عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

​İran: Uçak kazasının nedenleri kasıtlı gizlenmedi

Ukrayna uçağının enkazına ait bir parça (AFP)
Ukrayna uçağının enkazına ait bir parça (AFP)
    Londra/Şarku’l Avsat
TT
TT

​İran: Uçak kazasının nedenleri kasıtlı gizlenmedi

Ukrayna uçağının enkazına ait bir parça (AFP)
Ukrayna uçağının enkazına ait bir parça (AFP)

İran Radyo Televizyon Kurumu’nun (IRIB) aktardığına göre, İranlı üst düzey bir güvenlik yetkilisi, dün yaptığı açıklamada, ülkesinin Ukrayna uçağının İran ordusu tarafından düşürülmesini kasten gizlemediğini belirtti.
Reuters haber ajansının aktardığına göre, İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Ali Şemhani, “Başından beri kazanın nedenlerini gizleme niyeti yoktu. Zaten kazanın doğası ve teknik özellikleri pratik olarak kazanın gizli kalmasını imkânsız kılıyor” açıklamasında bulundu.
İranlı protestocular, Pazar günü sokaklara dökülerek uçak kazası nedeniyle rejime sert tepki gösterdi. Protestocular, ordunun yanlışlıkla bir Ukrayna yolcu uçağını düşürdüğünü itiraf etmesinin ardından üst düzey yetkilileri istifaya çağırdı. Yetkililer, bir yandan protestoları bastırmaya çalışırken, bir yandan da olası ABD saldırılarından endişe duyuyor.
Twitter'da paylaşılan videolarda Tahran'daki bir üniversitenin önünde toplanan onlarca protestocunun, "Düşmanımızın Amerika olduğunu söyleyerek yalan konuşuyorlar. Düşmanımız burada" sloganı attığı görüldü. Yayınlanan videolarda ayrıca diğer şehirlerde de çok sayıda protestocunun sokaklara akın ettiği görüldü.
Rejime yakın medya kuruluşları, İran ordusunun Ukrayna uçağını yanlışlıkla düşürdüğünü açıklayıp özür dilemesinden sonra, Cumartesi günü, protestoların patlak verdiğini bildirdi. Ukrayna uçak kazasında uçağın içerisinde bulunan 176 kişinin tamamı hayatını kaybetmişti.
Reuters'a demeç veren bir İranlı, "Polis, dün (Pazar) başkentte varlığını artırdı. İran ordusunun uçak kazasının sorumluluğunu birkaç gün boyunca reddedip daha sonra kabul etmesinin ardından gerilim tırmanmıştı. İran’ın itirafından önce, Kanada ve ABD uçağın bir füze tarafından düşürüldüğünü iddia etmişti" dedi.
İran’da yayın yapan “İtimad” gazetesi manşetinde, "Özür dileyin ve istifa edin," ifadelerine yer verdi ve halkın uçak krizinin kötü yönetilmesi sebebiyle sorumluların istifa etmesini talep ettiğini aktardı.
Yüksek yakıt fiyatlarına karşı düzenlenen protesto gösterilerini bastırmak için Kasım ayında kanlı bir operasyona imza atan yetkililer, şimdi de son uçak krizi sebebiyle patlak veren yeni protesto dalgasıyla mücadele ediyor. Öte yandan Tahran yönetimi, ABD yaptırımları sebebiyle eli kolu bağlanan İran ekonomisinin çöküşünü engellemek için de büyük çaba gösteriyor.
Ukrayna Havayolları'na ait yolcu uçağı, Çarşamba günü, Tahran'dan ayrıldıktan dakikalar sonra İran ordusu tarafından düşürüldü.
İran ordusu, Tahran’ın misillemesine cevap olarak ABD’nin karşı bir saldırı yapacağı bilgisine ulaşmasının ardından teyakkuza geçmiş ve Ukrayna yolcu uçağı da bu olağanüstü askeri durumun ardından “yanlışlıkla” düşürülmüştü.
Uçakta Kanada pasaportuna sahip 57 yolcunun bulunduğu ifade edilirken, yolcular arasında çifte vatandaşlığı olan çok sayıda İranlının da olduğu aktarıldı.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT
TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.