getirilmesi oldu. Saad Buteflika, birçok sanığın iş adamlarına anlaşma ve proje emirlerini verdiğini belirtmesi sonrasında 15 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Buteflika’nın ayrıca, erkek kardeşinin yönetim sürecini uzatmak amacıyla düzenlenecek olan seçim kampanyalarının lehine büyük fonların tahsil edilmesi faaliyetlerini denetlediği ifade edilmişti. Ancak Saad Buteflika, kendisine sorulan sorulara yanıt vermeyi reddetti.
Öte yandan binlerce üniversite öğrencisi, 10 Aralık’ta başkent Cezayir ve diğer büyük şehirlerdeki haftalık yürüyüşleri sırasında “çete kalıntılarının seçimlerini” protesto etti. Seçim yandaşları ve karşıtları arasında gerginlik ve sözlü çatışmalar yaşanırken eylemciler, yarın (12 Aralık) düzenlenecek seçimlere ve beş adaya karşı sloganlar attı. Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih, birçok açıklamasında seçim tarihini ertelemeye çalışanlara müdahalelerin yapılacağı belirtilmişti.
Eylemcilerin liderleri, 10 Aralık’ta seçim saatine kadar gösterilerini yoğunlaştırma çağrısında bulundu. Çok sayıda Cezayirli, sayıları 55 bine ulaşan seçim merkezlerinde çatışma yaşanabileceğine dair endişelerini dile getirdi.
Diğer taraftan avukatlar, başkent Cezayir’de düzenledikleri basın toplantısında, halk hareketine mensup ve sayıları 100’ü aşan tutukluların, “siyasi görüşleri nedeniyle hapsedilmelerini” protesto etmek için 10 Aralık’ta açlık grevine başladığını duyurdu. Tutukluların bazıları, “ulusal birliği tehdit etmek” ve “Amazigh (Berberi) bayrağı kaldırmak” suçlamasıyla 1 ila 1 buçuk yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Başta devrimci Lahdar Burkia, gazeteci Fadıl Bumala ve siyasi aktivist Samir Belarbi olmak üzere çok sayıda aktivist, “Genelkurmay Başkanına karşı medya organlarında sert eleştirilerde bulunmakla” suçlanıyor.
Öte yandan cumhurbaşkanlığı seçimleri adaylarından Ali Benflis, 10 Aralık’ta yaptığı yazılı açıklamada, cumhurbaşkanlığı seçimleri arifesinde halkın onurunu ve itibarını zedelemeyi amaçlayan dış müdahalelere karşı tepkisini dile getirdi. Benflis, “yabancı bir devlet lehine istihbarat görevi yürütme” suçlamasıyla geçen pazartesi günü gözaltına alınan kişinin, kendi seçim kampanyasıyla bir ilgisinin bulunmadığına da dikkati çekti.
Başkent Cezayir’deki Bi’r Murad Rays Mahkemesi başsavcısı, soruşturma hakiminin emriyle geçici olarak gözaltına alınan Ali Benflis’in seçim kampanyası üyesinin, “genel olarak Cezayir’deki durum, özel olarak da seçim hazırlıkları hakkında düzenli raporlar sunduğu yabancı bir ülke (Fransa kastediliyor) için istihbarat görevi yürüttüğünü” belirtmişti.
Aynı şekilde ulusal- siyasi isimler ve insan hakları aktivistleri, 10 Aralık’ta Cezayir yönetimini, ilerleyen günlerde çeşitli olaylara yol açabilecek bir kaymanın yaşanmasına karşı uyardı.
Eski Dışişleri Bakanı Ahmed Talib el-İbrahimi, eski Başbakan Ahmed Benbitur ve insan hakları aktivisti Yahya Abdunnur da dahil 19 isim, yayınladıkları bir basın bildirgesinde “provokatif konuşmalardan ve tehdit dilinden kaçınma” çağrısı yaptı. Bildirgede, halk hareketi devrimine inananlara da “faaliyetlerdeki farklılıklara ve bunun üzerine kurulu siyasi tutumlara rağmen, başkanlarının görüşlerini ifade etme haklarına saldırmama ve herhangi bir parti mensubunun kışkırtıcı eylemlerine yanıt vermekten kaçınma” çağrısında bulundu.
Şarku'l Avsat'ın haberine göre bildirgede, “Cezayir halkının büyük bir kısmı, bu gergin koşullar altında seçimlerin yapılmasını kabul etmiyor. Bu tutum, her hafta salı ve cuma günleri de onaylanıyor” ifadelerine yer verildi. Aynı şekilde Cezayir otoritesinin reddettiği siyasi bir çözüm vizyonlarının, ancak ciddi ve kapsamlı bir ulusal diyaloğun başlatılmasını sağlayan sakin önlemlerden geçtiği belirtildi.