Geç Kretase'den kalma bir fosil üzerine yapılan araştırma, Dünya'nın dinozorların saltanatının son döneminde bugünkünden daha hızlı olduğunu gözler önüne serdi. Gezegen o dönemde, kendi etrafında bir yılda 365 yerine 372 kez döndü. Bu da bir günün 23 buçuk saat sürdüğü anlamına geliyor.
Amerikan Jeofizik Birliği’nin (AGU) Paleoceanography and Paleoclimatology adlı yayınında yer alan çalışmada “rudist istiridye” olarak bilinen nesli tükenmiş bir yumuşakçanın kabuk fosili incelendi. Bu yumuşakçaların kabukları günde bir katman büyüyordu. Bu nedenle araştırmacılar, küçük dilimler örneklemek ve kabuktaki halkaları saymak için lazer kullandı.
Bu halkalar, araştırmacıların bir yıldaki gün sayısını belirlemesini ve 70 milyon yıl önce bir günün uzunluğunu daha doğru hesaplamasını sağladı. Yeni bulgular Ay ve Dünya’nın “yerçekimi dansına” da ışık tutuyor.
Sliconrepublic’in aktardığına göre çalışma ayrıca, söz konusu yumuşakçaların resifleri günümüz mercanları ölçeğinde besleyecek simbiyozlar barındırdığını da ortaya koydu. Bu bulgu, yumuşakçaların büyüme hızıyla birleştirildiğinde 70 milyon yıl öncesine dair eşsiz detaylar sunuyor.
Keşfin öznesi: T. sanchezi
Uzak geçmişteki iklimi anlamak için kullanılan modeller, ancak on binlerce yıl süren uzun vadeli iklim değişimini tanımlıyor. Bunun gibi çalışmalarsa uzun vadeli iklim ve kısa vadeli hava modelleri arasındaki boşluğun doldurulmasını sağlıyor.
Phys.org’un aktardığına göre kabuğun kimyasal analizi, Geç Kretase'de okyanusların düşünülenden daha sıcak olduğunu, yazın 40 santigrat dereceye ve kışın da 30 santigrat dereceye ulaştığını ortaya koydu.
Çalışmada analiz edilen yumuşakçanın bilimsel adı Torreites sanchezi. Şekli büyük bir bardağı andıran yumuşakça, şu an Umman dağlarında kuru bir toprak olan bölgede 70 milyon yıl önce 9 yıldan fazla yaşadı.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, mercanların bugünkü rolünü üstlenen bu çift kabuklu yaratıklar, 66 milyon yıl önce dinozorları öldüren olayda yok oldu.
Araştırmanın başyazarı, Brüksel’deki Virje Üniversitesi’nde jeokimyacı Niels de Winter, “Mercanların günümüzde oynadığı ekosistem oluşturma rolünü gerçekten üstlendiler” dedi.
Aaraştırmacıların incelediği numunelerdeki iz elementler, kabuğun oluştuğu sırada suyun sıcaklığı ve kimyası hakkında bilgi verdi. Analiz, kabuktaki günlük yaş halkalarının genişliği ve sayısının yanı sıra mevsimsel verilerin de doğru ölçülmesini sağladı. Araştırmacılar, yılları tanımlamak için kabuktaki mevsimsel değişimleri kullandı.
Araştırmacılar buradan hareketle, T. sanchezi’nin yaşadığı günün uzunluğunu da buldu. 9 yıl boyunca her yıl oluşan halka sayısını sayan bilim insanları 365 yerine 372 halka keşfetti. Bu da bir günün 70 yıl önce 23,5 saat olduğu anlamına geliyor.
Ay’ın sırrı çözülüyor
Aslında geçmişte günlerin daha kısa olduğu bir muamma değildi. Ancak bu yeni kanıt, Dünya ve Ay ilişkisinin evrimine dair çok daha ayrıntılı bir perspektif sundu. Buna göre günler, Ay’ın yer çekiminin neden olduğu okyanus gelgitlerinden kaynaklanan sürtünme Dünya’nın dönüşünü yavaşlattıkça uzuyor. Bu da Ay’ın hızlandığı ve uzaklaştığı anlamına geliyor.
Ay’ın her yıl Dünya’dan 3,82 cm uzaklaştığı biliniyor. Ancak bilim insanlarına göre Ay’ın bu hareketi tarih boyunca bu oranda gerçekleşmiş olamaz. Çünkü bu durumda Ay’ın 1,4 milyar yıl önce Dünya’nın içinde olması gerekiyor.
Tarih öncesi istridyelerden toplanan bu gibi örneklerden daha doğru modeller oluşturmak isteyen bilim insanları, Ay’ın bu gizemine cevap bulmayı umuyor.
Araştırmacılar, eski okyanus tortularını inceleyerek tsunamiye dair olası kanıtlar buldu (Aya Kubota/Yusuke Takeda/Keewook Yi/Shin-ichi Sano/Yasuhiro Iba)