Michael Jordan’ın ayakkabıları tarihin en pahalı ayakkabısı olarak kayıtlara geçti

Michael Jordan’ın ayakkabıları (AFP)
Michael Jordan’ın ayakkabıları (AFP)
TT

Michael Jordan’ın ayakkabıları tarihin en pahalı ayakkabısı olarak kayıtlara geçti

Michael Jordan’ın ayakkabıları (AFP)
Michael Jordan’ın ayakkabıları (AFP)

Basketbol efsanesi Michael Jordan’ın giydiği “Air Jordan 1” spor ayakkabıları, dün Sotheby's Müzayede Evi tarafından düzenlenen bir açık artırmada 560 bin dolara satılarak tarihin en pahalı ayakkabısı olarak kayıtlara geçti.
1985 yılında Nike tarafından tasarlanan ve Chicago Bulls'un eski yıldız oyuncusu tarafından imzalanan “Air Jordan 1” ayakkabısı, Nike’ın 1970’li yıllarda ürettiği ve geçen yıl Sotheby’s Müzayede Evi’nde 437 bin 500 dolara satılan “Moon Shoe” ayakkabılarını geçerek yeni bir rekora imza attı.
Bu, Jordan’ın kariyerine ve Bulls’daki başarılarına ışık tutan “The Last Dance” adlı belgesel dizisinin elde ettiği büyük başarıyı yansıtıyor. ABD merkezli "ESPN" şirketi ve "Netflix" platformu tarafından dünya çapında yayınlanan belgesel, Jordan’dan hatıra kalan eşyaların satışını artırdı ve hatta bunlardan bazıları on binlerce dolara satıldı.
“Air Jordan” ayakkabısı Nike’nin Jordan’a özel olarak tasarladığı ilk model olarak biliniyor. Jordan, 1984 yılında Chicago Bulls ile profesyonel kariyerine başladığında NBA’de oynadığı ilk sezonda bu ayakkabıları giymişti ve altı kez lig şampiyonluğu kazanmıştı.
Jordan’ın ayakkabılarını satan koleksiyoncu Jordan Geller, AFP’ye verdiği demeçte “Bence maçlarda giyilen bu Air Jordan ayakkabıları tüm zamanların en ikonik ayakkabıları” ifadelerini kullandı.
Geller “Michael Jordan’a her zamankinden daha çok ilgi gösteriliyor ve bu (ayakkabı) bugün piyasadaki en değerli hatıra” şeklinde sözlerini sürdürdü.
“Air Jordan 1” ayakkabılarının aksine geçen sene satılan “Moon Shoe” ayakkabıları hiçbir oyuncu tarafından giyilmedi.
Tarihteki en pahalı spor ayakkabı, İngiliz atlet Roger Bannister’ın özel deri ayakkabılarıydı ve Bannister bu ayakkabıları, 1954 yılında bir mili dört dakikadan az bir sürede koşarak yeni bir rekora imza attığı yarışta giymişti.
Ayakkabı 2015 yılında Londra’da bulunan Christie’s Müzayede Evi’nde ismi açıklanmayan bir koleksiyoncu tarafından 409 bin dolara satılmıştı.
Bulls ile (1991-1998 yılları arasında) altı NBA şampiyonluğu kazanan Jordan’a özel olarak tasarlanan formaların ve biletlerin yanı sıra “Air Jordan” ayakkabıları farklı tasarımlarıyla, son on yılda koleksiyoncular arasında büyük bir popülerlik kazandı. Jordan genel olarak çoğu kişi tarafından basketbol tarihinin en büyük oyuncusu olarak kabul ediliyor.



Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
TT

Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)

Flamingoların su altında küçük hortumlar yaratarak avlarını yakaladığı bulundu. 

Suda tek ayak üzerinde durmalarıyla bilinen flamingolar, başlarını aşağı doğru eğerek sığ sulardaki avlarını yakalıyor. Bu hayvanlar küçük kabuklular, böcekler, mikroskobik algler ve tuzlu su karidesleri gibi canlılarla besleniyor.

Kaliforniya Üniversitesi Berkeley kampüsünden biyolog Dr. Victor Ortega-Jiménez, birkaç yıl önce hayvanat bahçesinde flamingoların beslenmesini izlerken suyun altında neler olduğunu merak etmiş. 

Flamingoların sudaki küçük canlıları süzerek yiyen "süzerek beslenenler" sınıfında yer aldığı bilinse de nasıl bir mekanizmanın işlediği gizemini koruyordu. 

Dr. Ortega-Jiménez ve ekip arkadaşları bu soruyu yanıtlamak adına ABD'deki Nashville Hayvanat Bahçesi'ndeki flamingolarla bir deney yürttü.

Hayvanlara sığ bir akvaryumda beslenmeyi öğreten araştırmacılar, yüksek hızlı kameralarla davranışlarını takip etti. Kuşlar beslenirken suyun akışını ölçmek ve bunu görselleştirmek için oksijen kabarcıkları oluşturup suya yiyecek parçacıkları eklediler. 

Ekip daha sonra flamingo kafasının ve ayaklarının üç boyutlu modellerini oluşturarak kuşun sudaki hareketlerinin mekaniğini anlamaya çalıştı.

Bulguları hakemli dergi PNAS'te 12 Mayıs Pazartesi günü yayımlanan çalışmada flamingoların ayaklarını ve gagalarını kullanarak su altında küçük hortumlar veya girdaplar yarattığı saptandı. Bu hızlı girdaplar sayesinde sudaki canlılar flamingolardan kaçamıyor. 

Flamingolar ilk başta sudaki perdeli ayaklarını kaldırarak besin içeren tortuları sıkıştırıyor. Ayaklarını açıp ileri doğru ittiklerinde küçük girdaplar yaratıyorlar.

Kuşlar daha sonra başlarını hızla yukarı doğru sallayarak bu girdapları su yüzeyine doğru çekiyor ve yiyecek parçacıklarını yoğunlaştıran küçük hortumlar yaratıyor.

Araştırmacılar bu küçük girdapların, tuzlu su karidesi ve mikroskobik kabuklular gibi hayvanları yakalayacak kadar güçlü olduğunu saptadı. 

Flamingolar son olarak L şeklindeki gagalarının üst kısmını hareketsiz tutup alt tarafı çok hızlı bir şekilde açıp kapatarak daha küçük girdaplar yaratıyor ve böylece topladıkları yiyecekleri mideye indiriyor. 

Bulgular flamingoların tüm vücutlarını kullanarak beslenmede epey uzmanlaşmış hayvanlar olduğunu gösteriyor.

Dr. Ortega-Jiménez "Flamingoların sadece pasif bir şekilde süzerek beslenenen canlılar olduğu fikrine meydan okuyoruz" diyerek ekliyor: 

Örümcekler nasıl ağ yaratıyorsa, flamingolar da girdap yaratıyor.

Biyolog daha sonra flamingoların beslenirken gagasının içinde neler olduğunu araştırmayı planlıyor. Bilim insanları bu çalışmaların denizlerdeki zararlı algler ve mikroplastikleri toplamaya yönelik yeni teknolojilere ilham verebileceğini düşünüyor.

Independent Türkçe, IFLScience, Cosmos Magazine, New York Times, PNAS