El-Ezher, şeyhlerinden birinin başrolde olduğu bir dram filmi çekti

El-Ezher Üniversitesinin genel fotoğrafı (Arşiv-Reuters)
El-Ezher Üniversitesinin genel fotoğrafı (Arşiv-Reuters)
TT

El-Ezher, şeyhlerinden birinin başrolde olduğu bir dram filmi çekti

El-Ezher Üniversitesinin genel fotoğrafı (Arşiv-Reuters)
El-Ezher Üniversitesinin genel fotoğrafı (Arşiv-Reuters)

El-Ezher Üniversitesi Şeyhliği, bir ilke imza atarak ‘Adalete Bak’ adlı kısa metrajlı film çekti. Filmin yapımcılığını, Ezher-i Şerif Şeyhliği tarafından çıkarılan ‘el-Ezher’in Sesi’ adlı gazete üstleniyor. Film, din ile ilgili toplumsal sorunları ele alıyor ve ‘el-Ezher’in Sesi’ne ait olan Youtube kanalında çarpıcı bir şekilde din kavramının asıl anlamını izleyiciye sunuyor.
Filmde geçen olaylar, tanıklık yapması için savcılık tarafından çağrılan el-Ezher şeyhlerinden birinin etrafında gelişiyor. Savcılığa gelişi ve tanıklık yapması arasında geçen bu basit zaman aralığında önde gelen savcılardan birkaçı ile anlaşmazlık yaşıyor. Bu anlaşmazlık sırasında şeyh yolsuzluk, rüşvet, yalancı şahitlik, bankacılık işlemleri, söylentiler yayma, gizlilik ihlali ve evlilik sorunları ve bunun çocuklar üzerinde etkisi, çocuk evlilikleri, taciz, çok eşlilik gibi konulara karşı dinin tutumuna ve el-Ezher usulüne açıklık getiriyor. Bunun yanı sıra film yurttaşlık, tekfir etme, toplum içinde yaşama ve cihad konuları ile ilişkili doğru kavramları dramatik bir çerçeve içerisinde sunmaya çalışıyor.
Senaryo ve diyaloglar, ‘el-Ezher’in Sesi’ genel yayın yönetmeni gazeteci yazar Ahmed es-Savi tarafından yazıldı ve başrolünde Ezher-i Şerif’te şer’i araştırmacı olan Şeyh Ahmed el-Maliki yer alıyor. Moataz ed-Demerdaş ve Cabir el-Karmuti adlı iki gazeteci de bir grup genç aktör arasına onur konuğu olarak katıldı ve film Mahmud el-Irâkî tarafından yönetildi.



Mars'taki gizemli şeritler sıvı su nedeniyle oluşmamış

Mars yamaçlarındaki şeritlerin, suyun ve yaşam ihtimalinin işareti olabileceği düşünülüyordu (ESA)
Mars yamaçlarındaki şeritlerin, suyun ve yaşam ihtimalinin işareti olabileceği düşünülüyordu (ESA)
TT

Mars'taki gizemli şeritler sıvı su nedeniyle oluşmamış

Mars yamaçlarındaki şeritlerin, suyun ve yaşam ihtimalinin işareti olabileceği düşünülüyordu (ESA)
Mars yamaçlarındaki şeritlerin, suyun ve yaşam ihtimalinin işareti olabileceği düşünülüyordu (ESA)

Bilim insanları Mars'taki gizemli çizgilerin su tarafından oluşmadığını öne sürdü. 

Kızıl Gezegen'in birkaç milyar yıl önce daha sıcak olduğu ve bu sayede sıvı su barındırdığı geniş çapta kabul ediliyor.

Gezegenin yaşanabilirliği açısından kritik önemdeki sıvı suyun bugünkü varlığıysa epey tartışmalı bir konu. Sıcaklık ve atmosferik basınç çok düşük olduğundan, yüzeyinde su bulunması oldukça zor görünüyor.

Öte yandan Mars'taki uçurum ve krater duvarlarında 1970'lerden beri gözlemlenen birtakım koyu çizgilerin, sıvı suyun akması sonucu oluştuğu düşünülüyordu. 

Bilim insanları uzun zamandır bu gizemli şeritlerin nasıl oluştuğunu saptamaya çalışırken yeni bir araştırma su dışında bir kaynağa işaret ediyor.

Bulguları hakemli dergi Nature Communications'ta dün (19 Mayıs) yayımlanan çalışmada 86 binden fazla uydu görüntüsü incelendi. Araştırmacılar bu görüntülerde Mars yamaçlarındaki yaklaşık 500 bin şeridi saptadı. 

Ardından bu gizemli çizgileri analiz etmek için bir makine öğrenimi algoritması geliştirdiler. Ekip daha kısa süre içinde kaybolan ve yinelenen yamaç çizgileri (RSL) adı verilen şekilleri de çalışmaya dahil etti.

Bulgular bu şekillerin sıvı su veya buzun yamaçlardan akması sonucu değil, küçük taneli tozların eğimli arazilerde birikmesi ve ardından rüzgar, meteor çarpması ve depremler gibi tetikleyicilerle yamaçlardan aşağıya doğru itilmesiyle gerçekleştiğine işaret ediyor.

Analize göre sözkonusu şekiller, sıcaklık artışları, yüksek nem veya yamaçların belirli bir yöne bakmasıyla ilişkili değil. Daha ziyade ortalamanın üzerinde rüzgar hızı ve toz birikimiyle oluşuyorlar ve bu da daha kurak bir kökenin göstergesi. 

Brown Üniversitesi'nden makalenin ortak yazarı Adomas Valantinas "Küçük toz parçacıkları sıvı olmadan akıntı benzeri desenler oluşturabilir. Bu olgu, aşırı küçük tozların müdahale durumunda bir sıvıya benzer şekilde davranabilmesiyle ortaya çıkıyor; tozlar akıyor, dallanıyor ve aşağı doğru hareket ederken parmak benzeri desenler oluşturuyor" diyerek ekliyor:

Bu, kuru kumun döküldüğünde su gibi akmasına benziyor. Ancak Mars'ta, ultra ince parçacıklar ve düşük yerçekimi bu akışkan benzeri özellikleri artırarak su akışı sanılabilecek şekiller yaratıyor.

Yeni araştırma, sıcaklıkların donma noktasının üzerine çıkabildiği dönemlerde Mars'ın yüzeyinde sıvı su bulunma ihtimalini elemiyor. 

Bern Üniversitesi'nden çalışmanın bir diğer yazarı Valentin Bickel "Her şey dönüp dolaşıp yaşanabilirlik ve yaşam arayışına geliyor" diyor: 

Eğer yamaç çizgileri ve RSL gerçekten sıvı su veya tuzlu su tarafından oluşturuluyorsa, bunlar yaşam için bir alan yaratabilir. Ancak bunlar nemli süreçlerle bağlantılı değilse, bu durum dikkatimizi daha umut verici yerlere yöneltmemizi sağlar.

Independent Türkçe, IFLScience, Reuters, Nature Communications